Περί Γραφής: Όταν Πολλοί Μιλούν Σαν Ένας

Τρόποι καλύτερης γραφής ενός ιδιαίτερου «λάθους» στον λογοτεχνικό διάλογο

*

Αρκετές φορές υπάρχει περίπτωση να δεις γραμμένο κάτι όπως αυτό:

—
«Το σχέδιο είναι το εξής,» είπε ο Ληστής: «Περιμένουμε γενική ησυχία να πέσει στην πόλη, εισβάλλουμε στην Τράπεζα μέσω της παλιάς σήραγγας, σπάμε τις κλειδαριές των Μεγάλων Κιβωτίων, παίρνουμε ό,τι μπορούμε να κουβαλήσουμε, και φεύγουμε γρήγορα με το αεροπλάνο. Συμφωνείτε;»

«Συμφωνούμε,» απάντησαν.
—

Αυτό είναι ένα λογοτεχνικό λάθος που γίνεται συχνά από αρχάριους συγγραφείς, αλλά όχι μόνο. Μάλιστα, δεν είναι και τόσο ασυνήθιστο.

Πoιο είναι το πρόβλημα; Ότι το παραπάνω παράδειγμα δεν θα μπορούσε να ισχύει, ρεαλιστικά, παρά μόνο σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις ή σε καταστάσεις σχολείου.

Είναι δυνατόν όλοι όσοι στους οποίους μιλά ο Ληστής να απάντησαν «Συμφωνούμε» συγχρόνως, σαν χορωδία; Ακόμα κι αν υποθέσεις ότι πρόκειται μόνο για δύο άτομα, αυτό είναι σχεδόν αστείο. Πόσες φορές συμβαίνει, στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι να λένε ακριβώς το ίδιο πράγμα συγχρόνως; Είναι σπάνιο. Κι όταν προκύπτει, συνήθως γελάμε, ή λέμε «Πιάσε κόκκινο» ή κάτι τέτοιο.

Στη λογοτεχνία, όμως, ορισμένοι συγγραφείς βλέπεις να το χρησιμοποιούν τακτικά λες και είναι κάτι το σύνηθες. Εκείνο που ουσιαστικά θέλουν να κάνουν είναι να γράψουν ότι πολλοί άνθρωποι έχουν την ίδια άποψη για κάτι, ή απαντούν το ίδιο πράγμα. Αλλά το γράφουν με έναν τρόπο που, αν το φανταζόσουν ως σκηνή να εκτυλίσσεται μπροστά σου, θα ήταν τραγελαφικό ή αξιοπερίεργο.

Δεν είναι λάθος συντακτικό ή γραμματικό, φυσικά. Δεν είναι ούτε καν λάθος λογικής, ακριβώς, ή λάθος συνέπειας. Είναι λάθος φαντασίας, θα μπορούσες να πεις. Είναι κακόγουστο. Είναι σαν να λες ότι δεν έχω καλύτερο τρόπο να γράψω πως οι άλλοι συμφωνούν με τον Ληστή, οπότε τους βάζω να απαντούν όλοι μαζί, σαν σχολική χορωδία: «Συμφωνούμε.»

Πώς μπορεί να αποφευχθεί αυτό το λάθος;

— Συνέχισε να διαβάζεις —> https://fantastikosorizontas.gr/kosta...