Homeric Scenes in Bactria and India: Two Silver Plates with Bactrian and Middle Persian Inscriptions

Homeric Scenes in Bactria and India: Two Silver Plates with Bactrian and Middle Persian Inscriptions Αργυρό πινάκιο με Ομηρική σκηνή - Αυλίς Αργυρό πινάκιο με Ομηρική σκηνή - Χάριτες
Το αριστούργημα των ΧΑΡΙΤΩΝ ανήκε σε Ελληνικά χέρια (Νικόλας Παλαιολόγος, αγορασμένο στην Kabul) μέχρι σχεδόν πρόσφατα, αλλά αφέθηκε να πετάξει μακρυά[1] ..
Δύο διακοσμητικά πινάκια με επιγραφές σε Βακτριανή και Μέση Περσική προσφέρουν νέα στοιχεία σχετικά με τις πολιτιστικές επιρροές από την Μεσόγειο προς την Βακτρία και την Ινδία κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Η πλατέα με το όνομα 'ΑΥΛΙΣ' κατασκευάστηκε πιθανότατα στην Ιταλία, στα μέσα του 1ου αι. π.Χ. και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε να είναι το παλαιότερο αντικείμενο αυτού του τύπου που διατηρείται στις μέρες μας. Με βάση τις αναφορές του Ομήρου και του Ευριπίδου σχετικά με την Αχαϊκή συνέλευση μπροστά από το ιερό της Αρτέμιδος στην Αυλίδα, πριν από τον διάπλουν του Αιγαίου προς την Τροία, το πινάκιο απεικονίζει τις συζητήσεις που προηγούνται της θυσίας της Ιφιγένειας. Ο καλλιτέχνης καταγράφει τον δισταγμό του Αγαμέμνονος, την δέσμευση του Μενέλαου, την οργή του Αχιλλέως, τα τεχνάσματα του Κάλχαντος και του Οδυσσέως, σε μια ατμόσφαιρα που χαρακτηρίζεται από τον σεβασμό για την θεά και για το συλλογικό καθήκον. Αυτή η εικόνα θα μπορούσε να συνιστά μιαν αλληγορία του αριστοκρατικού κύκλου γύρω από το Licinii Luculli,[5] εξομοιώθηκε με τους Ατρείδες μετά τον πόλεμό τους εναντίον του Μιθριδάτου VI Ευπάτορος.[7] Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί οι στάσεις των βασικών χαρακτήρων δεν είναι απλά αντίγραφα των υποδειγμάτων (μοντέλων) τους - γνωστών σε εμάς από Ελληνιστικές φιάλες που απεικονίζουν Ευριπιδικές σκηνές και από τους Ιλιακούς Πίνακες (Tabulae Iliacae)[10] - αλλά προσεκτικούς επανασχεδιασμούς, επηρεασμένους από τις συζητήσεις για τα πάθη και τα συναισθήματα οι οποίες διεξήγοντο εκείνη την περίοδο στην Περιπατητική, Ακαδημαϊκή και Στωική σχολή. Το πινάκιο θα μπορούσε να προσφερθεί σε ένα από τα μέλη των δικτύων πελατών των Licinii στην Ανατολή και να διατηρηθεί σε ένα ιερό της Καππαδοκίας ή της Συρίας μέχρι τις αποστολές λεηλασίας του Shāpur I το 253 και 260 μ.Χ.[15] Λίγο αργότερα, το 265/266 μ.Χ. ο σατράπης (þαοραβο) με Βακτριανό όνομα, ο Sen-gul, υιος του Friy-gul, το πρόσφερε στον θεό Μάνα - μια αντανάκλαση της Ζωροαστρικής θεότητας Vohu Manah "Good Thought", γνωστή από τα νομίσματα των Κοσσανών (Kushan). Δύο επιγραφές στο πίσω μέρος καταγράφουν το όνομα του ιδιοκτήτη και το βάρος του πινακίου σύμφωνα με τα Βακτριανά & Σογδιανά πρότυπα, καταγράφοντας την αξία της δωρεάς του σατράπη πρός το ιερό του Mana. 
Η πλατέα 'ΧΑΡΙΤΕΣ' παρέχει την μόνη γνωστή απεικόνιση του γάμου της Πασιθέας, μίας των Χαρίτων, με τον Ύπνο, εις εφαρμογήν της υποσχέσεως της Ήρας στην Ομηρική Ιλιάδα (14.231–291). Είναι επίσης η μόνη σωζώμενη απεικόνιση του Ύπνου ως ενεργού θεού, αν και σε ελληνικά και λατινικά κείμενα αναφέρονται και άλλες αρχαίες παραστάσεις. Οι μορφές και η κατασκευή ευρίσκονται στα μισά του δρόμου μεταξύ των μοντέλων της Αλεξανδρείας και των ασημικών των Σασσανιδών (Περσική δυναστεία & καλλιτεχνική σχολή). Παρόλο που η εικόνα είναι οργανωμένη σε δύο διαζώματα, το ένα πάνω από το άλλο - που αντιστοιχεί στις δύο μεγάλες στιγμές του γάμου μίας κόρης, το πέπλο κατά τη διάρκεια της ημέρας και την αποκάλυψη η οποία ακολουθεί την νύκτα και την συνουσία - όπως και σε άλλα ρωμαϊκά πινάκια, ο καλλιτέχνης έλαβε επίσης υπόψη το δακτυλιοειδή σύνθεση, χαρακτηριστική στα αγγεία της Ανατολής. Επιπλέον, ακόμη και αν οι τρείς Χάριτες αντιστοιχούν σε ελληνιστικούς και πρώιμους ρωμαϊκούς εικονογραφικούς τύπους θεϊκών ομορφιών - ιδίως της Αφροδίτης - Ίσιδος - Κλεοπάτρας και του Έρωτα - ορισμένα στοιχεία δείχνουν την προσπάθεια του καλλιτέχνη να τα προσαρμόσει σε ένα Ινδο-Βακτριανό ύφος. Λεπτομέρειες σχετικές με τα γυναικεία σώματα και την ευπρέπεια - αιδώ των (σωματικών) στάσεων φαίνεται να έχουν προσαρμοσθεί στις απαιτήσεις του πατρός (θρησκευομένου Brahma) - πιθανόν Ινδού εμπόρου; - και της συζύγου του στην οποία προσέφερε αυτό το πινάκιο, που ζυγίζει 150 ασημένιους στατήρες, όπως καταγράφεται από την επιγραφή στην Βακτριανή γλώσσα [Ελληνική γραφή όμως] στην οπίσθια όψη (ένα ελαφρώς διαφορετικό βάρος δίνεται σε μια δεύτερη πρώιμη επιγραφή των Σασσανιδών, υποδεικνύοντας 153 στατήρες σε αριθμούς της Μέσης Περσίας). Η γραφή των επιγραφών και ορισμένα τεχνικά χαρακτηριστικά - όπως τα ανάγλυφα, χυτά και σφυρηλατημένα χωριστά, ή το "φυσιοκρατικό ύφος των ενδυμάτων με τις πτυχώσεις" ειδικά για τις πρώιμες τορευτικές σχολές της Περσίας των Σασσανιδών - υποδηλώνουν μιάν ημερομηνία κατά τον 3/4 αι. μ.Χ. , ενώ υπογραμμίζουν τις μακρές διασυνδέσεις μεταξύ της Μεσογείου και του Kushanshar.
p. 201with the proportion of 1:3:1 between the heights of the pedestal, the column and the statue's base. The contrapposto between the twists separated by the abacus-pedestal with horizontal strips is unusual, but it has at least one partial parallel. A spirally fluted column topped by a festooned abacus supports the fluted basis of a kantharos in a rural landscape, on a Dionysiac silver cup supposed to come from the 1st century ΒC Asia Minor {κάνθαρος του Toledo: Μια σπειροειδώς κυματοειδής στήλη που καταλήγει σε στεφανηφόρο άβακα ο οποίος στηρίζει την ραβδωτή βάση ενός κανθάρου σε ένα αγροτικό τοπίο, παράσταση ανήκουσα σε αργυρό Διονυσιακό κύπελλο που υποτίθεται ότι προέρχεται από την Μικρά Ασία του 1 αι. π.Χ.}(fig. 9).[p29] In this representation, the treatment of the straight flutes and spiral flutes of the column and of the base is less precise, suggesting that these articulations of motifs were already common, at least as vase decoration. Contemporary sherds of "Arretine”[1100] ceramics present analogous combinations of spirally fluted columns and garlands, in "scenographies" recalling the Roman-Campanian paintings.[p30] In theatrical, funerary or religious contexts, they must have been appreciated not only for their fluid esthetic but also as stylized representations of columns or stems surrounded by climbing plants and snakes (as on the Dionysian thyrsi and caduceus). During the 1st century several frescoes of the second style use the chromatic contrast between smooth red columns and their golden climbing ivies, for example in the villa of Publius Fannius Synistor at Boscoreale (mentioned above, cf. fig. 8). In the villa of the Pisones {έπαυλις του Πίσωνος ή των Παπύρων, Ηράκλειον: ιδιοκτήτης της επαύλεως έχει θεωρηθεί ο Λούκιος Καλπούρνιος Πίσων Καισόνιος - ύπατος το 58 π.Χ.- πεθερός του Ιουλίου Καίσαρα, ή ο Έλλην Φιλόδημος ο Επικούρειος από τα Γάδαρα ήταν ο ιδιοκτήτης της βίλας με τη βιβλιοθήκη των παπύρων}[1105] at Oplontis, the painted twists of the columns are purely geo-metrical and combine the two opposite directions on the same vertical axis.[p31] The frequency of these composite spirals increases in the 1st century BCE. In the fourth style, the spirally fluted columns have become common supports of fantastic stage decorations. High columns with multiple twists separated by rings show that the earlier representations on vessels like ours were only a step in the development of this "baroque" ornament.[p32] One of the first archaeological attestations of a column shaped with a shift between parallel flutes and spirals, in a private context, dates from the period of the fourth style it is the colonnade of the San Marco villa at Stabiae constructed between 62 and 79.[p33] At that time, however, the spirally fluted column had already been used for a long time. It was widespread especially from the 2nd-1st century BC in different parts of the Hellenistic world as well as in Italy. An explanation has been recently suggested for this chronology\: it would have followed the diffusion of Archimedes’ mechanical water screw, recycled from the mid-1st c. BC also for olive and grape presses.[p34] Concretely, the lathe used for the construction of the screws was also necessary for the regular carving of the stone. This explains why, despite its attestation already in Mesopotamia in the 2nd millennium BC, the spirally fluted column became popular only at the end of the Hellenistic and in the Roman era. The association of the earliest Roman spirally fluted column with fountains [requiring mechanical systems of water supply], as on our plate, supports the hypothesis of this transfer from the technical to the esthetic sphere. A well-acknowledged moment in the spread of the spirally fluted column as base of a statue was in the 2nd century CE, the erection of Traian's triumphal column, itself a triumphal and a funerary column.[p35] Its image not only inspired other columns in Rome but spread, through coins throughout the Empire. Yet, in Greece, the origins of the monumental spiral column go back at least to the Delphic bronze serpentine column, which supported a golden tripod.[p36] Very famous in Antiquity, the Pythic serpent column was erected in 478 BC in front of Apollo's temple, near the altar, and commemorated the battle of Platea.[p37] Therefore, from a Greek point of view, a serpent column could perfectly match the situation of the entry to a famous temple, especially if this sanctuary was comparable to the Delphic sanctuary of Apollo, and if the scene represented here corresponded to the story of a military victory in an essential confrontation between West and East. The triumphal Delphic column and the column on the silver cup (fig. 9, mentioned above) support a vase; the anthropomorphic figure, which holds a phiale on top of the spirally fluted column, is an invention whose origins are difficult to grasp. We can think of an ad hoc hypothesis: on the scene represented on the plate, near a Compitalia altar, one would expect to find one or two snakes. This is the case of many Lararia, in which mysterious serpents are depicted on altars.[p38] While the Lares are responsible for the human use of the place, the chthonian masculine and ferninine serpents seem related to the natural (garden) space, represented on our plate by the oak tree near the foundain.[p39] Therefore, we suggest that the statue on the twisted column and base would correspond to a symbolic association between an anthropomorphic goddess who makes a libation at the entry of her sanctuary and one or two snakes, indicating the divine presence at that place and her connection with the Underworld. Triuia (Diana, as .. Έπαυλις του Πίσωνος ή των Παπύρων ή του Έλληνος Φιλοδήμου του Επικουρείου
Αργυρό κύπελλο του Toledo με Διονυσιακές παραστάσεις, 10-50 μ.Χ.[900]
Αργυρό κύπελλο από το Betar με ομοφυλοφιλική παράσταση[1000]
Πυξίδες καλλωπισμού σχήματος αχιβάδας από χυτό άργυρο με ίχνη επιχρυσώσεως, φέρουσες παράσταση Νηρηίδος επί κήτους[1200]


Ο πόδας του κανθάρου από το Buner[1220] διαθέτει τα παράλληλά του στον κάνθαρο του κενταύρου από το Buner (Pakistan)[1240] καθώς και στο ζεύγος κανθάρων από το Moregini[1250] Ο κάνθαρος του Betar διαθέτει επίσης διακόσμηση του πόδα του η οποία συνίσταται σε άνθινο κάλυκα λευκού λωτού (nymphaea nelumbo), διακοσμητική επινόηση Ελληνιστικής προελεύσεως,[1290] η οποία απαντάται και στον κάνθαρο του Toledo! Αργυρός κάνθαρος με παράσταση κενταύρων από το Buner

Cameo glass fragment, British Museum 1956,0301.1[1300]




 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Dan, Grenet and Sims-Williams 2014, n. 183. [5]. WIKI: οικογένεια των πληβείων του γένους Licinia.[7]. Κονιδάρης 2020, nn. 10_227, 228.[10]. Οι Ιλιακοί Πίνακες (Tabulae Iliacae) της πρώιμης αυτοκρατορικής περιόδου, θεωρούνται προερχόμενοι από Ρωμαϊκά εργαστήρια και περιλαμβάνουν πληροφορίες για την χρονολογική σειρά των περιγραφομένων στην Ιλιάδα. [15]. Ο Σαπώρης Α΄ της Περσίας, γνωστός και ως Σαπώρης ο Μέγας, ήταν ο δεύτερος σάχης της αυτοκρατορίας των Σασσανιδών (β. 240 – 270).[900]. Dan, Grenet and Sims-Williams 2014, fig. 9. Το τεκμήριο φυλάσσεται στο Toledo Museum of Art, OBJECT NUMBER 1961.9, http://emuseum.toledomuseum.org/objec.... Αυτό το αργυρό κύπελλο αποτελεί ένα καλλιτεχνικό αριστούργημα διακοσμημένο με λεπτά σχέδια. Οι μάσκες, τα δοχεία κρασιού και τα μουσικά όργανα παραπέμπουν άπαντα στις εορτές του Βάκχου, θεού του κρασιού και του θεάτρου. Οι περισσότερες μάσκες οι οποίες διακοσμούν πολυτελή ρωμαϊκά κύπελλα αντιπροσωπεύουν χαρακτήρες από τραγικά, κωμικά και σατυρικά (παρωδιακά) έργα Ελλήνων ποιητών του 5/4 αι. π.Χ. Αυτά τα αρχαιολογικά τεχνουργήματα υπήρξαν πολύ σύγχρονα για τους τότε κορυφαίους λογοτεχνικούς κύκλους της πρώιμης αυτοκρατορίας, γιατί ήδη τότε, η παντομίμα και η μίμα είχαν καταστεί κυρίαρχες μορφές του λαϊκού θεάτρου, και αυτές δεν χρησιμοποιούσαν μάσκες.Περίτεχνες αργυρές φιάλες - κρατήρες, αρύταινες (κουτάλες), φίλτρα (σουρωτήρια) και κύπελλα προσέφεραν κομψότητα στην εορτή που ακολούθησε το επίσημο δείπνο. Τα επιτραπέζια σκεύη που γιόρταζαν το θεό του θεάτρου και του κρασιού ήταν ιδιαίτερα κατάλληλη. Το τοπίο σε αυτό το κύπελλο δείχνει πέντε μάσκες, μουσικά όργανα, δοχεία κρασιού και άλλα σύμβολα τoy Βακχικού οργίου. Η φωτογραφία απεικονίζει ένα παρόμοιο ασημένιο κύπελλο με τον τύπο λαβών και ποδιών που συμπλήρωνε αρχικά το κύπελλο του Τολέδο.[1000]. Williams 2015, fig. 6. Το τεχνούργημα διαθέτει διπλά τοιχώματα, καινοτομία εισαχθείσα κατά την Ελληνιστική περίοδο, χρονολογείται στην Ρωμαϊκή περιόδου (15 π.Χ. - 15 μ.Χ.), ευρέθη δε πλησίον της Ιερουσαλήμ (Betar), <https://www.britishmuseum.org/collect.... Εκτιμάται ότι παρηγγέλθη από πλούσια μέλη τοπικής Ελληνικής κοινότητας πιθανόν από μείζονα πόλη της Α. Μεσογείου.[1100]. Κονιδάρης 2020, n. 10_65. Η ‘Ρωμαϊκή’ κεραμεική η οποία συχνά αναφέρεται ως Αρέτιο ή Αρέτσο ή terra sigillata φαίνεται ότι βασίζεται σε υποδείγματα Σαμιακής αγγειοπλαστικής, πρόκειται δηλαδή και πάλι για Ελληνικής εμπνεύσεως τεχνουργήματα, έχει δε επίσης συσχετισθεί με τις λεγόμενες ημισφαιρικές φιάλες των Μεγάρων, ενώ παρήγετο επιπρόσθετα στην Πέργαμο και σε σειρά Ελληνιστικών ή Ελληνιζόντων κέντρων.[1105]. In 1752 an astonishing find was made when a tunnel was extended, opening up a room lined with shelves and crates stacked with scrolls. 'Scrolls' may be too fine a word, for what they found was a collection of blackened cylinders that at first were a mystery to the excavators. On examining some broken fragments, however, it was discovered that the cylinders were indeed scrolls containing Greek text written on scorched papyrus.[1200]. Dan, Grenet and Sims-Williams 2014, fig. 10. Τα τεκμήρια του τρίτου αι. π.Χ. φυλάσσονται στο Museo  Archeologico Nacionale di Taranto (inv. 22429 & 22430), <https://issuu.com/orazio/docs/ori/10&... Το Buner, κείμενο πλησίον της Bajaur όπου κυριάρχησαν επί κάποιο διάστημα οι Apraca, διαθέτει πληθώρα αναγλύφων και λοιπών τεχνουργημάτων τα οποία καταδεικνύουν έντονη Ελληνιστική επιρροή (wikipedia, s.v. Buner reliefs).[1240]. Baratte 2002, pp. 14-18, 58, fig. 1-3; Williams 2015, fig. 10. 'Ρωμαϊκός' αργυρός κανθάρος Gandhara, χρονολογούμενος μεταξύ 1 αι. π.Χ. και 1 αι. μ.Χ. Χυτός και διακοσμημένος με την έκκρουστη τεχνική (repoussé) αποτελείται από δύο φιάλες, μια απλή εσωτερική επένδυση και μιαν εξωτερική θήκη φέρουσα τις ανάγλυφες σκηνές. Η μία πλευρά απεικονίζει νεαρό κένταυρο να κρατά μιαν επίσης νεαρά γυναίκα στα χέρια του, η δε άλλη πλευρά φέρει έναν γενειοφόρο κένταυρο που πιάνει μιαν αγωνιζόμενη γυναίκα, δένδρα με φυλλώδεις κορυφές στο ενδιάμεσο και μια εκτενή επιγραφή Karoshi με στιγμές (pointillé) πάνω από την γενειοφόρο μορφή, με τορνευμένο πόδα ξεχωριστά κατασκευασμένο (ύψους 11,7 cm.  & βάρους 435,2 g), <https://www.christies.com/en/lot/lot-.... Williams 2015, p. 159.[1290]. Williams 2015, p. 160, n. 19.[1300]. Williams 2015, pp. 164-165, fig. 16, n. 49. Το υάλινο τεχνούργημα εντάσσει στην παρουσίασή του του εσωτερικού οικιών το λεγόμενο παραπέτασμα, όπως σειρά αργυρών κανθάρων της περιόδου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Dan, A., F. Grenet and N. Sims-Williams. 2014. “Homeric Scenes in Bactria and India: Two Silver Plates with Bactrian and Middle Persian Inscriptions,” Bulletin of the Asia Institute (New Series) 28, pp. 195-296.
https://www.academia.edu/16561602/A_C..., D. 2015. "A Cantharus from ancient Betar near Jerusalem (the so-called Warren Cup) and Roman Silver Plate," BABESCH 90, pp. 155-198.
Κονιδάρης, Δ. 2020. Ο Κινεζικός πολιτισμός και οι αλληλεπιδράσεις με το Αιγαίο, Αθήνα.
https://halshs.archives-ouvertes.fr/h... Dan. 2018. "Galateia in the Land of the Amazons: The silver plate of Yenikend (Azerbaijan) andcultural transfers between the Greco-Roman world and the Caucasus," Khazar Journal Of Humanitiesand Social Sciences, pp. 20-79. 
Baratte, F. 2002. East and West: A Central Asian Silver Hoard from the Parthian Era, 2002, p. 14-18, 58, fig. 1-3.
https://sites.google.com/site/ad79eru...
https://bmcr.brynmawr.edu/2011/2011.1...
BMCR 2011.10.58The Villa of the Papyri at Herculaneum: Archaeology, Reception, and Digital Reconstruction. Sozomena: studies in the recovery of ancient texts: edited on behalf of the Herculaneum Society, 1Mantha Zarmakoupi, The Villa of the Papyri at Herculaneum: Archaeology, Reception, and Digital Reconstruction. Sozomena: studies in the recovery of ancient texts: edited on behalf of the Herculaneum Society, 1. Berlin/New York: Walter de Gruyter, 2010. ix, 221, 78 p. of plates. ISBN 9783110203882 $147.00/€98.00.Review byJan P. Stronk, Oude Geschiedenis
 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on January 26, 2021 21:20
No comments have been added yet.