Ο ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΤΟΥ ΛΑΟΚΟΩΝΤΟΣ ..

Ο ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΤΟΥ ΛΑΟΚΟΩΝΤΟΣ ..

κεφαλή του Λαοκόωντος στο κελάρι κάτω από τηn Sagrestia Nuova von San Lorenzo στην Φλωρεντία


κεφαλή του Λαοκόωντος

Γυμνή μορφή ignudo - Σίβυλλα
Το ότι ο Μιχαήλ Άγγελος εντυπωσιάστηκε βαθιά από το Σύμπλεγμα του Λαοκόωντος δεν είναι γνωστό μόνον από τις άμεσες μαρτυρίες,[1] αφού λέγεται ότι το ονόμασε portento dell'arte (ένα τεράστιο έργο τέχνης, ένα θαύμα τέχνης), αλλά μπορεί επίσης να διαφανεί και από την επίδραση του συγκεκριμένου γλυπτού στο έργο του Michelangelo. Συμπερασματικά: Έχει αποδειχθεί ότι η μορφή του Haman στο νοτιοανατολικό άκρο της Capella Sistina[2] και ο γενειοφόρος σκλάβος στην ακαδημία[3] εμπνέονται άμεσα από την τραγική περισυλλογή του Λαοκόωντος, ο δε αποθνήσκων σκλάβος στο Λούβρο από τον νεότερο υιό του ιδίου.[4] Με τον Ignudi (γυμνή μορφή ή Σίβυλλα) της Capella Sistina ο θεατής αισθάνεται ξανά και ξανά το παραδειγματικό αποτέλεσμα της πλαστικότητας του συμπλέγματος του Λαοκόωντος, αλλά στις άμεσες εκφράσεις αυτό δεν παίζει περαιτέρω ρόλο. Όταν ο Μιχαήλ Άγγελος[5] εφήρμοσε τον κανόνα του Λυσίππου, γνωστόν σε αυτόν μέσω του Κικέρωνα, και όχι αυτόν (τον κανόνα) που ενσωματώνεται στον Δορυφόρο του Πολυκλείτου, επέλεξε για την εφαρμογή του όχι το σύμπλεγμα Λαοκόωντος, αλλά τον κορμό του Απόλλωνος Belvedere,[6] και αυτό συνέβη και σε πολλές άλλες περιπτώσεις ..[7] Μπορούμε να προσθέσουμε εδώ ότι ο Μιχαήλ Άγγελος για την δημιουργία του τυφλού Παύλου της Capella Paolina,[8] δεν επηρεάστηκε από την κεφαλή του Λαοκόωντος, όπως μπορεί κανείς να διαβάσει συχνά σε σχετικά άρθρα,[9] αλλά από την Ελληνιστική προσωπογραφία του τυφλού Ομήρου.[10] Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές από το σχήμα των φρυδιών, τα οποία δεν εμφανίζονται τραβιγμένα προς τα πάνω λόγω του τραγικού πόνου πάνω από τη γέφυρα της μύτης, αλλά μάλλον απεικονίζονται καμπύλα προς τα κάτω. Δεδομένου ότι ο Raphael χρησιμοποίησε τον τύπο στο γνωστό φύλλο του της συλλογής Windsor Castle[11] και στην τοιχογραφία του Παρνασσός,[12] ο Μιχαήλ Άγγελος ίσως το είχε γνωρίσει, ο οποίος το φθινόπωρο του Παύλου αναφέρεται επίσης στην Εκδίωξη του Ηλιοδώρου του Raphael.[13] Σε ένα άλλο κεφάλι, ο Μιχαήλ Άγγελος δανείζεται τα χαρακτηριστικά μιάς αρχαίας προσωπογραφίας, δηλαδή, όπως μπορεί να φανεί ιδιαίτερα καθαρά μετά την αποκατάσταση, το λεγόμενο πορτρέτο του Κικέρωνος.[14] Και όμως, όσο μπορώ να δω, ο Μιχαήλ Άγγελος δεν αναπαράγει οποιαδήποτε άλλη αρχαιότητα τόσον επακριβώς όσον την κεφαλή του Λαοκόωντος στο κελάρι κάτω από τηn Sagrestia Nuova von San Lorenzo στην Φλωρεντία.15 MICHELANGELO UND DIE LAOKOON-GRUPPE, Bernard Andreae
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ