Greek Elements in the Vijaya Legend

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΝ ΜΥΘΟ VIJAYA Στέψη του Βασιλέως Sinhala-πρίγκηπα Vijaya (λεπτομέρεια από τοιχογραφία του σπηλαίου 17, Ajanta

Ο Merlin Peris, ομότιμος καθηγητής Κλασικών Σπουδών, έχει συγκεντρώσει ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με τις παραλληλισμούς και τις ομοιότητες μεταξύ Ελληνικών μύθων αφ' ενός και θεμάτων του Βουδιστικού βιβλίου pansiya panas jataka, αφ' ετέρου.[2] Τέτοια μυθολογικά 'στερεότυπα' εμφανίζονται ως οικεία οικεία για τους λαούς στην Ανατολή αλλά και στην Δύση, καθένας δε από αυτούς φαίνεται να πιστεύει ότι οι θεμελιώδεις ρίζες των αυτών των μυθικών πλοκών ανήκουν στους ίδιους από την αρχή του μύθου. Αυτά τα συγκρίσιμα θεματίδια αποδεικνύονται περισσότερα από ό,τι είχε αναγνωρισθεί πριν από αυτήν την έρευνα του Merlin Peris. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο Βουδισμός έχει διαμορφώσει σύνθετες αφηγήσεις χρησιμοποιώντας τα περισσότερα από αυτά τα στοιχειώδη θεματίδια. Ακολουθούν εννέα Jatakas με τα Ελληνικά παράλληλά τους:[10]

Munika Jataka - The Ox and the Calf (Δάμαλις καὶ βοῦς)

Makasa Jataka - The Bald Man and the Fly (Ο φαλακρός και η μύγα)

Rohini Jataka - The Bald Man and the Fly (Ο φαλακρός και η μύγα)

Virocana Jataka - The Fox and the Lion (Ἀλώπηξ καὶ καὶ λέων)

Kaka Jataka - The Hungry Dogs (Κύνες λιμώττουσαι)

Javasakuna Jataka - The Wolf and the Heron (Λύκος καὶ ἀρήν)

Culladhanuggaha Jataka - The Lion and the Hare (Λέων καὶ λαγωός)

Kakkuta Jataka - The Dog and the Cock (Κύων καὶ ἀλεκτρυὼν καὶ ἀλώπηξ ?)

Dipe Jataka - The Wolf and the Lamb (Λύκος καὶ ἀρνίον εἰς ἱερὸν καταφυγόν ?)

Ο φαλακρός και η μύγα

Τα αρχαία χρονικά συσχετίζουν την προέλευση του λαού των Sinhalese της Sri Lanka με την άφιξη του Πρίγκιπα Vijaya από μια περιοχή της ΒΑ ή ΒΔ Ινδίας, και επομένως υποστηρίζουν την ύπαρξη δεσμών με την βόρεια Ινδία. Οι μαθητές της ινδικής ιστορίας θεωρούν ότι ο μύθος Vijaya θα πρέπει να ερμηνευτεί ως στηρίζων την θέση γιά την βόρεια ή έστω μεικτή καταγωγή των Sinhalese από τμήμα της Ινδίας.

p. 45: The conclusion, as far as the legend goes and notwithstanding any basic historical truths that it may mythologize, is that it is the creation of (as Basham thinks) certain Sinhalese monks, who had but a vague knowledge of Indian geography and surely, as Perera and Mendis would agree, a good knowledge of the Jātakas. 

Perera had further observed that the Vijaya story seemed to have affinities with the encounter of Ulysses with Circe, the imprisoning of his followers by Cyclops and his discovery of it by the footsteps that led into the cave where they were hidden (sic), and the Sirens who lured sailors to their doom by music.7 The Valāhassa Jātaka, while it is itself remarkable for being set in Lanka, also reveals the strong influence of the Odyssey upon itself. But, as I will seek to show, the Vijaya legend, among other details imitative of the Greek, derives more fully and closely from the single adventure of Odysseus with Circe than any of the Jātakas so as to suggest that its authors had a more direct and intimate acquaintance of the Greek epic, not to mention other Greek mythology, than they received in and through the jātakas. Perera however passes by without making any comment on the remarkable similarity that he (like many others aware of both stories) observed between the Vijaya legend and the adventures of the Greek hero of the Odyssey, leaving us to accord him at best a theory of coincidence to explain it. What I shall do here, therefore, is to make a brief review of the two stories and show that the degree of parallelism puts coincidence as an explanation out of the question and at the same time brings in the exciting possibility, ..

Ο Perera παρατήρησε επίσης ότι η ιστορία των Vijaya φαίνεταιε να παρουσιάζει συγγένεια με τη συνάντηση του Οδυσσέα με την Κίρκη, την φυλάκιση των συντρόφων του από τους Κύκλοπες και την από μέρους του ανακάλυψή των από τις πατημασιές τους που τον οδήγησαν στη σπηλιά όπου ήταν κρυμμένοι (sic) και Σειρήνες που δελεάζουν τους ναύτες στη μοίρα τους με την βοήθεια της μουσικής.[7] Η Valāhassa Jātaka, ενώ είναι από μόνη της αξιοσημείωτη για το γεγονός ότι διαδραματίζεται στην να βρίσκεται στην LankaΛάνκα, αποκαλύπτει επίσης την ισχυρή επιρροή της Οδύσσειας επ' αυτής. Όμως, όπως θα επιδιώξω να δείξω, ο θρύλος της Vijaya, μεταξύ άλλων λεπτομερειών που μιμούνται των Ελλήνων, προέρχεται πληρέστερα και στενότερα από τη μοναδική περιπέτεια του Οδυσσέα με τον Κίρκη από οποιανδήποτε από τις Jātakas, ώστε να υποδηλώνει ότι οι συγγραφείς του είχαν πιο άμεση και οικεία γνωριμία του ελληνικού έπους, για να μην αναφέρουμε άλλη θέματα της ελληνική μυθολογία, απ 'ό, τι έλαβαν μέσα και μέσω των jātakas. Ο Perera όμως ξεπερνάει χωρίς να κάνει κανένα σχόλιο για την αξιοσημείωτη ομοιότητα που (όπως πολλοί άλλοι γνωρίζουν και τις δύο ιστορίες) παρατήρησε μεταξύ του θρύλου του Vijaya και των περιπετειών του Έλληνα ήρωα της Οδύσσειας, αφήνοντάς μας να του δώσουμε στην καλύτερη περίπτωση μια θεωρία σύμπτωσης για να το εξηγήσω. Αυτό που θα κάνω εδώ, λοιπόν, είναι να κάνω μια σύντομη ανασκόπηση των δύο ιστοριών και να δείξω ότι ο βαθμός παραλληλισμού θέτει τη σύμπτωση ως εξήγηση του ζητήματος και ταυτόχρονα φέρνει τη συναρπαστική δυνατότητα

p. 49: !!

p. 51: n. 19!

p. 52: 

"The hero is called Mittavindaka," says the Bishop. "but his description is 'kalakanni', 'the wretched one' or 'the sufferer', which is the meaning of 'Odusseus. When Mittavindaka put to sea, the ship which carried him stuck fast till lots had to be drawn and he had been cast into the sea. This passage may possibly owe something to the history of Jonah, though, I fancy, such a thing was often done as this casting of the 'unlucky lot', but there is a corresponding event in the story of Ulysses, when Aeolus is said to have refused him assistance of the winds, as being too unlucky to be safely dealt with. Mittavindaka had experience of cannibals, who devoured his family, as Polyphemus and the Loestrygonians did the companions of Ulysses; Mittavindaka suffered for catching a demon goat, and Ulysses for attacking the oxen of the Sun; Mittavindaka was carried to three successive palaces of nymphs, as Ulysses past the Sirens to the palaces of Circe and Calypso and the fairy land of Phoeacia ; Ulysses floated on a magic veil and on a mast, Mittavindaka on a bundle of bamboos ; and both, after all their wanderings, were restored at last. Of the nymphs, it is said that they had an alternate existence of pleasure and suffering, — an idea which occurs several times in Greek mythology, notably in the case of Hercules and of the Dioscuri". 

The Bishop confesses that he has made the most of these points of likeness but that they are too numerous not to arrest attention.20 I feel he has made far too much of them and am ready to concede to the likeness of Mittavindaka's adventures to those of Odysseus only that they both experience them drifting from island to island inhabited by demigod maidens, and that too in consideration of the evidence of the Valāhassa Jātaka, the contents of which the good Bishop seems not to have been aware at the time of his writing — and of course our story of Vijaya and Kuvaxg.15. The rest is rather far-fetched to be maintained with any degree of scholarship.

p. 53: Ypsipele [1000]

p. 54: n. 23 king Candapajjota of Ujjain captured the prince of Vatsa, Udena,  

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ SIMHALA (CAVE 17, AJANTA)

Η άφιξη του Sinhala (Τμήμα τοιχογραφίας από το σπήλαιο 17 του Ajanta Caves 17,  ο πρίγκηψ Vijaya απεικονίζεται σε αμφότερες τις ομάδες των ελεφάντων και των ιππέων)

...

1 Simhala and fellow traders shipwrecked on island. 

2-6 Witches transform themselves into beautiful women and entice traders to live with them, 

7 [destroyed' Simhala discovers imprisoned merchants in an iron chamber[900] and is told the truth about the witches. Only the magic horse Balhala can save them. 

8 Simhala takes the news to the traders, 

9-13 Balhala agrees to 'fly' traders to India, but if they look down with longing at the witches, they will fall and be devoured by them. Sirnhala alone reaches home. 

14 Sinihala's witch-wife arrives in India with her son, and he rejects her as a witch. 

15-18 The king of the land takes her into his harem. 

19-23 She admits fellow-witches who devour the king and members of his court. 

24-26 The people decide to crown Simhala. 

27-29 Sirnhala takes his army to the witches' island and defeats them.. 

 

The basic arrangement of the Simhala story across the wall of the cave may be viewed in terms of geographical relationships. The right third of the narrative takes place on the witches’ island, and the left third is located in the palace of the king. The central area, containing the conclusion of the story, as well as earlier episodes relating to Simhala, is space that belongs to Simhala. The upper zone contains Simhalars home, the central zone his coronation, while the lower area depicts the climactic confrontation between Sirnhala's army and the hordes of witches. Yet it would appear that in certain ways the artists of this extensive narrative failed to achieve narrative coherency. There are, for instance, multiple points of entry into the story of Sirnhala, and thus too many immediate options to the viewer. In addition, if one walks around the cave in the circurnambulatory mode, such movement will bring us via the conclusion of the story to its commencement. Perhaps the artist's intention was merely to have the viewer recognize the story and view its major episodes, rather than follow its detailed denouement. 

VESSANTARA JATAKA (CAVE 17, AJANTA)

The second major narrative in cave 17 is the well-known Vessantara jataka. the various episodes of which are well-nigh impossible to mistake. Yet the mural depicting this story along forty-five feet of the left wall of the cave, di-rectly opposite the Simhala legend, presents the viewer with a number of problems_ Though the story commences on the left and moves gradually across the wall to the far right, the often achronological and apparently random arrange-ment of the episodes is curious. For instance, the scene de-picting the evil brahrnin jujuka asking Vessantara for his children is placed high up on the wail above the doorway of the third cell, while the actual gift of the children, with the pouring of water to legitimize it is placed at ground level beside that same doorway, It is also strange, given the expansive space at the disposal of the artist, that the gift of the state elephant that resulted in the banishment is not depicted, nor is the giving away of Madri. The events are not arranged geographically, as in the case of the Sirnhala narrative, and we do not find palace scenes at the commencement and the end, with forest scenes between, as in the continuous narrative on the Sanchi architrave. The art-ist appears, however, to have conceived of the story in terms of thematic dusters, which he placed at art easily readable eye-level, Between doorways 1 and 2 is the gilt of the horses; between 2 and 3 is the gift of the chariot; and between doorways 3 and 4 are scenes relating to the gift of the children. All acts of giving (charity is the moral exemplified by this tale) are thus in readily viewable locations. 

ΤΟ ΕΦΕΥΡΗΜΑ ΤΟΥ ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ[2000]
Ο Bana γράφει ότι ένας κυβερνήτης που ονομάζεται Vatsapati, κατά την διάρκεια ταξιδιού του στο δάσος των ελεφάντων, φυλακίστηκε από έναν εχθρικό ηγέτη (Mahasena) και τους στρατιώτες του, οι οποίοι εξήλθαν από την κοιλιά ενός τεχνητού ελέφαντα. Ο Bana λέει ότι αυτό το είδος επιθέσεως είναι άδικο. Αυτή η ιστορία μας θυμίζει τον Δούρειο Ίππο. Μια παρόμοια ιστορία αφηγείται ο Somadeva. Ο Chandamahasena, ο ηγέτης του Ujjain, μετά από συνεννόηση με τους υπουργούς του, δημιούργησε έναν μηχανικό ελέφαντα και μέσα του έβαλε μερικούς από τους πολεμιστές του. Στη συνέχεια, με τον μηχανικό ελέφαντα, ο Chandarnahasena κινήθηκε προς το βουνό Vindhya. Ο Vatsaraj, ο κυβερνήτης του Kausambi, κυνηγούσε λίγο πολύ μόνος του στο βουνό Vindhya. Ξαφνικά, είδε τον μηχανικό ελέφαντα και προχώρησε προς αυτόν. Πρέπει να σημειωθεί ότι το βουνό Vindhya ήταν διάσημο για τα κοπάδια ελεφάντων που έβοσκαν εκεί. Οι πολεμιστές της Chanciamahasena ξαφνικά ξεπήδηξαν έξω από τον μηχανικό ελέφαντα και περικύκλωσαν το Vatsaraj. Όταν τα νέα της συλλήψεως του Vatsaraj έφτασαν στον Kausarnbi, Rumnat, ο υπεύθυνος για τη χάραξη πολιτικής σε αυτό το βασίλειο απουσία του βασιλιά, υποστήριξε ότι μια μετωπική επίθεση στον Ujjain θα έβλαπτε την ίδια την ασφάλεια του Vatsaraj. Αντίθετα, ο Ujjain έπρεπε να δέχεται επίθεση μέσω kuta, μέθοδο η οποία βασίζεται στην εγκεφαλική και όχι στην μυϊκή δύναμη. Το σημείο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι τόσον ο Bana όσο και η Somadeva επαναλαμβάνουν την ιστορία. Επομένως, μια τέτοια τεχνική kutayucidba (ένα είδος εφευρήματος τύπου Δουρείου Ίππου) προφανώς χρησιμοποιήθηκε από τους μονάρχες της εποχής. Δεύτερον, η κατασκευή ενός κινητού ελέφαντα δείχνει την ύπαρξη υψηλού βαθμού μηχανικής ικανότητας μεταξύ των Ινδουιστών της βόρειας Ινδίας. 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[2]. Peris 2004.[10]. Βικιθήκη, s.v. Αισώπου Μύθοι (https://el.wikisource.org/wiki/%CE%CE.... Κονιδάρης 2020, σημ. 5_41. Στην σχετική εξιστόρηση της Διώνης οι παραπάνω πληροφορούμαστε ότι τελικώς φυλακίστηκαν σε ορειχάλκινο λέβητα για δεκατρείς μήνες, μέχρις ότου σχεδόν διέβησαν το κατώφλι του θανάτου. Η συσχέτιση του Ταρτάρου με φυλακή διαθέτουσα χάλκειες θύρες επαναλαμβάνεται στην Θεογονία, Hes.Th. 726–735, ενώ στην άλλη πλευρά του Αιγαίου μύθος σχετικός με την εξαφάνιση του θεού Telepinu περιγράφει μια τελετουργία που αποσκοπούσε να κατευνάσει την οργή του Θεού δεσμεύοντάς την σε ορειχάλκινο αγγείο.5_41 
[1000]. Κόρη του Θόαντος και της Μύρινας, η Υψιπύλη είναι από την πλευρά του πατέρα της εγγονή του Διονύσου και της Αριάδνης. Από την μητρική πλευρά κατάγεται από τον Κρηθέα και κατά συνέπεια από τον Αίολο. Ο Θόας βασίλευε στην Λήμνο, τον καιρό που οι Λήμνιες αποφάσισαν να σκοτώσουν όλους τους άντρες. Πράγματι, επειδή οι Λήμνιες αδιαφορούσαν για την λατρεία της Αφροδίτης, η θεά τις τιμώρησε γι' αυτό προσβάλλοντάς τες με μια φοβερή μυρωδιά. Οι άντρες τους τις εγκατέλειπαν και αναζητούσαν αιχμάλωτες και ξένες.Για να εκδικηθούν οι γυναίκες του νησιού, κατέσφαξαν όλους τους άντρες. Μόνον η Υψιπύλη δεν δέχτηκε να σκοτώσει τον πατέρα της και την νύχτα της σφαγής τον έκρυψε σε ένα κιβώτιο (άλλοι λένε πως τον έντυσε με τα κοσμήματα του αγάλματος του Διονύσου και τον οδήγησε το πρωί στη θάλασσα σαν να ήταν ο θεός, τον οποίο ήθελε να εξαγνίσει μετά τις σφαγές της νύχτας). Μέσα σ' αυτήν την αυτοσχέδια βάρκα τον έριξε στη θάλασσα και ο Θόας τελικά σώθηκε.
Επειδή η Υψιπύλη ήταν κόρη του παλαιού βασιλιά, οι Λήμνιες την διάλεξαν για βασίλισσά τους. Τότε έφτασαν στη Λήμνο οι Αργοναύτες. Ανάλογα με τους συγγραφείς, οι Λήμνιες, ή τους δέχτηκαν φιλόξενα ή πήραν τα όπλα στα χέρια και αντιτάχτηκαν στην απόβασή τους. Αλλά, όταν οι ήρωες υποσχέθηκαν να ενωθούν μαζί τους, εκείνες μαλάκωσαν την οργή τους. Η Υψιπύλη έγινε έτσι η ερωμένη του Ιάσονα. Τέλεσε τότε ταφικούς αγώνες, για να τιμήσει τον Θόαντα (που επίσημα θεωρούνταν νεκρός) και όλους γενικά τους Λημνίους που σφάχτηκαν. [...]
[2000]. Kaushik Roy 2012, p. 147.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Peris, M. 1982. “Greek Elements in the Vijaya Legend,” Journal of the Royal Asiatic Society Sri Lanka Branch (New Series) 26, pp. 43-66.
Peris, M. 2004. Greek Story Motifs in the Jatakas, Amazon.
Dehejia, V. 1990. "On Modes of Visual Narration in Early Buddhist Art," The Art Bulletin 72 (3), pp. 374-392.https://www.jstor.org/stable/3045747
Μιχαλόπουλος, Π. 2002. Υψιπύλη (Πρόγραμμα της παραστάσεως, Αμφί-θέατρο), Αθήνα.https://www.politeianet.gr/books/euri...
Κονιδάρης, Δ. Ν. 2020. Οι Χετταίοι και ο κόσμος του Αιγαίου, Αθήνα.
Kaushik Roy. 2012. Hinduism and the Ethics of Warfare in South Asia: From Antiquity to the Present, New York.https://books.google.gr/books?id=vRE3...