KATILIMCI KÜLTÜRÜN ZİRVESİNDEN İKİ ÖRNEK: “BREAK THE SILENCE” VE #HAPPYBIRTHDAYNAMJOON

Yazan: Alptekin Keskin, İstanbul Sabahattin Zaim Ünv. SBE. Sosyoloji Blm. Dr. Öğrencisi

Popüler kültür ürünlerine kullanıcıların aktif katılımı, yakınsama ve katılımcı kültür kavramlarının iletişim süreçlerindeki önemini ortaya koymaktadır. Katılımcı kültür içerisinde kullanıcıların içerik üretmesi, düzenlemesi ve paylaşması daha kolay olmaktadır. Özellikle yeni medya ortamlarında içerik üretimi ve dağıtımı sosyal medya platformları sayesinde çok daha hızlı bir şekilde mümkün olmaktadır. Katılımcı kültürde kullanıcı, medya içeriğini bir taraftan tüketirken bir taraftan yeniden üretmektedir. Jenkins (2016), katılımcı kültürü kullanıcıların ve hayranların yeni içeriğin yaratılması ve yayılmasına etkin olarak katıldığı kültür olarak ele almaktadır. Bu yazıda hayranların bir popüler kültür ürünü olan Güney Kore K-Pop grubu BTS  ile ilgili katılımcı kültür içerisinde toplulukçu bir ruhla bir taraftan medya içeriğini tüketirken diğer taraftan üreterek nasıl sosyal medya platformlarında dolaşıma koyduğu çeşitli görsellerle gösterilecektir.     

[image error]



[image error]

BTS’in 10 Eylül’de vizyona giren “Break the Silence: The Movie”  isimli belgeseli tüm dünyada aynı anda sinemalarda takipçilerinin beğenisine sunulmuştur. Grup üyelerinin hikâyelerinin anlatıldığı belgeselde BTS’in sahne arkasındaki görüntülerine yer verilmiştir. Grubun pandemi öncesi Love Yourself dünya turunda çeşitli ülkelerde sahne aldıkları turnelerdeki görüntüleri; BTS üyelerinin yaşamları ve hayranları ile etkileşimlerinden oluşan çeşitli etkileyici sahnelerin olduğu belgesel, hayranlar arasında ilgiyle karşılanmıştır. Her ne kadar pandemi sürecinde sinema salonları eskisi kadar dolmasa da ARMY’ler belgeseli adeta bir konser ortamında geçirmişlerdir. Bir çeşit pandemi öncesi BTS ile ilgili yaşadıklarını yâd etmişlerdir. Pandemi süreci dolayısıyla BTS’in canlı konserlerine katılamayan ARMY’ler belgesel sayesinde konser havasını bir şekilde sinema salonlarında yaşatmaya çalıştılar. Sinema salonlarına birlikte giden ARMY’ler daha önce canlı konserlerde BTS şarkıları söylerken hep birlikte ellerinde salladıkları live stickleri sinema salonlarına da getirip aynı atmosferi buralarda da yaşatmaya çalıştılar. Böyle olunca sinema salonlarında renkli görüntüler ortaya çıktı. Belgeselde hep birlikte bazen eğlenen, bazen gururlanan, bazen ağlayan ARMY’lerin BTS’e olan hayranlığı bir kez daha artmış oldu.

BTS’in konserleri, sahnede sadece sanatçıların performansların ötesinde bir deneyim alanı sunmaktadır. ARMY’ler konserlerde hep birlikte yüksek sesle şarkıları söylemekte ve yanlarında getirdikleri ışıldaklarla müziğe eşlik etmektedir. Pandemi süreciyle birlikte konserlere ara verilmesiyle konserlerde ışıldaklarla yaşanan etkileşimli durum “Break the Silence: The Movie” belgeselinde ARMY’lerce tekrar yaşanmak istenmiştir. Işıldaklar ARMY ve BTS arasında bir tür sembol görevi görmektedir. Hayran kitlesi ve yıldız arasında bu tür semboller aracılığıyla kurulan etkileşim durumları parasosyal etkileşimi (Horton ve Wohl, 1956) güçlendirmektedir.

[image error]

BTS üyesi Namjoon’un (RM) 12 Eylül’de doğum gününün tüm dünyada çeşitli şekillerde gösterişli bir şekilde kutlanması BTS’in ve (BTS’in bağlı olduğu şirket olan) BigHit’in hayranlarını nasıl bir katılımcı kültür içerisine taşıdığını da göstermektedir. Örneğin 11 Eylül’de Namjoon’un doğum günü Twitter’da Türkiye gündeminde 1.sırada yer almıştır. Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus ve UNICEF  Namjoon’un doğum gününü Twitter’dan kutlayanlar arasındadır.

[image error]



[image error]

Dünyanın çeşitli bölgelerinde ARMY’ler Namjoon’un doğum gününü renkli etkinliklerle kutlamışlardır:  Bir AVM dış cephesi camlarının Namjoon’un doğum günü kutlaması için kullanılması; Hongdae İstasyonunda Namjoon’un doğum günü reklamlarının tabelalara yansıtılması; Çinli bir fan sitesinin Kore’nin en büyük kitap mağazalarından birini Namjoon’un okuduğu ve önerdiği kitaplar için ayrı bir bölümde sergilemesi; Hindistan’ın  kırsal kesimlerinde çeşitli zorluklar yaşayan çocukların eğitimi için bağış kampanyası[1] düzenlenmesi bunlardan bazılarıdır. Türk Army’ler Namjoon’un doğum günü için fidan bağışı kampanyası düzenlemiştir. Pakistanlı ARMY’ler de Namjoon’un doğum günü için aralarında düzenledikleri bir kampanyayla 600 kitap toplamışlar ve ülkenin farklı şehirlerindeki ihtiyacı olan çocuklar ile sanat ve edebiyat öğrencilerine bu kitapları göndermişlerdir[2].

[image error]



[image error]

Namjoon’un[3] doğum günü etkinlikleri sadece bunlarla sınırlı kalmamıştır. BTS grubu üyesi Taehyung’un kendi sesinden Namjoon’un doğum günü için başlattığı ses kaydetme challenge’ı twitterda geniş yankı bulmuştur. Dünyanın her tarafından ARMY’ler #RMChallenge ve #RM etiketleri ile kendi seslerinin olduğu videolar çekerek twitterda paylaşmıştır. Böylelikle #RMChallenge ve #RM etiketleri dünya gündeminde trendlerde ilk 3’te yer bulmuştur. Tüm bu organizasyonlar sosyal medyada gerçekleşmekte ardındanda, gündelik yaşama taşınmaktadır.

[image error]



[image error]

Pandemi sürecini fırsata çeviren BTS, Dynamite ve Billboard Hot 100 birinciliği ile zirvedeki yerini bir taraftan korurken diğer taraftan “Break the Silence: The Movie” belgeseli ile fanlarıyla eski yüzyüze konser zamanlarını hatırlatmaktadır. Belgeselde anılar tazelenmektedir. Fan grubu da belgesele yanlarında getirdiği çeşitli sembollerle BTS ile arasındaki etkileşimli ilişkiyi güncel tutmak istemektedir. Yukarıda verilen tüm örneklere bakıldığında popüler kültür ürünü olan bir grubun çevrimiçi platformlar ve katılımcı kültür unsurlarından faydalanarak fan kitlesinin yardımıyla nasıl zirvede kaldığını açıkça görülmektedir.

Pazarlama stratejileri ve yaratıcı içerik endüstrisinin etkin kullanımıyla Güney Kore’den küresel pazarlara açılan kültürel teknoloji ürünlerinin gelecekte tüm dünya kamuoyunda daha fazla gündemde kalacağı tahmin edilmektedir.

Kaynakça

Jenkins, H. (2016). Cesur Yeni Medya-Teknolojiler ve Hayran Kültürü. (Çev. N. Yeğengil). İstanbul: İletişim Yayınları.

Horton, D., & Wohl, R. (1956). Mass Communication and Para-Social Interaction. Psychiatry, 19(3), 215-229.

https:// /www.soompi.com/article/1425304wpp/bts...

https://www.koreatimes.co.kr/www/art/2020/09/398_295970.html#.X17FfAo2eRE.twitter.

[1] https://www.barefootcollege.org/one-in-army-raises-13-500-for-barefoot-college Erişim tarihi: 18.09.2020

[2] https://newsleaf.com/books-and-bts-here-is-what-pakistani-fans-did-on-rms-birthday/ Erişim tarihi : 18.09.2020

[3] Namjoon ayrıca doğum günü için Kore Ulusal Modern ve Çağdaş Sanat Müze’sine 100 milyon won (yaklaşık 84 bin Dolar) bağışlamıştır. Bu bağışın, şehir merkezlerinden uzakta bulunan 400 kadar ilk, orta ve yüksek okul kütüphanesine sanatla ilişkili kitap sağlayacağı ve böylelikle insanların bu kitaplara daha kolay ulaşacağı belirtilmiştir. Bakınız:

“BTS’s RM Donates 100 Million Won to Museum On His Birthday”. https:// /www.soompi.com/article/1425304wpp/bts... Erişim tarihi: 18.09.2020

“BTS leader RM donates 100 million won to art foundation”,  The Korea Times.https://www.koreatimes.co.kr/www/art/2020/09/398_295970.html#.X17FfAo2eRE.twitter. Erişim tarihi: 18.09.2020