Η Μαρία Κούβαρου παρουσιάζει το βιβλίο «Η παράξενη ιστορία του Ευριπίδη Παπαδόπουλου και άλλα διηγήματα» στο περιοδικό Διόραμα

Για το βιβλίο του Ανδρέα Καπανδρέου «Η παράξενη ιστορία του Ευριπίδη Παπαδόπουλου και άλλα διηγήματα»  
Της Μαρία Κούβαρου(Διδάκτωρ Μουσικολογίας – Συγγραφέας)

Πρόκειται για μια συλλογή με διηγήματα που λειτουργούν αυτόνομα με απόλυτη αρτιότητα, όμως ταυτόχρονα, και ίσως αυτή να είναι και η μεγαλύτερη νίκη του Καπανδρέου σε αυτή την περίπτωση, είναι μια συλλογή διηγημάτων που λειτουργεί ακόμη εντονότερα ως όλον, παρά τη διαφορετικότητα των χώρων, των χρόνων και των πρωταγωνιστών της κάθε ιστορίας. Με έναν ιδιαίτερο τρόπο, τα 16 φαινομενικά ασύνδετα διηγήματα, συνδέονται μεταξύ τους με μια ανεπαίσθητη σε πρώτη ανάγνωση, αλλά ξεκάθαρη σε μια δεύτερη, οριζόντια γραμμή.            Τη γραμμή του «ανθρώπινου», την οποία μπορεί κανείς να προσλάβει σε διάφορα επίπεδα. Στο σύνολο των διηγημάτων του, ο Καπανδρέου άπτεται θεμάτων που αφορούν όλους μας. Μέσα από αλληγορίες και συμβολισμούς, καυτηριάζει πραγματικότητες που μας επηρεάζουν και που μας προκαλούν να αναρωτηθούμε τι πήγε τόσο στραβά στο παρελθόν, πώς μπορεί να βελτιωθεί – αν μπορεί να βελτιωθεί – το παρόν, και σε ποιο αύριο θα μας οδηγήσει αυτό το σήμερα που έχει έρθει ως απόγονος ενός συγκεκριμένου χθες.            Στη δουλειά του Ανδρέα Καπανδρέου, η ιστορία, αλλά και η κοινωνία παρουσιάζονται με το πραγματικό τους πρόσωπο. Ως τα ανθρώπινα δημιουργήματα που είναι, που θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά αν τα γεγονότα εκτυλισσόντουσαν αλλιώς.            Και είναι αυτό το κάλεσμα του «αλλιώς» που μας παραπέμπει σε ένα από τα κυριότερα γνωρίσματα της λογοτεχνίας του φανταστικού, είτε τρόμου είτε φαντασίας, είτε ιστορικής είτε υπερρεαλιστικής, όσο φυγόκεντρη και να είναι στην παρουσίασή της. Τη δημιουργία, δηλαδή, και χρήση φαινομένων που δεν έχουν συμβεί και, που, συχνά, δεν θα μπορούσαν κιόλας να είχαν συμβεί, με τρόπο που να αφήνει το «αφύσικο» να εισβάλει στο «φυσιολογικό».             Μια από τις μεγαλύτερες αρετές του Ανδρέα Καπανδρέου ως εκπρόσωπου του είδους, είναι η ικανότητά του να παρουσιάζει το ανορθολογικό, όπως αυτό εμπλέκεται με το ορθολογικό, ως εξορθολογισμένο και να κάνει τον αναγνώστη να ταυτίζεται με μια ρεαλιστική απεικόνιση του μη ρεαλιστικού, ή, καλύτερα, του υπερρεαλιστικού.             Κλείνω με έναν στίχο ο οποίος θεωρώ ότι συνοψίζει αυτό το παιχνίδισμα μεταξύ ρεαλισμού και φαντασίας, μεταξύ ανθρωπίνως φτιαχτού και φανταστικά πλασματικού που απλόχερα μας σερβίρει ο Ανδρέας Καπανδρέου μέσα από τα διηγήματα του. Σας τον παραθέτω αυτούσιο, όπως ο θρυλικός εκπρόσωπος της λογοτεχνίας του φανταστικού Έντγκαρ Άλαν Πόε μας τον χάρισε:  «All that we see or seem/Is but a dream within a dream».
Πηγή: Περιοδικό Διόραμα, τχ. 29 (Μάρτιος - Απρίλιος 2020)