Nguyễn Mậu Pháp: CẢM NHẬN “VỀ THU XẾP LẠI…”

 

CẢM NHẬN  “VỀ THU XẾP LẠI…”

Nguyễn Mậu Pháp

(Trường THPT Lang Biang, Lạc Dương, Đà Lạt)

 

Đời người là một cuộc hành trình. Tuổi thơ với những ước mơ cao đẹp lung linh, đến tuổi trung niên với những mong ước vẹn tròn cho cuộc mưu sinh, lúc về già lại mong một sự an bình. Và cuối cùng tất cả đều lắng lòng để tìm về chính mình.

Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc người đã từng viết “Gió heo may đã về”, ở tuổi 55, đến tuổi 60 thì viết “Già ơi… chào bạn!” bước sang tuổi 75  thì viết “Già sao cho sướng?…” Nhưng 80 tuổi thì thôi vậy. Thôi, nhưng lại không thôi… đã đến lúc phải “VỀ THU XẾP LẠI…”.

Về thu xếp lại! Một tiêu đề khá lạ lùng nhưng chứa đựng cái muôn trùng của lòng người của đất trời. Như mùa thu gom lá thu vàng để cỏ cây chuyển sang một cuộc hồi sinh mới. Và con người cũng thế, đến cái tuổi mà con người nên thu gom cái khối phân thân về một mối. Ta lại tìm ta. “Ta là ai mà yêu quá đời này!”. Và ta là ta của ngàn đời vĩnh cửu. Khổ, tập, diệt, đạo; nào: mạng, định, tư duy, tinh tiến, nghiệp, niệm, chánh kiến, ngữ ngôn của tám vạn bốn ngàn pháp môn cuối cùng gom chung về làm một.

Tản văn “Về thu xếp lại…” của Đỗ Hồng Ngọc do Nhà xuất bản Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh ấn hành. Với trang bìa là tranh của họa sĩ Lê Ký Thương,  do Linh Vũ trình bày. Giữa họa sĩ và tác giả như đã có sự đồng cảm sâu sắc. Một vầng trăng giữa mênh mông, một con người đang phiêu bồng quẳng gánh lo đi và quảy gánh hồi hương.

Xếp lại mà không xếp. Như mở ra một bầu trời bao la tĩnh lặng!

Chút tản mạn, về y học, về cuộc sống về tâm thức được tác giả gói gọn 162 trang lọt lòng  và 10 nội dung cũng là chủ kiến của tác giả.

Trong một số nội dung tác giả mượn những câu thơ, nhạc từ của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, mượn không phải là để giảng giải mà mượn để dẫn lối cho những suy nghĩ của chính mình. Hình như giữa tác giả và nhạc sĩ có mối tương liên sâu sắc của một tấm lòng tri cảm thiết tha. Cái gợi mở thật độc đáo và sâu sắc. Mở đầu tác giả nói về chu trình khép kín của một đời người: sống – chết, đến – đi, vừa chân không vừa hiện hữu để tìm ra lẽ tất nhiên của chu kỳ sự sống.

Để rồi Tri túc tiện túc đãi túc hà thời túc/ Tri nhà tiện nhàn đãi nhà hà thời nhàn. Đủ và nhàn là điều ai cũng cần đạt đến nhưng cũng chưa phải là trọn vẹn.   Cái trọn vẹn khi nghecon tim yêu thương vô tình chợt gọi.

Gọi ta, gọi về với chính mình. Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc đã tâm sự: tuổi già dễ xúc động, vì sao như thế? Về với yêu thương, về với lẽ hằng sống là giá trị muôn thuở của con người như nước sông Hằng ngàn năm vẫn chảy như hằng tâm của con người để không còn tự ngã.

Tiếp theo (chương 5,6,7) tác giả biện giải về quy luật sanh lão bệnh tử. Tác giả đề cập đến cái duyên của cha mẹ sinh ra ta. Chưa đủ còn có cái duyên của tạo vật và nhiều cái duyên khác nữa. Vì vậy có gì phải phân vân giữa chết và sống. Có gì phải sợ hãi. Làm quen với cái chết để sống. Nghe rất lạ nhưng cũng thật là diệu lý vô cùng. Mỉm cười với tất cả, buông xả để an bình mới là sự vĩnh sinh muôn thuở.

Để rồi trên hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt ( chương 8)

Nhật nguyệt ấy là minh. Trong hán tự chữ minh được ghép từ hai chữ nhật và nguyệt (nhật  nguyệt biểu tượng cho âm dương, ánh sáng tinh túy của trời đất).  Mỗi chữ có 4 nét là thái dương, thiếu dương, thái âm  và thiếu âm. Hai chữ cộng lại vừa đủ tám nét. Con số 8, theo đạo Lão con số 8 tượng trưng cho bát quái gồm : càn, khảm, cấn, chấn, tốn, ly, khôn, đoài biểu hiện cho sự vận chuyển vô cùng của tạo hóa gọi là Đạo. Trong Phật học, 8 là bát chánh đạo gồm: mạng, định, tư duy, tinh tiến, nghiệp, niệm, chánh kiến, ngữ ngôn. Ai nắm được cái lẽ vi diệu chuyển xoay của tạo vật, ai thông tỏ bát chánh đạo là làm chủ được chính mình. Đó mới thật sự là minh !   Lấy minh để diệt vô minh. “Vô vô minh diệc vô vô minh tận” ( Bát Nhã tâm kinh) mới quán được chân không. Chân không mà diệu hữu, diệu hữu mà chân không. Đó mới là vượt qua sinh tử luân hồi vậy. Bởi vì sinh tử luân hồi ở ngay trong ta vậy.

Để đạt điều đó: Trời cao đất rộng một mình tôi đi! (chương 9) Vượt qua không gian, thời gian để đạt tới chánh định. Sống cùng hơi thở, dõi theo hơi thở của chính mình. Đến một lúc ta không còn phân biệt mình thở ra hay hít vào không phân biệt mình đang thở hay không còn thở. Đó mới là sự sống vĩnh tồn. Bởi vì ai cũng có thể giúp cho ta nhiều thứ cả vật chất lẫn tinh thần nhưng ta không có thể giúp cho bất kỳ ai và không một ai có thể giúp ta thở giủm cho ta được. Diệu lý!

Và cuối cùng là để lại trong cõi thiên thu hình dáng nụ cười ( chương 10)

Gom bốn vạn tám ngàn pháp môn về làm một. Để hiểu cái khổ và diệt. Mỉm cười với chính mình đó là sự giác ngộ, giải thoát. “Đã thấy, biết Như lai, sống với Như Lai”.

Tóm lại “VỀ THU XẾP LẠI…”: là một kim chỉ nam cho tất cả mọi người, không phải chỉ ở tuổi già mà ở tất cả mọi lứa tuổi. Để có sự an lạc hãy về thu xếp lại hòa quyện giữa diệu hữu và chân không ấy vậy!

Xin kính mượn 4 câu thơ tuyệt tác của Hòa thượng Phước Hậu, để đúc kết cảm nghĩ khi đọc “VỀ THU XẾP LẠI…” của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc.

Kinh điển lưu truyền tám vạn tư,

Học hành không thiếu cũng không dư,

Năm nay tính lại chừng quên hết,

Chỉ nhớ trên đầu một chữ NHƯ.

Xin chân thành cảm ơn Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc đã giúp cho hậu thế bài học giá trị để làm người, bài học vén bức mây đời để tìm về chân thức.

(Nguyễn Mậu Pháp, Đà Lạt)

 

Nguyễn Mậu Pháp, thầy dạy văn Trường THPT Lang Biang, Dalat, một “Ông Đồ già” thường bày mực tàu giấy đỏ giữa Chợ Đàlạt viết thư pháp cho bà con những ngày… Xuân. Trong buổi họp mặt hôm nay với Gia đình Hoa Sen (31.3.2019) thầy đã viết tặng riêng Bs Đỗ Hồng Ngọc… một bức thư pháp rất có ý nghĩa…