senex-yeni çağrı….

MEDYA VE YENİ MEDYA EKOSİSTEMİ

Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi 2018 yılından başlayarak, yaşlanma ve yaşlılığı basitçe bir sorun olarak tartışmaktan öte, onun ilişkisel doğasını tarihsel-sosyolojik bağlam içinde değerlendiren yazılardan oluşan dosyalara yer vermektedir. Bu çerçevede, Senex’in ikinci dosya konusu Medya ve Yeni Medya Ekosistemi olarak belirlenmiştir.

Bashou’nun bir haikusu yaşam döngüsünü ve yaşama duyduğumuz tutkuyu şöyle ifade etmektedir: “Kyo’dayım ya, gene de Kyo’yu özlüyorum-ey, zaman kuşu!” Yaşlanma, geçmişi özellikle de gençliği nostaljik bir şekilde aşkınlaştırmamıza, daha güzel iyi günlermişçesine anmamıza yol açar. Daha doğrusu “gençlik” miti bu şekilde ilerleyen yaşam döngüsünde böyle kurulur. Medya özellikle bu mitin yeniden üretilmesinde önemli rol sahibidir. Yaşlanma olgusu, medya ve yeni medya pratiklerinin de gündelik yaşam içerisinde kullanımını değiştirmektedir. Yaşam döngüsü içinde medya ve yeni medya pratikleri, bu döngünün medya ve yeni medya ortamlarında temsili, yaşlanmada teknoloji ve bilişim teknolojilerinin kullanılması, geronteknolojik ürünlerin geliştirilmesi uluslararası literatürde ele alınmış önemli konulardır. Ancak Türkiye’de yaşlanma ve kuşaklararası farkları ve yaşlılığın heterojenliğini, interdisipliner ve kesişimsel bir bakış açısı ile ele alan çalışmalar görece yenidir. Özellikle dijital eşitsizlik olgusu yaşlı kuşaklar arasında, toplumsal cinsiyete, etnik kökene, eğitim durumuna, sınıf aidiyetine ve gelir düzeyine göre farklılaşmakta, çeşitlilik göstermektedir. Dijital eşitsizliğin kendisi de, kaynaklara sahiplikten, erişimden, beceri eşitsizliğine değin bir çok başlıkta çeşitlilik göstermektedir. Kuşaklararasında enformasyonun akışı ve bilişim teknolojilerinin kullanımı farklılaşmakta, sosyal medyada sergilenen alışkanlıklar çeşitlilik göstermektedir.  Bireyin kullandığı medya ve yeni medya ekosistemi, onun o güne değin taşıdığı kültürel, ekonomik sermayeye göre şekillenmektedir. Yoksunluklar ve sahiplik, ekosisteminin kullanımını etkilemektedir. Medya ve yeni medya ekosistemini bir  kültürel ve ekonomik “alan” olarak kabul edersek, bireyin buradaki varoluşunun nasıl biçimlendiğini ve gündelik yaşamındaki varoluşunu bir çok bileşenle kesişerek nasıl etkilediğini görmemiz olanaklı olacaktır.

Bu arkaplandan hareketle, Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 2019 yılı Kasım ayında Medya ve Yeni Medya Ekosistemi başlıklı ikinci dosyasını yayınlayacaktır. Medya ve Yeni Medya Ekosistemi dosyasında, hızla yaşlanan bir toplumda, farklı kuşaklarının medya ve yeni medya ekosistemi içindeki varoluş pratiklerini değerlendiren çalışmaların yer alması planlanmaktadır. Bu dosyada ele alınabilecek araştırma soruları şöyle sıralanabilir:

Yaşlı kuşaklar medya ve yeni medya ekosistemlerinde ne yapıyorlar?
Yeni medya ekosistemine farklı kuşaklar nasıl dahil oluyorlar?
Medya ve yeni medyada yaşlanma olgusunun temsili nasıldır?
Yaşlanma ile ortaya çıkan toplumsal yalıtılmanın ortadan kaldırılmasında medya ve yeni medya ekosistemlerin yarattığı olanaklar neler olabilir?
Yaşlı kuşağı içinde heterojenliği gözeten yaşamı kolaylaştıran mobil uygulama tasarımları neler olabilir? Nasıl kullanılabilir?
Ağdaş kamu içinde bağlantılı olma ve sanal uzama dahil olma halleri farklı kuşaklara, özellikle yaşlılara ne ifade etmektedir?
Yaşlanma sürecinde, akıllı teknolojiler (giyilebilir teknolojiler), nesnelerin internetinin ve gözetim araçlarının olumlu ve olumsuz rolleri nelerdir?
Günümüzde temel okuryazarlık gibi bir gereksinim haline dönüşen dijital okuryazarlık becerileri kuşaklar arasında nasıl bir görünüme sahiptir?
Dijital eşitsizliğin türleri kuşakları nasıl etkilemektedir?
Türkiye’de dijital beceri sahipliği, sosyal medya ve teknoloji okuryazarlığı yaşlı kuşaklarda ne düzeydedir?
Yaşlı erkek ve kadın nüfusu arasında toplumsal eşitsizliğin giderilmesi için bilişim teknolojileri dolayımlı/üzerinden makro sosyal politikalar varsa nelerdir? Uygulayıcı aktörler arasındaki eşgüdüm nasıl sağlanmaktadır?

Söz konusu dosyanın misafir editörlüğünü Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mutlu Binark ve Hacı Bayram Üniversitesi’nden Dr.Bilge Narin üstlenmektedir. Medya ve Yeni Medya Ekosistemi dosyasına katkı yapmak isteyen akademisyen/araştırmacılar, Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi formatına uygun olarak hazırlayacakları yazılarını, 3 Mayıs 2019 tarihine kadar, binark@hacettepe.edu.tr ve senex@akdeniz.edu.tr adresine gönderebilirler.