Lê Ký Thương và ” Bếp lửa thơm mùi bã mía”

 

Bạn ơi,

Hôm qua, 25.3.2018, Quán Văn số 53, giới thiệu ‘chân dung văn học’ nhà văn, họa sĩ Lê Ký Thương cùng lúc giới thiệu tác phẩm Dòng sông trơ đáy của Nguyễn Châu.

Khá đông anh chị em văn nghệ sĩ và khá đông bạn bè, học trò của Nguyễn Châu. Với LKT chỉ có… 2 người là mình và Kim Quy, phu nhân LKT được mời lên nói đôi câu. Tiếc ghê, Thân Trọng Minh bận đi VT với Châu Văn Thuận, Tịnh Thy và Huyền Chiêu, Khuất Đẩu thì ở xa quá. Dĩ nhiên còn có đó nhà thơ Vũ Trọng Quang, họa sĩ Lê Triều Điển… Mình gởi bạn vài hình ảnh để chia sẻ đây.

Nguyên Minh giới thiệu Lê Ký Thương, những người bạn đã nửa thế kỷ trước… cùng ở chung nhà, ngủ chung giường và làm báo Ý Thức.

Nguyên Minh mời Đỗ Nghê lên phát biểu đôi lời. Thì lên. Có biết trước gì đâu, cũng chẳng biết mình được dành cho  mấy phút nên không dám nói dài nói dai… đành kể chuyện năm 1970 đến thăm LKT ở nhà NM (Phan Rang) thấy chàng thư sinh đang vẽ và có những bài thơ… thơm mùi bã mía sắp ấn hành…

Rồi những năm đầu thập niên 70 cùng làm tờ bán nguyệt san văn học nghệ thuật Ý Thức với nhóm bạn, có Lữ Kiều, Lữ Quỳnh, Trần Hoài Thư, Nguyễn Mộng Giác… Chính LKT là người vẽ manchette cho tờ Ý Thức thời đó.

Thời thế đổi thay, mãi đến năm 1979 mới gặp lại chàng thư sinh cận thị nặng ở Saigon, mình đã viết tặng bài thơ Gặp lại người bạn cũ, đăng trên báo Tin Sáng, ký tắt tặng LKT mà nhiều người cũng biết, vì đều là bè bạn cùng thời.

 

Từ trái: Đỗ Nghê, Nguyên Minh, Lê Ký Thương (25.3.2018)

 

Bài thơ đã đăng lại trên Quán Văn số này (trg 103)

GẶP LẠI NGƯỜI BẠN CŨ

Tặng Lê Ký Thương

 

Năm năm gặp lại người bạn xưa

A! Anh chàng thư sinh nhút nhát không ngờ

Thuở nào làm thơ thơm mùi bã mía

Bây giờ đẹp khỏe đen thui vạm vỡ

Cười qua mắt cận mà long lanh

 

Anh em ngồi quanh ly cà phê đen

Nhắc từng người bạn cũ

Anh H họa sĩ giờ vẽ guốc

Thằng N thụt két mấy phen

K bán chợ trời, M bất đắc chí

Y ở Cali hay Luân Đôn gì đó

Ngày ngày nhớ buốt quê hương…

 

A! Anh chàng thư sinh dễ thương

Có ai ngờ bây giờ làm hợp tác xã

Ngày ngày vác cuốc ra đồng

Đẹp khỏe đen thui vạm vỡ

Cười qua mắt cận mà long lanh

 

Nào mới mua mấy chiếc máy cày

Nào đang tính chuyện làm ăn lớn

Phát triển bề ngang phát triển bề dài

Đánh cá xẻ rừng trồng rau đan nón

Trường học bệnh xá máy bơm…

 

A! Anh chàng thư sinh dễ thương

Nhớ thuở xanh xao tóc rối đầu bù

Thở hơi triết lý vẽ tranh trừu tượng

Làm thơ thơm mùi  bã mía

Bây giờ đẹp khỏe đen thui vạm vỡ

Say sưa nói về tương lai

Phân bón máy cày năng suất

Và về thi ca…

 

A! Còn một điều thú vị

Anh chàng ngượng ngùng cười qua mắt cận

Vụ hai xong là cưới vợ liền

 

Năm năm gặp lại bạn hiền

Nói chuyện trên trời nói chuyện dưới biển

Chuyện trong lòng đất chuyện ở rừng sâu

Chuyện “Hai mươi giờ”

“Chuyện thường ngày ở huyện”

Chuyện hôm nay và chuyện mai sau

 

Giữa thời buổi gặp nhau thường nghe những lời buồn chán

Tao cám ơn mày

Đã nhen dòng lửa ấm!

 

Đỗ Nghê

1979

Và năm 2003, mình đã tốc họa cho LKT một bức chân dung ‘độc đáo’ trong buổi café ở đường Lê Lợi với Lữ Kiều TTM, Châu Văn Thuận, Nguyễn Mộng Giác. ‘Độc đáo’ bởi vì một bác sĩ vẽ cho một họa sĩ, chắc sẽ bán có giá, và Kim Quy (LKT phu nhân) thì bảo vẽ LKT sao trông giống Khuất Đẩu! Ối trời, lúc đó chưa quen biết KĐ mà. Nhưng, cũng ngộ chớ sao!

Lê Ký Thương, vẽ bởi Đỗ Hồng Ngọc, Saigon 2003

 

Sau đó mình giới thiệu bài viết rất hay của Nguyễn Thị Tịnh Thy về LKT trong số Quán Văn đặc biệt này: “Tình bằng duyên nợ cái văn chương”.

Rồi, mình rút lui sớm.

Nguyên Minh mời Kim Quy phát biểu đôi lời. KQ nói lời cảm ơn bạn bè LKT đã gắn bó với chàng từ lâu và có buổi hôm nay.

Buổi họp mặt ra mắt QV sôi nổi nhất là phần giới thiệu cuốn truyện Dòng sông cạn đáy của Nguyễn Châu với MC Đoàn Văn Khánh và nhà phê bình văn học Hoàng Kim Oanh… cùng với tiếng đàn tiếng ca rộn rã của một buổi sáng Chủ nhật đầy nắng ấm giữa Saigon.

Thân mến,

ĐHN