“Núi vẫn cứ là núi…”

Lõm bõm học Phật

 

Núi vẫn cứ là núi…

“…30 năm trước khi chưa tu thấy núi là núi, sông là sông. Sau nhân được thiện tri thức chỉ cho chỗ vào thì thấy núi chẳng phải núi, sông chẳng phải sông. Rồi nay thể nhập chốn yên vui tịch tĩnh lại thấy núi là núi, sông là sông…”

Thế mới biết “đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt”.

Núi vẫn cứ là núi. Sông vẫn cứ là sông. Chẳng qua do cái thấy của ta điên đảo mộng tưởng.

 

Cái thấy của 30 năm trước khi chưa tu là cái thấy của lo âu vì nỗi vô thường:

Sông kia rày đã lên đồng

Chỗ làm nhà cửa chỗ trồng ngô khoai…

(Tú Xương)

Cái thấy của 30 năm trước khi chưa tu là cái thấy của sợ hãi vì niềm chấp ngã:

Ta còn để lại gì không?

Kìa non đá lở, này sông cát bồi…

(Vũ Hoàng Chương)

 

Ta sống trong vô thường vô ngã mỗi phút giây mà chẳng biết.

Mỗi ngày trái đất bay vòng quanh mặt trời 2,5 triệu cây số; mỗi giây hàng trăm triệu tế bào hồng cầu tự hủy để hàng trăm triệu tế bào hồng cầu mới sanh ra…

Ta vẫn ngồi lại bên cầu cho đến lúc tóc mây bạc trắng…

 

Nhạc sĩ họ Trịnh âu sầu buồn bã: Từng người tình bỏ ta đi như những dòng sông nhỏ… Đi đâu? Về đâu?  Chỉ còn mình ta đứng lại bên bờ hiu quạnh.

Cho đến lúc thảng thốt nhận ra

con sông là thuyền,

mây xa là buồm,

từng giọt sương thu hết mênh mông…

(TCS)

Phải rồi. Cả vũ trụ, cả tam thiên đại thiên thế giới trong một giọt sương!

 

Người thiện tri thức đã chỉ cho chỗ vào? Vào đâu? Vào cái thấy “như thực”: thấy mọi thứ và cả cái ta nữa, luôn biến dịch, luôn đổi thay, bởi nó từ duyên sinh mà có. Ta thì từ đất nước gió lửa, từ sắc thọ tưởng hành thức mà ra. Núi thì cũng từ đá, đá thì từ cát, gió cuốn mà  chập chùng. Sông thì từ nước, nước thì từ… Cứ thế. Nhìn cho rõ ngọn nguồn. Thấy cái thực tướng vô tướng. Rồi mừng rỡ reo lên: À, thì ra là không. Tất cả là không.

Núi chẳng phải núi. Sông chẳng phải sông!…

Rồi ôm lấy cái không đó. Duy Ma Cật nhắc: đó là một thứ bệnh nặng.

Chấp không còn tệ hơn chấp có. Thà chấp có vui hơn.

 

May thay, khi thể nhập vào chốn yên vui tịch tĩnh thì rõ ràng núi vẫn cứ là núi, sông vẫn cứ là sông. Núi là núi mà còn đẹp hơn xưa. Sông là sông mà còn đẹp hơn xưa. Bấy giờ  đã là làn thu thủy. Bấy giờ đã là nét xuân sơn…

Thì ra nó vậy đó. Nó chân không mà diệu hữu. Nó diệu hữu mà chân không.

Nó như thị. Nó vô thường. Nó  đổi thay nên nó tuyệt vời. Nó duyên sinh nên nó mãi mãi.

Ôi những dòng sông nhỏ

Lời hẹn thề là những cơn mưa… (TCS)

 

Đỗ Hồng Ngọc

(Tạp chí Văn hóa Phật giáo, số 263)