युगंधर

by Shivaji Sawant

या चिंतनात एक थरारक नवं आकलन मला स्पर्शून गेलं. ‘श्रीकृष्ण’, ‘भीष्म’, व ‘कर्ण’ या पंचमहाभूतांपैकी ‘जल’ या महत्त्वाच्या तत्त्वाच्या ‘जलपुरूष’ व्यक्तिरेखा आहेत. आपल्या भेटीत त्या एकमेकांना अबोल-मूकपणं आदर राखतात. बालपणी जन्मतःच पित्याच्या मस्तकावरून महापुरातील यमुनेत टोपलीतून जीवनप्रवासाचा प्रारंभ करणारा ‘श्रीकृष्ण’, तसाच जीवनारंभ अश्वनदी, चर्मण्वती, गंगा अशा नद्यांवरून पेटिकेतून खडतर प्रवास करणारा ‘कर्ण’ व साक्षात गंगा या जलमातेचाच पुत्र असलेला ‘गांगेय भीष्म’ यांच्या सुप्त-अबोध मनातील ‘जलपुरुष’ हे नातं पकडत वाटचाल केली, तर आपण या तिन्ही महान व्यक्तिरेखांच्या थेट गाभ्यांनाच भिडतो, हा माझा अनुभव आहे. मग या व्यक्तिरेखा आतबाहेर वेगळयाच दिसू लागतात. एकदम वेगळयाच भाषेत त्या रचनाकाराशी बोलू लागतात.