Kıyamete Bir Milyar Yıl in Kayıp Rıhtım

Sep 11, 2016 bengü rated it liked it

Hikayenin kendisi pek ilgi çekici değil bence ve çok yüzeysel anlatılmış ama esas ilgi çekici olan kitabın yayımlanma hikayesi, sansür ve yasaklanma aşamaları.

Hikaye, romanın yazıldığı zamanda ve mekanda, 70'lerin Sovyetler Birliği'nde geçiyor. Farklı konularda çalışan dört bilim adamı arkadaş çalışmalarının sabote edilmeye çalışıldığını hissediyor ve bu hislerini haklı çıkaracak gizemli olaylarla karşılaşıyorlar. Şüphelerini paylaştıkça gerilim artıyor, uzaylılar, gizli örgütler... birileri in Hikayenin kendisi pek ilgi çekici değil bence ve çok yüzeysel anlatılmış ama esas ilgi çekici olan kitabın yayımlanma hikayesi, sansür ve yasaklanma aşamaları.

Hikaye, romanın yazıldığı zamanda ve mekanda, 70'lerin Sovyetler Birliği'nde geçiyor. Farklı konularda çalışan dört bilim adamı arkadaş çalışmalarının sabote edilmeye çalışıldığını hissediyor ve bu hislerini haklı çıkaracak gizemli olaylarla karşılaşıyorlar. Şüphelerini paylaştıkça gerilim artıyor, uzaylılar, gizli örgütler... birileri insanlığın bilimsel gelişimini yavaşlatmaya çalışıyor. Kim olduğu değil nasıl karşılık verileceği önemli. Geri çekilip çalışmalarını durdurma veya mücadele etme arasında yaşadıkları ikilem ve çay demleme, çay içme, çaya methiyeler düzme üzerine bir roman. Yazarı bir bilim kurgu yazarı olduğu için bu roman da öyle sınıflandırılmış sanırım yoksa kimin yazdığına bakmadan okunsa, kimsenin aklına bu romanı bilim kurgu kategorisine almak gelmez.

Romanın yazılması sırasında destek veren yayınevi Aurora, roman tamamlandıktan sonra romandaki eylemlerin kapitalist bir ülkeye (örneğin ABD) yöneltilmesini talep ediyor. Yazarlar buna karşı çıkınca roman reddediliyor. Ardından ahlaki bazı sansürleri, örneğin bir kadın ajanın bilim adamının evinde sütyenini unutması gibi ahlaka mugayir iç giyim hadiselerinin sansürlenmesini kabul ederek bir başka dergide yayımlatmayı deniyorlar. Hikayedeki gizli güçlerin yarattığı belirsizlik, bilim adamlarından birinin yürüttüğü uzay çalışmalarının kim bilir neyi sembolize ediyor oluşu ve homeopatik kainat, homeostatis gibi şaibeli ifadelerle romanda devlet düzeninin gizlice eleştiriliyor olma ihtimali sansür komitelerini rahatsız ediyor. Sovyetlerin gerçek karanlığı, romanın mistik karanlık güçlerinde kendilerini görüp kendilerini gerçekleştiriyor ve toplam 130 sayfalık kitap (ki bunun en az 30 sayfası çayla ilgilidir) onlarca sansüre maruz kalıyor ve dönem dönem yasaklanıyor. Edebiyattan, sanattan devletin elinin tamamen çekildiği; sanatın özgürleşip sansürün tarihe karıştığı memleketimizden bakınca hepsi çok tuhaf ve enteresan geliyor tabii.

Sovyet dönemi bilim kurgusuna politik bakış ve sansür konularına ilgi duyanlara aşağıdaki makaleyi de okumalarını öneririm:
The Strugatskys in Political Context ...more

10 likes · Like · see review