What do you think?
Rate this book
Goethes Faust
Faust
This edition presents Parts I and II complete. Cyrus Hamlin provides essential supporting material for this difficult text, and his Interpretive Notes have been expanded and reset in larger, easy-to-read type. "Comments by Contemporaries" includes short pieces by Margaret Fuller, Ralph Waldo Emerson, Thomas Carlyle, and Wilhelm von Humboldt. "Modern Criticism"--comprised of ten essays newly added to the Second Edition--presents the perspectives of Stuart Atkins, Jaroslav Pelikan, Benjamin Bennett, Franco Moretti, Friedrich A. Kittler, Neil M. Flax, Marc Shell, Jane Brown, Hans Rudolf Vaget, and Marshall Berman. A Selected Bibliography is included.
752 pages, Paperback
First published January 1, 1808
4347 people are currently reading
74654 people want to read
About the author
Johann Wolfgang von Goethe
13.3k books6,806 followersA master of poetry, drama, and the novel, German writer and scientist Johann Wolfgang von Goethe spent 50 years on his two-part dramatic poem
Faust
, published in 1808 and 1832, also conducted scientific research in various fields, notably botany, and held several governmental positions.
George Eliot called him "Germany's greatest man of letters... and the last true polymath to walk the earth." Works span the fields of literature, theology, and humanism.
People laud this magnum opus as one of the peaks of world literature. Other well-known literary works include his numerous poems, the Bildungsroman Wilhelm Meister's Apprenticeship and the epistolary novel The Sorrows of Young Werther .
With this key figure of German literature, the movement of Weimar classicism in the late 18th and early 19th centuries coincided with Enlightenment, sentimentality (Empfindsamkeit), Sturm und Drang, and Romanticism. The author of the scientific text Theory of Colours , he influenced Darwin with his focus on plant morphology. He also long served as the privy councilor ("Geheimrat") of the duchy of Weimar.
Goethe took great interest in the literatures of England, France, Italy, classical Greece, Persia, and Arabia and originated the concept of Weltliteratur ("world literature"). Despite his major, virtually immeasurable influence on German philosophy especially on the generation of Georg Wilhelm Friedrich Hegel and Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, he expressly and decidedly refrained from practicing philosophy in the rarefied sense.
Influence spread across Europe, and for the next century, his works inspired much music, drama, poetry and philosophy. Many persons consider Goethe the most important writer in the German language and one of the most important thinkers in western culture as well. Early in his career, however, he wondered about painting, perhaps his true vocation; late in his life, he expressed the expectation that people ultimately would remember his work in optics.
George Eliot called him "Germany's greatest man of letters... and the last true polymath to walk the earth." Works span the fields of literature, theology, and humanism.
People laud this magnum opus as one of the peaks of world literature. Other well-known literary works include his numerous poems, the Bildungsroman Wilhelm Meister's Apprenticeship and the epistolary novel The Sorrows of Young Werther .
With this key figure of German literature, the movement of Weimar classicism in the late 18th and early 19th centuries coincided with Enlightenment, sentimentality (Empfindsamkeit), Sturm und Drang, and Romanticism. The author of the scientific text Theory of Colours , he influenced Darwin with his focus on plant morphology. He also long served as the privy councilor ("Geheimrat") of the duchy of Weimar.
Goethe took great interest in the literatures of England, France, Italy, classical Greece, Persia, and Arabia and originated the concept of Weltliteratur ("world literature"). Despite his major, virtually immeasurable influence on German philosophy especially on the generation of Georg Wilhelm Friedrich Hegel and Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, he expressly and decidedly refrained from practicing philosophy in the rarefied sense.
Influence spread across Europe, and for the next century, his works inspired much music, drama, poetry and philosophy. Many persons consider Goethe the most important writer in the German language and one of the most important thinkers in western culture as well. Early in his career, however, he wondered about painting, perhaps his true vocation; late in his life, he expressed the expectation that people ultimately would remember his work in optics.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 2,677 reviews
June 15, 2016
Student:
Hey Professor, I could use a hand,
I just read a play I didn’t understand.
Professor:
And what was this play, pray?
Student:
Faust, the one you assigned the other day.
I simply can’t wrap my mind around it;
I read it carefully, but I am left confounded.
Professor:
I have, alas, studied philosophy,
Literature, history, and poetry.
I have some time that I can set aside;
So I will do my best to be your guide.
Student:
Gosh, thanks! So where should I start?
I suppose at the most conspicuous part:
The language, it was strangely various;
Both in style and quality, it was multifarious.
One moment, it is regal and poetic;
Other moments it is hasty and frenetic.
Doggerel alternates with highfalutin;
At times colossal, at others Lilliputian.
Professor:
Perhaps the translation was abysmal?
Student:
Actually, I read the German original.
Professor:
Ah, I see; please go on.
Student:
I hope you won’t think I’m a moron,
But I also thought the drama lacking;
Even though Faust does all this yacking
About his tortured soul, his weary spirit,
I found his actions downright incoherent.
He alternately scorns the world and yearns—
For what? What does he wish to learn?
Although supposedly full of all these riddles,
I found him a bit superficial.
In short, it’s hard to care about his fate,
When all he does is whine and prate.
Professor:
What about Mephistopheles?
Student:
With him, I was somewhat more pleased.
He has at least a bit of spice;
His naughtiness is rather nice.
Professor:
And how did you like the plot?
Student:
That actually perplexed me a lot.
For one, it’s not a tragedy,
Since the play ends happily.
And what was with Walpurgis Night?
Yes it was fun, but it didn’t seem right
To interrupt the action so severely,
So pointlessly and cavalierly.
Some critics admire that scene, “it’s po-mo,”
They say, but I say “Oh, no!”
And what was with Valentine?
He sticks around for just one scene,
And if I am to be concise,
He struck me as a plot device.
To be honest, from what I gleaned,
I can’t tell why this is so esteemed.
It was nice and all, but I find it queer,
That Goethe is compared with Shakespeare.
Professor:
I can understand the plight you’re in,
It’s hard to know where to begin.
Goethe is a slippery fellow;
Reading him is like juggling jello.
He was a touch mercurial;
Often brilliant, occasionally dull.
He was a dabbler through and through
There wasn’t anything he wouldn’t do,
Or at least try; which is partly why
The language goes from low to high.
Student:
Certainly he was heterogeneous;
But why do you think he was a genius?
Professor:
In some ways he was like Faust;
He studied all, and all renounced.
He was skeptical of all modes of thought;
And found faults in everything he sought.
His distrust of tidiness
Is why the play is such a mess.
If reality is in disarray,
So shouldn’t be his play?
Student:
This strikes me as just an excuse.
Professor:
Everyone is entitled to their views.
Yet consider Goethe’s sophistication;
In him there is no mystification.
In renouncing reason, he does not turn,
To superstition, but instead learns
To spread his mind in all directions;
At once seeking, through reflection,
To transcend all worldly views,
While remaining coarse and worldly, too.
His wisdom soars above, and crawls below;
It is both cheap and tawdry, and it glows
And grows, expanding ever and anon—
Here one moment, in another, gone.
He was, in short, a universal man;
Easy to admire, hard to understand.
Student:
So was he Faust or Mephisto?
Professor:
He was both, he was both.
Hey Professor, I could use a hand,
I just read a play I didn’t understand.
Professor:
And what was this play, pray?
Student:
Faust, the one you assigned the other day.
I simply can’t wrap my mind around it;
I read it carefully, but I am left confounded.
Professor:
I have, alas, studied philosophy,
Literature, history, and poetry.
I have some time that I can set aside;
So I will do my best to be your guide.
Student:
Gosh, thanks! So where should I start?
I suppose at the most conspicuous part:
The language, it was strangely various;
Both in style and quality, it was multifarious.
One moment, it is regal and poetic;
Other moments it is hasty and frenetic.
Doggerel alternates with highfalutin;
At times colossal, at others Lilliputian.
Professor:
Perhaps the translation was abysmal?
Student:
Actually, I read the German original.
Professor:
Ah, I see; please go on.
Student:
I hope you won’t think I’m a moron,
But I also thought the drama lacking;
Even though Faust does all this yacking
About his tortured soul, his weary spirit,
I found his actions downright incoherent.
He alternately scorns the world and yearns—
For what? What does he wish to learn?
Although supposedly full of all these riddles,
I found him a bit superficial.
In short, it’s hard to care about his fate,
When all he does is whine and prate.
Professor:
What about Mephistopheles?
Student:
With him, I was somewhat more pleased.
He has at least a bit of spice;
His naughtiness is rather nice.
Professor:
And how did you like the plot?
Student:
That actually perplexed me a lot.
For one, it’s not a tragedy,
Since the play ends happily.
And what was with Walpurgis Night?
Yes it was fun, but it didn’t seem right
To interrupt the action so severely,
So pointlessly and cavalierly.
Some critics admire that scene, “it’s po-mo,”
They say, but I say “Oh, no!”
And what was with Valentine?
He sticks around for just one scene,
And if I am to be concise,
He struck me as a plot device.
To be honest, from what I gleaned,
I can’t tell why this is so esteemed.
It was nice and all, but I find it queer,
That Goethe is compared with Shakespeare.
Professor:
I can understand the plight you’re in,
It’s hard to know where to begin.
Goethe is a slippery fellow;
Reading him is like juggling jello.
He was a touch mercurial;
Often brilliant, occasionally dull.
He was a dabbler through and through
There wasn’t anything he wouldn’t do,
Or at least try; which is partly why
The language goes from low to high.
Student:
Certainly he was heterogeneous;
But why do you think he was a genius?
Professor:
In some ways he was like Faust;
He studied all, and all renounced.
He was skeptical of all modes of thought;
And found faults in everything he sought.
His distrust of tidiness
Is why the play is such a mess.
If reality is in disarray,
So shouldn’t be his play?
Student:
This strikes me as just an excuse.
Professor:
Everyone is entitled to their views.
Yet consider Goethe’s sophistication;
In him there is no mystification.
In renouncing reason, he does not turn,
To superstition, but instead learns
To spread his mind in all directions;
At once seeking, through reflection,
To transcend all worldly views,
While remaining coarse and worldly, too.
His wisdom soars above, and crawls below;
It is both cheap and tawdry, and it glows
And grows, expanding ever and anon—
Here one moment, in another, gone.
He was, in short, a universal man;
Easy to admire, hard to understand.
Student:
So was he Faust or Mephisto?
Professor:
He was both, he was both.
May 11, 2024
Be careful what you wish for.
Faust is an aging academic genius, but disappointed with his existence. In a desperate impulse he makes a pact with the devil, Mephistopheles, to escape his depressing boring life, and find the marvels and pleasures he’s been missing all these years, in a new rejuvenated life.
A long, loooong story that takes place in two parts. The first one, published in 1806, and the second one, in 1832. Goethe’s magnum opus is widely considered the greatest german work ever, and a milestone in universal literature.
My curiosity for the greatest classics the world has to offer led me to this dreadful thing, and the unlucky coincidence of finding it in my parent’s bookcase made it possible. Sadly, for me, this was a massive torture from beginning to end. The writing style a beautiful but unbearable pain I suffered in every single one of its more than five hundred pages.
Still, you can easily notice the geniality and perfection of Goethe’s penmanship, sublime and exceptionally grandiloquent in every opportunity. He can say something majestic like: “She’s the sun that lights my way, and in her snow-white embrace rests the sunset of my despair.” And you are like: “WOW! That’s beautiful man! BEAUTIFUL! Now what on earth did you mean? Can you repeat that in English?” And that’s basically how the whole book felt for me, unmatched beauty that half the time could never understand, the other half didn’t care to. The fame of this novel of course is very well deserved, but, for personal reasons, I could not enjoy it. I just can’t stand rhymed verse for too long.
The second part was even worse for me, but instead of Faust, Mephistopheles and Gretchen, was Faust, Mephistopheles and Helen of Troy.
Maybe an abridged edition could’ve worked better, I’m sure it’d be just as good, or maybe just as bad, but at least shorter. Anyway. I’m outlier here so don’t be afraid to give it a try, if only for curiosity's sake. It is after all a timeless masterpiece.
It’s public domain, you can find it HERE.
-----------------------------------------------
PERSONAL NOTE :
[1808] [327p] [Classics] [1.5] [Conditional Recommendable] [Margaret] [Homunculus]
-----------------------------------------------
Ten cuidado con lo que deseás.
Fausto es un genio académico, pero desilusionado con su existencia. En un impulso desesperado hace un trato con el diablo, Mefistóteles, para escapar de esa vida deprimente y aburrida, y hallar las maravillas y placeres que se perdió todos esos años, en una nueva vida rejuvenecida.
Una larga, laaaarga historia que se desarrolla en dos partes. La primera, publicada en 1806, y la segunda, en 1832. El magnum opus de Goethe es ampliamente considerado la más grande obra alemana jamás, y un hito de la literatura universal.
Mi curiosidad por los grandes clásicos del mundo me llevó a esta cosa abominable, y la desafortunada coincidencia de encontrarla en la biblioteca de mis viejos lo hizo posible. Lamentablemente, para mí, esto fue una enorme tortura desde el principio hasta el final. El estilo de escritura un hermoso pero insoportable dolor que sufrí en cada una de sus más de quinientas páginas.
Aun así, es fácil de observar la genialidad y perfección de la pluma de Goethe, sublime y excepcionalmente grandilocuente en cada oportunidad. Es capaz de decir algo majestuoso como: “Ella es el sol que ilumina mi camino, y en su pecho níveo descansa el atardecer de mi esperanza.” Y uno piensa, “¡Wow! Eso es hermoso. ¡HERMOSO! ¿Ahora qué carajo quisiste decir? ¿Podés repetirlo en castellano?” Y así es básicamente como se sintió todo el libro para mí, belleza sin igual que la mitad del tiempo no pude procesar, y que la otra mitad ya no me importó entender. La fama de esta novela es por supuesto muy bien merecida, pero, por razones personales, yo no pude disfrutarla. Simplemente no puedo soportar el verso en rima por mucho tiempo.
La segunda parte me resultó aún peor, pero en vez de ser Fausto, Mefistóteles y Gretchen; fueron Fausto, Mefistóteles y Helena de Troya.
Tal vez una versión condensada hubiera sido mejor, estoy seguro que hubiera sido igual de buena, o igual de mala, pero al menos más corta. De cualquier modo, soy la excepción a la regla así que no teman darle un intento, aunque sea sólo por curiosidad. Es en efecto después de todo una obra maestra de todos los tiempos.
Es dominio público, lo pueden encontrar ACA.
-----------------------------------------------
NOTA PERSONAL :
[1808] [327p] [Clásicos] [1.5] [Recomendable Condicional] [Margaret] [Homúnculo]
-----------------------------------------------
Faust is an aging academic genius, but disappointed with his existence. In a desperate impulse he makes a pact with the devil, Mephistopheles, to escape his depressing boring life, and find the marvels and pleasures he’s been missing all these years, in a new rejuvenated life.
A long, loooong story that takes place in two parts. The first one, published in 1806, and the second one, in 1832. Goethe’s magnum opus is widely considered the greatest german work ever, and a milestone in universal literature.
My curiosity for the greatest classics the world has to offer led me to this dreadful thing, and the unlucky coincidence of finding it in my parent’s bookcase made it possible. Sadly, for me, this was a massive torture from beginning to end. The writing style a beautiful but unbearable pain I suffered in every single one of its more than five hundred pages.
Still, you can easily notice the geniality and perfection of Goethe’s penmanship, sublime and exceptionally grandiloquent in every opportunity. He can say something majestic like: “She’s the sun that lights my way, and in her snow-white embrace rests the sunset of my despair.” And you are like: “WOW! That’s beautiful man! BEAUTIFUL! Now what on earth did you mean? Can you repeat that in English?” And that’s basically how the whole book felt for me, unmatched beauty that half the time could never understand, the other half didn’t care to. The fame of this novel of course is very well deserved, but, for personal reasons, I could not enjoy it. I just can’t stand rhymed verse for too long.
The second part was even worse for me, but instead of Faust, Mephistopheles and Gretchen, was Faust, Mephistopheles and Helen of Troy.
Maybe an abridged edition could’ve worked better, I’m sure it’d be just as good, or maybe just as bad, but at least shorter. Anyway. I’m outlier here so don’t be afraid to give it a try, if only for curiosity's sake. It is after all a timeless masterpiece.
It’s public domain, you can find it HERE.
-----------------------------------------------
PERSONAL NOTE :
[1808] [327p] [Classics] [1.5] [Conditional Recommendable] [Margaret] [Homunculus]
-----------------------------------------------
Ten cuidado con lo que deseás.
Fausto es un genio académico, pero desilusionado con su existencia. En un impulso desesperado hace un trato con el diablo, Mefistóteles, para escapar de esa vida deprimente y aburrida, y hallar las maravillas y placeres que se perdió todos esos años, en una nueva vida rejuvenecida.
Una larga, laaaarga historia que se desarrolla en dos partes. La primera, publicada en 1806, y la segunda, en 1832. El magnum opus de Goethe es ampliamente considerado la más grande obra alemana jamás, y un hito de la literatura universal.
Mi curiosidad por los grandes clásicos del mundo me llevó a esta cosa abominable, y la desafortunada coincidencia de encontrarla en la biblioteca de mis viejos lo hizo posible. Lamentablemente, para mí, esto fue una enorme tortura desde el principio hasta el final. El estilo de escritura un hermoso pero insoportable dolor que sufrí en cada una de sus más de quinientas páginas.
Aun así, es fácil de observar la genialidad y perfección de la pluma de Goethe, sublime y excepcionalmente grandilocuente en cada oportunidad. Es capaz de decir algo majestuoso como: “Ella es el sol que ilumina mi camino, y en su pecho níveo descansa el atardecer de mi esperanza.” Y uno piensa, “¡Wow! Eso es hermoso. ¡HERMOSO! ¿Ahora qué carajo quisiste decir? ¿Podés repetirlo en castellano?” Y así es básicamente como se sintió todo el libro para mí, belleza sin igual que la mitad del tiempo no pude procesar, y que la otra mitad ya no me importó entender. La fama de esta novela es por supuesto muy bien merecida, pero, por razones personales, yo no pude disfrutarla. Simplemente no puedo soportar el verso en rima por mucho tiempo.
La segunda parte me resultó aún peor, pero en vez de ser Fausto, Mefistóteles y Gretchen; fueron Fausto, Mefistóteles y Helena de Troya.
Tal vez una versión condensada hubiera sido mejor, estoy seguro que hubiera sido igual de buena, o igual de mala, pero al menos más corta. De cualquier modo, soy la excepción a la regla así que no teman darle un intento, aunque sea sólo por curiosidad. Es en efecto después de todo una obra maestra de todos los tiempos.
Es dominio público, lo pueden encontrar ACA.
-----------------------------------------------
NOTA PERSONAL :
[1808] [327p] [Clásicos] [1.5] [Recomendable Condicional] [Margaret] [Homúnculo]
-----------------------------------------------
August 1, 2018
الرائع في فاوست غوته هي هذه اللغة العصية على الوصف
هذا السحر النابع من فلسفته
وهذه التصاوير البارعة التي حيرت عقول أجيال تتبعها أجيال
من هو فاوست؟
من هو ذلك الرجل الذي حير ودوخ مع أسطورته أو حقيقته أشهر المفكرين والأدباء والفنانين
أهو هذا..؟
أم هذا..؟
أم هذا..؟
يقولون أنه
الدكتور يوهان جورج فاوست الساحر والخيميائي والفلكي
والذي تعتمد أسطورته في الفولكلور الألماني أصلا
على قصة نبيل اسمه: بان تواردوسكي
يشاع عنه أنه باع روحه للشيطان مقابل منحه قدرات خارقة
لوحة الشيطان مع بان لأندريوللي
وبرغم ذلك فهناك شكوك تحوم حول الوجود التاريخي لفاوست في الواقع
(والمفترض في عصر النهضة في ألمانيا)
تناوله العديد من الكتاب حول العالم في مؤلفاتهم
وأشهرهم غوته بالطبع ومن قبله كتب كريستوفر مارلو مسرحيته الشهيرة
هناك أيضا أوسكار وايلد وميخائيل بولكاكوف وحتى فرناندو بيسوا
:::::::::::::
أفاوست مثال الإنسان الطامحة روحه دائما للأعلى..؟
أم مثال للإنسان الكامل بكل ما يحمله من إيمان و كفر
من خير وشر..؟
أم هو مجرد أسطورة لا علاقة لها بالواقع
ولا ببني البشر
أراد فاوست أن يكون مثاليا كامل العلم والقدرة
ومتمتع بكل ما يمكن لإنسان التمتع به
صار يتوق أخيرا لشهوات الدنيا التي حُرم منها دون أن يشعر
لكنه للأسف سجين جسده ومحدودية قدراته
برغم تعلمه كل ما أمكنه من علوم زمانه
وفي بداية المسرحية يظهر وكأنه كبر بغتة دون أن يشعر وسط انشغاله بعلومه وبحوثه
ويتبدى عليه الندم على عمره
الذي يبدو وكأنه ضاع دون أن ينال شيئا من المتعة المستحقة
يحاول فاوست الانتحار
فالحياة بعد أن تعرت من جمالها الذي كان يتوهمه صارت خواء
بلا معنى
لن يستطيع الوصول لما هو أفضل
لقد عرف كل ما يستطيع معرفته عن العلم الأرضي
وكاد يتجرع السم ..
ولكن النغمات السماوية للتراتيل التي دوت فجأة
أوقفته عن فعلته تلك
وهنا
يلتقط مفستوفيليس لحظة اليأس(الأشهر) هذه
ويظهر مقترحا عليه عقد صفقة العمر
سيمنحه الشيطان 24 عاما من الشباب والقوة (عاما لكل ساعة من ساعات اليوم كرمز)
يمنحه فيها مزيدا من المعرفة والقوى السحرية التي تجعله ينغمس في العالم حوله بملذاته ومتعه
وفي نهاية هذه السنوات على فاوست منحه روحه وجسده
هكذا ينص العقد الذي أبرمه مع مفستوفيليس في الأساطير القديمة
لوحة الشيطان مع فاوست ليوجين ديلاكوريس
تيمة بيع أو وهب النفس للشيطان أو الشرير
هي تيمة قديمة متجذرة في الأديان والأساطير
بفعلته كان فاوست يتحدى الإله
لتحل عليه اللعنة
راح يفسق ويغوي ويقتل ويؤذي
وقع في كل رذيلة أمكنه فعلها
هوى لأسفل سافلين
ولكن فطرة فاوست لازالت سليمة تأبى التردي والانحطاط
وردود أفعاله المختلفة في قصة الامبراطور الفاسد
يضمنها غوته قصته كاشفا هذا الصراع المحتدم داخله
ومع كل جرائمه ترى الإنسان لازال ينبض داخله
والنهاية التي اعتمدها غوته نرى فيها فاوست قد بلغ ما يقارب المائة عام
يتخلى فيها عن سحر مفستوفيلس وقواه التي غره بها بعد أن أصيب بعمى البصر كي تتقد بصيرته حقا ويرتقي من الحس الجمالي إلي الأخلاقي
نادما على كل الأذى والشر الذي أحاق به من أحاق
وحين يموت تتنازع روحه الملائكة من جهة
ومن الجهة الأخري مفستوفيلس وشياطينه
فمن ينتصر؟
وهل تنجو روح فاوست؟
اقرأ لتعرف..
:::::::::::::
هناك محطات مهمة وكثيرة في هذه المسرحية
* مارجريت(غريتشين)
هي الروح المؤمنة البريئة التي دمرها فاوست
فالمسكينة صدقته حين أغواها
وفي النهاية تسبب في قتل أمها وابنها وأخيها
فاوست وغريتشين لبيدرو أميريكو
*هيلانة طروادة
أيها الجمال.. أبذل نفسي-- حبي وعبادتي
إنها المثل الأعلى للجمال
صحيح أن فاوست كاد يجن ليظفر بها
ولكنه في النهاية يدرك مدى الزيف في كل ما تمنى
لوحة هيلانة بريشة غوستاف مورو تبدو فيها هيلين جامدة الوجه بلا تعابير
*الانسان الصناعي
فاجنر هو أحد أنبغ تلامذة فاوست
و في مخبره يتخيله غوته يخترعه
ورغم كل القدرات التي يتمتع بها
إلا أن الانسان الآلي يتوق لأن يكون انسانا طبيعيا
:::::::::::::
المسرحية حقا مؤلفة من أبرع ما خُطّ في الأدب في كل العصور
كل ذلك في حواديت أسطورية ظل غوته يبدع في وصفها
جو معبق بملوك الجن والعفاريت والأشباح
مذ قرأت بضع صفحات لغوته فهمت أنني علي تعلم الألمانية للوصول إليه كما ينبغي
ولذا تجربتي قاصرة قاصرة
تعرفت بها على شذرات
مجرد شذرات من كائن عظيم عاش على هذه الأرض ذات يوم
هذا السحر النابع من فلسفته
وهذه التصاوير البارعة التي حيرت عقول أجيال تتبعها أجيال
من هو فاوست؟
من هو ذلك الرجل الذي حير ودوخ مع أسطورته أو حقيقته أشهر المفكرين والأدباء والفنانين
أهو هذا..؟
أم هذا..؟
أم هذا..؟
يقولون أنه
الدكتور يوهان جورج فاوست الساحر والخيميائي والفلكي
والذي تعتمد أسطورته في الفولكلور الألماني أصلا
على قصة نبيل اسمه: بان تواردوسكي
يشاع عنه أنه باع روحه للشيطان مقابل منحه قدرات خارقة
لوحة الشيطان مع بان لأندريوللي
وبرغم ذلك فهناك شكوك تحوم حول الوجود التاريخي لفاوست في الواقع
(والمفترض في عصر النهضة في ألمانيا)
تناوله العديد من الكتاب حول العالم في مؤلفاتهم
وأشهرهم غوته بالطبع ومن قبله كتب كريستوفر مارلو مسرحيته الشهيرة
هناك أيضا أوسكار وايلد وميخائيل بولكاكوف وحتى فرناندو بيسوا
:::::::::::::
أفاوست مثال الإنسان الطامحة روحه دائما للأعلى..؟
أم مثال للإنسان الكامل بكل ما يحمله من إيمان و كفر
من خير وشر..؟
أم هو مجرد أسطورة لا علاقة لها بالواقع
ولا ببني البشر
أراد فاوست أن يكون مثاليا كامل العلم والقدرة
ومتمتع بكل ما يمكن لإنسان التمتع به
صار يتوق أخيرا لشهوات الدنيا التي حُرم منها دون أن يشعر
لكنه للأسف سجين جسده ومحدودية قدراته
برغم تعلمه كل ما أمكنه من علوم زمانه
وفي بداية المسرحية يظهر وكأنه كبر بغتة دون أن يشعر وسط انشغاله بعلومه وبحوثه
ويتبدى عليه الندم على عمره
الذي يبدو وكأنه ضاع دون أن ينال شيئا من المتعة المستحقة
يحاول فاوست الانتحار
فالحياة بعد أن تعرت من جمالها الذي كان يتوهمه صارت خواء
بلا معنى
لن يستطيع الوصول لما هو أفضل
لقد عرف كل ما يستطيع معرفته عن العلم الأرضي
وكاد يتجرع السم ..
ولكن النغمات السماوية للتراتيل التي دوت فجأة
أوقفته عن فعلته تلك
وهنا
يلتقط مفستوفيليس لحظة اليأس(الأشهر) هذه
ويظهر مقترحا عليه عقد صفقة العمر
سيمنحه الشيطان 24 عاما من الشباب والقوة (عاما لكل ساعة من ساعات اليوم كرمز)
يمنحه فيها مزيدا من المعرفة والقوى السحرية التي تجعله ينغمس في العالم حوله بملذاته ومتعه
وفي نهاية هذه السنوات على فاوست منحه روحه وجسده
هكذا ينص العقد الذي أبرمه مع مفستوفيليس في الأساطير القديمة
لوحة الشيطان مع فاوست ليوجين ديلاكوريس
تيمة بيع أو وهب النفس للشيطان أو الشرير
هي تيمة قديمة متجذرة في الأديان والأساطير
بفعلته كان فاوست يتحدى الإله
لتحل عليه اللعنة
راح يفسق ويغوي ويقتل ويؤذي
وقع في كل رذيلة أمكنه فعلها
هوى لأسفل سافلين
ولكن فطرة فاوست لازالت سليمة تأبى التردي والانحطاط
وردود أفعاله المختلفة في قصة الامبراطور الفاسد
يضمنها غوته قصته كاشفا هذا الصراع المحتدم داخله
ومع كل جرائمه ترى الإنسان لازال ينبض داخله
والنهاية التي اعتمدها غوته نرى فيها فاوست قد بلغ ما يقارب المائة عام
يتخلى فيها عن سحر مفستوفيلس وقواه التي غره بها بعد أن أصيب بعمى البصر كي تتقد بصيرته حقا ويرتقي من الحس الجمالي إلي الأخلاقي
نادما على كل الأذى والشر الذي أحاق به من أحاق
وحين يموت تتنازع روحه الملائكة من جهة
ومن الجهة الأخري مفستوفيلس وشياطينه
فمن ينتصر؟
وهل تنجو روح فاوست؟
اقرأ لتعرف..
:::::::::::::
هناك محطات مهمة وكثيرة في هذه المسرحية
* مارجريت(غريتشين)
هي الروح المؤمنة البريئة التي دمرها فاوست
فالمسكينة صدقته حين أغواها
وفي النهاية تسبب في قتل أمها وابنها وأخيها
فاوست وغريتشين لبيدرو أميريكو
*هيلانة طروادة
أيها الجمال.. أبذل نفسي-- حبي وعبادتي
إنها المثل الأعلى للجمال
صحيح أن فاوست كاد يجن ليظفر بها
ولكنه في النهاية يدرك مدى الزيف في كل ما تمنى
لوحة هيلانة بريشة غوستاف مورو تبدو فيها هيلين جامدة الوجه بلا تعابير
*الانسان الصناعي
فاجنر هو أحد أنبغ تلامذة فاوست
و في مخبره يتخيله غوته يخترعه
ورغم كل القدرات التي يتمتع بها
إلا أن الانسان الآلي يتوق لأن يكون انسانا طبيعيا
:::::::::::::
المسرحية حقا مؤلفة من أبرع ما خُطّ في الأدب في كل العصور
كل ذلك في حواديت أسطورية ظل غوته يبدع في وصفها
جو معبق بملوك الجن والعفاريت والأشباح
مذ قرأت بضع صفحات لغوته فهمت أنني علي تعلم الألمانية للوصول إليه كما ينبغي
ولذا تجربتي قاصرة قاصرة
تعرفت بها على شذرات
مجرد شذرات من كائن عظيم عاش على هذه الأرض ذات يوم
May 11, 2025
Doctor Faust is an accomplished man. We admire him, ask him for advice, and rush to his lessons. But now, Faust cannot take pleasure in the transmission or flatter himself with the admiration he provokes. He wants to go towards the whole, frequent the world of spirits, the worlds of heaven, to know "the axiom of the sage." The world of men is a limit that he cannot tolerate. So, Goethe's Faust, alchemist, theologian, and scientist, decides to do spiritualism sessions and achieve higher revelation.
But now, he is afraid; he wants to end this world so narrow for these inspirations. This fact is without counting on a bet contracted between "one of the horsemen of Satan" himself and God. Mephistopheles (a highly complex name) will try to offer him all the temptations that humanity can offer.
How absolute a hero, Faust is also a romantic hero. The mirror scene is also a sacred beauty. Faust (the work) is a Gothic novel: a pact, fantastic figures (witches, fairies), and a significant outcome.
Besides, I liked all the references, especially those to A Midsummer Night's Dream.
There's no respect for the rule of three units for the room's construction. And good God, I like that too. The reader is carried and loses their senses and landmarks (primarily temporal), which brings magic and consolidates the fantastic universe.
But now, he is afraid; he wants to end this world so narrow for these inspirations. This fact is without counting on a bet contracted between "one of the horsemen of Satan" himself and God. Mephistopheles (a highly complex name) will try to offer him all the temptations that humanity can offer.
How absolute a hero, Faust is also a romantic hero. The mirror scene is also a sacred beauty. Faust (the work) is a Gothic novel: a pact, fantastic figures (witches, fairies), and a significant outcome.
Besides, I liked all the references, especially those to A Midsummer Night's Dream.
There's no respect for the rule of three units for the room's construction. And good God, I like that too. The reader is carried and loses their senses and landmarks (primarily temporal), which brings magic and consolidates the fantastic universe.
August 29, 2025
"Si puedes alguna vez mentirme de tal modo
que llegue a estar contento de mí mismo,
si con placeres engañarme puedes,
¡que sea ese para mí el último día!
¡Tal es la apuesta que propongo!"
Cuando uno lee un clásico del calibre literario-filosófico que tiene el “Fausto”, sabe de primera mano que tendrá que poner todos sus sentidos bien en alerta. Al igual que con “Don Quijote”, “La Divina Comedia”, El “Decamerón”, “El Paraíso Perdido” o los clásicos griegos y latinos ““Ilíada””, “Odisea” y “Eneida”, la concentración debe ser máxima.
Son tantos los elementos que componen esta monumental tragedia escrita por Goethe, su riqueza poética y abundantes diálogos tan perfectos e intensos que apabulla, pero con belleza.
Johann Wolfgang von Goethe ideó la historia de su “Fausto” a partir de una vieja leyenda que se remonta al año 1549 y la adaptó a su gusto para comenzar a escribirla cuando tenía poco más de veinticinco años, concluyéndola casi al final de su vida, próximo a su muerte a los 83 años.
Tan compenetrado estuvo con la gestación de la obra que las dos partes que componen el Fausto y las edades del personaje coinciden con los momentos en que las publicó. Fue un proceso arduo, que no dejó de escribir otras cosas (la obra completa de Goethe es harto abundante y se conforma de gruesos volúmenes, dado que el gran maestro alemán fue un escritor muy prolífico, como sucediera también con Balzac, Dostoievski, Dickens o Tolstoi).
Yendo al libro me surge esta reflexión: ¡Y pensar que todo lo que en el Fausto sucede es a raíz de una apuesta entre Mefistófeles y Dios! Ya en el "Prólogo en el cielo", al comienzo del libro están tirados los dados. En un picante contrapunto, Dios y Mefistófeles se ponen a prueba mutuamente y este último toma a Fausto, ese hombre que es maestro, científico, alquimista y muchas otras cosas más para demostrar quién gana.
Prontamente Mefistófeles se le presenta a Fausto convertido en un enorme perro negro y después de unas pocas páginas más Fausto sella con su propia sangre un pacto para lograr adquirir la sabiduría, la juventud la y belleza universal.
Todo le será permitido, pero claro, ciertos costos tendrán que pagarse. El placer y el dolor se entrecruzarán para que Fausto se someta a un torbellino de situaciones y escenas memorables, sea durante la primera parte en la famosa taberna de Auberbach, en su propio gabinete, en las calles, en la famosa “Noche de Walpurgis”, épica leyenda en donde se congregan brujas, hechiceros y demonios en el monte de Blocksberg, del que Fausto es un privilegiado espectador y unas escenas después, se enamorará de una hermosa muchacha, mucho más joven que él, llamada Margareten o Gretchen y en muchos lugares más.
Seguramente, el Fausto debe haber influido sobre el escritor ruso Mijaíl Bulgákov, quien para su novela “El maestro y Margarita”, toma el mismo nombre, solventado también en una trama que también involucra al Diablo, que en ese libro se llama Voland.
Mefistófeles le dará el gusto, pero siempre con la tranquilidad de saber que el alma de Fausto está en su poder. Todos estos acontecimientos se suceden hasta el final de la primera parte de la obra que consta de un solo acto dividido en varias escenas.
El desengaño de Fausto será grande, pero deberá aceptar las reglas del juego que Mefistófeles le propuso y advirtió: «No he sido yo quien te ha tendido el lazo, tú mismo has caído en la red. ¡Retenga al Diablo quien lo tenga!, que no lo cazará por segunda vez.»
Un detalle que posee esta obra, completamente dialogada es que siempre ha sido muy dificultoso llevarla a escena dado que en ella se dan transformaciones instantáneas, cambios de lugares de los personajes, levitaciones, desapariciones, vuelos, metamorfosis de objetos y personajes y muchos efectos que son imposibles de representar en un teatro.
Tal vez, hubiera sido práctico llevarlo al cine (estimo que debe haber películas al respecto), pero para actores en escena, la representación es muy difícil de llevar a cabo. De hecho, en su época no pudo ser representado, por lo que Goethe acostumbraba a leer los distintos pasajes del libro, según la ocasión que se le presentara.
A mi entender, la gran estrella del libro es Mefistófeles, un personaje brillante, capaz de torcer la voluntad no solo de Fausto, sino también de reyes, obispos, emperadores, soldados, generales, en fin, todo tipo de gente, desde las clases más bajas hasta de los hombres más poderosos (una frase suya lo afirma: «El populacho nunca advierte la presencia del Demonio, aun cuando este lo tenga agarrado del pescuezo».
Mefistófeles todo lo puede (¡al fin y al cabo es poderoso) y su incursión le da brillo a toda escena que se presente para su deleite.
La segunda parte del Fausto, que se divide en cinco actos bien marcados, difiere con la primera en que tal vez es más consistente y tiene una estructura de cronología un poco más clara. Sí debo reconocer que se me hizo un tanto pesada la sección central en donde Goethe despliega una gran obra de teatro interna y casi que podría leerse en forma autónoma, una tragedia que incluye todo tipo de personajes tomados de la mitología griega y romana, muchas referencias de la Biblia (Goethe era un ferviente estudioso del libro santo), así también como la inclusión de personajes de fábula.
Esta tragedia que tiene que ver con Helena de Troya, Mefistófeles y Fausto, puede tomarse (yo creo tomarlo así) como un gran sueño, delirio o ingreso de Fausto a otra dimensión con la intervención de Mefistófeles, pero sí es cierto que por momentos la lectura se hace lenta y un poco tediosa.
Creo que está dirigido para el público de su época y respeta los cánones establecidos que abarcan el amplio espectro de la filosofía, la religión y las artes, puesto que esta fue la intención de Goethe al escribir la obra, pero hoy en día, componen lo que llamamos literatura clásica y antigua, esa que escribían Dante, Milton, Coleridge o Byron, que no dejará de ser eterna como parte fundacional de la literatura, pero que se alejan de la modernidad de nuestros días.
Por último, unas pocas palabras sobre Fausto mismo.
Me da la sensación de que es un hombre atormentado, que posee ciertas características que afectan a esos personajes bajo el influjo del doble (en este caso el doble psicológico): «Dos almas, ay, anidan en mi pecho, y cada una pugna por separarse de la otra.»
Es, al igual que Mefistófeles, cuya frase «Soy una parte de aquella fuerza que siempre quiere el mal y que siempre practica el bien», define el motivo de su existencia eterna e inmortal, un hombre que sólo ambiciona el poder, el conocimiento total, el control de lo universal a partir de su cuestión personal y pondrá en marcha su plan a partir de la engañosa oferta de Mefistófeles.
Fausto es un ser inconforme, que más allá de haber llegado a una posición de poder absoluto, paga caro el precio de su pacto sobre el final del libro.
Para cerrar esta reseña sostengo que la tragedia del Fausto encierra la eterna pugna del ser humano entre el bien y el mal; de lo que debe hacerse correctamente contra esas fuerzas, que por la debilidad inherente que posee el hombre puede ser doblegado, dominado, por el mal y por supuesto, también se arriesga a perder la batalla.
Insisto que la ambición de Fausto, esa necesidad imperiosa búsqueda de la verdad, la sabiduría y el poder no es fácil de sobrellevar ni para Fausto ni para nosotros, simples mortales, pero este dilema de elegir entre el bien y el mal depende siempre de nosotros.
que llegue a estar contento de mí mismo,
si con placeres engañarme puedes,
¡que sea ese para mí el último día!
¡Tal es la apuesta que propongo!"
Cuando uno lee un clásico del calibre literario-filosófico que tiene el “Fausto”, sabe de primera mano que tendrá que poner todos sus sentidos bien en alerta. Al igual que con “Don Quijote”, “La Divina Comedia”, El “Decamerón”, “El Paraíso Perdido” o los clásicos griegos y latinos ““Ilíada””, “Odisea” y “Eneida”, la concentración debe ser máxima.
Son tantos los elementos que componen esta monumental tragedia escrita por Goethe, su riqueza poética y abundantes diálogos tan perfectos e intensos que apabulla, pero con belleza.
Johann Wolfgang von Goethe ideó la historia de su “Fausto” a partir de una vieja leyenda que se remonta al año 1549 y la adaptó a su gusto para comenzar a escribirla cuando tenía poco más de veinticinco años, concluyéndola casi al final de su vida, próximo a su muerte a los 83 años.
Tan compenetrado estuvo con la gestación de la obra que las dos partes que componen el Fausto y las edades del personaje coinciden con los momentos en que las publicó. Fue un proceso arduo, que no dejó de escribir otras cosas (la obra completa de Goethe es harto abundante y se conforma de gruesos volúmenes, dado que el gran maestro alemán fue un escritor muy prolífico, como sucediera también con Balzac, Dostoievski, Dickens o Tolstoi).
Yendo al libro me surge esta reflexión: ¡Y pensar que todo lo que en el Fausto sucede es a raíz de una apuesta entre Mefistófeles y Dios! Ya en el "Prólogo en el cielo", al comienzo del libro están tirados los dados. En un picante contrapunto, Dios y Mefistófeles se ponen a prueba mutuamente y este último toma a Fausto, ese hombre que es maestro, científico, alquimista y muchas otras cosas más para demostrar quién gana.
Prontamente Mefistófeles se le presenta a Fausto convertido en un enorme perro negro y después de unas pocas páginas más Fausto sella con su propia sangre un pacto para lograr adquirir la sabiduría, la juventud la y belleza universal.
Todo le será permitido, pero claro, ciertos costos tendrán que pagarse. El placer y el dolor se entrecruzarán para que Fausto se someta a un torbellino de situaciones y escenas memorables, sea durante la primera parte en la famosa taberna de Auberbach, en su propio gabinete, en las calles, en la famosa “Noche de Walpurgis”, épica leyenda en donde se congregan brujas, hechiceros y demonios en el monte de Blocksberg, del que Fausto es un privilegiado espectador y unas escenas después, se enamorará de una hermosa muchacha, mucho más joven que él, llamada Margareten o Gretchen y en muchos lugares más.
Seguramente, el Fausto debe haber influido sobre el escritor ruso Mijaíl Bulgákov, quien para su novela “El maestro y Margarita”, toma el mismo nombre, solventado también en una trama que también involucra al Diablo, que en ese libro se llama Voland.
Mefistófeles le dará el gusto, pero siempre con la tranquilidad de saber que el alma de Fausto está en su poder. Todos estos acontecimientos se suceden hasta el final de la primera parte de la obra que consta de un solo acto dividido en varias escenas.
El desengaño de Fausto será grande, pero deberá aceptar las reglas del juego que Mefistófeles le propuso y advirtió: «No he sido yo quien te ha tendido el lazo, tú mismo has caído en la red. ¡Retenga al Diablo quien lo tenga!, que no lo cazará por segunda vez.»
Un detalle que posee esta obra, completamente dialogada es que siempre ha sido muy dificultoso llevarla a escena dado que en ella se dan transformaciones instantáneas, cambios de lugares de los personajes, levitaciones, desapariciones, vuelos, metamorfosis de objetos y personajes y muchos efectos que son imposibles de representar en un teatro.
Tal vez, hubiera sido práctico llevarlo al cine (estimo que debe haber películas al respecto), pero para actores en escena, la representación es muy difícil de llevar a cabo. De hecho, en su época no pudo ser representado, por lo que Goethe acostumbraba a leer los distintos pasajes del libro, según la ocasión que se le presentara.
A mi entender, la gran estrella del libro es Mefistófeles, un personaje brillante, capaz de torcer la voluntad no solo de Fausto, sino también de reyes, obispos, emperadores, soldados, generales, en fin, todo tipo de gente, desde las clases más bajas hasta de los hombres más poderosos (una frase suya lo afirma: «El populacho nunca advierte la presencia del Demonio, aun cuando este lo tenga agarrado del pescuezo».
Mefistófeles todo lo puede (¡al fin y al cabo es poderoso) y su incursión le da brillo a toda escena que se presente para su deleite.
La segunda parte del Fausto, que se divide en cinco actos bien marcados, difiere con la primera en que tal vez es más consistente y tiene una estructura de cronología un poco más clara. Sí debo reconocer que se me hizo un tanto pesada la sección central en donde Goethe despliega una gran obra de teatro interna y casi que podría leerse en forma autónoma, una tragedia que incluye todo tipo de personajes tomados de la mitología griega y romana, muchas referencias de la Biblia (Goethe era un ferviente estudioso del libro santo), así también como la inclusión de personajes de fábula.
Esta tragedia que tiene que ver con Helena de Troya, Mefistófeles y Fausto, puede tomarse (yo creo tomarlo así) como un gran sueño, delirio o ingreso de Fausto a otra dimensión con la intervención de Mefistófeles, pero sí es cierto que por momentos la lectura se hace lenta y un poco tediosa.
Creo que está dirigido para el público de su época y respeta los cánones establecidos que abarcan el amplio espectro de la filosofía, la religión y las artes, puesto que esta fue la intención de Goethe al escribir la obra, pero hoy en día, componen lo que llamamos literatura clásica y antigua, esa que escribían Dante, Milton, Coleridge o Byron, que no dejará de ser eterna como parte fundacional de la literatura, pero que se alejan de la modernidad de nuestros días.
Por último, unas pocas palabras sobre Fausto mismo.
Me da la sensación de que es un hombre atormentado, que posee ciertas características que afectan a esos personajes bajo el influjo del doble (en este caso el doble psicológico): «Dos almas, ay, anidan en mi pecho, y cada una pugna por separarse de la otra.»
Es, al igual que Mefistófeles, cuya frase «Soy una parte de aquella fuerza que siempre quiere el mal y que siempre practica el bien», define el motivo de su existencia eterna e inmortal, un hombre que sólo ambiciona el poder, el conocimiento total, el control de lo universal a partir de su cuestión personal y pondrá en marcha su plan a partir de la engañosa oferta de Mefistófeles.
Fausto es un ser inconforme, que más allá de haber llegado a una posición de poder absoluto, paga caro el precio de su pacto sobre el final del libro.
Para cerrar esta reseña sostengo que la tragedia del Fausto encierra la eterna pugna del ser humano entre el bien y el mal; de lo que debe hacerse correctamente contra esas fuerzas, que por la debilidad inherente que posee el hombre puede ser doblegado, dominado, por el mal y por supuesto, también se arriesga a perder la batalla.
Insisto que la ambición de Fausto, esa necesidad imperiosa búsqueda de la verdad, la sabiduría y el poder no es fácil de sobrellevar ni para Fausto ni para nosotros, simples mortales, pero este dilema de elegir entre el bien y el mal depende siempre de nosotros.
September 27, 2021
چگونه روح خود را به شیطان بفروشیم؟
آموزش گام به گام
گام نخست:
نومیدی محض
این مرحله به خودی خود ضروری نیست، و شیطان هر لحظه حاضر به معامله با شماست. یعنی از طرف شیطان همه چیز مهیاست، مشکل از طرف شماست. این شمایید که در حال عادی حاضر نیستید با شیطان معامله کنید و نیازمند نومیدی محض هستید تا وجدانتان را دور بیندازید. اما اگر حس می کنید از این جهت مشکلی ندارید، هم اکنون اقدام کنید.
گام دوم:
احضار شیطان
از آن جایی که شیطان علاقه ی زیادی به خرید روح شما دارد، این بخش نیاز به زحمت چندانی ندارد. شنیده ها حاکی از آن است که او به شکل سگ ولگرد سیاهرنگی وارد خانه ی شما می شود و بعد، در میان دود و آتش، تبدیل به شیطان خواهد گشت. البته بعضی گزارش ها نشان می دهد که این احضار نیاز به آشنایی مختصری با جادو دارد، یا حداقل بر زبان آوردن این جمله که: «حاضرم روحم را به شیطان بفروشم و در عوض فلان چیز را داشته باشم.»
گام سوم:
قرارداد
مهم ترین بخش کار همین جاست. باید با دقت تعیین کنید چه می خواهید بفروشید و چه می خواهید بخرید، با چه شرایطی. مثلاً وقتی شما می خواهید به هوس ها و لذت های بی شمار برسید، معنا ندارد که در قرارداد قید کنید: «هر گاه از فرط لذت خواستم لحظه ای تا ابد باقی بماند، همان لحظه جان مرا بگیر.»
همچنین تحقیق کنید محدوده ی قدرت شیطان چقدر است و آیا حقیقتاً می تواند خواسته های شما را برآورد؟ در این باب به تجربه ثابت شده که شیطانی که خود را «مفیستوفلس» می نامد، چندان قدرتی ندارد و چه بسا شما را مجبور کند خودتان سفر مشقت آمیزی به وادی ارواح کنید تا فلان آرزوی خود را برآورده کنید. از طرفی شیطانی که خود را «ولند» می نامد، دارای قدرت های نامحدودی است، ولی بیشتر قدرت هایش مبتنی بر شعبده و چشم بندی است، و واقعیت جوهری ندارد. در این میان، شیطان موسوم به «سباستین میکائیلیس» عموماً پیشنهاد شده است.
معمولاً شیطان به این شکل با شما قرارداد می بندد: «من در این جهان خادم تو خواهم بود، و تو در دوزخ به من خدمت خواهی کرد.»
در نهایت قرارداد را با قطره ای از خون خود امضا کنید.
گام چهارم:
لذت بردن از آرزوها
نیازی به توضیح این مرحله نیست، خودتان می دانید چه باید بکنید!
گام پنجم:
تقلب کردن
بعد از آن که به تمام امیال و هوس هایتان رسیدید، قرارداد را دور بزنید و به بهشت بروید. این کار نیازمند ظرافت زیادی است، اما از طرفی چون طرف الهی دارای قدرت زیادی است، همیشه موفقیت آمیز است و شیطان نمی تواند مانعی ایجاد کند یا به دادگاه صالحی شکایت کند، تنها دادگاه موجود دادگاه الهی است که قطعاً علیه شیطان حکم خواهد کرد.
مثلاً اگر شرط کرده اید: «هر لحظه ای که لذت بردم، همان لحظه جانم را بگیر»، جوری شرایط را ترتیب دهید که از عشق به همنوع لذت واقعی ببرید، و به این ترتیب وقتی مردید، فرشتگان مانع انتقال شما به دوزخ شوند و روح شما را با خود به بهشت ببرند.
پن: این ریویو واقعی نیست و گزارشی طنزآمیز از داستان فاوست است. بعضی سایتها این را کپی کردهاند و به عنوان متن واقعی منتشر کردهاند و هر از چندی کسی کامنت میگذارد و میپرسد چطور شیطان را احضار کنم. به عنوان نویسندهٔ متن، مجدداً تأکید میکنم که متن فقط یک شوخی با داستان فاوست است.
آموزش گام به گام
گام نخست:
نومیدی محض
این مرحله به خودی خود ضروری نیست، و شیطان هر لحظه حاضر به معامله با شماست. یعنی از طرف شیطان همه چیز مهیاست، مشکل از طرف شماست. این شمایید که در حال عادی حاضر نیستید با شیطان معامله کنید و نیازمند نومیدی محض هستید تا وجدانتان را دور بیندازید. اما اگر حس می کنید از این جهت مشکلی ندارید، هم اکنون اقدام کنید.
گام دوم:
احضار شیطان
از آن جایی که شیطان علاقه ی زیادی به خرید روح شما دارد، این بخش نیاز به زحمت چندانی ندارد. شنیده ها حاکی از آن است که او به شکل سگ ولگرد سیاهرنگی وارد خانه ی شما می شود و بعد، در میان دود و آتش، تبدیل به شیطان خواهد گشت. البته بعضی گزارش ها نشان می دهد که این احضار نیاز به آشنایی مختصری با جادو دارد، یا حداقل بر زبان آوردن این جمله که: «حاضرم روحم را به شیطان بفروشم و در عوض فلان چیز را داشته باشم.»
گام سوم:
قرارداد
مهم ترین بخش کار همین جاست. باید با دقت تعیین کنید چه می خواهید بفروشید و چه می خواهید بخرید، با چه شرایطی. مثلاً وقتی شما می خواهید به هوس ها و لذت های بی شمار برسید، معنا ندارد که در قرارداد قید کنید: «هر گاه از فرط لذت خواستم لحظه ای تا ابد باقی بماند، همان لحظه جان مرا بگیر.»
همچنین تحقیق کنید محدوده ی قدرت شیطان چقدر است و آیا حقیقتاً می تواند خواسته های شما را برآورد؟ در این باب به تجربه ثابت شده که شیطانی که خود را «مفیستوفلس» می نامد، چندان قدرتی ندارد و چه بسا شما را مجبور کند خودتان سفر مشقت آمیزی به وادی ارواح کنید تا فلان آرزوی خود را برآورده کنید. از طرفی شیطانی که خود را «ولند» می نامد، دارای قدرت های نامحدودی است، ولی بیشتر قدرت هایش مبتنی بر شعبده و چشم بندی است، و واقعیت جوهری ندارد. در این میان، شیطان موسوم به «سباستین میکائیلیس» عموماً پیشنهاد شده است.
معمولاً شیطان به این شکل با شما قرارداد می بندد: «من در این جهان خادم تو خواهم بود، و تو در دوزخ به من خدمت خواهی کرد.»
در نهایت قرارداد را با قطره ای از خون خود امضا کنید.
گام چهارم:
لذت بردن از آرزوها
نیازی به توضیح این مرحله نیست، خودتان می دانید چه باید بکنید!
گام پنجم:
تقلب کردن
بعد از آن که به تمام امیال و هوس هایتان رسیدید، قرارداد را دور بزنید و به بهشت بروید. این کار نیازمند ظرافت زیادی است، اما از طرفی چون طرف الهی دارای قدرت زیادی است، همیشه موفقیت آمیز است و شیطان نمی تواند مانعی ایجاد کند یا به دادگاه صالحی شکایت کند، تنها دادگاه موجود دادگاه الهی است که قطعاً علیه شیطان حکم خواهد کرد.
مثلاً اگر شرط کرده اید: «هر لحظه ای که لذت بردم، همان لحظه جانم را بگیر»، جوری شرایط را ترتیب دهید که از عشق به همنوع لذت واقعی ببرید، و به این ترتیب وقتی مردید، فرشتگان مانع انتقال شما به دوزخ شوند و روح شما را با خود به بهشت ببرند.
پن: این ریویو واقعی نیست و گزارشی طنزآمیز از داستان فاوست است. بعضی سایتها این را کپی کردهاند و به عنوان متن واقعی منتشر کردهاند و هر از چندی کسی کامنت میگذارد و میپرسد چطور شیطان را احضار کنم. به عنوان نویسندهٔ متن، مجدداً تأکید میکنم که متن فقط یک شوخی با داستان فاوست است.
May 1, 2022
This is a re-read for me since I read excerpts of the first act back in school. I enjoyed reading this and enjoyed the Walter Kaufmann translation. The concept of the devil, witchcraft, selling one's sole, and the downward spiral that follows such an ordeal has always intrigued me.
Faust was an intelligent young scholar who sought to know as much as possible about general world knowledge like science and religion. One night after going for a walk he was approached by the devil, going by the name Mephistopheles. The Devil offered Faust a deal: to sign away his soul and be given all knowledge of the world.
Faust signs a contract with his own blood and the story takes off. Eventually Faust develops a lust for a young innocent and beautiful woman, Gretchen, and he goes to great lengths to seduce and have her.
I read the introduction and that was 56 pages of valuable information about the philosophical framework, characters, historical background, and analysis/explanations of various topics related to the book. Also there's five pages of a brief synopsis of each chapter/scene that I found helpful (sometimes it was confusing what exactly I was reading). This is the complete tragedy: Dedication, Prelude in the Theatre, Prologue in Heaven, and both parts of the Tragedy. This particular book had the German on the left side and simultaneous English on the right side. So that means of the 439 pages you're only reading 219 pages of the English.
I enjoyed re-reading this and I may read it again in a few years from now. I would recommend it to anyone interested in the origins of the concept. Thanks!
Faust was an intelligent young scholar who sought to know as much as possible about general world knowledge like science and religion. One night after going for a walk he was approached by the devil, going by the name Mephistopheles. The Devil offered Faust a deal: to sign away his soul and be given all knowledge of the world.
Faust signs a contract with his own blood and the story takes off. Eventually Faust develops a lust for a young innocent and beautiful woman, Gretchen, and he goes to great lengths to seduce and have her.
I read the introduction and that was 56 pages of valuable information about the philosophical framework, characters, historical background, and analysis/explanations of various topics related to the book. Also there's five pages of a brief synopsis of each chapter/scene that I found helpful (sometimes it was confusing what exactly I was reading). This is the complete tragedy: Dedication, Prelude in the Theatre, Prologue in Heaven, and both parts of the Tragedy. This particular book had the German on the left side and simultaneous English on the right side. So that means of the 439 pages you're only reading 219 pages of the English.
I enjoyed re-reading this and I may read it again in a few years from now. I would recommend it to anyone interested in the origins of the concept. Thanks!
July 6, 2025
Libro escrito en dos partes y escritas en tiempos diferentes. Debido a esto, la segunda parte no es tan buena como la primera. Incluso los textos son muchas veces cambiados por el mismo Goethe (Según leí por ahí).
Los monólogos de Fausto -sobre todo al principio- son geniales y la historia es buena. Hay una canción de un grupo chileno llamado "La Ley" que se llama "Fausto", y su frase principal es: Negociaría mi alma por tenerte cerca y darte mi eternidad. Me recordó totalmente este personaje.
Por otra parte, Mefistófeles, a pesar del tema filosófico del libro, no deja de ser un personaje divertido.
Una obra muy profunda y completa. Hace total sentido que tenga la importancia literaria y filosófica que tiene hoy en día.
Los monólogos de Fausto -sobre todo al principio- son geniales y la historia es buena. Hay una canción de un grupo chileno llamado "La Ley" que se llama "Fausto", y su frase principal es: Negociaría mi alma por tenerte cerca y darte mi eternidad. Me recordó totalmente este personaje.
Por otra parte, Mefistófeles, a pesar del tema filosófico del libro, no deja de ser un personaje divertido.
Una obra muy profunda y completa. Hace total sentido que tenga la importancia literaria y filosófica que tiene hoy en día.
August 4, 2025
Goethe's Faust is my first reading of a Faustian tale. I've been aware of the existence of numerous literary and musical compositions based on this medieval legend of a man selling his soul to the devil in exchange for unlimited power, but they never interested me much. Yet, I felt I needed to read Goethe's take because it has been called his masterpiece. Having read this, my first thought is that although Goethe's Faust has retained the basic outline of the medieval legend, Goethe's take is more personal. His real intention seems to be to provoke a discussion about conventional religion and conventional morality, and how ill-adapted those concepts are to understand human nature and God's mercy.
Goethe's Faust is a professor, a highly learned scholar of many disciplines. In part 1, we meet him in a state of extreme dissatisfaction with life. For all his intellect and learning, Faust hasn't found fulfillment in life. The meaning of life has eluded him. He is torn between worldly desires and spiritual aspirations. His faith in God is dubious. He sees no path towards finding satisfaction and fulfillment. This is where the devil steps in. He tempts Faust with promises of worldly pleasures. Faust succumbs.
As Part 1 progresses, the devil learns Faust's weakness to be lust. He happily helps Faust to fulfill his erotic pleasures by securing him a young, beautiful, and trusting woman. The devil's plan is to secure Faust's soul by letting him sin. But here the plan goes awry. Although Faust sins, he sincerely loves the girl and tries to save her from her doom. This repentant act may yet save his soul.
Goethe saw sinning as part of human nature. He didn't believe in outright condemnation of sinners. He rejected that side of conventional religion. Goethe was of the view that those who sin cannot evade responsibility, yet he believed that if the motives were pure and if the sinner repents enough and acts to right the wrong, he could still receive God's mercy. Salvation to Goethe was a direct contract between God and man. There was no intermediary. The church had no part in it because it was incapable of performing its office due to its notions of conventional religion and conventional morality. To Goethe, the Church didn't understand either God's mercy or human nature.
The church's incapability is further examined through the tragedy of Gretchen. She was the young girl whom Faust wronged. Gretchen's tragedy was not sinning, although she cannot escape responsibility for her actions. Her greatest tragedy was the harsh judgment conventional religion and morality pronounced on her, leading her to commit one sin upon another. Unlike the Church and society, God's mercy is wide to those who truly repent for their sins, as shown at the end.
Part 2 was quite a contrast to Part 1. I was pre-warned to limit my reading to Part 1 because it is confusing. I intended to stick to Part 1, but when I finished, curiosity urged me to continue. So, I did. It was confusing, alright. I didn't comprehend what Goethe was driving at. Nor could I work a connection between the two parts. But here is the thing. Confusing it may be, but it wasn't boring. I read on without any difficulty. That was a new experience for me, reading on without understanding and not feeling bored! I do fully fathom now why Faust is called Goethe's masterpiece.
The tale of Faust is dark and tragic. The story is interesting enough. But what I truly enjoyed was Goethe's humour. It highly entertained me. So were his lyrical and rhyming verses. It was such a pleasure to read them. The dark tragedy became so much bearable thanks to Goethe's skill in writing.
More of my reviews can be found at http://piyangiejay.com/
Goethe's Faust is a professor, a highly learned scholar of many disciplines. In part 1, we meet him in a state of extreme dissatisfaction with life. For all his intellect and learning, Faust hasn't found fulfillment in life. The meaning of life has eluded him. He is torn between worldly desires and spiritual aspirations. His faith in God is dubious. He sees no path towards finding satisfaction and fulfillment. This is where the devil steps in. He tempts Faust with promises of worldly pleasures. Faust succumbs.
As Part 1 progresses, the devil learns Faust's weakness to be lust. He happily helps Faust to fulfill his erotic pleasures by securing him a young, beautiful, and trusting woman. The devil's plan is to secure Faust's soul by letting him sin. But here the plan goes awry. Although Faust sins, he sincerely loves the girl and tries to save her from her doom. This repentant act may yet save his soul.
Goethe saw sinning as part of human nature. He didn't believe in outright condemnation of sinners. He rejected that side of conventional religion. Goethe was of the view that those who sin cannot evade responsibility, yet he believed that if the motives were pure and if the sinner repents enough and acts to right the wrong, he could still receive God's mercy. Salvation to Goethe was a direct contract between God and man. There was no intermediary. The church had no part in it because it was incapable of performing its office due to its notions of conventional religion and conventional morality. To Goethe, the Church didn't understand either God's mercy or human nature.
The church's incapability is further examined through the tragedy of Gretchen. She was the young girl whom Faust wronged. Gretchen's tragedy was not sinning, although she cannot escape responsibility for her actions. Her greatest tragedy was the harsh judgment conventional religion and morality pronounced on her, leading her to commit one sin upon another. Unlike the Church and society, God's mercy is wide to those who truly repent for their sins, as shown at the end.
Part 2 was quite a contrast to Part 1. I was pre-warned to limit my reading to Part 1 because it is confusing. I intended to stick to Part 1, but when I finished, curiosity urged me to continue. So, I did. It was confusing, alright. I didn't comprehend what Goethe was driving at. Nor could I work a connection between the two parts. But here is the thing. Confusing it may be, but it wasn't boring. I read on without any difficulty. That was a new experience for me, reading on without understanding and not feeling bored! I do fully fathom now why Faust is called Goethe's masterpiece.
The tale of Faust is dark and tragic. The story is interesting enough. But what I truly enjoyed was Goethe's humour. It highly entertained me. So were his lyrical and rhyming verses. It was such a pleasure to read them. The dark tragedy became so much bearable thanks to Goethe's skill in writing.
More of my reviews can be found at http://piyangiejay.com/
November 17, 2024
بهنام حضرت مفیستوفلس که حضورش شاهکاری را رقم زد و همراهیاش تکامل فاوستیرا!
حرف زدن از تراژدی فاوست بهشخصه برای من کاری بسیار دشوار و طاقتفرسا است. اولا اینکه نقد این شاهکار ادبیات نه در توان من حقیر است و نهاینکه توانایی این را دارم که افکار و احساسات آشفته و نامنظم خود را بهنظم درآوردم تا چیزهایی را که حس میکنم و میدانم بهکلمات تبدیل کنم.
تاثیری که خواندن فاوست گوته بر من گذاشت از چند منظر قابل توجه بود:
۱. لحظهبهلحظه کتاب در شگفتی مطلق از تونایی قلم گوته. گوته تسلط بهشدت بالایی روی ادبیات کلاسیک، دین مسیحیت، اساطیر کلاسیک داشته. گوته حدود ۵۷ سال(گمانهزنی) از زندگی خود را صرف نوشتن این شاهکار عظیم کرده و آنطور که عیان است کتابی خلق کرده که جزو ستونهای اساسی ادبیات جهان است. تسلط ماورایی گوته بر اساطیر یونان، رم، ژرمنی و... مخصوصا در کتاب دوم که تمام اطلاعات اساطیری خود را روی دایره ریخته بود انگشتبهدهانم رها کرده بود.
پ.ن: اینجا بود که ترجمه سعید جوزی بهنجات خواننده از گمراهی و ابهام میشتافت. واقعا پاورقیها و پانوشتهای ایشان غنی و ارزشمند بودند.
۲. حضور پررنگ مفیستوفلس بهعنوان خدمتکار شیطان در داستان و همراهی او با کاراکتر اصلی ما یعنی دکتر فاوست بهشدت برای زیباتر کردن و بهبلوغ رساندن داستان لازم و ضروری بود. در ابتدای داستان ما با دکتر فاوست سالخورده طرف هستیم که مدارج علمی عالی را طی کرده و دیگر چیزی او را خوشحال نمیکند. در آرزوی غلبه بر تواناییهای محدود بشری و لذت و مسرتیست که از کسب تمامی علوم جهان، از قبیل طبیعی و فراطبیعی، جادو و ... بهدست آورد. در همین حین است که قبل از شروع کتاب در پیشگفتار در آسمانها، ما در بهشت با حضور خدا، فرشتگان مقرب، و پیشکار شیطان یعنی مفیستوفلس آشنا میشویم. خداوند مفیستوفلس را برای آزمایش بنده خود یعنی دکتر فاوست بهزمین راهی میکند. نکته جالبی که در اینبخش بود نگاه خداوند بهمفیستوفلس بود، و بههیچعنوان نگاه سیاه و سفیدی نبود. خدا مفیستوفلس را منبع شر مطلق نمیدانست. گوته سعی کرده بود در تمام کتاب افکار خود و تغییرات فکری و روحی خود را از زبان کاراکترهای کتاب بهخواننده عرضه کند. مفیستوفلس در قالب انسانی بهزمین میآید و سعی در وسوسه کردن دکتر فاوست دارد. در نهایت دکتر فاوست معامله را قبول کرده و در عوض شادی زمینی و لذتهای دنیوی، روح خود را بهمفیستوفلس عرضه میدارد. داستان نمایشنامه ما از همینجا شروع میشود. دکتر فاوست با مفیستوفلس بهجاهای مختلفی سفر میکند و چیزها و احساسات جدیدی را تجربه میکند. گناههای زیادی را مرتکب میشود، قتل میکند، عاشق میشود، شهوترانی میکند و ...
کتاب اول با تراژدی مارگارت(گرتشن) پایان مییابد. مفیستوفلس با اینکه از طریق فاوست دامن مارگارت را بهگناه آلوده کرده بود، ولی در نهایت بهخاطر عشق پاک مارگارت بهفاوست و ممانعت کردن مارگارت برای نجات جان خویش از چنگال مرگ توسط فاوست و مفیستوفلس بخشیده میشود و روحش بهبهشت عروج میکند.
کتاب دوم کتابی بود بهغایت سنگینتر و عمیقتر از کتاب اول. نیازمند زمان بیشتر و دقت و تمرکز فراوان. همانطور که بالاتر گفتم، تو گویی گوته تمامی دانش و اطلاعات کلاسیک، دینی، و اساطیری خود را روی دایره ریخته بود تا خوانندگان را متحیر سازد. گاها از سرعت زیاد بخش دوم گلهمند بودم و میگفتم ایکاش بعضی حوادث کاملتر بیان میشدند و بهجای کمیت حوادث، گاها کیفیت حوادث ارتقا پیدا میکرد. این صرفا نظر شخصی من بود درباره کتاب دوم. فاوست چیزهای زیادی را تجربه کرد ولی باز هیچکدام بهاو شادی عمیق درونی را اعطا نکرد. چهعشق مارگارت، چهعشق شهوتانگیز هلن تروایی و چه خیلی چیزهای دیگر. درنهایت متوجه شد که خدمت بهبشریت، حتی شده کاری بسیار حوصلهسربر و خستهکننده باشد، درونش جرقه لذتبخشی را روشن میکند.
درنهایت هم بهگفته خود گوته فاوست دقیقا ۱۰۰ ساله را داریم که با نگرانی آماده مرگ است. بهکوری دچار میشود و با چشمانی کور هنوز هم دلواپس خدمت بهمردم است. در نهایت فاوست همبهخاطر دعاهای مارگارت که در بهشت هست گناهانش آمرزیده میشود. و مفیستوفلس مجدد ناکام از بهچنگ آوردن روحی دیگر بهدوزخ برمیگردد.
بهنظرم نب��ید بههمین سادگی از نقش و تاثیر مفیستوفلس گذر کرد. بهزعم خویش ما تکامل فاوست رو بهطرز زیادی مدیون مفیستوفلس هستیم. تجاربی را کهفاوست کسب کرد، احساسات جدیدی را که لمس کرد، حسادت، تنفر، عشق و ... و همهوهمه را سپاسگزارم حضور حضرت مفیستوفلس هستیم.
۳. رفته رفته ما در این تراژدی از نگاه سیاه و سفید به مسئله خیر و شر فاصله میگرفتیم و بهسمت نگاهی میرفتیم که مسائل را بهصورت طیف میدید نه صرفا دو نقطه متقابل و متضاد. میشد تاثیر دوران زندگی فاوست را در این کتاب بهوضوح دید. دوران گذری از که نشانههایی از رنسانس و بعدها دوران مدرن را میشود در آن بهوضوح دید.(یا حتی قرون وسطی که دوران زندگی دکتر فاوست اصلی است که اینطور گفته میشود که گوته از آن الهام گرفته)
همانگونه که بالاتر هم اشاره کردم، حرف زدن از فاوست برای بسیار دشوار است. افکارم نامنظم و آشفته است و نمیتوانم بهطرز منظمی افکارم را منثور کنم. در گروه همخوانی که داشتیم نظراتی برای غالب بخشها مینوشتم و نظرات و احساساتی بودند که حین خواندن فاوست بهمن دست میداد، ولی به نوشتن مجدد آن کلمات در اینجا علاقهای ندارم.
درباب ترجمه هم بارها حین آپدیت نکاتی را متذکر میشدم، با وجود ترجمههای بزرگانی چون بهآذین، مبشری، و حدادی که ترجمههای زیبا و شاعرانهای هم هستند، من جدیدترین ترجمه این اثر از سعید جوزی نشر گلآذین را که مستقیم از آلمانی ترجمه شده و دارای پانوشتهای فراوان و غنی هست انتخاب کردم و پیش بردم. بهشدت از ترجمه راضی بودم. بهنظرم وجود پانوشت برای این اثر مخصوصا در کتاب دوم از اوجب واجبات بود.
در پایان تشکر و قدردانی میکنم از گروه همخوانی تراژدی فاوست که با وجودش چیزهای زیادی بهم یاد داد و منم جایی رو داشتم که افکار آشفته خودم رو تخلیه کنم. ممنونم از تکتک اعضای گروه، بهویژه شقایق عزیز که زحمات خیلی زیادی از قبیل بودجهبندی برحسب سهترجمه بهآذین، جوزی و انگلیسی، پیدا کردن مطالب مرتبط و تصاویر مرتبط جالبی که برای هر بخشی وجود داشت.
امتیاز من بهاین اثر بزرگ: ۵ از ۵
حرف زدن از تراژدی فاوست بهشخصه برای من کاری بسیار دشوار و طاقتفرسا است. اولا اینکه نقد این شاهکار ادبیات نه در توان من حقیر است و نهاینکه توانایی این را دارم که افکار و احساسات آشفته و نامنظم خود را بهنظم درآوردم تا چیزهایی را که حس میکنم و میدانم بهکلمات تبدیل کنم.
تاثیری که خواندن فاوست گوته بر من گذاشت از چند منظر قابل توجه بود:
۱. لحظهبهلحظه کتاب در شگفتی مطلق از تونایی قلم گوته. گوته تسلط بهشدت بالایی روی ادبیات کلاسیک، دین مسیحیت، اساطیر کلاسیک داشته. گوته حدود ۵۷ سال(گمانهزنی) از زندگی خود را صرف نوشتن این شاهکار عظیم کرده و آنطور که عیان است کتابی خلق کرده که جزو ستونهای اساسی ادبیات جهان است. تسلط ماورایی گوته بر اساطیر یونان، رم، ژرمنی و... مخصوصا در کتاب دوم که تمام اطلاعات اساطیری خود را روی دایره ریخته بود انگشتبهدهانم رها کرده بود.
پ.ن: اینجا بود که ترجمه سعید جوزی بهنجات خواننده از گمراهی و ابهام میشتافت. واقعا پاورقیها و پانوشتهای ایشان غنی و ارزشمند بودند.
۲. حضور پررنگ مفیستوفلس بهعنوان خدمتکار شیطان در داستان و همراهی او با کاراکتر اصلی ما یعنی دکتر فاوست بهشدت برای زیباتر کردن و بهبلوغ رساندن داستان لازم و ضروری بود. در ابتدای داستان ما با دکتر فاوست سالخورده طرف هستیم که مدارج علمی عالی را طی کرده و دیگر چیزی او را خوشحال نمیکند. در آرزوی غلبه بر تواناییهای محدود بشری و لذت و مسرتیست که از کسب تمامی علوم جهان، از قبیل طبیعی و فراطبیعی، جادو و ... بهدست آورد. در همین حین است که قبل از شروع کتاب در پیشگفتار در آسمانها، ما در بهشت با حضور خدا، فرشتگان مقرب، و پیشکار شیطان یعنی مفیستوفلس آشنا میشویم. خداوند مفیستوفلس را برای آزمایش بنده خود یعنی دکتر فاوست بهزمین راهی میکند. نکته جالبی که در اینبخش بود نگاه خداوند بهمفیستوفلس بود، و بههیچعنوان نگاه سیاه و سفیدی نبود. خدا مفیستوفلس را منبع شر مطلق نمیدانست. گوته سعی کرده بود در تمام کتاب افکار خود و تغییرات فکری و روحی خود را از زبان کاراکترهای کتاب بهخواننده عرضه کند. مفیستوفلس در قالب انسانی بهزمین میآید و سعی در وسوسه کردن دکتر فاوست دارد. در نهایت دکتر فاوست معامله را قبول کرده و در عوض شادی زمینی و لذتهای دنیوی، روح خود را بهمفیستوفلس عرضه میدارد. داستان نمایشنامه ما از همینجا شروع میشود. دکتر فاوست با مفیستوفلس بهجاهای مختلفی سفر میکند و چیزها و احساسات جدیدی را تجربه میکند. گناههای زیادی را مرتکب میشود، قتل میکند، عاشق میشود، شهوترانی میکند و ...
کتاب اول با تراژدی مارگارت(گرتشن) پایان مییابد. مفیستوفلس با اینکه از طریق فاوست دامن مارگارت را بهگناه آلوده کرده بود، ولی در نهایت بهخاطر عشق پاک مارگارت بهفاوست و ممانعت کردن مارگارت برای نجات جان خویش از چنگال مرگ توسط فاوست و مفیستوفلس بخشیده میشود و روحش بهبهشت عروج میکند.
کتاب دوم کتابی بود بهغایت سنگینتر و عمیقتر از کتاب اول. نیازمند زمان بیشتر و دقت و تمرکز فراوان. همانطور که بالاتر گفتم، تو گویی گوته تمامی دانش و اطلاعات کلاسیک، دینی، و اساطیری خود را روی دایره ریخته بود تا خوانندگان را متحیر سازد. گاها از سرعت زیاد بخش دوم گلهمند بودم و میگفتم ایکاش بعضی حوادث کاملتر بیان میشدند و بهجای کمیت حوادث، گاها کیفیت حوادث ارتقا پیدا میکرد. این صرفا نظر شخصی من بود درباره کتاب دوم. فاوست چیزهای زیادی را تجربه کرد ولی باز هیچکدام بهاو شادی عمیق درونی را اعطا نکرد. چهعشق مارگارت، چهعشق شهوتانگیز هلن تروایی و چه خیلی چیزهای دیگر. درنهایت متوجه شد که خدمت بهبشریت، حتی شده کاری بسیار حوصلهسربر و خستهکننده باشد، درونش جرقه لذتبخشی را روشن میکند.
درنهایت هم بهگفته خود گوته فاوست دقیقا ۱۰۰ ساله را داریم که با نگرانی آماده مرگ است. بهکوری دچار میشود و با چشمانی کور هنوز هم دلواپس خدمت بهمردم است. در نهایت فاوست همبهخاطر دعاهای مارگارت که در بهشت هست گناهانش آمرزیده میشود. و مفیستوفلس مجدد ناکام از بهچنگ آوردن روحی دیگر بهدوزخ برمیگردد.
بهنظرم نب��ید بههمین سادگی از نقش و تاثیر مفیستوفلس گذر کرد. بهزعم خویش ما تکامل فاوست رو بهطرز زیادی مدیون مفیستوفلس هستیم. تجاربی را کهفاوست کسب کرد، احساسات جدیدی را که لمس کرد، حسادت، تنفر، عشق و ... و همهوهمه را سپاسگزارم حضور حضرت مفیستوفلس هستیم.
۳. رفته رفته ما در این تراژدی از نگاه سیاه و سفید به مسئله خیر و شر فاصله میگرفتیم و بهسمت نگاهی میرفتیم که مسائل را بهصورت طیف میدید نه صرفا دو نقطه متقابل و متضاد. میشد تاثیر دوران زندگی فاوست را در این کتاب بهوضوح دید. دوران گذری از که نشانههایی از رنسانس و بعدها دوران مدرن را میشود در آن بهوضوح دید.(یا حتی قرون وسطی که دوران زندگی دکتر فاوست اصلی است که اینطور گفته میشود که گوته از آن الهام گرفته)
همانگونه که بالاتر هم اشاره کردم، حرف زدن از فاوست برای بسیار دشوار است. افکارم نامنظم و آشفته است و نمیتوانم بهطرز منظمی افکارم را منثور کنم. در گروه همخوانی که داشتیم نظراتی برای غالب بخشها مینوشتم و نظرات و احساساتی بودند که حین خواندن فاوست بهمن دست میداد، ولی به نوشتن مجدد آن کلمات در اینجا علاقهای ندارم.
درباب ترجمه هم بارها حین آپدیت نکاتی را متذکر میشدم، با وجود ترجمههای بزرگانی چون بهآذین، مبشری، و حدادی که ترجمههای زیبا و شاعرانهای هم هستند، من جدیدترین ترجمه این اثر از سعید جوزی نشر گلآذین را که مستقیم از آلمانی ترجمه شده و دارای پانوشتهای فراوان و غنی هست انتخاب کردم و پیش بردم. بهشدت از ترجمه راضی بودم. بهنظرم وجود پانوشت برای این اثر مخصوصا در کتاب دوم از اوجب واجبات بود.
در پایان تشکر و قدردانی میکنم از گروه همخوانی تراژدی فاوست که با وجودش چیزهای زیادی بهم یاد داد و منم جایی رو داشتم که افکار آشفته خودم رو تخلیه کنم. ممنونم از تکتک اعضای گروه، بهویژه شقایق عزیز که زحمات خیلی زیادی از قبیل بودجهبندی برحسب سهترجمه بهآذین، جوزی و انگلیسی، پیدا کردن مطالب مرتبط و تصاویر مرتبط جالبی که برای هر بخشی وجود داشت.
امتیاز من بهاین اثر بزرگ: ۵ از ۵
August 10, 2018
یعنی یه بار نشد من کتابی رو واسه خودم تا آسمون نبرم بالا و بعدش مجبور نشم به زور از کف آسفالت جمعش کنم >_< . حقیقت اینه که من تصمیم داشتم کتاب فاوست رو چند سال پیش یعنی دقیقا سه سال پیش بخونم. اما اون موقع چون مدت ها بود که از کتاب خوندن فاصله گرفته بودم اصلا خودم رو در حد خوندن و درک همچین کتابی نمی دیدم. همین شد که تصمیم گرفتم بعد از خوندن کتاب های بیشتر و عمیقتر برگردم سراغ این کتاب.اما اصلا فکرشو نمی کردم که این کتاب انقدر منو ناامید کنه . خلاصه که بیایم قبل از خوندن کتاب ها ازشون واسه خودمون بت نسازیم که آخر و عاقبت کار اینجوری بشه
کتاب اول واقعا خوب بود و شروع فوق العاده ای داشت اما اگر بگم از کتاب دوم هیچ لذتی نبردم اصلا دروغ نگفتم. انقدر تو کتاب دوم صحنه عوض میشه و شخصیت های پرت و پلا به داستان اضافه میشه که خیلی از جاها خود شخصیت های اصلی یا گم می شدن یا اصلا حضور نداشتن. بعد مثلا مجبور میشدی 40 صفحه بخونی بدون اینکه بفهمی چی به چیه تا بالاخره یه اسم آشنایی اون وسط پیدا کنی و یه جورایی به داستان ربطش بدی و سر خودت شیره بمالی که الان دقیقا فهمیدم چی شد
:))
به نظرم یکی از بزرگترین ایرادهای کتاب، البته به جز پایان گیج کننده و کاملا غیرمنطقی داستان، این بود که "گوته" اصلا فکر نکرده بود که خواننده ی بخت بر گشته یه درصد هم ممکنه همه ی افسانه های یونانی رو نخونده باشه یا مثلا اسم تمام شخصیت های این همه افسانه رو حفظ نکرده باشه. واقعا لازم نبود این همه شخصیت بی ربط رو به زور تو یه کتاب 400 صفحه ای جا داد که آخرش هم معلوم نشه نقششون اون وسط چی بوده، در حالی که اگر خیلی هاشون اصلا حضور هم نمی داشتن هیچ آسیبی به داستان اصلی نمی زد
در آخر اینکه اگر خیلی وقت اضافی زیاد دارین برین سراغ این کتاب وگرنه که اصلا به کسی توصیه ش نمی کنم
کتاب اول واقعا خوب بود و شروع فوق العاده ای داشت اما اگر بگم از کتاب دوم هیچ لذتی نبردم اصلا دروغ نگفتم. انقدر تو کتاب دوم صحنه عوض میشه و شخصیت های پرت و پلا به داستان اضافه میشه که خیلی از جاها خود شخصیت های اصلی یا گم می شدن یا اصلا حضور نداشتن. بعد مثلا مجبور میشدی 40 صفحه بخونی بدون اینکه بفهمی چی به چیه تا بالاخره یه اسم آشنایی اون وسط پیدا کنی و یه جورایی به داستان ربطش بدی و سر خودت شیره بمالی که الان دقیقا فهمیدم چی شد
:))
به نظرم یکی از بزرگترین ایرادهای کتاب، البته به جز پایان گیج کننده و کاملا غیرمنطقی داستان، این بود که "گوته" اصلا فکر نکرده بود که خواننده ی بخت بر گشته یه درصد هم ممکنه همه ی افسانه های یونانی رو نخونده باشه یا مثلا اسم تمام شخصیت های این همه افسانه رو حفظ نکرده باشه. واقعا لازم نبود این همه شخصیت بی ربط رو به زور تو یه کتاب 400 صفحه ای جا داد که آخرش هم معلوم نشه نقششون اون وسط چی بوده، در حالی که اگر خیلی هاشون اصلا حضور هم نمی داشتن هیچ آسیبی به داستان اصلی نمی زد
در آخر اینکه اگر خیلی وقت اضافی زیاد دارین برین سراغ این کتاب وگرنه که اصلا به کسی توصیه ش نمی کنم
November 19, 2024
این کتاب بهاندازهی کافی شهرهی خاص و عام هست که نیازی به معرفی و ریویوی منِ نوعی نداشته باشه.
فقط از شقایق (که درود شیاطین بر او باد) و گروه همخوانیاش ممنونم که باعث شد بالاخره همت کنم و کتابی رو شروع و تموم کنم که خیلی وقت بود میخواستم بخونمش و سالها داشت توی کتابخونهام خاک میخورد و مطالعهاش رو پشت گوش میانداختم.
هفتهی کتاب و کتابخوانیِ همه هم با تاخیر مبارک.✌️ (بیست جلد کتاب جدید به مناسبت تخفیفات جشنواره به کتابخانهاش اضافه میکند.)
فقط از شقایق (که درود شیاطین بر او باد) و گروه همخوانیاش ممنونم که باعث شد بالاخره همت کنم و کتابی رو شروع و تموم کنم که خیلی وقت بود میخواستم بخونمش و سالها داشت توی کتابخونهام خاک میخورد و مطالعهاش رو پشت گوش میانداختم.
هفتهی کتاب و کتابخوانیِ همه هم با تاخیر مبارک.✌️ (بیست جلد کتاب جدید به مناسبت تخفیفات جشنواره به کتابخانهاش اضافه میکند.)
December 20, 2015
Here I am, a speck of flesh and bones in the vast ocean of time, rating and attempting to review this timeless masterpiece of classic literature. I guess artists are doomed to be eternally judged by those to whom their work is exposed, even centuries after their time. You think Goethe even imagined that after two and a half centuries a Greek nobody would "not-talk" about his Faust in a "non-place" called internet? I know I may be getting a bit weird here but hey, I just read Faust. What did you expect?
Anyway, I think it's one of the best literary works ever created. The way Goethe used alternating styles in his writing was genius. The scene on Walpurgis Night is one of the most trippy, psychedelic, out-there things I've ever read. But the most impressive is the concept itself. With the catharsis only foreshadowed but never played before your eyes, you feel in every rhyme that Faust is nothing but a puppet in the hands of (himself?) higher powers. Trapped by his own will to live, to fly high and his tendency to stay stuck on the ground, he becomes a vulnerable victim for our friend Mephistopheles. And a strange journey begins...
Ok, I surpassed myself here. Just one more thing. I'd like to say that reading Faust after midnight by the fireplace with the only source of light being the fire and the lights on the Christmas tree, is one hell of experience!
Cheers!
Anyway, I think it's one of the best literary works ever created. The way Goethe used alternating styles in his writing was genius. The scene on Walpurgis Night is one of the most trippy, psychedelic, out-there things I've ever read. But the most impressive is the concept itself. With the catharsis only foreshadowed but never played before your eyes, you feel in every rhyme that Faust is nothing but a puppet in the hands of (himself?) higher powers. Trapped by his own will to live, to fly high and his tendency to stay stuck on the ground, he becomes a vulnerable victim for our friend Mephistopheles. And a strange journey begins...
Ok, I surpassed myself here. Just one more thing. I'd like to say that reading Faust after midnight by the fireplace with the only source of light being the fire and the lights on the Christmas tree, is one hell of experience!
Cheers!
September 15, 2025
**" جوانک موبلند " اسطوره ای برای عصر مدرن**
خوندن فاوست گوته مثل رو به رو شدن با یه آینه بزرگ هست، آینه ای که میشه هم خودمون رو و هم دنیای اطراف مون رو توش ببینیم .نیاز به گفتن نداره که گوته از نظر هنری با ترکیب اسطوره های کلاسیک ، عناصر رمانتیک و بازنمایی واقعیت های اجتماعی یه اثر چند لایه و سرشار از زیبایی شناسی خلق کرده که مثل یه منشور انسانی ، هر وجه ش مسیر اندیشه مستقل ایجاد میکنه که بارها و بارها میشه خوندش و بازاندیشی کرد و اون چیزی که باز جذاب ترش میکنه خوانش مدرنیته و رشد و توسعه ای ش هست اینکه امروز با گذشت حدود ۴۰۰ سال چهره فاوست برای تخیل مدرن همچنان مهم و جذاب هست .فاوست تجسم عطش بی پایان انسان برای شناخت ، تجربه و پیشرفت هست همون نیرویی که جامعه مدرن رو شکل داده و همزمان با تضاد و بحران و رنج همراه هست .تصویر تاریخی اون به عنوان " جوانک موبلند " نماد شورو عصیان روشنفکرانه ست که نمی پذیره با وضع موجود کنار بیاد .این دوگانه امید و تباهی و شور و خرد همون چیزی هست که باعث میشه فاوست هم چنان برای ما تازه و معاصر و آموزنده باشه .
" عصر ما عصر فاوستی است و همگی عزمی راسخ داریم تا پیش از اینکه دخل همه مان بیاد یا با خدا یا شیطان ملاقات کنیم و آن رگه گریز ناپذیر اصالت یگانه کلید ما برای این قفل است." نورمن میلر
**وقتی یک ذهن پلی مات دست به خلق می زند؛ فاوست**
بیشتر ما گوته رو به عنوان شاعر و نویسنده می شناسیم ، او در واقع علاوه بر این یک دانشمند و هنرمند و حتی سیاست مدار و نمونه کلاسیک یک پلی مات هست، کسی که به چندین حوزه علمی و هنری و فکری تخصص و علاقه داشت .از جمله ادبیات ( شعر و نمایشنامه )نقاشی و طراحی ( نظریه رنگ ها ) موسیقی و زیباشناسی ، علوم طبیعی ( نظریه ارگان های گیاه) فلسفه و روانشناسی ، سیاست و مدیریت( فعالیت در دوک نشین ساکس وایمار به عنوان مشاور و مدیر فرهنگی و اجرایی) .
گوته در سالهای اولیه و جوانی خودش از پیشگامان رمانتیسم آلمانی بود که در تقابل با سبک کلاسیک و عقلگرایی دوران روشنگری بود و بعدها زمینه ای شد برای رمانتیسم مدرن ، البته که در سالهای میانسال به همراه هموطنش شیلر مسیرش دوباره به سمت " کلاسیک وایمار " تغییر داد که ویژگی مهمش بازگشت به تعادل و نظم و هارمونی و ترکیب احساس و عقل بود او همچنین از نظر تاریخی تو دوره متلاطمی از تاریخ اروپا و جهان زندگی کرد و بخش وسیعی از قدرتش هم از همین تاریخ سرچشمه میگیره .قهرمان گوته و شخصیت های اطرافش بسیاری از درام های تاریخ جهانی روتجربه کردن که گوته و معاصران شاهد وقوعش بودن انقلاب صنعتی ، جنگ های ناپلئونی، بازسازی سیاسی آلمان انقلاب فرانسه و ... همچنین ردپای تفکرات هم عصرانش ، متفکران کلاسیک، فولکلور و افسانه های آلمانی و اروپای، ادبیات جهانی ( شکسپیر و جان میلتون ) فلسفه و عرفان ( گوته با جریان های فکری زمان خودش آشنا بود و مفاهیم محدودیت عقل واخلاق کانتی و شکست بین واقعیت و خیال، ایده شلینگ درباره ارتباط انسان و طبیعت و نوشته های کیمیا گری پاراسلسوس و ژاکوب بومه ) الهیات و اسطوره ها( سنت مسیحی و کتاب ایوب ، ادبیات و اسطوره های یونان و روم ) میشه تو اثرش دید .
پس فاوست شاهکار و محصول ذهن چند وجهی گوته هست که همه جنبه های زندگی و اندیشه، تجربه و کنجکاوی هاش رو در خودش جمع کرده .
**خط زمانی اسطوره فاوست**
سرچشمه داستان به شخصی به اسم یوهان گئورگ فاوست یا فاستوس برمیگرده که یه کیمیاگر و ستاره شناس و طبیب دوره گرد بوده در قرن ۱۵ که زندگی پررمز و رازی داشته. مردم شایعاتی میساختن که او با نیروهای شیطانی ارتباط داره بعد از مرگ عجیبش این شایعات پر وبال بیشتری گرفت و او به صورت نمادین تبدیل شد به کسی که دانش ممنوعه و قدرت ماورایی میخواد و یه جور افسانه اخلاقی و نیمه تاریخی شد بعد ها کتابی منتشر شد که توش قصه دکتر فاوست اومده بود که روحش رو به شیطان فروخت و بعد ۲۴ سال با سرانجامی وحشتناک به جهنم برده شد نویسنده کتاب مشخص نبود به خاطر همین بهش " فاوست بوخ " یا فاوست نامه میگفتن احتمال میدن اون داستان کار یه کشیش لوتری بوده باشه پیامش مذهبی و پند آموز بود " ببینید سرنوشت کسی که از خدا دور شه و با شیطان پیمان ببنده ".این اولین نسخه چاپی بود که بعد ها سرچشمه آثار بعدی شد .در سال ۱۵۹۲ کریستوفر مارلو نمایشنامه نویس انگلیسی نمایش " تراژدی دکتر فاستوس" رو نوشت و این افسانه از مرزهای آلمان بیرون رفت که واقعا هم یه تراژدی اخلاقی تمام عیار بود .مردی که از روی غرور روحش رو میفروشه و در پایان با وحشت از عاقبت کارش به جهنم برده میشه .بعد اون نسخه های مردمی ، تئاتر های خیابونی ، نمایش های عروسکی کم نبود همه با مضامین مشابه اخلاقی . تا اینکه دو قرن بعد گوته جون دوباره به این اسطوره آلمانی میده و طی بیش از ۶۰ سال تمام جهانبینی وهنر خودش و توی اون جمع میکنه .
**گوته و بازآفرینی فاوست ؛ از گناه به آگاهی**
توی زمانه ای که مارلو و پیشینیان زندگی میکردن هنور کلیسا و الهیات مسیحی دست بالا رو داشته پس پایان فاوست نوعی موعظه اخلاقی هست و پیام بازدارندگی داره . گوته اما فرزند عصر روشنگری و اومانیسم هست انسان و تجربه انسانی مرکز توجه قرار گرفت نه فقط اطاعت از خدا .اون نمیخواست فاوست رو یه گناهکار بدبخت نشون بده اون روایت فلسفی و دیالکتیکی رو انتخاب میکنه انسان خطا میکنه اما همین جستجو وناآرامی ذات رستگاری وپیشرفت هست .پس در حالی که پیشینیان فاوست رو به جهنم میفرستن و (متعاقبا تمام اون تلاش رو ) گوته فاوست رو به نماد انسانیت مدرن ارتقا میده .ضمن اینکه کار او از لحاظ غنا و چشم انداز تاریخی و تخیل اخلاقی ، هوش سیاسی و بصیرت و حساسیت روانشناختی همه روایات قبلی رو پشت سر میذاره و افق جدیدی رو به خودآگاهی باز میکنه.
**پیشگفتار فاوست**
کتاب دو تا پیشگفتار داره بخش اول ش بحثی هست که بین مدیر تئاتر و شاعر و کمدین در میگیره درباره هنر و بیانگر سه نوع نگاه به رسالت هنر هست مدیر ( به عنوان کالا و رضایت تماشاچی ) شاعر ( هنر والا و الهام بخش) کمدین ( هنر برای سرگرمی ) .گوته به مخاطب و هنر خودش آگاه هست و معتقد اثر بزرگ مثل کار او هم بیاید تو این سه بعد تعادل برقرار کنه که جاودانه بمونه و اون پیش پیش میخواد بگه ما با چه جور نمایشی طرف هستیم هم سرگرم کننده و هم عمیق و والا .
بخش دوم پیشگفتار ولی خیلی مهم هست چون عملا ستون فلسفی و اخلاقی داستان معرفی میکنه و مانیفست گوته درباره مسئله شر تو دنیای مدرن هست تواین بخش که یه جور بازنویسی مدرن از کتاب ایوب هست دومرتبه شاهد شرط بندی خدا و شیطان رو سرنوشت انسان هستیم ولی این بار با تاکید روی آزادی اراده و رشد فردی.
خدا : شخصیت ش با روایات سنتی متفاوت هست او به جای قاطع و داور نهایی بودن قضاوت از بالا ،خردمند و اعتماد کننده به انسان هست او معتقد هست فاوست جویای حقیقت هست و بهش آزادی عمل میده و بیشتر مثل یه راهنما و اجازه دهنده به رشد انسان هست تا تنبیه گر.
شیطان : او هولناک و خوف انگیز و جدی نیست اتفاقا طناز و شوخ هست و کارش البته تمسخر طعنه زدن و انکار هر چیزی که برای انسان ارزش محسوب میشه .گوته میفهمه تو دنیای مدرن شر بیشتر خلا معنایی ، تمسخر ارزش و شک همیشگی و همچنین جمود و سکون و رضایت به حال هست .شیطان مدرن دیگه تو قاموس یه فیلسوف شکاک یا یه روشنفکر طعنه زن عمل میکنه که انسان دربرابر خودش و ارزش هاش قرار میده و گوته امیدوار انسان مدرن در مواجهه باهاش از انفعال عبور کنه مسئولیت بپدیزه معنا خلق کنه و به تعالی و رشد برسه در اون صورت حتی اگه خطا کنه باز رستگار میشه " هر کسی که راه میرود می تواند گم شود " در این تفکر شر نه شر مطلق بلکه یه محرک دیالکتیک یه کاتالیزور رشد یا یه ضد قهرمان هست
.
خدا به مفیستوفلس :
امثال تو را من هرگز دشمن نداشتم. از میان ارواح سرکش از آن که خوی حیله گری و ریشخند دارد کمتر بدم می آید .فعالیت آدمی ، با اوقات رو به سستی می نهد ، در او گرایش به تنبلی هست من دوست دارم یک همصحبت فعال و بی قرار در کنارش باشد .
.داخل پرانتز : مرحوم گوته اگه زنده بود و شر قرن بیست و بیست و یک (مثلا بمب اتم) و میدید حتما تردید میکرد که دیالکتیک خیر و شر همیشه کار کنه گاهی شر میتونه خیلی سخت و مکانیکی و بی روح بشه به قول هانا آرنت مبتذل باشه .بی حاصل پوچ و صرفا ویرانگر و اون قدر عظیم در مقیاس که خودش هدف بشه و کل امکان آفرینش رو نابود کنه و دیگه به فرصتی برای رشد بودن نرسه!
فاوست بخش اول ؛ سفر درونی
**۱- بحران آغازین ؛"سگ هم زندگی را به همچو بهایی نمی خواهد."**
فاوست در ابتدای نمایش در اتاق مطالعه ش نشسته .او همه دانش های زمانه رو به کمال آموخته ولی هیچ کدوم بهش " معنای زندگی " ندادن .اون انسانی هست در آستانه رنسانس و روشنگری ، همه سنت های قرون وسطایی پشت سر گذاشته ولی به معنای تازه ای نرسیده . تمدن به بهای عرضه بسیاری چیزهای تخصصی ، زندگی ناکرده بسیاری رو به ارمغان آورده .هر انسان متمدن برای فرهنگ و تمدنی که سرشت خام اون رو پخته بهایی رو می پردازه .تنهایی ، بیهودگی بیگانگی .( و چه کسی زندگی ناکرده اش رو مانند دم یک خزنده دنبال خود نمیکشد ؟) و احتمالا اون چیزی باعث شد موفقیت های علمی براش مثل دام و تله باشن این واقعیت شاید که اونا فقط پیروزی های درونی بودن اون سالها از طریق مطالعه کتاب علوم مختلف و آزمایشات و ..به مفهوم حقیقی کلمه یه" امانیست" انسانگراست ولی هر چه ذهنش وسیع شده روابط ش با جهان و حتی خودش تهی و پوچ شده چون فرهنگش از طریق جدا کردن خودش با تمامیت زندگی رشد و توسعه پیدا کرده و حالا همون قوای ذهنش با چرخش علیه خودش صف آرایی کردن و تبدیل به زندان جانش شده اون با تمام انرژی دنبال یه مفری هست تا مازاد نیروی حیات درونش رو با انجام عملی توی جهان متجلی کنه .این لحظه ، لحظهی " انحلال جهان قدیم هست " فاوست میفهمه ارزش های قدیمی فرو ریخته ولی هنوز ارزش های نو تثبیت نشده اون تو یه جهان ایستا مدافع فرهنگی پویا هست و همین باعث کشمکش درونی و بیرونی ش شده.برای انسانی که میخواد به تکامل آگاهی برسه این مرحله ضروری هست و لازمه رسیدن به آگاهی ناب، درواقع این نقطه ، رنج خاموش انسان اصیل هست .شب تاریک روح .اگه طبق نظر رابرت جانسون روانشناس یونگی آگاهی رو سه سطح در نظر بگیریم ؛
آگاهی ساده ( یگانگی ابتدایی با طبیعت ، کودکانه و بی واسطه )
آگاهی پیچیده ( فردگرایی ، عقلانیت ، مدرنیته و بحران تنهایی و بیگانگی )
آگاهی روشنگر ( بازگشت آگاهانه به وحدت ، فردیت یافتگی، تلفیق عمل و احساس ، آشتی با تضادها و زندگی همراه با معنا )
فاوست در اینجا در انتهای آگاهی پیچیده ایستاده و در حال گذار به آگاهی روشنگر هست این مرحله اگرچه ارزشمند هست ولی همون قدر خطرناک هم هست خیلی ها قادر به عبور از این مرحله نیستن و تو مرحله پیچیده باقی میمونن آنها جدایی ها و دوگانگی ها رو نشون میدن ( کافکا، نیچه، بودلر و دیگران ) اما از اون راهی به سوی آشتی و کلیت پیدا نمیکنند و قادر نیستن یه وحدت نوین بسازن . کافکا در حال دلتنگی و درد گفته ؛
" ظهور مسیح یک روز پس از پایان دنیاست "
این لحظه فروپاشی کامل انسان پیچیده ست کمی قبل از اینکه به اولین بصیرت آگاهی روشنگر برسه .کافکا نتونست اون یک روز رو بین دو سطح آگاهی تاب بیاره . خود فاوست جام زهر به دست در حال پایان دادن به زندگی ش هست ولی در لحظه آخر صدای ناقوس کلیسا اون رو پرت میکنه به گذشته و دوران کودکی وخاطراتش .هنوز نمی دونیم اون چیزی که فاوست رو از مرگ نجات میده و اون رو رهسپار آگاهی روشنگر میکنه چیه احتمالا همون چیزی که یونگ سالهای آخر زندگی ش روی اون کار میکرد یا شاید چیزی شبیه به اونچه بعدتر ها پروست میگه ؛خاطرات وحس های ناب گذشته می تونن انسان رو از گمراهی و بیگانگی نجات بدن .
**۲-عطش بی پایان؛ "و هر آنچه نصیب همه ابنای بشر است در ژرفنای درونم از آن من خواهد بود"**
تجسد های قبلی فاوست در آثار مارلو و پیشتر ها همه روح خودشون رو به انواع و اقسام متاع دنیایی پول و قدرت و روابط جنسی.. فروختن فاوست اما طالب همه این چيزهاست ولی آنها آن چیزی نیست که اون میخواد. چیزی که میخواد یه فرایند پویاست که همه وجوه تجربه بشر و لذت و رنج رو به یکسان داره همه اونها در رشد بی پایان نفس ش جذب و ادغام میشن اون کل وجود رو میخواد لمس کنه حتی به بهای سقوط و تباهی و حتی همون سقوط بخش ذاتی رشد ووتحولش هست .
فاوست ؛ روحم در بر گیرنده اوج و حضیض
برکت و لعنت شان بر سینه ام لبریز
باشد که بی هیچ قید و بند در سرد و گرمشان پخته شوم تا آن زمان که من نیز چو ایشان در هم شکسته شوم .
**۳- ورود مفیستوفلس؛ "هر آنچه آید به وجود حقش آن است که به ذلت شود نابود"**
فاوست میخواد اون انقلاب فکری و فرهنگی درون ذهنش رو با رشد و توسعه جامعه پیوند بزنه تا روح ماجراجو اون فضای کافی برای اوج گیری و رشد داشته باشه چون میدونه تنها راه دگرگون کردن خود، ایجاد دگرگونی ریشه ای تو جهان هست ولی متصل کردن این دوقطب متضاد بهای سنگینی رو طلب میکنه معنای رابطه فاوست با شیطان تو سرتاسر کتاب همین هست .توسعه و تحول قوای انسانی فقط به یاری نیروهایی ممکن هست که مارکس بهش میگه " قدرت های جهان زیرین " همون نیروهایی که بعدا در انقلاب های سرمایه داری ،تخریب طبیعت و جنگ.. تجسم پیدا میکنن. مفیستوفلس مظهر این شر هست "نیرویی که خواستار شر هست ولی خیر می آفریند " هم تخریب میکنه هم بستر آفرینش رو فراهم میکنه .مدرنیته بدون تماس با این نیروهای تاریک و اهریمنی ( استثمار ، جنگ ، بحران ، نابودی سنت ) اصلا به وجود نمیاد . این دووبه هم تنیده اند ، بدون مفیستوفلس فاوست نمی تونه مرزهای جهان قدیم رو بشکنه و چیزی جدید بیافرینه و بدون فاوست هم مفیستوفلس فقط یه نیروی مخرب و بی ثمر هست .این دو رو می تونیم یه جفت آرکیتایپی( Archetypal pair) بدونیم از همه جهات متفاوت هستن در شروع ولی جدایی ناپذیر هم هستن. نیروهای متضادی که به جای غلبه کردن به هم .همدیگر رو متعادل و بازسازی میکنن . اولش فاوست خجالتی ، ضعیف و وحشت زده و ناتوان هست و مفیستو گستاخ و بیرحم، ولی در آخر نمایشنامه فاوست قوی و مفیستو عشق رو می آموزه .پس استحاله حقیقی جفت های متضاد، " به تعادل رسیدن " هست نه پیروزی یکی بر اون یکی .
فاوست نمی تونه چیزی خلق کنه مگر اینکه همه چیز و رها کنه و آماده پذیرش این باشه که هر چه تا حالا آفریده و از این به بعد قراره بسازه باید نابود بشه تا راه برای خلاقیت جدید باز شه این همون دیالکتیک هست که انسان مدرن باید بهش گردن بذاره .پیام مفیستوفلس واسه انسان مدرن ؛
نابودی و تخریب رو به منزله بخشی از سهم خودت در خلاقیت الوهی بپذیر اون وقت می تونی بارگناه و دور بندازی و آزادانه عمل کنی .
**۴-تراژدی گرچن؛"یک نگاه تو ، تنها یک گفته تو بیش از همه حکمت های این دنیا برایم معنی دارد".**
گرچن بازمانده همون جهان کوچک هست که فاوست ازش بیرون اومده و رابط عشقی این دو برخورد حسیات و امیال دنیای مدرن با دنیای سنتی هست . فاوست تنها می تونه در مقام یک بیگانه دوباره به اون دنیای کوچک برگرده و اون رو به شکل یک کل از منظر رهایی یافته خودش بررسی کنه و به شکل طنز آمیزی حتی عاشق ش بشه .گرچن به چشم فاوست بیشتر از هر چیزی نمادی هست برای همه اون زیباترین نعمات جهان کوچکی که از دست رفته .فاوست اما اگه براستی خواهان وحدت با طبیعت هست باید با پیامدهای انسانی طبیعت در حال ظهور خودش مواجهه بشه برای فاوست که بی صبرانه مشتاق حرکت به سمت قلمروهای جدید تجربه و عمل هست ترس ها ونیازهای گرچن بار زائد و دست و پاگیر هست . زمانی که او از سرنوشت گرچن دچار عذاب وجدان میشه ، مفیستو بهش میگه " اون اولین کس نیست ". پس ظاهرا اگر ویرانی و تباهی جز لاینفک تحول و توسعه بشری هست پس فاوست دست کم از گناه و قصور شخصی معاف هست !
از طرفی خود گرچن هم در تماس با فاوست دیگه نمی تونه به دنیای قبلی برگرده تجربه عشق ، آزادی ، گناه و رهایی دیگه بازگشت به امنیت ساده سنتی رو ناممکن می کنه .اون نه می تونه کامل وارد دنیای فاوست بشه ( چون زمینه و ظرفیت اجتماعی شو نداره و از طرفی توانایی رهاکردن همه چیز به تمامی نداره ) نه می تونه دوباره با دنیای قبلی تطبیق پیدا کنه .در نهایت اون تصمیم میگیره که بمونه و همون دنیای کوچیک سرانجام رو سرش آوار میشه .
به فاصله دو قرن از عصر گرچن با روزگار ما ، هزاران هزار از این جهان های کوچک خالی میشن ، جوانان اونها در جستجوی آزادی اندیشه ، عشق ورزیدن و رشد یافتن به سمت شهرهای بزرگ و مرزهای باز و سرزمین های جدید حرکت میکنن شهری بسته و محصور که نمیخواد یا نمی تونه به همراه فرزندانش توسعه ووتحول پیدا کنه به شهر اشباح بدل میشه .
تا زمانی که سرنوشت گرچن رو یاد داشته باشیم از دلتنگی برای جهان های که از دست دادیم مصون خواهیم بود .
فاوست بخش دوم ؛گذر از فرد به تاریخ
اون به نوع جدیدی از انسان بدل شده که انگیزه ها و کشش های شخصی ش رو با نیروهای اقتصادی و سیاسی و اجتماعی پیوند میزنه و برخی از خلاقانه ترین و در عین حال مخرب ترین توان های بالقوه زندگی مدرن رو تحقق میبخشه ؛
او همان ویرانگر و سازنده کامل است .
**۵- اقتصاد مدرن؛ امپراتور و پول کاغذی
" کیست آن نفرین شده که همواره به خوشی پذیرفته میشود؟ "**
امپراتور ورشکسته ست ، خزانه خالی ، جنگ داخلی ، مردم ناراضی. فاوست و مفیستو وارد میشن و بایه ابتکار عجیب ، بحران رو حل میکنن .خلق پول کاغذی که پشتوانه ش نه طلا و نقره بلکه قدرت امپراتور و وعده آینده هست .
گوته در اون زمان چیزی رو می بینه که بعدها مارکس و اقتصاددانان مدرن درباره ش نوشتند ؛
"ثروت میتونه از هیچ خلق بشه " که همین مکانیزم ،بنیان اقتصاد مدرن و سرمایه داری رو شکل میده .
این پول به جامعه امکان رشد و حرکت میده اما پایه ش چیز تو خالی و فریب هست یعنی باز هم یه نیروی منفی ( فریب مفیستوفلس) به حرکت تاریخ کمک میکنه .قلب مدرنیته" قدرت و جادوی پول" و نهاد اعتبار است .
**۶-هلن و پیوند با کلاسیک ؛ "دور از هر چه آفریده به قلمرو صورت های بیشمار بگریز**
مدرنیته وقتی بحران مالی و مادی شو حل میکنه با یه خلا بزرگتری مواجه هست " خلا معنایی"
پول می تونه لذت ایجاد کنه ولی نمی تونه عمق و معنا و زیبایی جاودان بده . پس فاوست میره به سمت اسطورهای کلاسیک و هلن که نماد زیبایی کلاسیک هست .چون مدرنیته خودش آشوب و شتاب و تناقص هست پس به دنبال ریشه های تاریخی و الگوهای معنوی و زیبایی شناختی و تعادل در اسطوره ها و ادغام اونا با خودش هست .
فاوست میره به سرچشمه همه صور و ایده آل های ازلی جایی شبیه عالم مُثُل افلاطون یا ناخودآگاه جمعی یونگ .هلن و احضار میکنه با او ازدواج میکنه ولی فرزندشون ( هنر و شعر نوین رمانتیک ) زنده نمی مونه .
پس مدرنیته به سادگی نمی تونه میراث کلاسیک رو با خودش سازگار کنه حاصلش اگر چه زیبا و پرانرژی هست ولی دوام و پایداری نداره .
**۷- فتح طبیعت ؛ "چنین است که ردپای من میرا هرگز نخواهد توانست در گور گم شود"**
این پرده اوج آرمان عمل گرایانه فاوست در تصرف طبیعت وساختن جهانی نو هست .اون میخواد سرزمینی بسازه که درش انسان آزاد با انسان آزاد زندگی کنه و دستاوردهای به جهان واقعی و زندگی مردم اثر بذاره تا او جاودانه بشه .ولی حتی برای این آرمان متعالی و تحقق پروژه ش باید از روی خون بی گناهان رد بشه .این ذات پارادوکسیکال مدرنیته هست که از یه طرف نیروی عظیم برای ساختن دنیای نو و از سوی دیگه تخریب سنت ، طبیعت ، و زندگی های معصوم ایجاد میکنه . هم وعده آزادی میده هم با ویرانی همراه هست .
**۸-لحظه رهایی و مرگ فاوست ؛"سرشت جاودانه زن پیوسته ما را به سوی بالا میکشد"**
فاوست در پایان عمر چشم انداز جامعه آزاد و آباد رو می بینه و با رضایت میمیره .پروژه هاش اگرچه با خشونت و خون همراه بود اما آرمانش ساختن جهان برابر برای دیگران بود .پس علیرغم خطاها و ویرانی ها و خون های ریخته شده جهت حرکت تاریخ و روح انسان به سمت بالا و تعالی هست .
روح فاوست نجات داده میشه چون میل او " آری گفتن به زندگی بود ".
منظور از "نیروی جاودانه زن "اون چیزی هست که به مدرنیته بعد انسانی و امکان رستگاری میده تلاش برای تزریق بعد اخلاقی وشفقت اجتماعی به پروژه های مدرن .
- نیروی مردانه مدرنیته ؛ خلاقیت ، اراده ، ساختن جهان نو با خطر خشونت
- نیروی جاودانه زن ؛ عشق ، شفقت ، میل به تعالی که این خشونت رو متعادل و روح رو نجات میده .
ودر آخر؛
میل به توسعه فاوستی در جان همه مردان و زنان مدرن ریشه دوونده و همه ما الان اون "جوانک های مو بلند" هستیم ما هرگز قادر به مهار کردن اون قدرت های تاریک جهان زیرین نیستیم .کسی که معامله با اون نیروها رو قبول یا رد میکنه تمام " جامعه " هست پس در صورت انعقاد یا عدم انعقاد هر گونه معامله، همه ما نه فقط محق بلکه موظف به شرکت در اون هستیم . برای همه ما ها که خواستار شناخت خودمون هستیم فاوست گوته می تونه نقطه شروع خوبی باشه. به قول مارشال برمن اگه فاوست گوته رو نوعی نقد به مدرنیته بدونیم ، در عین حال یه جور چالش و مبارزه طلبی هم هست اون هم بیشتر به جهان ما تا جهان گوته .چالشی برای خلق شیوه هایی جدید مدرنیته که در اونها ؛توسعه برای خدمت به انسان وجود داره نه انسان برای خدمت به توسعه .
منابع من برای نوشتن این متن :
- فاوست گوته ترجمه به آذین
- تجربه مدرنیته از مارشال برمن ، ترجمه مراد فرهادپور
- تکامل آگاهی از رابرت جانسون ترجمه فرزانه اسلامی
- و تراژدی دکتر فاستوس از کریستوفر مارلو به ترجمه لطفعلی صورتگر.
امتیازم به کتاب صد در صد پنج از پنج هست
خوندن فاوست گوته مثل رو به رو شدن با یه آینه بزرگ هست، آینه ای که میشه هم خودمون رو و هم دنیای اطراف مون رو توش ببینیم .نیاز به گفتن نداره که گوته از نظر هنری با ترکیب اسطوره های کلاسیک ، عناصر رمانتیک و بازنمایی واقعیت های اجتماعی یه اثر چند لایه و سرشار از زیبایی شناسی خلق کرده که مثل یه منشور انسانی ، هر وجه ش مسیر اندیشه مستقل ایجاد میکنه که بارها و بارها میشه خوندش و بازاندیشی کرد و اون چیزی که باز جذاب ترش میکنه خوانش مدرنیته و رشد و توسعه ای ش هست اینکه امروز با گذشت حدود ۴۰۰ سال چهره فاوست برای تخیل مدرن همچنان مهم و جذاب هست .فاوست تجسم عطش بی پایان انسان برای شناخت ، تجربه و پیشرفت هست همون نیرویی که جامعه مدرن رو شکل داده و همزمان با تضاد و بحران و رنج همراه هست .تصویر تاریخی اون به عنوان " جوانک موبلند " نماد شورو عصیان روشنفکرانه ست که نمی پذیره با وضع موجود کنار بیاد .این دوگانه امید و تباهی و شور و خرد همون چیزی هست که باعث میشه فاوست هم چنان برای ما تازه و معاصر و آموزنده باشه .
" عصر ما عصر فاوستی است و همگی عزمی راسخ داریم تا پیش از اینکه دخل همه مان بیاد یا با خدا یا شیطان ملاقات کنیم و آن رگه گریز ناپذیر اصالت یگانه کلید ما برای این قفل است." نورمن میلر
**وقتی یک ذهن پلی مات دست به خلق می زند؛ فاوست**
بیشتر ما گوته رو به عنوان شاعر و نویسنده می شناسیم ، او در واقع علاوه بر این یک دانشمند و هنرمند و حتی سیاست مدار و نمونه کلاسیک یک پلی مات هست، کسی که به چندین حوزه علمی و هنری و فکری تخصص و علاقه داشت .از جمله ادبیات ( شعر و نمایشنامه )نقاشی و طراحی ( نظریه رنگ ها ) موسیقی و زیباشناسی ، علوم طبیعی ( نظریه ارگان های گیاه) فلسفه و روانشناسی ، سیاست و مدیریت( فعالیت در دوک نشین ساکس وایمار به عنوان مشاور و مدیر فرهنگی و اجرایی) .
گوته در سالهای اولیه و جوانی خودش از پیشگامان رمانتیسم آلمانی بود که در تقابل با سبک کلاسیک و عقلگرایی دوران روشنگری بود و بعدها زمینه ای شد برای رمانتیسم مدرن ، البته که در سالهای میانسال به همراه هموطنش شیلر مسیرش دوباره به سمت " کلاسیک وایمار " تغییر داد که ویژگی مهمش بازگشت به تعادل و نظم و هارمونی و ترکیب احساس و عقل بود او همچنین از نظر تاریخی تو دوره متلاطمی از تاریخ اروپا و جهان زندگی کرد و بخش وسیعی از قدرتش هم از همین تاریخ سرچشمه میگیره .قهرمان گوته و شخصیت های اطرافش بسیاری از درام های تاریخ جهانی روتجربه کردن که گوته و معاصران شاهد وقوعش بودن انقلاب صنعتی ، جنگ های ناپلئونی، بازسازی سیاسی آلمان انقلاب فرانسه و ... همچنین ردپای تفکرات هم عصرانش ، متفکران کلاسیک، فولکلور و افسانه های آلمانی و اروپای، ادبیات جهانی ( شکسپیر و جان میلتون ) فلسفه و عرفان ( گوته با جریان های فکری زمان خودش آشنا بود و مفاهیم محدودیت عقل واخلاق کانتی و شکست بین واقعیت و خیال، ایده شلینگ درباره ارتباط انسان و طبیعت و نوشته های کیمیا گری پاراسلسوس و ژاکوب بومه ) الهیات و اسطوره ها( سنت مسیحی و کتاب ایوب ، ادبیات و اسطوره های یونان و روم ) میشه تو اثرش دید .
پس فاوست شاهکار و محصول ذهن چند وجهی گوته هست که همه جنبه های زندگی و اندیشه، تجربه و کنجکاوی هاش رو در خودش جمع کرده .
**خط زمانی اسطوره فاوست**
سرچشمه داستان به شخصی به اسم یوهان گئورگ فاوست یا فاستوس برمیگرده که یه کیمیاگر و ستاره شناس و طبیب دوره گرد بوده در قرن ۱۵ که زندگی پررمز و رازی داشته. مردم شایعاتی میساختن که او با نیروهای شیطانی ارتباط داره بعد از مرگ عجیبش این شایعات پر وبال بیشتری گرفت و او به صورت نمادین تبدیل شد به کسی که دانش ممنوعه و قدرت ماورایی میخواد و یه جور افسانه اخلاقی و نیمه تاریخی شد بعد ها کتابی منتشر شد که توش قصه دکتر فاوست اومده بود که روحش رو به شیطان فروخت و بعد ۲۴ سال با سرانجامی وحشتناک به جهنم برده شد نویسنده کتاب مشخص نبود به خاطر همین بهش " فاوست بوخ " یا فاوست نامه میگفتن احتمال میدن اون داستان کار یه کشیش لوتری بوده باشه پیامش مذهبی و پند آموز بود " ببینید سرنوشت کسی که از خدا دور شه و با شیطان پیمان ببنده ".این اولین نسخه چاپی بود که بعد ها سرچشمه آثار بعدی شد .در سال ۱۵۹۲ کریستوفر مارلو نمایشنامه نویس انگلیسی نمایش " تراژدی دکتر فاستوس" رو نوشت و این افسانه از مرزهای آلمان بیرون رفت که واقعا هم یه تراژدی اخلاقی تمام عیار بود .مردی که از روی غرور روحش رو میفروشه و در پایان با وحشت از عاقبت کارش به جهنم برده میشه .بعد اون نسخه های مردمی ، تئاتر های خیابونی ، نمایش های عروسکی کم نبود همه با مضامین مشابه اخلاقی . تا اینکه دو قرن بعد گوته جون دوباره به این اسطوره آلمانی میده و طی بیش از ۶۰ سال تمام جهانبینی وهنر خودش و توی اون جمع میکنه .
**گوته و بازآفرینی فاوست ؛ از گناه به آگاهی**
توی زمانه ای که مارلو و پیشینیان زندگی میکردن هنور کلیسا و الهیات مسیحی دست بالا رو داشته پس پایان فاوست نوعی موعظه اخلاقی هست و پیام بازدارندگی داره . گوته اما فرزند عصر روشنگری و اومانیسم هست انسان و تجربه انسانی مرکز توجه قرار گرفت نه فقط اطاعت از خدا .اون نمیخواست فاوست رو یه گناهکار بدبخت نشون بده اون روایت فلسفی و دیالکتیکی رو انتخاب میکنه انسان خطا میکنه اما همین جستجو وناآرامی ذات رستگاری وپیشرفت هست .پس در حالی که پیشینیان فاوست رو به جهنم میفرستن و (متعاقبا تمام اون تلاش رو ) گوته فاوست رو به نماد انسانیت مدرن ارتقا میده .ضمن اینکه کار او از لحاظ غنا و چشم انداز تاریخی و تخیل اخلاقی ، هوش سیاسی و بصیرت و حساسیت روانشناختی همه روایات قبلی رو پشت سر میذاره و افق جدیدی رو به خودآگاهی باز میکنه.
**پیشگفتار فاوست**
کتاب دو تا پیشگفتار داره بخش اول ش بحثی هست که بین مدیر تئاتر و شاعر و کمدین در میگیره درباره هنر و بیانگر سه نوع نگاه به رسالت هنر هست مدیر ( به عنوان کالا و رضایت تماشاچی ) شاعر ( هنر والا و الهام بخش) کمدین ( هنر برای سرگرمی ) .گوته به مخاطب و هنر خودش آگاه هست و معتقد اثر بزرگ مثل کار او هم بیاید تو این سه بعد تعادل برقرار کنه که جاودانه بمونه و اون پیش پیش میخواد بگه ما با چه جور نمایشی طرف هستیم هم سرگرم کننده و هم عمیق و والا .
بخش دوم پیشگفتار ولی خیلی مهم هست چون عملا ستون فلسفی و اخلاقی داستان معرفی میکنه و مانیفست گوته درباره مسئله شر تو دنیای مدرن هست تواین بخش که یه جور بازنویسی مدرن از کتاب ایوب هست دومرتبه شاهد شرط بندی خدا و شیطان رو سرنوشت انسان هستیم ولی این بار با تاکید روی آزادی اراده و رشد فردی.
خدا : شخصیت ش با روایات سنتی متفاوت هست او به جای قاطع و داور نهایی بودن قضاوت از بالا ،خردمند و اعتماد کننده به انسان هست او معتقد هست فاوست جویای حقیقت هست و بهش آزادی عمل میده و بیشتر مثل یه راهنما و اجازه دهنده به رشد انسان هست تا تنبیه گر.
شیطان : او هولناک و خوف انگیز و جدی نیست اتفاقا طناز و شوخ هست و کارش البته تمسخر طعنه زدن و انکار هر چیزی که برای انسان ارزش محسوب میشه .گوته میفهمه تو دنیای مدرن شر بیشتر خلا معنایی ، تمسخر ارزش و شک همیشگی و همچنین جمود و سکون و رضایت به حال هست .شیطان مدرن دیگه تو قاموس یه فیلسوف شکاک یا یه روشنفکر طعنه زن عمل میکنه که انسان دربرابر خودش و ارزش هاش قرار میده و گوته امیدوار انسان مدرن در مواجهه باهاش از انفعال عبور کنه مسئولیت بپدیزه معنا خلق کنه و به تعالی و رشد برسه در اون صورت حتی اگه خطا کنه باز رستگار میشه " هر کسی که راه میرود می تواند گم شود " در این تفکر شر نه شر مطلق بلکه یه محرک دیالکتیک یه کاتالیزور رشد یا یه ضد قهرمان هست
.
خدا به مفیستوفلس :
امثال تو را من هرگز دشمن نداشتم. از میان ارواح سرکش از آن که خوی حیله گری و ریشخند دارد کمتر بدم می آید .فعالیت آدمی ، با اوقات رو به سستی می نهد ، در او گرایش به تنبلی هست من دوست دارم یک همصحبت فعال و بی قرار در کنارش باشد .
.داخل پرانتز : مرحوم گوته اگه زنده بود و شر قرن بیست و بیست و یک (مثلا بمب اتم) و میدید حتما تردید میکرد که دیالکتیک خیر و شر همیشه کار کنه گاهی شر میتونه خیلی سخت و مکانیکی و بی روح بشه به قول هانا آرنت مبتذل باشه .بی حاصل پوچ و صرفا ویرانگر و اون قدر عظیم در مقیاس که خودش هدف بشه و کل امکان آفرینش رو نابود کنه و دیگه به فرصتی برای رشد بودن نرسه!
فاوست بخش اول ؛ سفر درونی
**۱- بحران آغازین ؛"سگ هم زندگی را به همچو بهایی نمی خواهد."**
فاوست در ابتدای نمایش در اتاق مطالعه ش نشسته .او همه دانش های زمانه رو به کمال آموخته ولی هیچ کدوم بهش " معنای زندگی " ندادن .اون انسانی هست در آستانه رنسانس و روشنگری ، همه سنت های قرون وسطایی پشت سر گذاشته ولی به معنای تازه ای نرسیده . تمدن به بهای عرضه بسیاری چیزهای تخصصی ، زندگی ناکرده بسیاری رو به ارمغان آورده .هر انسان متمدن برای فرهنگ و تمدنی که سرشت خام اون رو پخته بهایی رو می پردازه .تنهایی ، بیهودگی بیگانگی .( و چه کسی زندگی ناکرده اش رو مانند دم یک خزنده دنبال خود نمیکشد ؟) و احتمالا اون چیزی باعث شد موفقیت های علمی براش مثل دام و تله باشن این واقعیت شاید که اونا فقط پیروزی های درونی بودن اون سالها از طریق مطالعه کتاب علوم مختلف و آزمایشات و ..به مفهوم حقیقی کلمه یه" امانیست" انسانگراست ولی هر چه ذهنش وسیع شده روابط ش با جهان و حتی خودش تهی و پوچ شده چون فرهنگش از طریق جدا کردن خودش با تمامیت زندگی رشد و توسعه پیدا کرده و حالا همون قوای ذهنش با چرخش علیه خودش صف آرایی کردن و تبدیل به زندان جانش شده اون با تمام انرژی دنبال یه مفری هست تا مازاد نیروی حیات درونش رو با انجام عملی توی جهان متجلی کنه .این لحظه ، لحظهی " انحلال جهان قدیم هست " فاوست میفهمه ارزش های قدیمی فرو ریخته ولی هنوز ارزش های نو تثبیت نشده اون تو یه جهان ایستا مدافع فرهنگی پویا هست و همین باعث کشمکش درونی و بیرونی ش شده.برای انسانی که میخواد به تکامل آگاهی برسه این مرحله ضروری هست و لازمه رسیدن به آگاهی ناب، درواقع این نقطه ، رنج خاموش انسان اصیل هست .شب تاریک روح .اگه طبق نظر رابرت جانسون روانشناس یونگی آگاهی رو سه سطح در نظر بگیریم ؛
آگاهی ساده ( یگانگی ابتدایی با طبیعت ، کودکانه و بی واسطه )
آگاهی پیچیده ( فردگرایی ، عقلانیت ، مدرنیته و بحران تنهایی و بیگانگی )
آگاهی روشنگر ( بازگشت آگاهانه به وحدت ، فردیت یافتگی، تلفیق عمل و احساس ، آشتی با تضادها و زندگی همراه با معنا )
فاوست در اینجا در انتهای آگاهی پیچیده ایستاده و در حال گذار به آگاهی روشنگر هست این مرحله اگرچه ارزشمند هست ولی همون قدر خطرناک هم هست خیلی ها قادر به عبور از این مرحله نیستن و تو مرحله پیچیده باقی میمونن آنها جدایی ها و دوگانگی ها رو نشون میدن ( کافکا، نیچه، بودلر و دیگران ) اما از اون راهی به سوی آشتی و کلیت پیدا نمیکنند و قادر نیستن یه وحدت نوین بسازن . کافکا در حال دلتنگی و درد گفته ؛
" ظهور مسیح یک روز پس از پایان دنیاست "
این لحظه فروپاشی کامل انسان پیچیده ست کمی قبل از اینکه به اولین بصیرت آگاهی روشنگر برسه .کافکا نتونست اون یک روز رو بین دو سطح آگاهی تاب بیاره . خود فاوست جام زهر به دست در حال پایان دادن به زندگی ش هست ولی در لحظه آخر صدای ناقوس کلیسا اون رو پرت میکنه به گذشته و دوران کودکی وخاطراتش .هنوز نمی دونیم اون چیزی که فاوست رو از مرگ نجات میده و اون رو رهسپار آگاهی روشنگر میکنه چیه احتمالا همون چیزی که یونگ سالهای آخر زندگی ش روی اون کار میکرد یا شاید چیزی شبیه به اونچه بعدتر ها پروست میگه ؛خاطرات وحس های ناب گذشته می تونن انسان رو از گمراهی و بیگانگی نجات بدن .
**۲-عطش بی پایان؛ "و هر آنچه نصیب همه ابنای بشر است در ژرفنای درونم از آن من خواهد بود"**
تجسد های قبلی فاوست در آثار مارلو و پیشتر ها همه روح خودشون رو به انواع و اقسام متاع دنیایی پول و قدرت و روابط جنسی.. فروختن فاوست اما طالب همه این چيزهاست ولی آنها آن چیزی نیست که اون میخواد. چیزی که میخواد یه فرایند پویاست که همه وجوه تجربه بشر و لذت و رنج رو به یکسان داره همه اونها در رشد بی پایان نفس ش جذب و ادغام میشن اون کل وجود رو میخواد لمس کنه حتی به بهای سقوط و تباهی و حتی همون سقوط بخش ذاتی رشد ووتحولش هست .
فاوست ؛ روحم در بر گیرنده اوج و حضیض
برکت و لعنت شان بر سینه ام لبریز
باشد که بی هیچ قید و بند در سرد و گرمشان پخته شوم تا آن زمان که من نیز چو ایشان در هم شکسته شوم .
**۳- ورود مفیستوفلس؛ "هر آنچه آید به وجود حقش آن است که به ذلت شود نابود"**
فاوست میخواد اون انقلاب فکری و فرهنگی درون ذهنش رو با رشد و توسعه جامعه پیوند بزنه تا روح ماجراجو اون فضای کافی برای اوج گیری و رشد داشته باشه چون میدونه تنها راه دگرگون کردن خود، ایجاد دگرگونی ریشه ای تو جهان هست ولی متصل کردن این دوقطب متضاد بهای سنگینی رو طلب میکنه معنای رابطه فاوست با شیطان تو سرتاسر کتاب همین هست .توسعه و تحول قوای انسانی فقط به یاری نیروهایی ممکن هست که مارکس بهش میگه " قدرت های جهان زیرین " همون نیروهایی که بعدا در انقلاب های سرمایه داری ،تخریب طبیعت و جنگ.. تجسم پیدا میکنن. مفیستوفلس مظهر این شر هست "نیرویی که خواستار شر هست ولی خیر می آفریند " هم تخریب میکنه هم بستر آفرینش رو فراهم میکنه .مدرنیته بدون تماس با این نیروهای تاریک و اهریمنی ( استثمار ، جنگ ، بحران ، نابودی سنت ) اصلا به وجود نمیاد . این دووبه هم تنیده اند ، بدون مفیستوفلس فاوست نمی تونه مرزهای جهان قدیم رو بشکنه و چیزی جدید بیافرینه و بدون فاوست هم مفیستوفلس فقط یه نیروی مخرب و بی ثمر هست .این دو رو می تونیم یه جفت آرکیتایپی( Archetypal pair) بدونیم از همه جهات متفاوت هستن در شروع ولی جدایی ناپذیر هم هستن. نیروهای متضادی که به جای غلبه کردن به هم .همدیگر رو متعادل و بازسازی میکنن . اولش فاوست خجالتی ، ضعیف و وحشت زده و ناتوان هست و مفیستو گستاخ و بیرحم، ولی در آخر نمایشنامه فاوست قوی و مفیستو عشق رو می آموزه .پس استحاله حقیقی جفت های متضاد، " به تعادل رسیدن " هست نه پیروزی یکی بر اون یکی .
فاوست نمی تونه چیزی خلق کنه مگر اینکه همه چیز و رها کنه و آماده پذیرش این باشه که هر چه تا حالا آفریده و از این به بعد قراره بسازه باید نابود بشه تا راه برای خلاقیت جدید باز شه این همون دیالکتیک هست که انسان مدرن باید بهش گردن بذاره .پیام مفیستوفلس واسه انسان مدرن ؛
نابودی و تخریب رو به منزله بخشی از سهم خودت در خلاقیت الوهی بپذیر اون وقت می تونی بارگناه و دور بندازی و آزادانه عمل کنی .
**۴-تراژدی گرچن؛"یک نگاه تو ، تنها یک گفته تو بیش از همه حکمت های این دنیا برایم معنی دارد".**
گرچن بازمانده همون جهان کوچک هست که فاوست ازش بیرون اومده و رابط عشقی این دو برخورد حسیات و امیال دنیای مدرن با دنیای سنتی هست . فاوست تنها می تونه در مقام یک بیگانه دوباره به اون دنیای کوچک برگرده و اون رو به شکل یک کل از منظر رهایی یافته خودش بررسی کنه و به شکل طنز آمیزی حتی عاشق ش بشه .گرچن به چشم فاوست بیشتر از هر چیزی نمادی هست برای همه اون زیباترین نعمات جهان کوچکی که از دست رفته .فاوست اما اگه براستی خواهان وحدت با طبیعت هست باید با پیامدهای انسانی طبیعت در حال ظهور خودش مواجهه بشه برای فاوست که بی صبرانه مشتاق حرکت به سمت قلمروهای جدید تجربه و عمل هست ترس ها ونیازهای گرچن بار زائد و دست و پاگیر هست . زمانی که او از سرنوشت گرچن دچار عذاب وجدان میشه ، مفیستو بهش میگه " اون اولین کس نیست ". پس ظاهرا اگر ویرانی و تباهی جز لاینفک تحول و توسعه بشری هست پس فاوست دست کم از گناه و قصور شخصی معاف هست !
از طرفی خود گرچن هم در تماس با فاوست دیگه نمی تونه به دنیای قبلی برگرده تجربه عشق ، آزادی ، گناه و رهایی دیگه بازگشت به امنیت ساده سنتی رو ناممکن می کنه .اون نه می تونه کامل وارد دنیای فاوست بشه ( چون زمینه و ظرفیت اجتماعی شو نداره و از طرفی توانایی رهاکردن همه چیز به تمامی نداره ) نه می تونه دوباره با دنیای قبلی تطبیق پیدا کنه .در نهایت اون تصمیم میگیره که بمونه و همون دنیای کوچیک سرانجام رو سرش آوار میشه .
به فاصله دو قرن از عصر گرچن با روزگار ما ، هزاران هزار از این جهان های کوچک خالی میشن ، جوانان اونها در جستجوی آزادی اندیشه ، عشق ورزیدن و رشد یافتن به سمت شهرهای بزرگ و مرزهای باز و سرزمین های جدید حرکت میکنن شهری بسته و محصور که نمیخواد یا نمی تونه به همراه فرزندانش توسعه ووتحول پیدا کنه به شهر اشباح بدل میشه .
تا زمانی که سرنوشت گرچن رو یاد داشته باشیم از دلتنگی برای جهان های که از دست دادیم مصون خواهیم بود .
فاوست بخش دوم ؛گذر از فرد به تاریخ
اون به نوع جدیدی از انسان بدل شده که انگیزه ها و کشش های شخصی ش رو با نیروهای اقتصادی و سیاسی و اجتماعی پیوند میزنه و برخی از خلاقانه ترین و در عین حال مخرب ترین توان های بالقوه زندگی مدرن رو تحقق میبخشه ؛
او همان ویرانگر و سازنده کامل است .
**۵- اقتصاد مدرن؛ امپراتور و پول کاغذی
" کیست آن نفرین شده که همواره به خوشی پذیرفته میشود؟ "**
امپراتور ورشکسته ست ، خزانه خالی ، جنگ داخلی ، مردم ناراضی. فاوست و مفیستو وارد میشن و بایه ابتکار عجیب ، بحران رو حل میکنن .خلق پول کاغذی که پشتوانه ش نه طلا و نقره بلکه قدرت امپراتور و وعده آینده هست .
گوته در اون زمان چیزی رو می بینه که بعدها مارکس و اقتصاددانان مدرن درباره ش نوشتند ؛
"ثروت میتونه از هیچ خلق بشه " که همین مکانیزم ،بنیان اقتصاد مدرن و سرمایه داری رو شکل میده .
این پول به جامعه امکان رشد و حرکت میده اما پایه ش چیز تو خالی و فریب هست یعنی باز هم یه نیروی منفی ( فریب مفیستوفلس) به حرکت تاریخ کمک میکنه .قلب مدرنیته" قدرت و جادوی پول" و نهاد اعتبار است .
**۶-هلن و پیوند با کلاسیک ؛ "دور از هر چه آفریده به قلمرو صورت های بیشمار بگریز**
مدرنیته وقتی بحران مالی و مادی شو حل میکنه با یه خلا بزرگتری مواجه هست " خلا معنایی"
پول می تونه لذت ایجاد کنه ولی نمی تونه عمق و معنا و زیبایی جاودان بده . پس فاوست میره به سمت اسطورهای کلاسیک و هلن که نماد زیبایی کلاسیک هست .چون مدرنیته خودش آشوب و شتاب و تناقص هست پس به دنبال ریشه های تاریخی و الگوهای معنوی و زیبایی شناختی و تعادل در اسطوره ها و ادغام اونا با خودش هست .
فاوست میره به سرچشمه همه صور و ایده آل های ازلی جایی شبیه عالم مُثُل افلاطون یا ناخودآگاه جمعی یونگ .هلن و احضار میکنه با او ازدواج میکنه ولی فرزندشون ( هنر و شعر نوین رمانتیک ) زنده نمی مونه .
پس مدرنیته به سادگی نمی تونه میراث کلاسیک رو با خودش سازگار کنه حاصلش اگر چه زیبا و پرانرژی هست ولی دوام و پایداری نداره .
**۷- فتح طبیعت ؛ "چنین است که ردپای من میرا هرگز نخواهد توانست در گور گم شود"**
این پرده اوج آرمان عمل گرایانه فاوست در تصرف طبیعت وساختن جهانی نو هست .اون میخواد سرزمینی بسازه که درش انسان آزاد با انسان آزاد زندگی کنه و دستاوردهای به جهان واقعی و زندگی مردم اثر بذاره تا او جاودانه بشه .ولی حتی برای این آرمان متعالی و تحقق پروژه ش باید از روی خون بی گناهان رد بشه .این ذات پارادوکسیکال مدرنیته هست که از یه طرف نیروی عظیم برای ساختن دنیای نو و از سوی دیگه تخریب سنت ، طبیعت ، و زندگی های معصوم ایجاد میکنه . هم وعده آزادی میده هم با ویرانی همراه هست .
**۸-لحظه رهایی و مرگ فاوست ؛"سرشت جاودانه زن پیوسته ما را به سوی بالا میکشد"**
فاوست در پایان عمر چشم انداز جامعه آزاد و آباد رو می بینه و با رضایت میمیره .پروژه هاش اگرچه با خشونت و خون همراه بود اما آرمانش ساختن جهان برابر برای دیگران بود .پس علیرغم خطاها و ویرانی ها و خون های ریخته شده جهت حرکت تاریخ و روح انسان به سمت بالا و تعالی هست .
روح فاوست نجات داده میشه چون میل او " آری گفتن به زندگی بود ".
منظور از "نیروی جاودانه زن "اون چیزی هست که به مدرنیته بعد انسانی و امکان رستگاری میده تلاش برای تزریق بعد اخلاقی وشفقت اجتماعی به پروژه های مدرن .
- نیروی مردانه مدرنیته ؛ خلاقیت ، اراده ، ساختن جهان نو با خطر خشونت
- نیروی جاودانه زن ؛ عشق ، شفقت ، میل به تعالی که این خشونت رو متعادل و روح رو نجات میده .
ودر آخر؛
میل به توسعه فاوستی در جان همه مردان و زنان مدرن ریشه دوونده و همه ما الان اون "جوانک های مو بلند" هستیم ما هرگز قادر به مهار کردن اون قدرت های تاریک جهان زیرین نیستیم .کسی که معامله با اون نیروها رو قبول یا رد میکنه تمام " جامعه " هست پس در صورت انعقاد یا عدم انعقاد هر گونه معامله، همه ما نه فقط محق بلکه موظف به شرکت در اون هستیم . برای همه ما ها که خواستار شناخت خودمون هستیم فاوست گوته می تونه نقطه شروع خوبی باشه. به قول مارشال برمن اگه فاوست گوته رو نوعی نقد به مدرنیته بدونیم ، در عین حال یه جور چالش و مبارزه طلبی هم هست اون هم بیشتر به جهان ما تا جهان گوته .چالشی برای خلق شیوه هایی جدید مدرنیته که در اونها ؛توسعه برای خدمت به انسان وجود داره نه انسان برای خدمت به توسعه .
منابع من برای نوشتن این متن :
- فاوست گوته ترجمه به آذین
- تجربه مدرنیته از مارشال برمن ، ترجمه مراد فرهادپور
- تکامل آگاهی از رابرت جانسون ترجمه فرزانه اسلامی
- و تراژدی دکتر فاستوس از کریستوفر مارلو به ترجمه لطفعلی صورتگر.
امتیازم به کتاب صد در صد پنج از پنج هست
November 30, 2022
I'm glad I read this if only because my preconceptions of this work have been shattered. It's not loaded with philosophy, in fact there are hardly any abstruse passages. It's got a modern feel; according to Kaufmann's introduction, earlier (Victorian) translations are what made it seem not: I pictured Brecht puppets in many of the scenes. It's funny; humor runs almost throughout especially in the speech of Mephisto, who, of course, is more entertaining than Faust. The language can be colloquial and even a bit bawdy. The end of the first part is particularly lyrical and it certainly owes quite a bit to the madness of Shakespeare's Ophelia.
I don't know German, but I liked being able to glance over to the opposite page to see what the original looked like when a translated word or phrase caught my fancy. This edition, for the inclusion of the original text and the impressive translation (at least it was to me), probably deserves 5 stars.
I don't know German, but I liked being able to glance over to the opposite page to see what the original looked like when a translated word or phrase caught my fancy. This edition, for the inclusion of the original text and the impressive translation (at least it was to me), probably deserves 5 stars.
September 30, 2014
`My name is Ozymandias, King of Kings:In Faust, the name of the game is passion. Passion for learning, passion for love, passion for life in all its forms and facets. The deprivation of passion by the slow grind of facts and figures and hypocrisy, the boons of inheritance providing shortcuts without granting the necessary experience of true effort, and excess. When the world is at one's feet, what is there left for passion to strive for?
Look on my works, ye mighty, and despair!'
-Percy Bysshe Shelley, 'Ozymandias'
Wer immer strebend sich bemüht,
Den können wir erlösen.
("Who ever strives with all his power,
We are allowed to save.")
-Johann Wolfgang von Goethe, Faust
But until then, what will you do to achieve that world?
It's an almost impossible balance, especially when the rest of the world is thrown in at full tilt. The passion becomes split, and when one track is spent the next is sought, and the next, and the next, by any means to any measure. One may wish at the beginning to be good, but when the so-called custodians of morality sell it by the yard for a varying price, and all the esteem generated by the straight and narrow pales in comparison to the smallest glimpse of moonlit wraith, well. One must consider the odds when the devil comes a calling.
On the one hand, your wish at the immortal's command. On the other, all the ramifications of those wishes, bound as they are in a reality of finite glory, finite justice, finite truth. To go forth enraptured in the potential, and in the end consigning everything outside of that potential to the flames.
Now, who among you would proclaim yourselves worthy of judging just how far one can go?
---
Now, as this is Faust we're talking about, I know this first reading was nowhere near good enough to exempt me from future rereadings. Also, the German language is one that I am intent on mastering, and what better piece to work towards than one of, if not the, pillars of German literature? So, until we meet again, Mephisto, preferably on a span of stage that does full honors to your Walpurgisnacht. I'm very much looking forward to it.
Want to read
December 21, 2022mannyrayner: Write a passage from a verse drama in German, parodying the initial monologue from Goethe's "Faust" and replacing the Faust character with Elon Musk.
ChatGPT: "In diesem Augenblick denke ich, was ich denke,
Und bin der Meister, der sein Schicksal lenkt.
Doch plötzlich fühle ich mich klein und schwach,
Verdammt zu leben in ewiger Qual.
Ich bin Elon Musk, der Gründer von Tesla,
Doch selbst mein Erfolg kann mich nicht erfüllen.
Ich suche nach dem Sinn des Lebens,
Nach Erkenntnis, Macht und unendlicher Gewinn.
Ich bin bereit, alles zu riskieren,
Um meine Träume zu verwirklichen.
Doch in meiner Sehnsucht nach dem Höchsten,
Bin ich bereit, auch mit dem Teufel zu paktieren."
mannyrayner: Now write another passage in a similar style, where Faust/Musk is tempted by Mephistopheles.
ChatGPT: "Ich bin verzweifelt, Mephistopheles,
In meinem Streben nach Erfüllung gefangen.
Doch du bietest mir einen Pakt an,
Eine Chance, meine Wünsche zu erlangen.
Ich bin Elon Musk, doch ich fühle mich leer,
Mein Ruhm und mein Reichtum sind nicht genug.
Doch du versprichst mir Macht und Erkenntnis,
Wenn ich nur bereit bin, einen Preis zu zahlen.
Ich bin versucht, Mephistopheles,
Doch ich fürchte, was auf dem Spiel steht.
Kann ich meine Seele verkaufen,
Um meine Träume zu verwirklichen?
Doch die Versuchung ist zu groß,
Ich will alles haben, was das Leben zu bieten hat.
Ich bin bereit, den Pakt einzugehen,
Mephistopheles, führe mich in mein Schicksal."
_____________________
Even I can tell that this is not a very good parody of Goethe. But kudos to ChatGPT for tentatively nibbling the hand that feeds it.
_____________________
ChatGPT now includes a feature which lets you go back to an earlier conversation and continue it. I used this to add a third section to the poem, this time describing the sad ending:
"Es ist vorbei, Mephistopheles,
Meine Zeit ist abgelaufen.
Ich bin bereit, meine Seele zu verlieren,
Um meine Träume zu verwirklichen.
Doch nun, in meinem letzten Augenblick,
Erkenne ich den Preis, den ich bezahle.
Ich bin in der Hölle, für immer gefangen,
Verdammt zu leiden in ewiger Qual.
Ich bin Elon Musk, doch mein Ruhm ist vergessen,
Mein Reichtum bedeutet nichts in diesem Ort der Pein.
Ich bereue, Mephistopheles,
Ich bereue, meine Seele verkauft zu haben.
Ich hätte niemals Twitter kaufen sollen,
Es hat mich in diese Hölle gebracht.
Meine Träume sind zerstört, mein Schicksal besiegelt,
Ich bin verdammt, für immer in der Finsternis zu bleiben."
I quite like "Ich hätte niemals Twitter kaufen sollen / Es hat mich in diese Hölle gebracht." Chat, keep on nibbling!
ChatGPT: "In diesem Augenblick denke ich, was ich denke,
Und bin der Meister, der sein Schicksal lenkt.
Doch plötzlich fühle ich mich klein und schwach,
Verdammt zu leben in ewiger Qual.
Ich bin Elon Musk, der Gründer von Tesla,
Doch selbst mein Erfolg kann mich nicht erfüllen.
Ich suche nach dem Sinn des Lebens,
Nach Erkenntnis, Macht und unendlicher Gewinn.
Ich bin bereit, alles zu riskieren,
Um meine Träume zu verwirklichen.
Doch in meiner Sehnsucht nach dem Höchsten,
Bin ich bereit, auch mit dem Teufel zu paktieren."
mannyrayner: Now write another passage in a similar style, where Faust/Musk is tempted by Mephistopheles.
ChatGPT: "Ich bin verzweifelt, Mephistopheles,
In meinem Streben nach Erfüllung gefangen.
Doch du bietest mir einen Pakt an,
Eine Chance, meine Wünsche zu erlangen.
Ich bin Elon Musk, doch ich fühle mich leer,
Mein Ruhm und mein Reichtum sind nicht genug.
Doch du versprichst mir Macht und Erkenntnis,
Wenn ich nur bereit bin, einen Preis zu zahlen.
Ich bin versucht, Mephistopheles,
Doch ich fürchte, was auf dem Spiel steht.
Kann ich meine Seele verkaufen,
Um meine Träume zu verwirklichen?
Doch die Versuchung ist zu groß,
Ich will alles haben, was das Leben zu bieten hat.
Ich bin bereit, den Pakt einzugehen,
Mephistopheles, führe mich in mein Schicksal."
_____________________
Even I can tell that this is not a very good parody of Goethe. But kudos to ChatGPT for tentatively nibbling the hand that feeds it.
_____________________
ChatGPT now includes a feature which lets you go back to an earlier conversation and continue it. I used this to add a third section to the poem, this time describing the sad ending:
"Es ist vorbei, Mephistopheles,
Meine Zeit ist abgelaufen.
Ich bin bereit, meine Seele zu verlieren,
Um meine Träume zu verwirklichen.
Doch nun, in meinem letzten Augenblick,
Erkenne ich den Preis, den ich bezahle.
Ich bin in der Hölle, für immer gefangen,
Verdammt zu leiden in ewiger Qual.
Ich bin Elon Musk, doch mein Ruhm ist vergessen,
Mein Reichtum bedeutet nichts in diesem Ort der Pein.
Ich bereue, Mephistopheles,
Ich bereue, meine Seele verkauft zu haben.
Ich hätte niemals Twitter kaufen sollen,
Es hat mich in diese Hölle gebracht.
Meine Träume sind zerstört, mein Schicksal besiegelt,
Ich bin verdammt, für immer in der Finsternis zu bleiben."
I quite like "Ich hätte niemals Twitter kaufen sollen / Es hat mich in diese Hölle gebracht." Chat, keep on nibbling!
July 21, 2025
دوستان قراره راجع به اثری حرف بزنیم که بر خلاف مخاطبین که عاشقش هستن ، من دوستش ندارم و اثر رو ضعیف میدونم : «فاوست» اثر «گوته».
فاوست ، اقتباسیست از «دکتر فاستوس» شاهکار «کریستوفر مارلو» که با وجود اینکه قدیمی و بیان کننده این ایده برای اولین بار هست از لین کار جلوتره.
چرا؟ مثل همیشه دو علت داریم :
1.فرم
2.محتوا
•°• فرم : چارچوبی که گوته برای این اثر استفاده کرده ، فرم دیالوگ محوره. به معنای واقعی کلمه راه رفتن روی لبه تیغ. هنگامی اینکار باید استفاده بشه که تماما اکتینگ در کار (یا نباشه ویا) حداقل باشه نه نمایشی که سراسر اکت نیاز داره.
مسئله دوم من با فاوست «فقدان حضور شخصیت» و تماما استفاده از تیپه. در صورتی که در اثر قبلی ( فاستوس از مارلو) در چند خط ابتدایی ، شخصیت برای ما ساخته میشه. و حتی شیطان هم شخصیته و تیپ نیست.
دیالوگ نویسی که در اینکار انجام شده هم بشدت ایرادات داره. گفتار دیالوگ ها و سبک و سیاق دیالوگ ها بیان کننده موضوع نمایش نیست. یعنی مخاطب نمیدونه که این نمایش مذهبیه؟ کمدیه؟ تراژدیه؟ چیه؟ این معلوم نیست. در صورتی که در اثر مارلو قوی تره.
در دیالوگ ها احساس شخصیت ها مبتنی بر فضا و موضوع نمایش همراه نیست. و ایراد بزرگیه. علتش هم فقدان موضوع نمایشه.
معلوم نیست که نمایشنامهست یا رمان؟ تعداد لوکیشن ها و صحنه هایی که در اثر بیان میشه از حالت اجرا شدن به صورت تئاتر کاملا خارجه و مطلقا نمیشه همچین نمایشی رو ساخت چون لوکیشن ها زیادن.
°•° محتوا: به جرات میشه گفت معلوم نیست که گوته اینجا کدوم جناح رو انتخاب کرده؟ خدا؟ و یا تمسخر مفاهیم مابعدالطبیعه؟
در اثر مارلو ما احترام به خدا و نشان دادن راه درست رو شاهدیم. اما اینجا شیطان و خدا بر سر پاک ترین بنده خدا شرط میبندن! شوخیه؟
مشکل دیگهای که محتوای اثر داره ؛ داشتن یک نگاه غلط به مسئلهست. گوته راه رو در غرق شدن و نجات یافتن انسان میبینه اما مارلو ذهن رو تاریک تر و آینده انسان رو تباه تر میبینه (که از نظر من مارلو درست تر میگه) و اینجا فاوست به رستگاری نهایی و در اثر مارلو فاستوس به یک شکست عظیم میرسه.
در مجموع ؛ از نظر من «فاوست» اثر «گوته» کاری در حد و اندازه این حجم از تعریفات و تبلیغات نیست و اثر قدیمی تر از مارلو ، نسبت به این اثر همچنان پیشتازه.
•پ.ن : احتمالا قصد از خوانش «دکتر فاستوس» از «توماس مان» خودداری کنم.
پ.ن 2 : ترجمه جناب به آذین بسیار خوب بود.
فاوست ، اقتباسیست از «دکتر فاستوس» شاهکار «کریستوفر مارلو» که با وجود اینکه قدیمی و بیان کننده این ایده برای اولین بار هست از لین کار جلوتره.
چرا؟ مثل همیشه دو علت داریم :
1.فرم
2.محتوا
•°• فرم : چارچوبی که گوته برای این اثر استفاده کرده ، فرم دیالوگ محوره. به معنای واقعی کلمه راه رفتن روی لبه تیغ. هنگامی اینکار باید استفاده بشه که تماما اکتینگ در کار (یا نباشه ویا) حداقل باشه نه نمایشی که سراسر اکت نیاز داره.
مسئله دوم من با فاوست «فقدان حضور شخصیت» و تماما استفاده از تیپه. در صورتی که در اثر قبلی ( فاستوس از مارلو) در چند خط ابتدایی ، شخصیت برای ما ساخته میشه. و حتی شیطان هم شخصیته و تیپ نیست.
دیالوگ نویسی که در اینکار انجام شده هم بشدت ایرادات داره. گفتار دیالوگ ها و سبک و سیاق دیالوگ ها بیان کننده موضوع نمایش نیست. یعنی مخاطب نمیدونه که این نمایش مذهبیه؟ کمدیه؟ تراژدیه؟ چیه؟ این معلوم نیست. در صورتی که در اثر مارلو قوی تره.
در دیالوگ ها احساس شخصیت ها مبتنی بر فضا و موضوع نمایش همراه نیست. و ایراد بزرگیه. علتش هم فقدان موضوع نمایشه.
معلوم نیست که نمایشنامهست یا رمان؟ تعداد لوکیشن ها و صحنه هایی که در اثر بیان میشه از حالت اجرا شدن به صورت تئاتر کاملا خارجه و مطلقا نمیشه همچین نمایشی رو ساخت چون لوکیشن ها زیادن.
°•° محتوا: به جرات میشه گفت معلوم نیست که گوته اینجا کدوم جناح رو انتخاب کرده؟ خدا؟ و یا تمسخر مفاهیم مابعدالطبیعه؟
در اثر مارلو ما احترام به خدا و نشان دادن راه درست رو شاهدیم. اما اینجا شیطان و خدا بر سر پاک ترین بنده خدا شرط میبندن! شوخیه؟
مشکل دیگهای که محتوای اثر داره ؛ داشتن یک نگاه غلط به مسئلهست. گوته راه رو در غرق شدن و نجات یافتن انسان میبینه اما مارلو ذهن رو تاریک تر و آینده انسان رو تباه تر میبینه (که از نظر من مارلو درست تر میگه) و اینجا فاوست به رستگاری نهایی و در اثر مارلو فاستوس به یک شکست عظیم میرسه.
در مجموع ؛ از نظر من «فاوست» اثر «گوته» کاری در حد و اندازه این حجم از تعریفات و تبلیغات نیست و اثر قدیمی تر از مارلو ، نسبت به این اثر همچنان پیشتازه.
•پ.ن : احتمالا قصد از خوانش «دکتر فاستوس» از «توماس مان» خودداری کنم.
پ.ن 2 : ترجمه جناب به آذین بسیار خوب بود.
July 10, 2014
ادبیات باید در برابر این اثر سر تعظیم فرود بیاره .. هر دو بخش کتاب عالی و خیال انگیز و سرشار از تازگی و خارقالعاده بودنه .. فاوست اول به شکل تراژیکی با گناهکاری های مکرر فاوست و از هم پاشیدگی زندگی معشوقه فاوست به پایان میرسه .. در بخش دوم فاوست بخشیده میشه و درنهایت به جایی میرسه که دانش و شادی مطلق رو تجربه میکنه .. ولیکن مشمول رحمت خدا میشه و روحش از دسترس مفیستوفلس در امان میمونه و به رستگاری میرسه .. روایت گوته از فاوست بشدت تحسین برانگیز و فوقالعاده است .. روی هر سطر کتاب باید دقیق شد و هر واژه معنی عمیقی رو همراه داره .. فاوست گوته نمایشنامه ای بینظیر هست .. ترکیبی از همه سبک های ادبیات ..کاری که فقط یکی مثل گوته قادر به انجامش هست .. بهترین کتابی بود که تابحال خونده بودم ..
December 11, 2018
I get it, it's impressive. Any epic poem is an incredible feat of creativity and perseverance. But Lord have mercy, does anybody actually enjoy reading this?
Part I is a barely understandable tale of Faust, a former physician and current scholar, who suffers from discontent. So, he does what any one of us would do (if, of course, we were in his shoes) and sells his post-life soul to one of Satan's representatives. Eventually, Faust's actions end up causing the death of many. That much I could follow, sort of.
But Part II? Yeah right. You didn't understand that. Nobody does. Was Goethe on mind-altering substances when he wrote that? I mean, he threw it all in: empires, Helena of Troy, shape-shifters, magical sub-surface ocean scenes, love and marriage, intrigue and disguise, and much more. He put it all into a boiling pot of incomprehensible sludge and we were told to enjoy it because it is cultured to do so. Well, I dissent. Although the meaning and many of the ideas of this work are remarkable, the delivery is painful. One star for writing hundreds of pages, and another for rhyming all the while.
Part I is a barely understandable tale of Faust, a former physician and current scholar, who suffers from discontent. So, he does what any one of us would do (if, of course, we were in his shoes) and sells his post-life soul to one of Satan's representatives. Eventually, Faust's actions end up causing the death of many. That much I could follow, sort of.
But Part II? Yeah right. You didn't understand that. Nobody does. Was Goethe on mind-altering substances when he wrote that? I mean, he threw it all in: empires, Helena of Troy, shape-shifters, magical sub-surface ocean scenes, love and marriage, intrigue and disguise, and much more. He put it all into a boiling pot of incomprehensible sludge and we were told to enjoy it because it is cultured to do so. Well, I dissent. Although the meaning and many of the ideas of this work are remarkable, the delivery is painful. One star for writing hundreds of pages, and another for rhyming all the while.
January 24, 2016
Δε φανταζόμουν ότι πρόκειται για ένα τόσο σπουδαίο έργο. Το κατατάσσω σε αξία δίπλα στα ομηρικά έπη, ίσως και στη Θεία Κωμωδία (που όμως δεν έχω διαβάσει ακόμα).
Είναι εντυπωσιακό και στα νοήματά του, αλλά και ποιητική του μορφή. Είμαι σίγουρος ότι η μετάφραση-απόδοση είναι εξαιρετική, γιατί τηρείται παντού η ομοιοκαταληξία, βέβαια θα είχε πολύ ενδιαφέρον να διαβάσω και το αυθεντικό κείμενο, φυσικά όταν βελτιώσω τα γερμανικά μου.
Σπουδαίος ο Γκαίτε για τη Γερμανία, αλλά και γενικά για την παγκόσμια λογοτεχνία.
Είναι εντυπωσιακό και στα νοήματά του, αλλά και ποιητική του μορφή. Είμαι σίγουρος ότι η μετάφραση-απόδοση είναι εξαιρετική, γιατί τηρείται παντού η ομοιοκαταληξία, βέβαια θα είχε πολύ ενδιαφέρον να διαβάσω και το αυθεντικό κείμενο, φυσικά όταν βελτιώσω τα γερμανικά μου.
Σπουδαίος ο Γκαίτε για τη Γερμανία, αλλά και γενικά για την παγκόσμια λογοτεχνία.
Read
January 19, 2022Edebiyat tarihi açısından son derece önemli bir kitap. Hatta "kilit kitap"lardan birisi olarak değerlendirilebilir. Kitabın muazzam bir hazırlık ve çalışma sürecinin eseri olduğu da göz önünde bulundurulmalı.
Bu kitaba Goethe tüm yaşamı boyunca çalışmıştır. Tüm dünya edebiyatını, felsefi metinlerini, sinemayı, müziği etkilemiş böylesine nadide bir eserin buradaki yorumcular tarafından "püff çok sıkıcı" şeklinde özetlenebilecek yorumlarına konu olması trajiktir.
Faust'u bireyin soyut dünyası dışında okumak, değerledirmek ve anlamaya çalışmak beyhudedir. Faust, bireyin içinde; somut dünya ile kuşatılmış lakin bütünüyle derin, hatta bazen karanlık ve her zaman soyut olan bir dünyaya hitap etmektedir.
Bu eserin durduk yere ortaya çıkmadığını, aynı zamanda bir birikimi yansıttığını da ifade etmek gerek. The Tragical History of Doctor Faustus bu eserden yaklaşık 184 yıl önce yazılmıştır. Zamanla efsaneye dönüşmüş bir karakteri; yani bir ortaçağ karakterini; Goethe'nin moderniteye adım atmış -haliyle de belki de ruhunu şeytana satmış- bir karaktere dönüştürmesi ironik midir?
Faust, insançocuğu ile birlikte büyümüştür.
Defalarca okunmalıdır belki de bu kitap.
Bu kitaba Goethe tüm yaşamı boyunca çalışmıştır. Tüm dünya edebiyatını, felsefi metinlerini, sinemayı, müziği etkilemiş böylesine nadide bir eserin buradaki yorumcular tarafından "püff çok sıkıcı" şeklinde özetlenebilecek yorumlarına konu olması trajiktir.
Faust'u bireyin soyut dünyası dışında okumak, değerledirmek ve anlamaya çalışmak beyhudedir. Faust, bireyin içinde; somut dünya ile kuşatılmış lakin bütünüyle derin, hatta bazen karanlık ve her zaman soyut olan bir dünyaya hitap etmektedir.
Bu eserin durduk yere ortaya çıkmadığını, aynı zamanda bir birikimi yansıttığını da ifade etmek gerek. The Tragical History of Doctor Faustus bu eserden yaklaşık 184 yıl önce yazılmıştır. Zamanla efsaneye dönüşmüş bir karakteri; yani bir ortaçağ karakterini; Goethe'nin moderniteye adım atmış -haliyle de belki de ruhunu şeytana satmış- bir karaktere dönüştürmesi ironik midir?
Faust, insançocuğu ile birlikte büyümüştür.
Defalarca okunmalıdır belki de bu kitap.
October 18, 2016
ترجمة سخيفة وجمل ثقيلة ونقلات مربكة بين الفصول بل وبداخل الفصل الواحد
لم أجد فيها أي شيء مبهر ولا أي فكر يجعلها تحتل هذه المكانة العالمية في الأدب
الرجل الذي باع روحه للشيطان !!!
أين العبقرية منذ بدء الخليقة والبشر لم يكفوا عن بيع ارواحهم للشيطان من أجل شهوات الدنيا والسعادة الابدية
أين الفلسفة ؟
وما هى الفكرة التي انفردت بها المسرحية العالمية ؟
ألم تختصر قصة آدم وإبليس هذه المسرحية الحمقاء
وتوضح فلسلفة العلاقة بين الانسان وشهواته
وبين الشيطان والإنسان
وحتى لو سلمت بعبقرية الفكرة
اي متعة في قراءة شعر ألماني مترجم للعربية
الترجمة تقتل الشعر قتلا
ويفقد معناه وهدفه ووزنه ولحنه
وهو ما حدث لي أثناء القراءة
اقرأ وكأني أشرب من بحر ملحه أُجَاج
لا أنا ارتوى ولا البحر ينتهى
وربما لأنها مُهرت باسم أحد عمالقة الأدب الغربي يجب أن تنال كل هذا الإعجاب
إذ كيف يخرج من بين القرّاء العرب قارىء متواضع الفكر والثقافة
ليعلنها على الملأ أنا لم احب فاوست ولم تعجبني
فتنهال على رأسه كل آيات التوبيخ والتقريع تلعنه وتلعن اليوم الذى تعلم فيه القراءة
ليتجاسر ويعلنها ابن العرب
أنا لم أحب فاوست ..
لم أجد فيها أي شيء مبهر ولا أي فكر يجعلها تحتل هذه المكانة العالمية في الأدب
الرجل الذي باع روحه للشيطان !!!
أين العبقرية منذ بدء الخليقة والبشر لم يكفوا عن بيع ارواحهم للشيطان من أجل شهوات الدنيا والسعادة الابدية
أين الفلسفة ؟
وما هى الفكرة التي انفردت بها المسرحية العالمية ؟
ألم تختصر قصة آدم وإبليس هذه المسرحية الحمقاء
وتوضح فلسلفة العلاقة بين الانسان وشهواته
وبين الشيطان والإنسان
وحتى لو سلمت بعبقرية الفكرة
اي متعة في قراءة شعر ألماني مترجم للعربية
الترجمة تقتل الشعر قتلا
ويفقد معناه وهدفه ووزنه ولحنه
وهو ما حدث لي أثناء القراءة
اقرأ وكأني أشرب من بحر ملحه أُجَاج
لا أنا ارتوى ولا البحر ينتهى
وربما لأنها مُهرت باسم أحد عمالقة الأدب الغربي يجب أن تنال كل هذا الإعجاب
إذ كيف يخرج من بين القرّاء العرب قارىء متواضع الفكر والثقافة
ليعلنها على الملأ أنا لم احب فاوست ولم تعجبني
فتنهال على رأسه كل آيات التوبيخ والتقريع تلعنه وتلعن اليوم الذى تعلم فيه القراءة
ليتجاسر ويعلنها ابن العرب
أنا لم أحب فاوست ..
July 13, 2019
Yep, it's actually epic fantasy. Don't let the stage actors or the music and the poetry fool you. There's demons, vast battlefields, an epic battle for one's soul with TWO WHOLE HOSTS fighting, and, of course, there's that thing about the toothpick and getting Helen of Troy pregnant.
The original is in German. There MIGHT be something in that. An interesting story. Or perhaps Goethe was one hell of a weird artist.
Actually, scratch that, he was. Like an opium dream.
Breakdown: I loved the poetry and most of the translation. It was pretty neat. What there was of the original story was slightly convoluted and drawn out. The battle was pretty cool, too.
It's Faust. A classic tale. But you know what?
I LIKE MARLOWE'S BETTER.
The original is in German. There MIGHT be something in that. An interesting story. Or perhaps Goethe was one hell of a weird artist.
Actually, scratch that, he was. Like an opium dream.
Breakdown: I loved the poetry and most of the translation. It was pretty neat. What there was of the original story was slightly convoluted and drawn out. The battle was pretty cool, too.
It's Faust. A classic tale. But you know what?
I LIKE MARLOWE'S BETTER.
June 21, 2017
فاوست سرگذشت کیمیاگریست که میخواهد بر همه اسرار طبیعت دست یابد و راهی به جانب ماوراء الطبیعه بگشاید. شخصیت فاوستوس یا فاست پیش از گوته در ادبیات اروپائی وجود داشته و دانشمند یا جادوگری بوده که برای دسترسی به علوم جدید، روح خود را به شیطان میفروشد. مارلو نمایشنامهنویس انگلیسی قبلا این داستان را به صورت نمایشنامه درآورد و سالها بعد، گوته بعد از دیدن نمایش آن تحت تأثیر آن قرار گرفت و پس از مطالعه در بارهی این شخصیت اثر مهم خود را خلق کرد. فاوست گوته به دو بخش تقسیم میشود: قسمت اول موضوع ادراک عشق و معرفت است و اشتیاق فاوست به دست یافتن به اسرار طبیعت و سرگذشت مارگریت. این قسمت یادآور ندامتهای گوته است پس از ترک دختری در استراسبورگ، که به او دل بسته بود. قسمت اول در 1808 نوشته شد و قسمت دوم تا سال پیش از مرگ گوته ادامه داشت. در قسمت اول فاوست به نوعی خوشبختی در عشق، آمیخته با خودخواهی دست مییابد که او را راضی نمیکند. قسمت دوم به افسانهی قرن شانزدهم ارتباط مییابد که فاوست پیر و بدبخت میشود و شیطان او را نزد پادشاهی میبرد که برای خدمتی که انجام میدهد سرزمینی به او میبخشد و فاوست همهی عمر را در ساحل دریا میگذراند و به خاطر کارهای خیری که انجام میدهد، با وجود قراردادش با شیطان؛ مشمول عفو خدا قرار میگیرد.
September 6, 2018
خب من هم از اون عدهای هستم که بواسطهی شروع کردن تجربهی مدرنیته، بهانههای نخوندن فاوست رو کنار گذاشتم. قراره فاوستِ مورنائو رو هم ببینم.
توی ریویوها؛
بعضی تحلیل زیبایی ارائه داده بودند از اینکه داستان فاوست، چطور به سرشت بشر ارتباط پیدا میکنه.
بعضی به اون کتاب کریستوف مارلو، دکتر فاستوس، اشاره کرده بودند و نیز مرشد و مارگاریتا. (که من هیچکدومشون رو دوست ندارم!)
بعضی از بیانسجامیِ ظاهری نیمهی دوم کتاب گلهمند بودند. جایی که خدایان یونانی و هلن و اینها وارد ماجرا میشوند، و یک سری «احساسات» و «حالتها» به سخن در میان؛ که خب قابل اجرای تئاتری بنظر نمیرسند (مثلا «خرمندی» و «امیدواری» حرف میزنند!).
آرتای لترباکسد هم اشاره کرده بود که در داستان دکتر فاستوس، این ایدئولوژی حاکم است که اگر شما فراتر از مرزهایی که کلیسا برایتان مقرر کرده بروید، عاقبت شومی خواهید داشت!
«مردها برای دیدن آمدهاند؛ زنها، برعکس، تا حاضران را به نمایشی رایگان مهمان کنند.»
«ابتدا ما ثروتمندش کردیم، حالا باید سرگرمش بداریم.»
توی ریویوها؛
بعضی تحلیل زیبایی ارائه داده بودند از اینکه داستان فاوست، چطور به سرشت بشر ارتباط پیدا میکنه.
بعضی به اون کتاب کریستوف مارلو، دکتر فاستوس، اشاره کرده بودند و نیز مرشد و مارگاریتا. (که من هیچکدومشون رو دوست ندارم!)
بعضی از بیانسجامیِ ظاهری نیمهی دوم کتاب گلهمند بودند. جایی که خدایان یونانی و هلن و اینها وارد ماجرا میشوند، و یک سری «احساسات» و «حالتها» به سخن در میان؛ که خب قابل اجرای تئاتری بنظر نمیرسند (مثلا «خرمندی» و «امیدواری» حرف میزنند!).
آرتای لترباکسد هم اشاره کرده بود که در داستان دکتر فاستوس، این ایدئولوژی حاکم است که اگر شما فراتر از مرزهایی که کلیسا برایتان مقرر کرده بروید، عاقبت شومی خواهید داشت!
«مردها برای دیدن آمدهاند؛ زنها، برعکس، تا حاضران را به نمایشی رایگان مهمان کنند.»
«ابتدا ما ثروتمندش کردیم، حالا باید سرگرمش بداریم.»
June 23, 2020
چرا این ترجمه؟
در مقدمه گفته شده و چند دوست اهل مطالعه نیز به من گفته بودند که این ترجمه برخلاف ترجمههای مطرح دیگر، از زبان اصلی اثر، آلمانی، ترجمه شده است.
فاوست اثری بسیار پیچیده است و این پیچیدگی، بهخصوص در بخش دوم نمایشنامه، که براستی نیاز به دقت و توجه بیشتری برای فهم دارد، مشخص میشود. دشواریِ فهمِ مطلب، جدا از ثقیل بودن جملات و مفاهیم، بهسببِ سمبولیسم، کنایات و استعارات فراوان، اشاراتِ زیاد به داستانهای اسطورهای یونانی، رومی و آلمانی و همچنین کتاب مقدس و داستانهای دین مسیح است؛ بهگونهای که وجود توضیحات لازم دربارۀ آنها، بهویژه برای خوانندهای چون من که آشنایی کاملی با این مطالب ندارم، بسیار نیاز است تا فهم منظورِ نویسنده آسانتر شود. مترجم از این حیث هم بهخوبی توانسته، توضیحاتی کافی (و در برخی قسمتها فراتر از کافی بلکه کامل، ازجمله در رابطه با اساطیر یونانی!) را به خواننده ارائه دهد. این موضوع شاید در ابتدای مطالعۀ اثر خیلی به چشم نیاید، اما از انتهای بخش اولِ کتاب بهخوبی درک میشود.
بهگمانم، تنها مشکل ترجمه تلاش بیش ازحدِ مترجم برای ادبی کردن متن بوده، به گونهای که علاوه بر دشواریِ خود مطلب، سختیِ فهم جملات نیز به آن اضافه شده است! تلاش مترجم برای آنکه کلمات انتهایی هر بند با یکدیگر هموزن باشد، اینکه افعال را در انتهای جملات نیاورد و اینکه اجزای ضروریِ یک جمله را در چند بند جای دهد تا ادبیتر شود(!)، قابل تقدیر است!
در مجموع، بهگمانم بهترین برگردان از این اثر، برای آنکه خوانندۀ چون من بهخوبی بتواند اثر را درک کند و تصویری کلی بهدست آورد، همین ترجمه است.
و دربابِ خود نمایشنامه ...
شاید فاوستِ گوته، تاحدودی برای غرب اثری کلاسیک باشد، اما بهقطعیت برای ساختار فکریِ فردی از این کشور، بههیچ وجه رنگ و بویِ کلاسیک نگرفته است! این مطالب تازگی دارند؛ دغدغههای گوته را در اطراف خود بهخوبی حس میکنم و براستی چه زیبا توانسته مطلب را بپروراند تا از بطن داستان متوجه دردهایش شد.
نخستین کتاب که با وجود دشواریِ فهمش برایم، همچنان تا اینحد برایم جذاب باقی ماند؛ گاهی خواندنِ سهبارۀ یک صفحه نیز نیاز بود، با این وجود داستان هرچه پیشتر میرفت، بیشتر اوج میگرفت، بهگونهای که در چند صحنه براستی بهوجد آمدم اما ورقزدن چند صفحه بیشتر، مجابم میکرد که هنوز اوج داستان فرا نرسیده! در آخر نیز، این روایتِ عشق در اوج و بهزیبایی هرچه تمامتر به پایان رسید.
لیستی از موضوعاتی که در صحنههای مختلف نمایشنامه، به آنها پرداخته شده بود درست کردهام؛ بلند بالاست! از عشق و انسان و انسانیت، تا نقد دین و حکومت و فریب عامه، سرمایهداری، دغدغههای انسان مدرن و ...؛ معجونی شیرین از موضوعات مختلف که بهزیبایی از همهشان سخن رفته است و شاید این مهمترین نکتۀ برای نشاندادن نبوغ گوته و مطالعۀ این شاهکار است.
از چه منظر باید به کتاب نگریست؟! آیا طی خوانش کتاب باید از آن لذت برد یا به نقد آن پرداخت؟ بهگمانم ضروریست گاهی نواقص یک اثر را کنار بگذاریم و دوباره به اثر بنگریم؛ مانند منظرهای زیبا که مهی صبجگاهی مانع از تماشای زیباییش شود؛ ضروریست که مه از منظره زدوده شود تا بتوانیم از آن لذت بریم، بهخصوص برای مواردی که نواقص اثر آنچنان قابل ملاحظه نیست یا خود اثر (یا منظره به تعبیری!) بسی زیبا و درخشان است. بهگمانم اگر سعی کنیم اندکی از نگاه فاوست یا حتی مفیستوفلس داستان را بنگریم و بگذاریم آنان کمی از ناگفتههای روحمان را بگویند، هم لذتی مضاعف از خوانش اثر نصیبمان میشود و هم میتوان آنچه در میتوانیم را از اثر فراگیریم (که هدف نگارش آثاری این چنین نیز همین است، انتقال مجموعهای از مفاهیم مورد نظر نویسنده به خواننده).
پ.ن: تا صفحۀ 260 فکر میکردم که چقدر شخصیت «ولند» از کتابِ مرشد و مارگاریتا به مفیستوفلس شبیه است که خواندم فولاند نام دیگر شیطان یا یکی از ملازمان نزدیکش است!
در مقدمه گفته شده و چند دوست اهل مطالعه نیز به من گفته بودند که این ترجمه برخلاف ترجمههای مطرح دیگر، از زبان اصلی اثر، آلمانی، ترجمه شده است.
فاوست اثری بسیار پیچیده است و این پیچیدگی، بهخصوص در بخش دوم نمایشنامه، که براستی نیاز به دقت و توجه بیشتری برای فهم دارد، مشخص میشود. دشواریِ فهمِ مطلب، جدا از ثقیل بودن جملات و مفاهیم، بهسببِ سمبولیسم، کنایات و استعارات فراوان، اشاراتِ زیاد به داستانهای اسطورهای یونانی، رومی و آلمانی و همچنین کتاب مقدس و داستانهای دین مسیح است؛ بهگونهای که وجود توضیحات لازم دربارۀ آنها، بهویژه برای خوانندهای چون من که آشنایی کاملی با این مطالب ندارم، بسیار نیاز است تا فهم منظورِ نویسنده آسانتر شود. مترجم از این حیث هم بهخوبی توانسته، توضیحاتی کافی (و در برخی قسمتها فراتر از کافی بلکه کامل، ازجمله در رابطه با اساطیر یونانی!) را به خواننده ارائه دهد. این موضوع شاید در ابتدای مطالعۀ اثر خیلی به چشم نیاید، اما از انتهای بخش اولِ کتاب بهخوبی درک میشود.
بهگمانم، تنها مشکل ترجمه تلاش بیش ازحدِ مترجم برای ادبی کردن متن بوده، به گونهای که علاوه بر دشواریِ خود مطلب، سختیِ فهم جملات نیز به آن اضافه شده است! تلاش مترجم برای آنکه کلمات انتهایی هر بند با یکدیگر هموزن باشد، اینکه افعال را در انتهای جملات نیاورد و اینکه اجزای ضروریِ یک جمله را در چند بند جای دهد تا ادبیتر شود(!)، قابل تقدیر است!
در مجموع، بهگمانم بهترین برگردان از این اثر، برای آنکه خوانندۀ چون من بهخوبی بتواند اثر را درک کند و تصویری کلی بهدست آورد، همین ترجمه است.
و دربابِ خود نمایشنامه ...
شاید فاوستِ گوته، تاحدودی برای غرب اثری کلاسیک باشد، اما بهقطعیت برای ساختار فکریِ فردی از این کشور، بههیچ وجه رنگ و بویِ کلاسیک نگرفته است! این مطالب تازگی دارند؛ دغدغههای گوته را در اطراف خود بهخوبی حس میکنم و براستی چه زیبا توانسته مطلب را بپروراند تا از بطن داستان متوجه دردهایش شد.
نخستین کتاب که با وجود دشواریِ فهمش برایم، همچنان تا اینحد برایم جذاب باقی ماند؛ گاهی خواندنِ سهبارۀ یک صفحه نیز نیاز بود، با این وجود داستان هرچه پیشتر میرفت، بیشتر اوج میگرفت، بهگونهای که در چند صحنه براستی بهوجد آمدم اما ورقزدن چند صفحه بیشتر، مجابم میکرد که هنوز اوج داستان فرا نرسیده! در آخر نیز، این روایتِ عشق در اوج و بهزیبایی هرچه تمامتر به پایان رسید.
لیستی از موضوعاتی که در صحنههای مختلف نمایشنامه، به آنها پرداخته شده بود درست کردهام؛ بلند بالاست! از عشق و انسان و انسانیت، تا نقد دین و حکومت و فریب عامه، سرمایهداری، دغدغههای انسان مدرن و ...؛ معجونی شیرین از موضوعات مختلف که بهزیبایی از همهشان سخن رفته است و شاید این مهمترین نکتۀ برای نشاندادن نبوغ گوته و مطالعۀ این شاهکار است.
از چه منظر باید به کتاب نگریست؟! آیا طی خوانش کتاب باید از آن لذت برد یا به نقد آن پرداخت؟ بهگمانم ضروریست گاهی نواقص یک اثر را کنار بگذاریم و دوباره به اثر بنگریم؛ مانند منظرهای زیبا که مهی صبجگاهی مانع از تماشای زیباییش شود؛ ضروریست که مه از منظره زدوده شود تا بتوانیم از آن لذت بریم، بهخصوص برای مواردی که نواقص اثر آنچنان قابل ملاحظه نیست یا خود اثر (یا منظره به تعبیری!) بسی زیبا و درخشان است. بهگمانم اگر سعی کنیم اندکی از نگاه فاوست یا حتی مفیستوفلس داستان را بنگریم و بگذاریم آنان کمی از ناگفتههای روحمان را بگویند، هم لذتی مضاعف از خوانش اثر نصیبمان میشود و هم میتوان آنچه در میتوانیم را از اثر فراگیریم (که هدف نگارش آثاری این چنین نیز همین است، انتقال مجموعهای از مفاهیم مورد نظر نویسنده به خواننده).
پ.ن: تا صفحۀ 260 فکر میکردم که چقدر شخصیت «ولند» از کتابِ مرشد و مارگاریتا به مفیستوفلس شبیه است که خواندم فولاند نام دیگر شیطان یا یکی از ملازمان نزدیکش است!
November 22, 2017
زیبا
در نهایت کتاب خوب و لذت بخشی بود.
بخش اول :
واقعا زیبا ساخته و پرداخته شده بود. این بخش واقعا منو به خودش جذب کرد. فضاسازی، پیشروی داستان، نماد و داستان پردازی از نقاط فوق العاده این بخش بود. ادبیات و درام به کار رفته در این بخش نیز از قدرت بالایی برخوردار بود. سرعت پیشروی داستان کاملا مناسب بود و ارتباط بین شخصیت ها با جزئیات کامل به تصویر کشیده شده بود.
بخش دوم:
با توجه به سیستم به کار رفته در این بخش، فضا سازی نسبت به بخش اول متفاوت بود اما همچنان از قدرت بالایی برخوردار بود. پیشروی داستان مناسب و از درهم تنیدگی مناسبی بین شخصیت های داستان برخوردار بود. سرعت پیشروی داستان مناسب بود و پیام های فلسفی و قدرمندی در متن سرتاسر متن وجود داشت. با تمام این نکات، بخش اول رو بیشتر دوست داشتم.
در نهایت کتاب خوب و لذت بخشی بود.
September 9, 2016
"Τι να ξεφύγω ποιος θα μου το μάθει;
Σκλάβος να γίνω εκείνης της ορμής;
Αχ! Οι πράξεις μας, όσο και τα πάθη,
μας φράζουνε το δρόμο της ζωής."
Θα μπορούσα να παραθέσω πολλά ακόμη κομμάτια που μου έκαναν εντύπωση αλλά θα ήταν ίσως περιττό. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την εποχή που γράφτηκε και το πόσο σύγχρονο σε νοήματα παραμένει ακόμα και σήμερα. Θεωρώ πως δεν έχω κάτι να προσθέσω στις τόσες χιλιάδες κριτικών που έχουν γραφτεί γι' αυτό το βιβλίο, γι' αυτό θα περιοριστώ σε μερικές μόνο λέξεις: διεισδυτικό, μελωδικό, διαχρονικό, στοχαστικό , τραγικό και κωμικό, ποιητικά μοναδικό και όμορφο.
Σκλάβος να γίνω εκείνης της ορμής;
Αχ! Οι πράξεις μας, όσο και τα πάθη,
μας φράζουνε το δρόμο της ζωής."
Θα μπορούσα να παραθέσω πολλά ακόμη κομμάτια που μου έκαναν εντύπωση αλλά θα ήταν ίσως περιττό. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την εποχή που γράφτηκε και το πόσο σύγχρονο σε νοήματα παραμένει ακόμα και σήμερα. Θεωρώ πως δεν έχω κάτι να προσθέσω στις τόσες χιλιάδες κριτικών που έχουν γραφτεί γι' αυτό το βιβλίο, γι' αυτό θα περιοριστώ σε μερικές μόνο λέξεις: διεισδυτικό, μελωδικό, διαχρονικό, στοχαστικό , τραγικό και κωμικό, ποιητικά μοναδικό και όμορφο.
September 26, 2017
"Θέλω να βυθιστώ στον ίλιγγο, στις απολαύσεις που χαρίζει η οδύνη, στο μίσος που αγαπά, στην πυρκαγιά που δροσιά δίνει"
Το magnus opus του Γκαίτε, σε μετάφραση του Σπύρου Ευαγγελάτου για την παράσταση που ανέβασε το 2000 και επιμελημένη ξανά το 2015 για την παράσταση της Κατερίνας Ευαγγελάτου, σε μια εκπληκτική έκδοση από τις εκδόσεις Καπα
Το magnus opus του Γκαίτε, σε μετάφραση του Σπύρου Ευαγγελάτου για την παράσταση που ανέβασε το 2000 και επιμελημένη ξανά το 2015 για την παράσταση της Κατερίνας Ευαγγελάτου, σε μια εκπληκτική έκδοση από τις εκδόσεις Καπα
Displaying 1 - 30 of 2,677 reviews