What do you think?
Rate this book
Το πρωί που ήρθαν να μας πάρουν: Ανταποκρίσεις από τον πόλεμο στη Συρία
Ο πόλεμος είναι συλλογική υπόθεση. Εμπλέκει λαούς, παρατάξεις, θρησκείες. Είναι όμως και υπόθεση προσωπική. Τον πόλεμο τον κάνουν άνθρωποι και τον ζούνε άνθρωποι: αυτός που σκοτώνει κι αυτός που σκοτώνεται, αυτός που μένει ανάπηρος κι αυτός που βλέπει το σπίτι του να βομβαρδίζεται, αυτός που μάχεται στο μέτωπο κι αυτός που παρακολουθεί ανυπεράσπιστος τη ζωή του, όπως την ήξερε μέχρι τότε, να καταρρέει.
Σε τούτο το βιβλίο, η Τζανίν Ντι Τζιοβάνι ―η σημαντικότερη πολεμική ανταποκρίτρια της γενιάς της― δεν κάνει γεωπολιτικές αναλύσεις. Δεν κοιτάζει τον πόλεμο από ψηλά. Τον παρακολουθεί από μέσα, μέσα απ’ τα μάτια των ανθρώπων που τον βιώνουν. Αφηγείται τις ιστορίες των στρατιωτών, τόσο του κυβερνητικού στρατού όσο και της αντιπολίτευσης, των βασανισμένων, των αμάχων, των μανάδων, των παιδιών. Καταγράφει αισθήματα αρχέγονα, σωματικά: τον πόνο, την απώλεια, την αγριότητα, τη φρίκη. Καταγράφει τις μυρωδιές του πολέμου, τους ήχους, το κρύο, τη λάσπη. Καταγράφει φόβους κι ελπίδες, το πένθος και τη συντριβή.
Μέσα από δεκάδες ανθρώπινες ιστορίες ―της Νάντα, της Μαριάμ, του Χουσεΐν, του Μοχάμεντ, του Αμπντουλάχ, της Κάρλα― η συγγραφέας συνθέτει τη σπαραχτική τοιχογραφία μιας κοινωνίας που τρώει τις σάρκες της, οδηγημένη σ’ έναν αδελφοκτόνο πόλεμο αλλά και στη μεγαλύτερη τραγωδία της εποχής μας.
Σε τούτο το βιβλίο, η Τζανίν Ντι Τζιοβάνι ―η σημαντικότερη πολεμική ανταποκρίτρια της γενιάς της― δεν κάνει γεωπολιτικές αναλύσεις. Δεν κοιτάζει τον πόλεμο από ψηλά. Τον παρακολουθεί από μέσα, μέσα απ’ τα μάτια των ανθρώπων που τον βιώνουν. Αφηγείται τις ιστορίες των στρατιωτών, τόσο του κυβερνητικού στρατού όσο και της αντιπολίτευσης, των βασανισμένων, των αμάχων, των μανάδων, των παιδιών. Καταγράφει αισθήματα αρχέγονα, σωματικά: τον πόνο, την απώλεια, την αγριότητα, τη φρίκη. Καταγράφει τις μυρωδιές του πολέμου, τους ήχους, το κρύο, τη λάσπη. Καταγράφει φόβους κι ελπίδες, το πένθος και τη συντριβή.
Μέσα από δεκάδες ανθρώπινες ιστορίες ―της Νάντα, της Μαριάμ, του Χουσεΐν, του Μοχάμεντ, του Αμπντουλάχ, της Κάρλα― η συγγραφέας συνθέτει τη σπαραχτική τοιχογραφία μιας κοινωνίας που τρώει τις σάρκες της, οδηγημένη σ’ έναν αδελφοκτόνο πόλεμο αλλά και στη μεγαλύτερη τραγωδία της εποχής μας.
328 pages, Paperback
First published May 3, 2016
155 people are currently reading
6761 people want to read
About the author
Janine Di Giovanni
24 books147 followersJanine di Giovanni is one of Europe's most respected and experienced reporters, with vast experience covering war and conflict. Her reporting has been called "established, accomplished brilliance" and she has been cited as "the finest foreign correspondent of our generation".
Born in the US, she began reporting by covering the first Palestinian intifada in the late 1980s and went on to report nearly every violent conflict since then. Her trademark has always been to write about the human cost of war, to attempt to give war a human face, and to work in conflict zones that the world's press has forgotten.
She continued writing about Bosnia long after most people forgot it. In 2000, she was one of the few foreign reporters to witness the fall of Grozny, Chechnya, and her depictions of the terror after the fall of city won her several major awards. She has campaigned for stories from Africa to be given better coverage, and she has worked in Somalia, Rwanda, Sierra Leone, Nigeria, Kenya, Ethiopia, Benin, Burkino Faso, Ivory Coast, Zimbabwe, Liberia, as well as Israel, Egypt, Iraq, Afghanistan, the Balkans, East Timor and Chechnya.
During the war in Kosovo, di Giovanni travelled with the Kosovo Liberation Army into occupied Kosovo and sustained a bombing raid on her unit which left many soldiers dead. Her article on that incident, and many of her other experiences during the Balkan Wars, "Madness Visible" for Vanity Fair (June 1999), won the National Magazine Award. It was later expanded into a book for Knopf/Bloomsbury, and has been called one of the best books ever written about war. Madness Visible has been optioned as a feature film by actress Julia Roberts production company, Revolution Films.
Di Giovanni has written several books: Ghosts by Daylight: A Memoir of War and Love (Bloomsbury/Knopf 2011); The Place at the End of the World: Essays from the Edge (Bloomsbury 2006); Against the Stranger (Viking/Penguin 1993) about the effect of occupations during the first intifada on both Palestinians and Israelis; The Quick and The Dead about the siege of Sarajevo, and the introduction to the best-selling Zlata's Diary about a child growing up in Sarajevo. Her work have been anthologized widely, including in The Best American Magazine Writing, 2000.
She has won four major awards, including the National Magazine Award, one of America's most prestigious prizes in journalism. She has won two Amnesty International Awards for Sierra Leone and Bosnia. And she has won Britain's Grenada Television's Foreign Correspondent of the Year for Chechnya.
She is one of the journalists featured in a documentary about women war reporters, Bearing Witness, a film by three-time Academy Award winning director Barbara Kopple, which was shown at the Tribeca film festival and on the A&E network in May, 2005.
In 1993, she was the subject of another documentary about women war reporters, "No Man's Land" which followed her working in Sarajevo. She has also made two long format documentaries for the BBC. In 2000, she returned to Bosnia to make "Lessons from History," a report on five years of peace after the Dayton Accords. The following year she went to Jamaica to report on a little-known but tragic story of police assassinations of civilians, "Dead Men Tell No Tales." Both films were critically acclaimed.
With Sandinista leader Daniel Ortega, Managua, Nicaragua, January, 1990. Photo by Marc Schlossman
Di Giovanni's book, The Place at the End of the World, a collection of her essays, was published by Bloomsbury in January, 2006. 2006 has also brought projects on Muslims in Europe, the French riots, AIDS in South Africa, September 11 anniversary features, and the current political situation in Israel among others. She is at work on another book for Knopf/Bloomsbury, Up at Tito's Villa, set in Montenegro.
Janine di Giovanni is a contributing editor to Vanity Fair, a contributing writer to the New York Times, Granta, Newsweek and many
Born in the US, she began reporting by covering the first Palestinian intifada in the late 1980s and went on to report nearly every violent conflict since then. Her trademark has always been to write about the human cost of war, to attempt to give war a human face, and to work in conflict zones that the world's press has forgotten.
She continued writing about Bosnia long after most people forgot it. In 2000, she was one of the few foreign reporters to witness the fall of Grozny, Chechnya, and her depictions of the terror after the fall of city won her several major awards. She has campaigned for stories from Africa to be given better coverage, and she has worked in Somalia, Rwanda, Sierra Leone, Nigeria, Kenya, Ethiopia, Benin, Burkino Faso, Ivory Coast, Zimbabwe, Liberia, as well as Israel, Egypt, Iraq, Afghanistan, the Balkans, East Timor and Chechnya.
During the war in Kosovo, di Giovanni travelled with the Kosovo Liberation Army into occupied Kosovo and sustained a bombing raid on her unit which left many soldiers dead. Her article on that incident, and many of her other experiences during the Balkan Wars, "Madness Visible" for Vanity Fair (June 1999), won the National Magazine Award. It was later expanded into a book for Knopf/Bloomsbury, and has been called one of the best books ever written about war. Madness Visible has been optioned as a feature film by actress Julia Roberts production company, Revolution Films.
Di Giovanni has written several books: Ghosts by Daylight: A Memoir of War and Love (Bloomsbury/Knopf 2011); The Place at the End of the World: Essays from the Edge (Bloomsbury 2006); Against the Stranger (Viking/Penguin 1993) about the effect of occupations during the first intifada on both Palestinians and Israelis; The Quick and The Dead about the siege of Sarajevo, and the introduction to the best-selling Zlata's Diary about a child growing up in Sarajevo. Her work have been anthologized widely, including in The Best American Magazine Writing, 2000.
She has won four major awards, including the National Magazine Award, one of America's most prestigious prizes in journalism. She has won two Amnesty International Awards for Sierra Leone and Bosnia. And she has won Britain's Grenada Television's Foreign Correspondent of the Year for Chechnya.
She is one of the journalists featured in a documentary about women war reporters, Bearing Witness, a film by three-time Academy Award winning director Barbara Kopple, which was shown at the Tribeca film festival and on the A&E network in May, 2005.
In 1993, she was the subject of another documentary about women war reporters, "No Man's Land" which followed her working in Sarajevo. She has also made two long format documentaries for the BBC. In 2000, she returned to Bosnia to make "Lessons from History," a report on five years of peace after the Dayton Accords. The following year she went to Jamaica to report on a little-known but tragic story of police assassinations of civilians, "Dead Men Tell No Tales." Both films were critically acclaimed.
With Sandinista leader Daniel Ortega, Managua, Nicaragua, January, 1990. Photo by Marc Schlossman
Di Giovanni's book, The Place at the End of the World, a collection of her essays, was published by Bloomsbury in January, 2006. 2006 has also brought projects on Muslims in Europe, the French riots, AIDS in South Africa, September 11 anniversary features, and the current political situation in Israel among others. She is at work on another book for Knopf/Bloomsbury, Up at Tito's Villa, set in Montenegro.
Janine di Giovanni is a contributing editor to Vanity Fair, a contributing writer to the New York Times, Granta, Newsweek and many
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 424 reviews
June 12, 2016
I have very mixed feelings about this book. I salute di Giovanni's courage for working in conflict zones, for trying her best to show the human side of these conflicts, and for empathizing not just with the civilian victims but the soldiers themselves who are dying on the front lines for a cause they often do not understand. And if the focus had been entirely on the people of ravaged Syria, I think I would have respected this book more. Instead, I grew tired of the author's constant personal commentary and didactic asides. This book too often felt less about Syria than about the author -- and whenever it did so, it felt like a misfire. Near the end she writes, "How different my life would have been had I never seen a mass grave or a truck with bodies, all dead, piled one on top of the other, their skin changing from the softness of the living to the leathery skin of the dead" (p. 171). The AUTHOR'S life would have been different? This book is at its best when it's focused on those bodies in the truck, and who they were before they came to that lamentable end.
August 1, 2016
Everybody who thinks their country shouldn't take in refugees from Syria or complains about them not appearing to be desperate enough because they had the gull to bring their computer and are therefor too rich to be a proper refugee I dare to read this book. I am so sick of people telling me they are scared of going to their Midwestern mall because of Terrorism and Trump is going to crack down on that, seriously, read this book (or in case of the Trump supporter you should pick up a few more history books) and then tell me about fear and the compassion you are willing to lend or not.
"The Morning They Came for Us" is an extremely harrowing account of what living in war is like, living in a country that slowly gets radicalized, in a country that the rest of the world wouldn't help, living with (the threat of) torture and rape, death and destruction, living in Syria at this moment in time. Di Giovanni has been a war journalist for years and she does a tremendous job in here. This is not the book to read to be updated/ informed on the political, social and historical backgrounds of the current war, she touches on those but for that purpose I would look elsewhere. This account looks at the personal, suffering side. It shows how no matter if you are government or rebel supporter or an indifferent Syrian, they all suffer, they all are victims.
As a war outsider most tend to think that there is a wrong and right side but life and (this) war in particular are not that simple, that was one insight I gained from that book. I mean, when the city of Darayya got bombed no one knows which side did it, and the people just have to live with it.
As you go on reading you will notice that Di Giovanni's presentation gets slightly more personal but how could it not when you reach the point where a journalist friend's gets beheaded?
I am just getting in line with the from-the-rooftop-shouters: this reading experience will get you an echo of the horrors of war without suffering through them. There is no one who should not read this.
"The Morning They Came for Us" is an extremely harrowing account of what living in war is like, living in a country that slowly gets radicalized, in a country that the rest of the world wouldn't help, living with (the threat of) torture and rape, death and destruction, living in Syria at this moment in time. Di Giovanni has been a war journalist for years and she does a tremendous job in here. This is not the book to read to be updated/ informed on the political, social and historical backgrounds of the current war, she touches on those but for that purpose I would look elsewhere. This account looks at the personal, suffering side. It shows how no matter if you are government or rebel supporter or an indifferent Syrian, they all suffer, they all are victims.
As a war outsider most tend to think that there is a wrong and right side but life and (this) war in particular are not that simple, that was one insight I gained from that book. I mean, when the city of Darayya got bombed no one knows which side did it, and the people just have to live with it.
As you go on reading you will notice that Di Giovanni's presentation gets slightly more personal but how could it not when you reach the point where a journalist friend's gets beheaded?
I am just getting in line with the from-the-rooftop-shouters: this reading experience will get you an echo of the horrors of war without suffering through them. There is no one who should not read this.
Read
January 5, 2024Страшні казки й ігри потрібні, щоб маленька людина навчилася проживати всі ті втрати, з якими може зустрітися в житті. У мене функцію страшних казок про життя після найгіршого і незворотнього виконують історії про Білорусь і Сирію (ну і, якщо далі в історії, то про наших людей у таборах Ді-Пі після Другої світової). Що вища тривожність, то більше тягне почитати щось таке, прикусити цей хворий зуб. Як бачимо, рік починається з максимальної тривожності.
Джанін ді Джованні - одна із найбільш зіркових із нині живих воєнних репортерок (досі трошки когнітивний дисонанс, коли бачу її ім'я у зв'язку з Україною, бо вона начебто мусить розповідати про якісь Інші Місця, де стаються страшні речі, і твоя батьківщина не мусить бути одним із таких страшних місць; але й жодне з тих страшних місць теж не мусило бути страшним місцем, от у чому штука). У Сирію вона встигає примчати до початку війни й ще застає вечірки над басейнами дорогих готелів, де серед бізнесменів снують худюсінькі наташі з Росії, гламурні зйомки, арт-простори в джентрифікованих колишніх промислових об'єктах, дорогі ресторани, кальяни з яблучним смаком на відкритих терасах - на фоні вже здіймаються дими від вибухів і лунає канонада, але ще далеко, можна не перейматися. Поступово канонада наближається, мультикультурний багатомовний соціально ліберальний креативний клас розбігається хто куди, навіть російські наташі з готелів зникають (хоча в силу того, що Путін підтримує Асада, візи для наташ не були би проблемою, - зауважує ді Джованні). Починається кінець.
Розділи чергуються. Один розділ про злочини режиму, про все те передбачуване страшне, що одна людина може заподіяти іншій, і навіть кілька жахів, які таки захоплюють зненацька. Режим катує в'язнів, б'є струмом, гвалтує, випускає нутрощі, розбомблює лікарні, стирає з лиця землі пам'ятки тисячолітньої цивілізації і все живе навколо них, намагається морити міста голодом, і так далі, і таке інше. Проти цього всесильного насильства - маленьке вперте життя. Останній пекар в Алеппо, власник єдиної "опозиційної пекарні", тобто пекарні на непідконтрольній режиму території: "The Assad government had sent messages that he would be kidnapped, tortured and killed if he kept running the bakery. He had not listened, he said. He was too busy baking bread". Нескінченне чергування лікарів у лікарнях під авіабомбами, які не можуть нікому особливо допомогти, але й піти з цього чергування не можуть. Іноземні журналісти, які намагаються розповісти цю історію і часто теж стають жертвами (Марі Колвін гине від бомби, Джеймс Фолі і Стівен Сотлоф потрапляють в полон до іділу, і їм відрізають голови на камеру). Біженки з дітьми: багатьох із них видали заміж ще дітьми, вони в житті не виходили з дому самі й не приймали самостійних рішень, а тепер вчаться жити незалежними на найвищому рівні складності.
Але розділи про злочини режиму чергуються з розділами, які нагадують, що злочинний режим - це ніколи не багато-багато асадів, путінів, сталінів абощо. Це люди, яким ок живеться з цим урядом, і вони багато на що готові заплющити очі, бо альтернатива здається їм гіршою. У випадку Сирії на боці Асада чи в позиції "зміни потрібні, але колись потім і якимись іншими методами" опиняються здебільшого привілейовані прошарки - багатомовні, з багатьма паспортами, з європейською освітою і запасними аеродромами на випадок чого, часто з цілком симпатичними гаслами толерантної розмаїтої сирійської ідентичності (на противагу до вужчих релігійних чи етнічніх поділів) (і тут вони мають рацію, бо радикалізовані супротивники режиму - це справді зокрема релігійні фанатики, які виступають не за розмаїтий простір зі світським громадянським націоналізмом) - а ще з усією впізнаваною їботою "Росія наш єдиний друг", whataboutism у дусі "ав Америці негрів лінчують в саудитів жінкам не можна водити машину", і взагалі, на їхню думку, протести - це не прояв автентичного невдоволення народу, а проксі-війни, розпалювані ззовні (обидві сторони розказують, що проти них воюють найманці ззовні: вибухова суміш упоротої пропаганди і зворушливої віри, що твій вчорашній сусід не може заподіяти найстрашнішого).
Найбільше лякають навіть не описи тортур чи міст після довгих тижнів міських боїв, а те, що людину можна довести до стану, коли вона скаже "та нащо та свобода, якщо ціною за неї може стати життя моїх дітей". І насправді дуже легко довести. Чи те, що, як у Боснії, злочинці і жертви існуватимуть пліч-о-пліч і мир триматиметься на тому, що саме жертви відводитимуть очі, саме жертви муситимуть забути. Оце реальний горрор, куди тому Стівену Кінгу))) Я не знаю, як жити з цим страхом, але як каже пекар із книжки, ‘If you have a crisis, a war like this, you need to work. Otherwise you think about nothing but the war all day long. I would rather think about bread.’
Джанін ді Джованні - одна із найбільш зіркових із нині живих воєнних репортерок (досі трошки когнітивний дисонанс, коли бачу її ім'я у зв'язку з Україною, бо вона начебто мусить розповідати про якісь Інші Місця, де стаються страшні речі, і твоя батьківщина не мусить бути одним із таких страшних місць; але й жодне з тих страшних місць теж не мусило бути страшним місцем, от у чому штука). У Сирію вона встигає примчати до початку війни й ще застає вечірки над басейнами дорогих готелів, де серед бізнесменів снують худюсінькі наташі з Росії, гламурні зйомки, арт-простори в джентрифікованих колишніх промислових об'єктах, дорогі ресторани, кальяни з яблучним смаком на відкритих терасах - на фоні вже здіймаються дими від вибухів і лунає канонада, але ще далеко, можна не перейматися. Поступово канонада наближається, мультикультурний багатомовний соціально ліберальний креативний клас розбігається хто куди, навіть російські наташі з готелів зникають (хоча в силу того, що Путін підтримує Асада, візи для наташ не були би проблемою, - зауважує ді Джованні). Починається кінець.
Розділи чергуються. Один розділ про злочини режиму, про все те передбачуване страшне, що одна людина може заподіяти іншій, і навіть кілька жахів, які таки захоплюють зненацька. Режим катує в'язнів, б'є струмом, гвалтує, випускає нутрощі, розбомблює лікарні, стирає з лиця землі пам'ятки тисячолітньої цивілізації і все живе навколо них, намагається морити міста голодом, і так далі, і таке інше. Проти цього всесильного насильства - маленьке вперте життя. Останній пекар в Алеппо, власник єдиної "опозиційної пекарні", тобто пекарні на непідконтрольній режиму території: "The Assad government had sent messages that he would be kidnapped, tortured and killed if he kept running the bakery. He had not listened, he said. He was too busy baking bread". Нескінченне чергування лікарів у лікарнях під авіабомбами, які не можуть нікому особливо допомогти, але й піти з цього чергування не можуть. Іноземні журналісти, які намагаються розповісти цю історію і часто теж стають жертвами (Марі Колвін гине від бомби, Джеймс Фолі і Стівен Сотлоф потрапляють в полон до іділу, і їм відрізають голови на камеру). Біженки з дітьми: багатьох із них видали заміж ще дітьми, вони в житті не виходили з дому самі й не приймали самостійних рішень, а тепер вчаться жити незалежними на найвищому рівні складності.
Але розділи про злочини режиму чергуються з розділами, які нагадують, що злочинний режим - це ніколи не багато-багато асадів, путінів, сталінів абощо. Це люди, яким ок живеться з цим урядом, і вони багато на що готові заплющити очі, бо альтернатива здається їм гіршою. У випадку Сирії на боці Асада чи в позиції "зміни потрібні, але колись потім і якимись іншими методами" опиняються здебільшого привілейовані прошарки - багатомовні, з багатьма паспортами, з європейською освітою і запасними аеродромами на випадок чого, часто з цілком симпатичними гаслами толерантної розмаїтої сирійської ідентичності (на противагу до вужчих релігійних чи етнічніх поділів) (і тут вони мають рацію, бо радикалізовані супротивники режиму - це справді зокрема релігійні фанатики, які виступають не за розмаїтий простір зі світським громадянським націоналізмом) - а ще з усією впізнаваною їботою "Росія наш єдиний друг", whataboutism у дусі "а
Найбільше лякають навіть не описи тортур чи міст після довгих тижнів міських боїв, а те, що людину можна довести до стану, коли вона скаже "та нащо та свобода, якщо ціною за неї може стати життя моїх дітей". І насправді дуже легко довести. Чи те, що, як у Боснії, злочинці і жертви існуватимуть пліч-о-пліч і мир триматиметься на тому, що саме жертви відводитимуть очі, саме жертви муситимуть забути. Оце реальний горрор, куди тому Стівену Кінгу))) Я не знаю, як жити з цим страхом, але як каже пекар із книжки, ‘If you have a crisis, a war like this, you need to work. Otherwise you think about nothing but the war all day long. I would rather think about bread.’
May 11, 2018
Είναι τρομακτικό όταν οι άνθρωποι παύουν ν’ αντιδρούν στο άκουσμα πυροβολισμών, όταν έχουν εξοικειωθεί σε τέτοιο βαθμό μ’ αυτόν τον ήχο.
Για εμάς που δεν έχουμε ζήσει άμεσα κάποιον πόλεμο, όχι ακόμα τουλάχιστον, δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς είναι να ζεις μέσα στη φρίκη και τον παραλογισμό που αυτός γεννάει. Καταλήγουμε να λέμε ότι καταλαβαίνουμε, αν και αυτό είναι-τουλάχιστον-προκλητικό.
Η Giovanni δεν προσεγγίζει τον πόλεμο αποστασιοποιημένα, σαν να είναι ένα μουσειακό έκθεμα. Μέσα από τις μικρές, ή-πιο σωστά-μεγάλες, ιστορίες απλών, ανώνυμων ανθρώπων στη Συρία καταφέρνει να ζωντανέψει τον πόλεμο μπροστά στα μάτια μας και να αισθανθούμε την φρικτή ανάσα του. Όπως και η Svetlana Alexievich, μας θυμίζει ότι η πραγματική Ιστορία είναι όλοι οι καθημερινοί άνθρωποι που προσπαθούν να (επι)ζήσουν μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις.
Πόλεμος είναι η καταστροφή, οι σκελετοί και τα κόκκαλα της ζωής κάποιου άλλου.
Αυτό το βιβλίο προκαλεί έναν κόμπο στο στομάχι του αναγνώστη. Ο πόλεμος δεν είναι απλή υπόθεση, ακόμα και για όσους ζουν ειρηνικά (μεγάλη κουβέντα αυτό). Δεν υπάρχει τίποτα καλό. Δυστυχία, εξαθλίωση και θάνατος είναι η καθημερινότητα για κάποιους ανθρώπους. Και ένας ολόκληρος λαός που βλέπει τη χώρα του να καταρρέει, χωρίς να υπάρχει, έστω και μικρή, αχτίδα ελπίδας.
Δύσκολο, σκληρό βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί. Πολύ ενδιαφέρον και το χρονολόγιο της Συρίας στο τέλος του βιβλίου, που καλύπτει την περίοδο από τα αρχαία χρόνια (3000 π.Χ.) μέχρι την άνοδο του ISIS και τις συγκρούσεις που συνεχίζονταν μέχρι και το 2016 (και φυσικά, συνεχίζονται ακόμα). Μπράβο στις εκδόσεις Δώμα που μας καλούν ν’ αντικρύσουμε κατάματα ένα αιματοβαμμένο πρόσωπο της Ιστορίας που γράφεται α��όμα.
Για εμάς που δεν έχουμε ζήσει άμεσα κάποιον πόλεμο, όχι ακόμα τουλάχιστον, δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς είναι να ζεις μέσα στη φρίκη και τον παραλογισμό που αυτός γεννάει. Καταλήγουμε να λέμε ότι καταλαβαίνουμε, αν και αυτό είναι-τουλάχιστον-προκλητικό.
Η Giovanni δεν προσεγγίζει τον πόλεμο αποστασιοποιημένα, σαν να είναι ένα μουσειακό έκθεμα. Μέσα από τις μικρές, ή-πιο σωστά-μεγάλες, ιστορίες απλών, ανώνυμων ανθρώπων στη Συρία καταφέρνει να ζωντανέψει τον πόλεμο μπροστά στα μάτια μας και να αισθανθούμε την φρικτή ανάσα του. Όπως και η Svetlana Alexievich, μας θυμίζει ότι η πραγματική Ιστορία είναι όλοι οι καθημερινοί άνθρωποι που προσπαθούν να (επι)ζήσουν μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις.
Πόλεμος είναι η καταστροφή, οι σκελετοί και τα κόκκαλα της ζωής κάποιου άλλου.
Αυτό το βιβλίο προκαλεί έναν κόμπο στο στομάχι του αναγνώστη. Ο πόλεμος δεν είναι απλή υπόθεση, ακόμα και για όσους ζουν ειρηνικά (μεγάλη κουβέντα αυτό). Δεν υπάρχει τίποτα καλό. Δυστυχία, εξαθλίωση και θάνατος είναι η καθημερινότητα για κάποιους ανθρώπους. Και ένας ολόκληρος λαός που βλέπει τη χώρα του να καταρρέει, χωρίς να υπάρχει, έστω και μικρή, αχτίδα ελπίδας.
Δύσκολο, σκληρό βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί. Πολύ ενδιαφέρον και το χρονολόγιο της Συρίας στο τέλος του βιβλίου, που καλύπτει την περίοδο από τα αρχαία χρόνια (3000 π.Χ.) μέχρι την άνοδο του ISIS και τις συγκρούσεις που συνεχίζονταν μέχρι και το 2016 (και φυσικά, συνεχίζονται ακόμα). Μπράβο στις εκδόσεις Δώμα που μας καλούν ν’ αντικρύσουμε κατάματα ένα αιματοβαμμένο πρόσωπο της Ιστορίας που γράφεται α��όμα.
February 5, 2019
Ιστορίες ανθρώπινες που μας φέρνουν πιο κοντά στις συνθήκες της εμπόλεμης Συρίας. Η συγγραφέας γράφει αυτό που θα ένιωθε κάθε άνθρωπος με στοιχειώδη ενσυναίσθηση:" Το ξέρω πως δεν κάναμε τίποτα. Και αυτό είναι το χειρότερο απ' όλα -όταν συνειδητοποιείς ότι εκείνο που χωρίζει εσένα, (...) είναι ότι εσύ μπορείς ν' αποχωρήσεις, να γυρίσεις σπίτι σου, με το ηλεκτρικό ρεύμα και το ψωμί σου. Τότε αρχίζεις να νιώθεις ντροπή που είσαι άνθρωπος."
https://anagnoseisvivlion.wordpress.c...
https://anagnoseisvivlion.wordpress.c...
November 9, 2017
This was one of my non-fiction November reads and I have to say it was an interesting start. I found the book compelling and horrible because of the tragedies it recounts.
Really, the war in Syria does sound very similar to some other horrors from humanity's past and I feel like it's madness we still have war ongoing, but for me this one was different because it was so brief. Whilst I really liked the personal recounting of people's stories and the way the author tells them, I felt like I couldn't really get to know any one and so their stories didn't hit me as much as I had thought they would. Don't get me wrong, these people have suffered a lot, but they also have so little of the book to show themselves and make you care that I just found the truly devastating sections shocking and the rest I felt a little detached from.
I will say this book is a good intro to the war in Syria and gives an idea about why there is fighting and how it spread. It's a non-chronological book so the author jumps through time and rather groups things more by places she visits over the years of the on-going war. For me, the lack of chronology was a little confusing, but I understood the stories of the people well enough even if not the time they all happened in relation to one another so much.
In the end I gave it 3*s because these are stories that deserve to be told, but I just wanted more. These people feel so fleeting and brief that they didn't alway feel real to me, and I wanted a more tangible story and person to hold on to.
Really, the war in Syria does sound very similar to some other horrors from humanity's past and I feel like it's madness we still have war ongoing, but for me this one was different because it was so brief. Whilst I really liked the personal recounting of people's stories and the way the author tells them, I felt like I couldn't really get to know any one and so their stories didn't hit me as much as I had thought they would. Don't get me wrong, these people have suffered a lot, but they also have so little of the book to show themselves and make you care that I just found the truly devastating sections shocking and the rest I felt a little detached from.
I will say this book is a good intro to the war in Syria and gives an idea about why there is fighting and how it spread. It's a non-chronological book so the author jumps through time and rather groups things more by places she visits over the years of the on-going war. For me, the lack of chronology was a little confusing, but I understood the stories of the people well enough even if not the time they all happened in relation to one another so much.
In the end I gave it 3*s because these are stories that deserve to be told, but I just wanted more. These people feel so fleeting and brief that they didn't alway feel real to me, and I wanted a more tangible story and person to hold on to.
July 10, 2018
Σπαρακτικό. Διάβασα ένα μεγάλο μέρος του στο αυτοκίνητο και κάθε φορά που σήκωνα τα μάτια μου ένιωθα πως είμαι πάλι στους σκονισμενους δρόμους της Συρίας με τα πετρινα σπίτια και τις μαυροφορεμενες φιγούρες των αμπάι. η Συρία δεν θα ξαναγινει ποτέ αυτό που ήταν αλλά πάντα θα ελπιζω...
September 16, 2016
I wanted to abandon this book - it was difficult to read because of the content. My privilege and circumstance would have easily allowed me to return this book to the library unfinished, but I forced myself to continue reading, knowing that reading these stories is only a small step toward understanding the complexities of the Syrian civil war & how insane the whole situation is for real people who are living it every. single. day.
December 15, 2016
It has been surreal and significant to read this book during the fall of Aleppo. Over the last couple of days I have spent almost as much time listening to radio reports and reading online articles about the Syrian civil war as I spent reading this book. (As I write this I'm hearing the BBC reporting that civilian evacuations have begun.) I become emotional while thinking about all this - saddened, worried about what will eventually happen in Idlib (where the refugees are being evacuated to), and also furious at the failures of the international community.
Di Giovanni's approach is also surprisingly emotional - she writes in a very personal style that admits her own fear and compassion while at the same time imparts a lot of journalistic information and contextual background. She is an excellent guide to the crisis. The first half of the book shares personal accounts of horrifying torture and sexual violence, then the chapters begin to explore more historical and political background. By the end the book she has accumulated an account of how a civil war begins - the switch from relative normality of life to wartime, through how different people recognize the shift and live through it (or don't). The chapter on besieged Aleppo in December 2012 was especially chilling to read - that was exactly four years ago and the city's civilians and opposition fighters were already hungry and suffering, even then.
"Are you truly incapable of shame? Is there literally nothing that can shame you? Is there no act of barbarism against civilians, no execution of a child that gets under your skin?" - Samantha Power's question to Russia, Iran, and Assad's regime before the UN Security Council a couple days ago.
Di Giovanni's approach is also surprisingly emotional - she writes in a very personal style that admits her own fear and compassion while at the same time imparts a lot of journalistic information and contextual background. She is an excellent guide to the crisis. The first half of the book shares personal accounts of horrifying torture and sexual violence, then the chapters begin to explore more historical and political background. By the end the book she has accumulated an account of how a civil war begins - the switch from relative normality of life to wartime, through how different people recognize the shift and live through it (or don't). The chapter on besieged Aleppo in December 2012 was especially chilling to read - that was exactly four years ago and the city's civilians and opposition fighters were already hungry and suffering, even then.
"Are you truly incapable of shame? Is there literally nothing that can shame you? Is there no act of barbarism against civilians, no execution of a child that gets under your skin?" - Samantha Power's question to Russia, Iran, and Assad's regime before the UN Security Council a couple days ago.
July 5, 2016
This is a must read for all those trying to understand the Syrian conflict. I picked up this book because I wanted to understand the civil war in Syria; I have contact through my work with Syrian refugees/families that have fled the war/violence/torture for a better life in America. Yet in their stories I am still left wondering what's the solution? Why/How did we get here? This author clearly didn't set out with have an agenda to criticize/critique American involvement in Syria. I know there are lot of viewpoints on American foreign policy in Syria; I have to say after reading this book how can you have any foreign policy when it comes to Syria? Is there truly a side that is better than the other? I didn't realize the civil war in Syria was so complex we often see war as very simple two sides fighting each other(though it's usually more complex than that); the war in Syria is complex there are many views/many stories it's very murky and after reading this book there are very few solutions. This book is heart wrenching; it'll challenge you. She is simply an observer putting human stories to print; stories that bring the war home to our comfortable living rooms/coffee shops; stories that cause us to question; stories that simply just pull at our heart strings; stories that illustrate that war has many victims and there are usually very few happy ending; the scars of this conflict will go on for generations..if your wanting to understand the conflict in Syria as told by the people who are living through it with accuracy and truth this is the book for you
February 28, 2017
"How can Syria ever be what it once was? It has been burnt alive by hatred."
It's gone midnight and I've just finished this and I'm so overwhelmed by emotions and all I can think is how devastating and powerful and horrific this book is.
It's gone midnight and I've just finished this and I'm so overwhelmed by emotions and all I can think is how devastating and powerful and horrific this book is.
May 16, 2016
This little book is heartbreaking. The author covered the Syrian war as it began and as it degenerated into increasing violence. She spent time with both pro-Assad and antigovernment forces, and even noted the change in the opposition from freedom-seekers to religious extremism. This was a quick read and is in itself a good answer for many questions I've heard from those who want to punt on the Syrian refugee crisis. "Why can't the people just stay and fight for their country?" (Which side would you propose? Which one is "right"? What if they aren't fighters and just want to live their lives?) "Why can't the refugees be taken care of in neighboring countries?" (Um, these parties have longer arms than you think. What good does it do to run if they will reach out and kill you even in exile?) "It can't be THAT bad, Syria is a civilized country." (Ummm.) "We should just get rid of Assad and everything would settle down and be fine." (Really? That worked SO WELL in Iraq and Libya.) "We should keep them all in the Middle East so we can resettle them as soon as possible." (You really think that is going to happen anytime soon?) If you want to know what you are talking about when you talk about Syria, reading this book would be a good start.
March 1, 2021
Nie jest to reportaż o Syrii, raczej autorka pisze sama o sobie będąc w Syrii. W dodatku pisząc w paskudnym stylu. Treści, jak na lekarstwo, a źródła informacji bardzo wątpliwe. jedyne co można uznać za pozytyw tego reportażu to mikro wywiady z niektórymi kobietami w momencie nadchodzącej wojny domowej. 1,5/5
February 5, 2018
Informative, powerful, brave, heartbreaking ... and unforgettable. A must read.
(If you haven’t been following the armed conflict in Syria, I would not recommend starting this read.)
(If you haven’t been following the armed conflict in Syria, I would not recommend starting this read.)
April 4, 2017
This book was difficult to read because of the emotions it stirred within me.
The words blurred on the page with the tears i cried.
I have admiration for Janine di Giovanni for writing this book and being a voice for the unheard victims of Syria.
This book will touch your very soul and make you wonder how people can inflict so much suffering.
What is the reasoning behind the torture, rape and murder inflicted on these people.
The cries of the women and children will haunt me forever after reading this powerful true story and i can only hope and pray that one day all war will end and the World will be at peace.
The words blurred on the page with the tears i cried.
I have admiration for Janine di Giovanni for writing this book and being a voice for the unheard victims of Syria.
This book will touch your very soul and make you wonder how people can inflict so much suffering.
What is the reasoning behind the torture, rape and murder inflicted on these people.
The cries of the women and children will haunt me forever after reading this powerful true story and i can only hope and pray that one day all war will end and the World will be at peace.
April 13, 2022
DNF @ pg 125
As the book doesn't follow a chronological order, the historical events are kinda messy. It doesn't delve deep into the historical aspects. More about the daily lives of Syrians during the civil war, which is mainly bleak.
As the book doesn't follow a chronological order, the historical events are kinda messy. It doesn't delve deep into the historical aspects. More about the daily lives of Syrians during the civil war, which is mainly bleak.
December 30, 2016
Devastating dispatches from a war reporter traveling in Syria between 2011 and 2015, after which things have only devolved. As she mentions, it's awful to think of people living in places like Aleppo with 7000 years of continuous city life now rubble and desolate. Not sad in terms of archeology (though that too, of course) but the phenomenological history of so, so many layered existences in one place now interrupted.
Struggling with what global citizenship means, I flagged this: After being accused as a proxy for the UN of ignoring the crisis, she writes:
"But I know, I wanted to tell him. I know that we have done nothing. And this is the worst part of it-when you realize that what separates you, someone who can leave, from someone who is trapped in Aleppo, or Homs or Douma or Darayya, is that you can walk away and go back to your home with electricity and sliced bread; then you feel ashamed to be human."
I'm terrified that Trump is going to be engaged in this geopolitical knot/humanitarian disaster. The most seasoned diplomats have failed, Russia is preventing UN resolutions, ISIS is gaining huge ground with formerly peaceful or moderate anti-Assad rebels...I'm afraid and heartsick.
Struggling with what global citizenship means, I flagged this: After being accused as a proxy for the UN of ignoring the crisis, she writes:
"But I know, I wanted to tell him. I know that we have done nothing. And this is the worst part of it-when you realize that what separates you, someone who can leave, from someone who is trapped in Aleppo, or Homs or Douma or Darayya, is that you can walk away and go back to your home with electricity and sliced bread; then you feel ashamed to be human."
I'm terrified that Trump is going to be engaged in this geopolitical knot/humanitarian disaster. The most seasoned diplomats have failed, Russia is preventing UN resolutions, ISIS is gaining huge ground with formerly peaceful or moderate anti-Assad rebels...I'm afraid and heartsick.
May 5, 2018
Πόλεμοι υπήρξαν αμέτρητοι, φοβούμαι πως είναι δεδομένοι ακόμη περισσότεροι.
Τα θύματα, κάθε είδους, κάθε μορ��ής, κάθε πλευράς άπειρα.
Το μελάνι που έχει χυθεί για κάθε περίπτωση από αυτές, φαντάζομαι και αυτό δυσθεώρητο.
Αν κατά την γνώμη μου, αυτό το βιβλίο ξεχωρίζει, είναι επειδή αφορά το σήμερα, το τώρα, ανθρώπους που ζουν - πεθαίνουν παράλληλα με εμάς. Που είχαν μέχρι πρόσφατα τα ίδια μέσα, τις ίδιες ευκαιρίες και δυνατότητες, την ίδια ειρηνική ζωή, που την θεωρούσαν εξίσου δεδομένη με εμάς.
Δεν μπορώ να πω αν είναι αντικειμενικό, δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα για να είμαι ειλικρινής. Δεν ψάχνω ποιος είναι καλός και δίκαιος, ποιος όχι. Κανείς δεν είναι καλός και δίκαιος πλέον.
Δεν ξέρω αν σε εκατό χρόνια θα αξίζει η ανάγνωσή του.
Σήμερα όμως, θεωρώ πως αυτή είναι αν μη τι άλλο ωφέλιμη για τον αναγνώστη.
Τα θύματα, κάθε είδους, κάθε μορ��ής, κάθε πλευράς άπειρα.
Το μελάνι που έχει χυθεί για κάθε περίπτωση από αυτές, φαντάζομαι και αυτό δυσθεώρητο.
Αν κατά την γνώμη μου, αυτό το βιβλίο ξεχωρίζει, είναι επειδή αφορά το σήμερα, το τώρα, ανθρώπους που ζουν - πεθαίνουν παράλληλα με εμάς. Που είχαν μέχρι πρόσφατα τα ίδια μέσα, τις ίδιες ευκαιρίες και δυνατότητες, την ίδια ειρηνική ζωή, που την θεωρούσαν εξίσου δεδομένη με εμάς.
Δεν μπορώ να πω αν είναι αντικειμενικό, δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα για να είμαι ειλικρινής. Δεν ψάχνω ποιος είναι καλός και δίκαιος, ποιος όχι. Κανείς δεν είναι καλός και δίκαιος πλέον.
Δεν ξέρω αν σε εκατό χρόνια θα αξίζει η ανάγνωσή του.
Σήμερα όμως, θεωρώ πως αυτή είναι αν μη τι άλλο ωφέλιμη για τον αναγνώστη.
March 4, 2018
Some of the stories in this have burned themselves into my memory and some of the passages were really beautiful. Giovanni focused on the human aspect of war, this book isn't heavy with political jargon or history, instead, it shares the impacts of war on civilians regardless of political sides/beliefs. It's a really short novel and incredibly accessible regardless of how much knowledge you have on the topic. The stories will stick with me for a while to come I think.
May 31, 2020
http://www.vivliokritikes.com/%cf%84%...
Η Janine di Giovanni, συνεργάτιδα των New York Times και του Guardian, είναι η σημαντικότερη πολεμική ανταποκρίτρια της γενιάς της κι έχει καλύψει πολέμους και ανθρωπιστικές κρίσεις σε Βοσνία, Αφγανιστάν, Τσετσενία κ. α. Στο βιβλίο αυτό παρακολουθεί τον πόλεμο της Συρίας μέσα από τα μάτια όσων τον βιώνουν, αφηγείται τις ιστορίες των στρατιωτών (του κυβερνητικού στρατού αλλά και της αντιπολίτευσης) και των αμάχων και προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες και να αποστασιοποιηθεί ψυχολογικά από τα όσα διαδραματίζονται γύρω της, φυσικά κάτι εντελώς ανέφικτο γιατί δεν παύει να είναι ένα ανθρώπινο πλάσμα και μητέρα.
Ήδη από τον πρόλογο του βιβλίου, όπου αναφέρεται στις εμπειρίες της από τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, δείχνει τη δύναμη και την ακεραιότητα του χαρακτήρα της και διατυπώνει κάτι τραγικό: η μοίρα όλων των εμφυλίων και των πολέμων είναι ο ίδιος, καραβάνια προσφύγων και αίμα αθώων. Μιας και η Μέση Ανατολή την τραβούσε ανέκαθεν, κατέληξε στη Συρία, «τον τελευταίο κρίκο στην αλυσίδα των επαναστάσεων», όπου η επανάσταση ξεκίνησε ειρηνικά, απότοκη της Αραβικής Άνοιξης, αλλά τώρα [το 2016 που γράφτηκε αυτό το βιβλίο] «έχει μεταμορφωθεί σ’ έναν πόλεμο φρικαλέο και βάρβαρο» (σελ. 20).
Η ματιά της είναι διεισδυτική και διερευνητική, παρουσιάζει ακριβοδίκαια κάθε διαφορά πολιτισμών και νοοτροπιών, φωτίζει εξίσου τις δυστυχίες και τη χαρά, πετρώνει στη σφαγή και χαμογελά στις ελάχιστες ώρες αναψυχής. Η Συρία είναι «μια χώρα αλλιώτικη, μια χώρα που παράπαιε στο χείλος του πολέμου» (σελ. 23), ζει δηλαδή μια τραγωδία αναπόφευκτη, που διαφαινόταν ήδη από τον βίαιο διαμελισμό της περιοχής από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις με την εκπνοή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές, μιας και τη μια μέρα η ελίτ εθελοτυφλεί με χλιδάτα πάρτι και την άλλη το ρεύμα έχει κοπεί και οι ελεύθεροι σκοπευτές περιμένουν να βγουν κεφάλια αθώων στο μπαλκόνι του σπιτιού τους για να τους πυροβολήσουν.
Η συγγραφέας ταξίδεψε στη Συρία από το 2012, που η χώρα ήταν ακόμη στα πρόθυρα του πολέμου, πάντα με τις απαραίτητες βίζες, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως ήταν καλοδεχούμενη όπου «τρύπωνε». Με ακεραιότητα και όσο γίνεται καλύτερη διασταύρωση πηγών, με ανωνυμία μαρτύρων, με κίνδυνο της ίδιας της ζωής της (δεν είναι άλλωστε και λίγα τα θύματα μεταξύ των πολεμικών ανταποκριτών) καταγράφει έναν αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο σε μια χώρα-χωνευτήρι εθνοτικών ομάδων: ακτιβιστές και αντάρτες, Σουνίτες και Σιίτες, Αλαουίτες και Εβραίοι, χριστιανοί και Κούρδοι, Μυστική αστυνομία (Μουχαμπαράτ), ISIS (το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Συρίας) που εμφανίστηκε απλώς για να χειροτερέψει τα πράγματα αιματοκυλιούνται όσο ο Πρόεδρος της χώρας αγωνίζεται να κρατήσει την εξουσία του.
Εκτός από το καθαρά ειδησεογραφικό κομμάτι του κειμένου, με τις χιλιάδες εύληπτα γραμμένες πληροφορίες και τη συναρπαστική παραστατικότητα γύρω από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, παρεμβάλλονται και προσωποποιημένες ιστορίες αθώων ανθρώπων που ζουν ανείπωτη φρίκη, ακόμη και θάνατο κυριολεκτικά από τη μια στιγμή στην άλλη «το πρωί που ήρθαν να τους πάρουν» και όχι μόνο τότε. Έτσι, δε μαθαίνουμε μόνο για τα αίτια και τις εξελίξεις του πολέμου και της επανάστασης στη Συρία αλλά και για τις φριχτές αλλαγές στις ζωές ανθρώπων που αγωνίζονται για μια ελπίδα, για μια δημοκρατία. «Όλοι θυμούνται το τελευταίο τους πρωινό φυσιολογικής ζωής» (σελ. 47).
Δυνατά πανανθρώπινα μηνύματα ξεπηδάνε από το βιβλίο: «Το χαμηλότερο σημείο που μπορεί να φτάσει ένας άνθρωπος είναι να βασανίσει ή να βασανιστεί. Σκοπός του βασανιστή είναι να προξενήσει αφόρητο πόνο στο θύμα του και να το αποκτηνώσει. Η πράξη αυτή καταστρέφει όχι μόνο τις ψυχές των δύο αυτών ανθρώπων, του βασανιστή και του βασανιζόμενου, αλλά και τις ίδιες τις σάρκες της κοινωνίας. Υποβάλλοντας έναν άνθρωπο στη βία, τη σεξουαλική κακοποίηση ή σε μαρτύρια ακόμη χειρότερα, τον μετατρέπεις σε κάτι κατώτερο από άνθρωπο. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να επιστρέψει στην ανθρωπότητα όταν έχει αποκτηνωθεί κατ΄ αυτόν τον τρόπο;» (σελ. 50). Και το χειρότερο: «Σε τούτο τον πόλεμο δεν έχουν ακόμα συγκρουστεί μεταξύ τους οι πραγματικοί αντίπαλοι αλλά μόνον αντιπρόσωποί τους» (σελ. 82).
Ανατριχιαστικά εντυπωσιακή είναι η στάση των περισσότερων Σύρων που πιστεύουν πως όλα τα βασανιστήρια, οι σφαγές, οι βιασμοί είναι αποτέλεσμα προπαγάνδας. Κανείς δεν παραδέχεται την εμφύλια διαμάχη που έχει ξεσπάσει στη χώρα. «-Αυτή δεν είναι η Συρία μας», λέει ο ένας, «-Κάποτε είχαμε έναν κοινό εχθρό, το Ισραήλ. Τώρα είμαστε ο ένας εχθρός του άλλου», λέει ο άλλος. Δαμασκός, Χομς, Ζαμπαντάνι, Νταράγια πονάνε και ματώνουν και το μάτι αποστρέφεται όταν φτάνουμε στο πανάρχαιο και σημαντικό πολιτιστικό μνημείο της πόλης του Χαλεπίου: «Σήμερα, ακόμα κι η ιστορία μοιάζει αδιάφορη. Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι να φυλαχτείς από τις σφαίρες» (σελ. 201).
Η ηρωίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος αρχικά καταγράφει, παρατηρεί, σημειώνει, συμμετέχει, όσο πλησίαζα όμως προς το τέλος του βιβλίου τόσο καταλάβαινα πως η γυναίκα τελικά λύγισε, δάκρυσε, «έσπασε»… Να ‘ταν η κορύφωση των περιπετειών που έζησε, ο θάνατος της ελπίδας, η ματαιότητα ή μήπως το Χαλέπι, που μόλις το 2006 είχε κερδίσει τον τίτλο της Ισλαμικής Πόλης του Πολιτισμού κι ένα ρεύμα ξένων διασήμων ξεκίνησε να το επισκέπτεται με απευθείας πτήσεις και να επενδύει σε αυτό; Τι τραγική ειρωνεία… Μήπως το μεγαλύτερο θύμα ενός πολέμου, τα παιδιά; «Τα βάσανα των παιδιών είναι εξαιρετικά επώδυνα για τον καθένα, αλλά όταν κοιτάω τα μάτια της μάνας που τα παιδιά της πεθαίνουν αβοήθητα, εγώ, ως μάνα, νιώθω ψεύτικη. Που το βλέπω αυτό και που μετά μπορώ να γυρίσω σπίτι μου» (σελ. 213).
Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη, ρεαλιστική και τεκμηριωμένη μαρτυρία μιας γυναίκας που ρίσκαρε τη ζωή της για να καταγράψει την αλήθεια κι από τις δυο πλευρές και το ξεκλήρισμα μιας κάποτε λαμπερής και χαρούμενης χώρας που τώρα αγωνιά για το επόμενο δευτερόλεπτο της ίδιας της της ανάσας. Επεξηγηματικές σημειώσεις και χρονολόγιο της Συρίας από την πρώιμη ιστορία ως σήμερα, αναλυτική καταγραφή του εμφυλίου από το 2011 έως το 2016 και ευρετήριο συμπληρώνουν το πλούσιο σε συναίσθημα και πληροφορίες κείμενο που με κλόνισε και μου έφερε δάκρυα στα μάτια, όχι τόσο για τα βάσανα και τα βασανιστήρια των αθώων αλλά κυρίως για τη διαπίστωση πως κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι σε τέτοιες περιπτώσεις είτε λέγεται ΟΗΕ είτε είναι ένας απλός άνθρωπος που αγωνιά για όσους δοκιμάζονται σε μια άλλη χώρα.
Η Janine di Giovanni, συνεργάτιδα των New York Times και του Guardian, είναι η σημαντικότερη πολεμική ανταποκρίτρια της γενιάς της κι έχει καλύψει πολέμους και ανθρωπιστικές κρίσεις σε Βοσνία, Αφγανιστάν, Τσετσενία κ. α. Στο βιβλίο αυτό παρακολουθεί τον πόλεμο της Συρίας μέσα από τα μάτια όσων τον βιώνουν, αφηγείται τις ιστορίες των στρατιωτών (του κυβερνητικού στρατού αλλά και της αντιπολίτευσης) και των αμάχων και προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες και να αποστασιοποιηθεί ψυχολογικά από τα όσα διαδραματίζονται γύρω της, φυσικά κάτι εντελώς ανέφικτο γιατί δεν παύει να είναι ένα ανθρώπινο πλάσμα και μητέρα.
Ήδη από τον πρόλογο του βιβλίου, όπου αναφέρεται στις εμπειρίες της από τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, δείχνει τη δύναμη και την ακεραιότητα του χαρακτήρα της και διατυπώνει κάτι τραγικό: η μοίρα όλων των εμφυλίων και των πολέμων είναι ο ίδιος, καραβάνια προσφύγων και αίμα αθώων. Μιας και η Μέση Ανατολή την τραβούσε ανέκαθεν, κατέληξε στη Συρία, «τον τελευταίο κρίκο στην αλυσίδα των επαναστάσεων», όπου η επανάσταση ξεκίνησε ειρηνικά, απότοκη της Αραβικής Άνοιξης, αλλά τώρα [το 2016 που γράφτηκε αυτό το βιβλίο] «έχει μεταμορφωθεί σ’ έναν πόλεμο φρικαλέο και βάρβαρο» (σελ. 20).
Η ματιά της είναι διεισδυτική και διερευνητική, παρουσιάζει ακριβοδίκαια κάθε διαφορά πολιτισμών και νοοτροπιών, φωτίζει εξίσου τις δυστυχίες και τη χαρά, πετρώνει στη σφαγή και χαμογελά στις ελάχιστες ώρες αναψυχής. Η Συρία είναι «μια χώρα αλλιώτικη, μια χώρα που παράπαιε στο χείλος του πολέμου» (σελ. 23), ζει δηλαδή μια τραγωδία αναπόφευκτη, που διαφαινόταν ήδη από τον βίαιο διαμελισμό της περιοχής από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις με την εκπνοή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές, μιας και τη μια μέρα η ελίτ εθελοτυφλεί με χλιδάτα πάρτι και την άλλη το ρεύμα έχει κοπεί και οι ελεύθεροι σκοπευτές περιμένουν να βγουν κεφάλια αθώων στο μπαλκόνι του σπιτιού τους για να τους πυροβολήσουν.
Η συγγραφέας ταξίδεψε στη Συρία από το 2012, που η χώρα ήταν ακόμη στα πρόθυρα του πολέμου, πάντα με τις απαραίτητες βίζες, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως ήταν καλοδεχούμενη όπου «τρύπωνε». Με ακεραιότητα και όσο γίνεται καλύτερη διασταύρωση πηγών, με ανωνυμία μαρτύρων, με κίνδυνο της ίδιας της ζωής της (δεν είναι άλλωστε και λίγα τα θύματα μεταξύ των πολεμικών ανταποκριτών) καταγράφει έναν αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο σε μια χώρα-χωνευτήρι εθνοτικών ομάδων: ακτιβιστές και αντάρτες, Σουνίτες και Σιίτες, Αλαουίτες και Εβραίοι, χριστιανοί και Κούρδοι, Μυστική αστυνομία (Μουχαμπαράτ), ISIS (το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Συρίας) που εμφανίστηκε απλώς για να χειροτερέψει τα πράγματα αιματοκυλιούνται όσο ο Πρόεδρος της χώρας αγωνίζεται να κρατήσει την εξουσία του.
Εκτός από το καθαρά ειδησεογραφικό κομμάτι του κειμένου, με τις χιλιάδες εύληπτα γραμμένες πληροφορίες και τη συναρπαστική παραστατικότητα γύρω από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, παρεμβάλλονται και προσωποποιημένες ιστορίες αθώων ανθρώπων που ζουν ανείπωτη φρίκη, ακόμη και θάνατο κυριολεκτικά από τη μια στιγμή στην άλλη «το πρωί που ήρθαν να τους πάρουν» και όχι μόνο τότε. Έτσι, δε μαθαίνουμε μόνο για τα αίτια και τις εξελίξεις του πολέμου και της επανάστασης στη Συρία αλλά και για τις φριχτές αλλαγές στις ζωές ανθρώπων που αγωνίζονται για μια ελπίδα, για μια δημοκρατία. «Όλοι θυμούνται το τελευταίο τους πρωινό φυσιολογικής ζωής» (σελ. 47).
Δυνατά πανανθρώπινα μηνύματα ξεπηδάνε από το βιβλίο: «Το χαμηλότερο σημείο που μπορεί να φτάσει ένας άνθρωπος είναι να βασανίσει ή να βασανιστεί. Σκοπός του βασανιστή είναι να προξενήσει αφόρητο πόνο στο θύμα του και να το αποκτηνώσει. Η πράξη αυτή καταστρέφει όχι μόνο τις ψυχές των δύο αυτών ανθρώπων, του βασανιστή και του βασανιζόμενου, αλλά και τις ίδιες τις σάρκες της κοινωνίας. Υποβάλλοντας έναν άνθρωπο στη βία, τη σεξουαλική κακοποίηση ή σε μαρτύρια ακόμη χειρότερα, τον μετατρέπεις σε κάτι κατώτερο από άνθρωπο. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να επιστρέψει στην ανθρωπότητα όταν έχει αποκτηνωθεί κατ΄ αυτόν τον τρόπο;» (σελ. 50). Και το χειρότερο: «Σε τούτο τον πόλεμο δεν έχουν ακόμα συγκρουστεί μεταξύ τους οι πραγματικοί αντίπαλοι αλλά μόνον αντιπρόσωποί τους» (σελ. 82).
Ανατριχιαστικά εντυπωσιακή είναι η στάση των περισσότερων Σύρων που πιστεύουν πως όλα τα βασανιστήρια, οι σφαγές, οι βιασμοί είναι αποτέλεσμα προπαγάνδας. Κανείς δεν παραδέχεται την εμφύλια διαμάχη που έχει ξεσπάσει στη χώρα. «-Αυτή δεν είναι η Συρία μας», λέει ο ένας, «-Κάποτε είχαμε έναν κοινό εχθρό, το Ισραήλ. Τώρα είμαστε ο ένας εχθρός του άλλου», λέει ο άλλος. Δαμασκός, Χομς, Ζαμπαντάνι, Νταράγια πονάνε και ματώνουν και το μάτι αποστρέφεται όταν φτάνουμε στο πανάρχαιο και σημαντικό πολιτιστικό μνημείο της πόλης του Χαλεπίου: «Σήμερα, ακόμα κι η ιστορία μοιάζει αδιάφορη. Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι να φυλαχτείς από τις σφαίρες» (σελ. 201).
Η ηρωίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος αρχικά καταγράφει, παρατηρεί, σημειώνει, συμμετέχει, όσο πλησίαζα όμως προς το τέλος του βιβλίου τόσο καταλάβαινα πως η γυναίκα τελικά λύγισε, δάκρυσε, «έσπασε»… Να ‘ταν η κορύφωση των περιπετειών που έζησε, ο θάνατος της ελπίδας, η ματαιότητα ή μήπως το Χαλέπι, που μόλις το 2006 είχε κερδίσει τον τίτλο της Ισλαμικής Πόλης του Πολιτισμού κι ένα ρεύμα ξένων διασήμων ξεκίνησε να το επισκέπτεται με απευθείας πτήσεις και να επενδύει σε αυτό; Τι τραγική ειρωνεία… Μήπως το μεγαλύτερο θύμα ενός πολέμου, τα παιδιά; «Τα βάσανα των παιδιών είναι εξαιρετικά επώδυνα για τον καθένα, αλλά όταν κοιτάω τα μάτια της μάνας που τα παιδιά της πεθαίνουν αβοήθητα, εγώ, ως μάνα, νιώθω ψεύτικη. Που το βλέπω αυτό και που μετά μπορώ να γυρίσω σπίτι μου» (σελ. 213).
Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη, ρεαλιστική και τεκμηριωμένη μαρτυρία μιας γυναίκας που ρίσκαρε τη ζωή της για να καταγράψει την αλήθεια κι από τις δυο πλευρές και το ξεκλήρισμα μιας κάποτε λαμπερής και χαρούμενης χώρας που τώρα αγωνιά για το επόμενο δευτερόλεπτο της ίδιας της της ανάσας. Επεξηγηματικές σημειώσεις και χρονολόγιο της Συρίας από την πρώιμη ιστορία ως σήμερα, αναλυτική καταγραφή του εμφυλίου από το 2011 έως το 2016 και ευρετήριο συμπληρώνουν το πλούσιο σε συναίσθημα και πληροφορίες κείμενο που με κλόνισε και μου έφερε δάκρυα στα μάτια, όχι τόσο για τα βάσανα και τα βασανιστήρια των αθώων αλλά κυρίως για τη διαπίστωση πως κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι σε τέτοιες περιπτώσεις είτε λέγεται ΟΗΕ είτε είναι ένας απλός άνθρωπος που αγωνιά για όσους δοκιμάζονται σε μια άλλη χώρα.
August 17, 2021
Bardzo mocny i ważny reportaż, pokazujący jak okrutna jest wojna i jak świat potrafi być obojętny na krzywdę innych ludzi. Podczas czytania nie raz miałam łzy w oczach, chyba najbardziej kiedy były opisywane masowe i brutalne gwałty na kobietach oraz mężczyznach. Ciężko uwierzyć, że wszystkie te historie są prawdziwe. Dobrze napisany i warty przeczytania.
September 19, 2017
They say a picture's worth a thousand words. But I'm convinced there are no pictures in this book because Janine Di Giovanni gets a much more favorable exchange rate for her words. This powerful book focuses its chapters on her time in different Syrian cities in different months - mainly in 2012, during the earlier phases of the Syrian Civil War.
Drawing on her extensive notebooks, she's able to present to us, in vibrant depictions, the horrors of war and the impressions and opinions of ordinary Syrians, both those tortured by the Assad regime and those who favor Assad's rule (who often, at least early on, are in utter denial about the regime's actions).
She chronicles the gradual radicalization of the rebels, the appearance of ISIS on the scene, and even her personal encounters with a friend Nicole searching for James Foley, her friendship with Steven Sotloff, and her brief encounters with Kayla Mueller - all of whom, in the end, died in ISIS custody.
But the stories that emerge - of those who have survived and those who haven't - give real texture to the plight of the Syrian people. Sadly, even now, "the Book of the Dead is not yet finished" (172). And so, in spite of some occasional inaccuracies when touching on ancient history, this book is still probably the book to read on Syria.
Drawing on her extensive notebooks, she's able to present to us, in vibrant depictions, the horrors of war and the impressions and opinions of ordinary Syrians, both those tortured by the Assad regime and those who favor Assad's rule (who often, at least early on, are in utter denial about the regime's actions).
She chronicles the gradual radicalization of the rebels, the appearance of ISIS on the scene, and even her personal encounters with a friend Nicole searching for James Foley, her friendship with Steven Sotloff, and her brief encounters with Kayla Mueller - all of whom, in the end, died in ISIS custody.
But the stories that emerge - of those who have survived and those who haven't - give real texture to the plight of the Syrian people. Sadly, even now, "the Book of the Dead is not yet finished" (172). And so, in spite of some occasional inaccuracies when touching on ancient history, this book is still probably the book to read on Syria.
October 2, 2017
The Morning They Came for Us is one the hardest books I´ve ever read. It doesn´t shy away from brutality - rape, torture, death, unimaginable grief and pain. It feels horrible to think how ignorant I was of this war blazing in The Middle East, how easy it is to close one´s eyes. I find it really important that I read di Giovanni´s book despite my hesitation. She writes extremely well, the stories and the pain of the people of Syria come across strongly and real through the text. The biggest criticism I have regards the structure of the book. For someone with very poor base knowledge of the crisis in Syria it is confusing. The chapters jump in time, in settings and in themes and they don´t offer much in the way of general knowledge of what was happening. (It didn´t help that I found the timeline from the back of the book only after I had finished reading it.) I think something like `a short introduction to the situation in the Middle East´ at the start would have been really helpful. The ones who already know a lot could have skipped it. In any case, I do still think The Morning They Came for Us is a brilliant book. It tells about the war from the people´s perspective, not as a dry timeline of different fights, bombings and victories. I just wish di Giovanni had planned it better for people quite unfamiliar with the subject.
August 24, 2018
Watching people die in masses (TV news or Social Media) everyday has somehow made us rigid; We have seen it over and over again but did nothing about it. It became a habit and our minds have started to overlook it, as if it is not even happening. However, once you learn the about personal stories of people who are going through war - killed, tortured, raped, and ostracized - only then you feel their pain. But what can be done? If we do nothing about it, after learning about it, it will just become another habit and we will stop feeling the pain of people who are going through atrocities.
This book covers their stories from both sides or should I say from all sides, because war does not only have two sides.
This book covers their stories from both sides or should I say from all sides, because war does not only have two sides.
July 27, 2017
This was a good first book/introduction into the Syrian civil war. And it's horrifying when you're looking at it from a nice, safe place. The contrast the author gives us at the beginning between Damascus and the people who believed it wouldn't affect them while other parts of Syria were being destroyed is shocking, but believable. I feel like I would feel like that myself if I were lucky enough to not be in the area hit by the conflict. At the start.
I can't wrap my head around the mentality that creates this. That treats innocent lives as dispensable to further a cause. It's truly sad and something we can all learn from, I think.
I can't wrap my head around the mentality that creates this. That treats innocent lives as dispensable to further a cause. It's truly sad and something we can all learn from, I think.
June 30, 2019
I always had issues the difference between the images and information of atomic bombs available significantly differ between in Japan and in the west. We were exposed to the most graphic images and details even as a small kids in elementary school. Not that we liked seeing them or hearing them, but I do strongly believe teach young kids to grow up to be against nuclear bombs and wars.
One of the hardest book to read through. 20 pages in, I thought of giving up. Constantly making faces as I read on the morning and evening commute (of the details of torture, rape, and conditions under people live in.) But I read through. Because, I need to know. We need to know. Knowledge is power.
One of the hardest book to read through. 20 pages in, I thought of giving up. Constantly making faces as I read on the morning and evening commute (of the details of torture, rape, and conditions under people live in.) But I read through. Because, I need to know. We need to know. Knowledge is power.
April 8, 2017
Gorgeously written and heartbreaking. I knew some basics of the Syrian conflict, but I hadn't learned it from Syrians and people in Syria and with long histories of covering war. It's messy and complicated and there are no clearly definable "good" guys and "bad" guys, even if some are worse than others. If you want a better understanding of Syria and the conflict and the timeline of how and where things unfolded, I highly recommend this book. It even has a timeline written out in the back from the earliest traces of history to October 2015.
March 23, 2017
A hard read. Short, but something I had to take a lot of breaks from.
My heart hurts.
My heart hurts.
October 15, 2022
Τα λόγια περισσεύουν και ωχριούν.
Διαβάστε το.
Διαβάστε το.
May 29, 2021
A five and a half hour audiobook that follows a war correspondent present in the modern time Syrian civil war. The timeframe mostly centered on the start of the Civil War until around 2015, before the rise of ISIS. Although the author mentions different hot spots she had reported from in the past, and plays some catching up by mentioning what ISIS did to fellow reporters in the Afterward.
This book brings up an interesting phenomenon- how in war one side always accuses the other side of atrocities, and excuses or doesn't believe its own side commits them, and vice versa. Of course the reality is all sides in wars commit them to one degree or another.
I give the author credence for interviewing survivors of, and observing firsthand, the horrors of the Syrian civil war. The stories detailing the torture and rapes are particularly brutal, but it's good that war doesn't get sanitized. Lastly, the courage of war/conflict journalists is immense and we owe them for shedding the light on these events. I liked the book
This book brings up an interesting phenomenon- how in war one side always accuses the other side of atrocities, and excuses or doesn't believe its own side commits them, and vice versa. Of course the reality is all sides in wars commit them to one degree or another.
I give the author credence for interviewing survivors of, and observing firsthand, the horrors of the Syrian civil war. The stories detailing the torture and rapes are particularly brutal, but it's good that war doesn't get sanitized. Lastly, the courage of war/conflict journalists is immense and we owe them for shedding the light on these events. I liked the book
Displaying 1 - 30 of 424 reviews