Truyền kỳ mạn lục

by Nguyễn Dữ

Truyền kỳ mạn lục là tác phẩm duy nhất của danh sĩ Nguyễn Dữ, sống vào khoảng thế kỷ 16 tại Việt Nam. Đây là tác phẩm được Hà Thiện Hán viết lời Tựa, Nguyễn Bỉnh Khiêm (thầy dạy tác giả) phủ chính, Nguyễn Thế Nghi dịch ra chữ Nôm, và đã được Tiến sĩ Vũ Khâm Lân (1702-?), đánh giá là một "thiên cổ kỳ bút".
Ngay từ khi tác phẩm mới hoàn thành đã được đón nhận. Về sau nhiều học giả tên tuổi như: Lê Quý Đôn, Bùi Huy Bích, Phan Huy Chú, Bùi Kỷ, Trần Văn Giáp, Trần Ích Nguyên (Đài Loan)... đều có ghi chép về Nguyễn Dư và định giá tác phẩm này.

Tác phẩm gồm 20 truyện thông qua các nhân vật thần tiên, ma quái nhằm gửi gắm ý tưởng phê phán nền chính sự rối loạn, xã hội nhiễu nhương. Truyền kỳ mạn lục đã được dịch và giới thiệu ở một số nước như Pháp, Nga…

Genres: Fiction, Classics, Literature, Fantasy, Poetry

292 pages, Paperback

First published January 1, 1527

About the author

Nguyễn Dư (chữ Hán: 阮餘), thường được gọi là Nguyễn Dữ (阮與), là một danh sĩ thời Lê sơ, thời nhà Mạc và là tác giả sách Truyền kỳ mạn lục, một tác phẩm truyền kỳ nổi tiếng tại Việt Nam.

Reviews

[Huu Vu · Rating 4 out of 5]

Mới đọc mấy chuyện đầu phải nói là vô cùng phấn khích vì nó khác xa tưởng tượng của mình. Chuyện ma dân gian nên nhiều thứ khá thô và tục, nhưng lại được kể dưới ngòi bút nhà văn nho giáo nên câu từ chau chuốt, nhân vật toàn nói bằng lối biền ngẫu và hầu như chuyện nào cũng thấy có xuất hiện một hoặc vài bài thơ. Thêm nữa là tuy lời văn ngập điển cố Trung Quốc nhưng bối cảnh lại rõ nét Việt Nam, chủ yếu là giai đoạn loạn lạc cuối Trần đầu Hồ, các tên địa danh ở các tỉnh phía Bắc, cùng nhiều tín ngưỡng chỉ ở VN mới có.

Tuy vậy theo mình nội dung các chuyện bị từa tựa nhau nhiều, càng đọc càng bắt đầu thấy chán vì các chi tiết có phần lặp lại. Nhất là dạng chuyện 1 nhân vật nào đó gặp hồn người đã qua đời xong đối thơ đối văn rồi bàn thế sự, hoàn toàn không có cao trào và ý nghĩa sâu xa thì người đọc thời nay thiếu hiểu biết như mình không nắm bắt được.

4- sao, bỏ qua văn phong cổ thì mình nghĩ đây là cuốn văn học trung đại khá dễ đọc, đủ hiểu vì sao được mang dạy ngay lớp 6 :v

[Van Nguyen · Rating 3 out of 5]

Từ cuối năm 2016, tôi chủ định đọc các tác phẩm văn học Việt Nam nhiều hơn so với trước, đặc biệt là các tác phẩm cổ điển. Trước đó tôi chỉ đọc những thơ, từ, phú nên có phần trông đợi khá nhiều ở "Truyền kỳ mạn lục". Tuy rằng Nguyễn Dữ đa phần tuyển chứ không viết, nhưng cách sưu tầm và viết lại từ truyện dân gian rất lý thú. Cái hay nhất và cũng là nhược điểm của truyện là do sự xuất hiện của rất nhiều bài thơ thất ngôn Đường luật. Gần như truyện nào cũng có thơ Đường, một số truyện sẽ tôn cá tính, tài hoa của nhân vật nhưng dài quá sẽ khiến mạch truyện bị loãng.
Cuối mỗi truyện lại có lời bình, không rõ của Nguyễn Dữ ghi hay do hậu bối đọc sau mà lưu lại nhưng đây cũng là một điều thú vị, tôi có cảm giác được đối thoại với một người đọc khác về cuốn sách vậy. Tuy nhiên, người viết lời bình quá cực đoan và coi thường các truyền thống, Đạo giáo khác mà viết bình nhiều truyện còn rất phiến diện, thậm chí còn có chỗ coi khinh phụ nữ.
Vì không giỏi lịch sử nên không dám chắc lời tựa của Trúc Khê có thật sự chính xác không (về thời Tiền Lê và Hậu Lê), nhưng bản sách chuyển thể sang Quốc Ngữ rất ổn.
Nói chung, đây là cuốn sách dễ đọc, nhưng tôi cũng không quá lưu luyến lắm.

[Rey of Sunshine · Rating 3 out of 5]

có vài truyện hay, nhưng mà không cứu nổi những truyện không hay. :))
mệt với cái tư tưởng Nho giáo thật sự. vừa toxic masculinity vừa chẳng coi phụ nữ và các đạo khác ra gì.

[Sói · Rating 4 out of 5]

Công nhận nghe thích ghê luôn á, nhất là mấy vần thơ người xưa làm, đọc thành tiếng mới dịu dàng mướt tai làm sao. Tuy rõ là cụ Nguyễn Dữ có lời bình gay gắt về Phật giáo (ông theo Nho giáo), nhưng đọc được ý tứ văn thơ của người thời cách mình trăm năm cũng thú vị. Hay hơn Tang Thương Ngẫu Lục.

Phù hợp nghe audiobook khi dọn nhà ngày Tết, cảm thấy thấm đẫm chất Việt Nam quê nhà. 😂

[Minh · Rating 3 out of 5]

Tích truyện khá thú vị. Lời bình của Nguyễn Dữ là từ cái nhìn của con người Nho học nên có coi thường Phật giáo và các tín ngưỡng dân gian khác, đôi lúc có chỗ hiếu sát và ít lòng nhân.

[Silver Spoon 17 · Rating 5 out of 5]

Dù các bạn trên Instagram có vote là đọc "Người đan chữ xếp thuyền" trước nhưng mà M đã ngó lơ đi mà đọc "Truyền kỳ mạn lục" của Nguyễn Dữ tiên sinh trước. Vì ngẫm đang tháng cô hồn, đọc một cuốn sách viết về chuyện kỳ dị vẫn là hợp thời hơn.
Trước tiên là khen cái bìa sách (vâng lại của Tùng Nâm) đẹp mà nhã, M còn phải lục hộp bookmark để kiếm tấm bookmark bìa giấy nâu có vẽ hoa sen cho hợp cuốn sách mà kẹp vào. Giá có tấm kẹp sách sơn thếp vàng thì mới hay, nay thấy mình vẫn còn thiếu nhiều dạng bookmark quá.
Đây là tập văn tổng hợp những câu truyện kỳ dị, ma quái lưu truyền trong dân gian được Nguyễn Dữ tiên sinh ghi chép lại, sửa đổi và thêm thắt cho thêm phần sinh động. Mỗi mẩu truyện đều có lời thơ, bài từ là lời đối đáp giữa các nhân vật, phần chữ Hán, phiên âm và dịch nghĩa đều đầy đủ, cuối truyện là lời bình con chưa rõ là của ai. Tập văn này trích nhiều tích cổ của cả người Hán lẫ người Việt, qua nhiều câu truyện riêng biệt mà thấy được nếp sống, tư tưởng và tài hoa của người xưa, đặc biệt chính là về tầng lớp sĩ tử phong lưu thời bấy giờ. Bối cảnh cũ, có nhiều tư tưởng không còn phù hợp, khi đọc còn vài điều thấy không ưa, kiếp số mỹ nhân, vần sao cũng chưa vừa ý quân.
Có vài mẩu truyện mà đọc giả cũng đã quen, ấy là: Truyện chức phán sự ở đền Tản Viên, Từ Thức lấy vợ tiên, Truyện người con gái Nam Xương.
Còn truyện mà trái tim thiếu nữ của M thích nhất, ấy là Lệ nương.
Tóm gọn lại một câu là thế này, nên đọc, nên đọc.
Ps: Đọc xong cuốn này chuyển sang "Người đan chữ xếp thuyền", thấy ngôn từ thú vị mà sâu rộng đẹp đẽ khôn cùng.

[Thủy Nguyễn · Rating 4 out of 5]

Cả một tuần quân sự gặm nhấm quyển này. Không hổ danh là thiên cổ kì bút, đây là tập truyện mình thích nhất trong số các tập truyện cổ. Từ lõi cổ tích dân gian, tác giả đã nhào nặn thêm tính bác học của văn thơ cổ, lời trau chuốt, nhiều điển tích (đọc chú thích hoài 2,3 lần mới hết). Công nhận, học cả đống điển tích và ứng dụng vào văn thơ là cả một kì công.
Nhiều người không thích TKML vì nhiều thứ trong sách còn cổ hủ. Nhưng mình cảm thấy rất thú vị. Nó là một lát cắt cho thấy những giá trị tinh thần, đạo đức thời xưa, cách con người mượn truyện đời trước để nói truyện đương thời, cách họ nhìn về phụ nữ, yêu ma, quan lại, sống chết,...
Lời văn như thơ, âu là cái tài của Nguyễn Dư (không phải Nguyễn Dữ nhé)

[Taki Trang · Rating 3 out of 5]

Khá khó đọc, vì nhiều thơ và điển cố mà khả năng hiểu thì hạn hẹp. Nếu Trung Quốc có Liêu Trai chí dị thì mình có Truyền kì mạn lục. Đọc xong mới nhận ra hồi bé đọc (cỡ 10 tuổi) rồi nhưng phải gạn bỏ phần thơ và điển cố chú thích ra vì không hiểu, giờ đọc vẫn không hiểu gì nhiều lắm nhưng tác phẩm có nhắc đến khá nhiều nhân vật lịch sử Việt như những mảnh ghép của họ như Hải Thượng Lãn Ông- Lê Hữu Trác … tác phẩm mang màu sắc huyền ảo ma quái thì chắc ai cũng biết rồi nhưng còn mang nặng tư tưởng Đạo giáo thì đọc cho biết thôi chứ áp vào thời nữ quyền giờ chắc thấy khá khó chịu nhưng cũng nói nên tư tưởng thời xưa như thế nào, đọc để hiểu thì cũng không cần phán xét quá nhiều.

[Duong · Rating 3 out of 5]

Từ nhỏ xíu xiu cuốn này đã nằm chình ình trong nhà mình và mỗi lần khan sách mình đều mở ra đọc 1 chút, hồi nhỏ mình thấy không hay, cách viết với mấy câu cổ cổ khiến mình buồn ngủ, mà mình lại là đứa không sợ ma nên đọc cũng không sợ luôn. Cho đến khi mình lớn, cũng đọc kha khá sách này kia rồi mình mới thấy à thì cũng được. Mình đánh giá cao giá trị nhân văn trong 1 số truyện, còn lại mình thấy cũng bình thường.

[Nguyễn Minh Hiếu · Rating 4 out of 5]

Truyện huyền ảo, thần thoại như Truyền kỳ mạn lục đáng để làm mê mẩn những kẻ mộng mơ. Sánh được với Liêu Trai chí dị lắm chứ.

[Mai · Rating 4 out of 5]

Cuốn sách này là ví dụ điển hình cho việc Việt Nam không thiếu tác phẩm kinh điển hay mà chỉ thiếu công tác truyền thông, quảng bá . Nhắc đến mấy truyện yêu ma quỷ dị thời xưa người ta chỉ biết đến “Liêu trai chí dị” mà chẳng ai biết đến Truyền Kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ kể cả đã được học trong sách giáo khoa thông qua tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương”. Dù văn cổ hơi khó đọc ở mấy đoạn thơ nhưng vẫn làm mình không khỏi cảm thán, nhiều đoạn nổi hết cả da gà - xứng đáng top truyện kinh dị cổ của Việt Nam, chưa kể còn có lời bình của cụ về ý nghĩa đằng sau của mỗi câu chuyện, thì ra ngoài Uyên bác thâm sâu thì người xưa còn có trí tưởng tượng phong Phú vô cùng.

[Mai Anh · Rating 3 out of 5]

Mình vốn không thích tiếng Tàu hay lối nói vòng vo quá nhiều ẩn dụ dẫn dắt nhiều điển tích điển cố, nên từ trước vẫn luôn tránh những sách cổ (thiếu hiểu biết nền nên tránh vì không thể nhớ hết cũng chưa có đủ hứng thú để tìm hiểu).
Trong tập này thì duy có Chuyện người con gái Nam Xương dễ đọc dễ thấm nhất (chắc vì thế nên được đưa vào sách giáo khoa), ngoài ra các truyện về nhân tài ở ẩn hay duyên người và tiên cũng để lại nhiều suy nghĩ.

[Mã Phong]

Văn ngày xưa đọc vừa lạ, vừa hay, ngôn ngữ đẹp đẽ lạ thường. Nhiều thơ, điển tích điển cố từ bên Tàu nên đọc hơi khó hiểu và không cảm nhận được hết cái đẹp, cũng làm hơi mất tập trung vào mạch truyện chính. Tư tưởng phong kiến còn nặng nề, giá trị người phụ nữ còn bị xem nhẹ, đọc để hiểu thêm biết thêm cũng tốt. Thích hai truyện Truyện người nghĩa phụ ở Khoái Châu với Truyện kỳ ngộ ở trại Tây nhất.

[Thu Thủy · Rating 4 out of 5]

Được nghe, kể về Truyền Kì Mạn Lục từ hồi cấp 2, qua truyện "Người Con Gái Nam Xương", lại vốn là người thích đọc truyện kì ảo nên tôi rất ấn tượng với "thiên cổ kì bút" này. Lần này có cơ hội được đọc, dù khả năng cảm thụ văn thơ còn có hạn, nhiều điển cố điển tích còn phải đọc chú thích nhiều lần mới tỏ, nhưng bản thân vẫn cảm thấy đây là một tác phẩm rất đáng đọc. Sau này tôi chắc chắn sẽ còn đọc lại để cảm thụ sâu sắc hơn nữa.

[Thanh · Rating 3 out of 5]

Truyền kỳ mạn lục là một tuyển tập những truyện ngắn kinh dị huyền ảo trong dân gian do Nguyễn Dữ sưu tầm và ghi chép lại. Được coi là một trong những danh tác xưa của Việt Nam, các tích truyện hầu hết là mượn chuyện xưa nói chuyện nay, cuối mỗi truyện còn có lời bình không rõ của tác giả hay người đời sau thêm vào. Truyện theo phong cách xưa, có rất nhiều điển tích, điển cố và thơ Đường.

[Hà Đức · Rating 4 out of 5]

Một cuốn sách kinh điển với những áng văn thơ được đánh giá là tuyệt vời, những điển tích hay cùng với tầng lớp ý nghĩa răn đe, giáo dục con người. Nhưng quả thật, một độc giả trẻ như mình thực sự không đủ khả năng thấm được tất cả nội dung tác phẩm truyền tải.

Chỉ xin được lĩnh hội tinh thần tích cực và những điểm sáng của tác phẩm kinh điển này ❤️❤️❤️

[Cam Thi]

Nguyễn Dữ thật tài tình với 20 câu truyện được biến hóa lại dưới bàn tay tài tình của ông. Cái nhìn chân thật và lời phán xét còn vang vọng từ thời trước đến nay vẫn còn được lưu truyền và thách thức đến con người. Để đánh thức phần người trong mỗi tấm lòng, những câu chuyện phủi lớp bụi vàng đã đứng lên và dạy mỗi người về nhân sinh và lòng tốt.

[Mai Ngọc · Rating 5 out of 5]

Không thể nhận xét được !

[Tuan Pham · Rating 4 out of 5]

Thế kỷ 16 mà Nguyễn Dữ đã có tư tưởng tiến bộ được như thế này. Nhũng câu chuyện từ nhiều thế kỷ trước mà cứ như đang nói chuyện thời nay. Xuất sắc.

[MinhMinh · Rating 3 out of 5]

Cách viết cũ, vận dụng nhiều điển tích, điển cố nên khó hiểu

[Trang · Rating 3 out of 5]

3.5/5

[Phiến Phiến · Rating 3 out of 5]

Nhiều điển đọc hơi khó, nhiều chuyện đọc rất hay nhưng cũng có những chuyện khá chán.

[Lương Birdy · Rating 4 out of 5]

Sách viết theo lối cổ, nhiều điển cố điển tích nên không hợp gu của mình lắm.
Truyện nhiều chi tiết kì ảo, lồng nhiều bài học về đạo đức nhân sinh. Nhiều thơ, quá nhiều thơ =)))

[Thao Le · Rating 4 out of 5]

Bỏ qua cốt truyện đơn giản thì văn hay phết đó chứ, khá bánh cuốn.

[Hung Nguyen · Rating 3 out of 5]

3⭐️ cho những đoạn dịch thơ rất là đầu tư và cầu kỳ. Còn truyện thì đa số là dở do không hợp với thời đại bây giờ lắm nên chỉ đọc (nghe) cho biết.

[Luan Le · Rating 3 out of 5]

khá khó đọc.

[Thu Chu · Rating 4 out of 5]

Mấy chuyện đầu hay
Truyện chữ Hán
Phụ nữ, ng tài trí

[Đào Viết · Rating 4 out of 5]

Mấy cái lời bình với thơ hơi khó hiểu nên cho 4 sao

[Thắng · Rating 3 out of 5]

Không hoàn toàn như mong đợt nhưng đủ để thấy hay.
Lời bình sau mỗi truyện (nếu có) không thật sự khiến người đọc thỏa mãn, vì đôi khi góc nhìn hơi phiến diện và đặc biệt là một số thể hiện ý coi thường Phật giáo của Nho giáo. Mặc dù biết rằng tác giả sùng kính đạo giáo của mình, nhưng cũng không nên không tôn trọng đạo giáo của người khác như vậy.
Sách rất ít lỗi, nhưng "ăn tốn giấy" hơi nhiều ở khâu thơ văn chữ Hán.
Tuy nhiên, có 1 điều rất tệ là sai sót về lịch sử: đoạn bình của Trúc Khê về tác phẩm nhầm lẫn không thể chấp nhận giữa thời kỳ Tiền Lê và Hậu Lê, không rõ là sai sót của Trúc Khê hay do ban biên tập.

[Truc-Vien Nguyen · Rating 5 out of 5]

Một cuốn sách hay và mang giá trị nghệ thuật cao. Đây là một trong số ít những cuốn sách về cuộc sống thời phong kiến với những giá trị cổ xưa: giá trị gia đình, giá trị vợ chồng, lối thi khoa bảng, xướng thơ, đối đáp, ... nhưng lại nằm trong bối cảnh nhà nước phong kiến Việt Nam, với những giá trị văn hoá và lịch sử của nước Việt chứ không phải Trung Quốc như phần lớn sách thể loại này. Các bài thơ có ngôn từ trau chuốt và mang nhiều điển tích cũng như những đoạn hội thoại. Tôi học được rất nhiều từ cuốn sách này. Tôi chỉ tiếc là bây giờ mình mới thưởng thức đầy đủ tác phẩm, mặc dù tôi đã đọc một vài mẩu chuyện ở đâu đó.