De naam Via Appia heeft al vele eeuwen een magische klank. In 312 v.Chr. werd het startsein voor de aanleg gegeven en nog geen vijf jaar later was het eerste traject tot Capua gereed. In 191 v.Chr. was de weg voltooid en konden reizigers zonder onderbrekingen de bijna 570 kilometer van Rome naar Brindisi afleggen. Eerst deden alleen soldaten dat, later volgden leden van officiële delegaties en heel veel handelaren, toeristen en pelgrims. Reisverslagen zijn er bijna niet. Er is één uitzondering: een satire van de dichter Horatius. In 37 v.Chr. reisde hij over de Via Appia voor een diplomatieke missie. Fik Meijer volgt nu zijn spoor. Dit boek gaat over wagens en herbergen, kaarten en mijlstenen en over beroemde schrijvers en schilders die over de Via Appia hebben gelopen. Meijer beschrijft de weg en de stadjes in de nabije omgeving. Daarnaast vertelt hij over gedenkwaardige gebeurtenissen op of bij de Via Appia, zoals de moord op de radicale volkstribuun Clodius, het levenseinde van Cicero, de slachting van de mannen van de slavenleider Spartacus en over de gevolgen van de Slag bij Cannae en de inspanningen van verschillende keizers om de weg in goede staat te houden. Door de kaarten en de talrijke kleurenfoto's van de belangrijkste bezienswaardigheden door het hele boek heen komt de Via Appia ook visueel tot leven.
Fredericus Joannes Antonius Maria "Fik" Meijer is a Dutch historian and author. He studied classics and ancient history at Leiden University and graduated in 1973. Meijer is an emeritus professor of ancient history at the University of Amsterdam.
He has written numerous non-fiction books on the ancient world for a broad audience, a number of which have been translated into multiple languages. He has also published several translations of classic works into Dutch.
Prachtig wat Meijer allemaal weet over de geschiedenis, en hoe hij zo'n oude weg tot leven weet te wekken. Als ik een kritiekpuntje moet noemen: ik had het mooi gevonden als er met wat meer tekst en foto's in zou zien die aangeeft hoe hij de weg heeft aangetroffen.
Hand in hand met Fik Meijer en Horatius langs de Via Appia. Met zijn vlotte schrijfstijl vertelt Fik Meijer over de geschiedenis van en bezienswaardigheden langs de Regina Viarum. Er valt eigenlijk zo veel te zien en te beschrijven dat dit boek rustig twee keer zo dik had kunnen zijn. De auteur organiseert ook groepsreizen langs de Via Appia van Bari naar Rome. Wat dat betreft kan dit boek beschouwd worden als een mooie voorbereiding op deze reis, of als een handige reisgids voor wie dit als individueel reiziger wil doen.
Omdat ik afgelopen jaar zelf een bescheiden stukje van de Regina Viarum had gelopen, was ik erg benieuwd wat Fik Meijer te zeggen had over deze eeuwenoude weg. De eerste kilometers buiten Rome waren herkenbaar, deels door de mooie kleurenfoto's in het boek, maar na de Villa Quintili was alles nieuw voor mij. Fik neemt ons mee aan de hand van Horatius' vijfde satire, die ons slechts mondjesmaat informeert over de omgeving en beleving van de route in de eerste eeuw v.Chr. Maar andere primaire bronnen, zoals inscripties, worden ook meegenomen. Zo wordt een weg meer dan zomaar een weg. Helaas stond het tweede deel van dit boek wat te vol met allemaal losse weetjes, en erg specifieke beschouwingen, waardoor het gehele plaatje wat uit het oog raakt. Toch weet het boek je doen stilstaan bij al wat er ooit was, van de geschiedenis, het belang, en het aanzicht van de koningin der wegen, die ooit zoveel meer was dan een hoop stenen. En nog steeds is, als je maar goed kijkt.
Na vorig jaar weer eens het Romeinse deel van de Via Appia gelopen te hebben, is dit een boeiend boek over de totstandkoming van de hele weg, de geschiedenis eromheen en wat er nog van over is.