Σφαιρικά κάτοπτρα, επίπεδοι φόνοι

by Tefcros Michaelides, Τεύκρος Μιχαηλίδης

Δεν σκότωσα εγώ τη Λωρ ντε Γκρεναντίν Μπουατέζ κι ας είχα κάθε λόγο να επιθυμώ τον θάνατό της... Έτσι αρχίζει την αφήγησή της η αινιγματική Δόνα Εστεφάνα, προσωπική γιάτρισσα της Βερεγγάριας από τη Ναβάρα, της όμορφης συζύγου του Λεοντόκαρδου.

Μέσα της δεκαετίας του 1950. Μία Εγγλέζα βυζαντινολόγος, ένας Γάλλος παλαιογράφος κι ένας νεαρός Έλληνας μαθηματικός καλούνται επειγόντως στην Κύπρο για να αξιολογήσουν ένα χειρόγραφο που χρονολογείται στην περίοδο της Τρίτης Σταυροφορίας. Στο κείμενο αναφέρεται ένα δύσκολο μαθηματικό πρόβλημα, που παρέμενε άλυτο από την εποχή του Πτολεμαίου, αλλά και ένας μυστηριώδης φόνος. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν οι τρεις εμπειρογνώμονες γίνονται μάρτυρες, οχτακόσια χρόνια αργότερα, ενός ακόμα φόνου...
Ένα αδιάκοπο πήγαινε-έλα ανάμεσα σε δύο εποχές, διπλή ίντριγκα, διπλό μυστήριο. Κι όλα αυτά, κάτω από τους αιώνιους, οικουμενικούς νόμους των κατόπτρων.

Genres: Fiction, Historical Fiction, Mathematics

325 pages, Paperback

First published May 1, 2016

About the author

(Greek: Τεύκρος Μιχαηλίδης)

Reviews

[Chris_P · Rating 2 out of 5]

Τίποτα το ιδιαίτερο. Όποια υπόσχεση μπορεί να υπάρχει μέχρι τη μέση, εξαφανίζεται καθώς φεύγουν οι σελίδες και εν τέλει καταλαβαίνεις ότι δεν θα υπάρξει κάτι πρωτότυπο από άποψη πλοκής. Ενώ είναι ενδιαφέρουσα η παράλληλη αφήγηση δύο μακρινών μεταξύ τους timelines, τελικά δεν κατάλαβα ποτέ σε τι εξυπηρέτησε η σύνδεσή (;) τους. Η αλήθεια είναι ότι όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο μου διαφεύγει ο σκοπός του συγγραφέα και καταλήγω στο ότι όλο το βιβλίο θάφτηκε κάτω από μια αφέλεια και μια προχειρότητα τόσο στην επίπεδη εξέλιξη της πλοκής, όσο και στο εξίσου επίπεδο στήσιμο των χαρακτήρων, στους διαλόγους και πάνω κάτω στα πάντα.
Δεν μπορώ να πω ότι κακοπέρασα με την παρέα του, όπως δεν μπορώ να πω και ότι θα το θυμάμαι ακόμα τον καιρό που θα στολίζω το δέντρο. Όπως είπα και στην αρχή, τίποτα το ιδιαίτερο.

[Nasia · Rating 4 out of 5]

Μου άρεσε πολύ η ιδέα με τα δύο timelines, όπου το ένα μας προσφέρει το ιστορικό υπόβαθρο του άλλου κατά κάποιον τρόπο. Επιπλέον δυνατή η λύση σε αυτό το whodunnit μυθιστόρημα, αν και δεν φαίνεται από την αρχή πως πρόκειται για τέτοιο. Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης αποτελεί προσωπικά μια σίγουρη λύση για να περάσει κανείς ευχάριστα κάποιες ώρες του.

[Menia · Rating 4 out of 5]

Μαθηματικά, δολοφονίες, ιστορικά χειρόγραφα, πολύ μου άρεσε!
Θα θελα να ήξερα τι απέγινε η Δόνα Εστεφάνα ομως!
Το μόνο ενοχλητικό- κουραστικό, οι σημειώσεις στο τέλος του βιβλίου και όχι στο περιθώριο της σελιδας

[Michael Kotsarinis · Rating 3 out of 5]

3.75/5
Ένα ακόμη πολύ ωραίο μυθιστόρημα ενός από τους αγαπημένους μου συγγραφείς με πλήθος ιστορικών και επιστημονικών στοιχείων τα οποία όμως βρίσκονται διακριτικά μέσα στην πλοκή και δεν θα προβληματίσουν και τον πιο αδαή αναγνώστη.
Θα προτιμούσα λίγο πιο εκτεταμένο τέλος και κάπου ίσως πιο "στιβαρό", θεωρώ πως ήθελε λίγο ακόμα δουλειά για να είναι στο επίπεδο του υπόλοιπου βιβλίου.

[Despoina Despoina · Rating 4 out of 5]

4 βάζω γιατί κρατάω το 5 για το αριστούργημα

[Έρση Λάβαρη · Rating 4 out of 5]

Αν και με τρόμαζε πολύ ο όρος μαθηματικό μυθιστόρημα, το βιβλίο εν τέλει με ενθουσίασε! Η ιστορία ξεκινάει με την Εστεφάνα, νεαρή γιατρό του ύστερου 12ου αιώνα μ.Χ. και έμπιστη της νέας βασίλισσας της Αγγλίας, να διαβεβαιώνει τον αναγνώστη πως δεν ήταν εκείνη που σκότωσε μια από τις κυρίες επί των τιμών της Βερεγγάριας, συζύγου του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου, βασιλιά της Αγγλίας και επικεφαλής της Τρίτης Σταυροφορίας. Φαίνεται ωστόσο πως η γυναίκα δηλητηριάστηκε με πικραμύγδαλο, που εκχύλισμά του υπήρχε μόνο στην τσάντα με τα φάρμακα της Εστεφάνα.

Παράλληλα, και λίγο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, μια Αγγλίδα Βυζαντινολόγος, η μις Άγκατ, ένας Γάλλος παλαιογράφος, ο συμπαθής κύριος Γκρουσαγιέ, και ο νεαρός Έλληνας μαθηματικός Μάριος Ιωάννου, καλούνται στην Κύπρο από κάποιον συνταγματάρχη Νίκολς, τον οποίο κανείς τους δεν ξέρει προσωπικά, για να μελετήσουν ένα χειρόγραφο που χρονολογείται στην περίοδο της Τρίτης Σταυροφορίας, όσο τα στρατεύματα του Ριχάρδου οργανώνονταν στο νησί. Ενώ ακόμη διευθετούνται οι λεπτομέρειες της εργασίας των τριών νεοφερμένων, ο συνταγματάρχης Νίκολς δολοφονείται και όλοι εικάζουν πως ο δράστης τον πέτυχε από το ανοιχτό παράθυρο. Όσο η έρευνα προχωρά φαίνεται πως ο δολοφόνος δεν θα είχε ούτε τρόπο ούτε κίνητρο για να πυροβολήσει τον συνταγματάρχη Νίκολς, κι έτσι η έρευνα, που φαίνεται να λαμβάνει υπόψιν της και το χειρόγραφο, σαν ο λόγος να κρύβεται σε κάποιαν απ' τις σελίδες του, αρχίζει να περιπλέκεται.

Παράλληλα εξελίσσεται και η ιστορία της γιατρού και της κυρίας της, εξηγώντας το γιατί η Λωρ ντε Γκρεναντίν Μπουατέζ ήταν αντιπαθής προς όλους, αλλά και δείχνοντάς μας πόσοι απ' όσους ήταν συγκεντρωμένοι στο κάστρο του Λεοντίου στην Κύπρο είχαν λόγους να την σβήσουν από την ιστορία. Ανάμεσά τους βρίσκονται τόσο η ίδια η δόνα Εστεφάνα, αλλά και η κυρία της, η Βερεγγάρια.

Αν και το μυθιστόρημα δεν είχε κάτι το ιδιαίτερο, ούτε από άποψη χαρακτήρων ούτε από πλευράς της πλοκής, ο συγγραφέας καταφέρνει να αποδώσει την ιστορία του έτσι, ώστε να μην θέλεις να αφήσεις το βιβλίο από τα χέρια σου μέχρι να το τελειώσεις. Και εν τέλει σου αφήνει μια αίσθηση μοναδικότητας, τόσο επειδή εμπλέκονται σε μεγάλο βαθμό τα μαθηματικά, πράγμα που μου άρεσε πάρα πολύ, όσο κι εξαιτίας της γλώσσας που χρησιμοποιεί ο κ. Μιχαηλίδης καθιστώντας τις ιδιότητες και τους κανόνες της οπτικής αξιοσημείωτα ευκολονόητες. Η γραφή είναι απλή με μια ωραία, ρέουσα φυσικότητα, χωρίς περιττές λεπτομέρειες, αχρείαστες περιγραφές και κουραστικά στολίδια, και η πλοκή κυλάει γρήγορα και με συνοχή, ομοιόμορφα, καθιστώντας το βιβλίο ανάλαφρο κι ευκολοδιάβαστο παρόλο που αφηγείται φόνους και δολοπλοκίες. Δεν χάνει καθόλου το ενδιαφέρον του, δεν κάνει κοιλιά, και αντιμετωπίζει ορισμένα θέματα, όπως ο έρωτας και η ομοφυλοφιλία, μ' έναν σεβασμό και μια τρυφερότητα που είναι συνήθως δύσκολο να συναντήσεις σε άντρες συγγραφείς.

Ο μόνος λόγος για τον οποίο δεν του δίνω πέντε αστέρια, είναι ότι θα ήθελα η λύση της υπόθεσης ανθρωποκτονίας του συνταγματάρχη Νίκολς να μην είναι τόσο απλή. Αν και το κίνητρο με κάλυψε, θα ήθελα κάτι δυναμικότερο και ίσως περισσότερο ασυνήθιστο, ενώ, όσον αφορά στον δράστη, θα προτιμούσα σίγουρα να ήταν κάποιος λιγότερο προφανής, περισσότερο εντυπωσιακός από άποψη εγγύτητας στον δολοφονημένο. Παρόλα αυτά το βιβλίο μου άρεσε πολύ, και είμαι είμαι βέβαιη πως είναι απολύτως κατάλληλο για κάποιον που θα ήθελε να διαβάσει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα όχι πολύ βαρύ, που τρέχει εύκολα και το ακολουθείς ακόμη κι αν δεν δίνεις τόση σημασία στην λεπτομέρεια, κι αυτό χωρίς να χάσει την κομψότητα και την ουσία του.

[Dimitrios Mamaloukas · Rating 4 out of 5]

Διπλή αφήγηση, δύο μυστήρια, δύο φόνοι προς εξιχνίαση, λίγα μαθηματικά κ φυσική, μη φοβάστε οι άσχετοι (σαν κι εμένα), πολλά πάθη, εξαιρετική γραφή, μεγάλη έρευνα και αρκετές ιστορικές πληροφορίες έξυπνα δοσμένες. Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης υπογράφει ένα πάρα πολύ καλό αστυνομικό μυθιστόρημα στη δική του γοητευτική παράδοση.

[Lefki Sarantinou · Rating 4 out of 5]

Μία πολύ καλή πρόταση για όσους θέλουν να συνδυάσουν τα μαθηματικά με την ιστορία και την αστυνομική λογοτεχνία αποτελεί το μυθιστόρημα του μαθηματικού και λογοτέχνη Τεύκρου Μιχαηλίδη, "Σφαιρικά κάτοπτρα, επίπεδοι φόνοι". Πώς μπορούν να εξηγήσουν τα κάτοπτρα μία δολοφονία σύμφωνα με τις αρχές των μαθηματικών; Αυτό είναι ένα βασικό ερώτημα γύρω από την απάντηση του οποίου εκτυλίσσεται η υπόθεση του βιβλίου. Ο συγγραφέας όμως δεν σταματάει εδώ. Οι περίοδοι της ιστορίας στις οποίες εστιάζει το βιβλίο και αφορούν τη νήσο Κύπρο είναι δύο: η εποχή της τρίτης σταυροφορίας για το παρελθόν (1189-1192) και η εποχή της αγγλικής αποικιοκρατίας στο νησί για το παρόν (1950). Ο Τεύκρος εκμεταλλεύεται έξυπνα την ιστορική διάσταση της κάθε εποχής, συνδυάζοντάς τη με δύο δολοφονίες, μία στο παρόν και μία στο παρελθόν που επιζητούν τη λύση τους. Σαν επιστέγασμα έρχεται και η μαθηματική διάσταση του πονήματος για να του προσδώσει τη μοναδικότητα και κάτι το ξεχωριστό για την ελληνική λογοτεχνία.
ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟ: η γρήγορη αφήγηση και οι εναλλαγές στην εποχή όπου διαδραματίζεται το μυθιστόρημα.
ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ: οπωσδήποτε οι ιστορικοί, οι μαθηματικοί και οι λάτρεις του αστυνομικού μυθιστορήματος που επιζητούν κάτι το διαφορετικό στα αναγνώσματά τους!

[Jack Petro · Rating 4 out of 5]

Απουλαυστικότατος ο κος. Μιχαηλίδης όπως πάντα.
Με τα βιβλία του περνάς καλά και αυτό είναι που μετράει πάντα στο τέλος.

[Alexia · Rating 4 out of 5]

Ευχάριστο διάβασμα, ενδιαφέρουσα πλοκή. Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται σε δύο παράλληλες ιστορίες, στη μεσαιωνική Κύπρο επι ηγεμονίας Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου και την περίοδο της Αγγλοκρατίας κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα 1955-1959. Αν και κάπως εύκολα προβλεπτή η λύση των φόνων, ο Μιχαηλίδης σε γενικές γραμμές δεν απογοητεύει, και αποτελεί μια σταθερή επιλογή για τους λάτρεις του αστυνομικού μυθιστορήματος.

[Goni Chou · Rating 5 out of 5]

Ευανάγνωστο βιβλιο με πλοκή που κρατάει σε εγρήγορση. Οι εναλλαγές με την δεύτερη ιστορία ήταν πολύ εύστοχες. Το τέλος πολύ δυνατό και επίκαιρο.

[Jason · Rating 4 out of 5]

Another great novel from Michaelides. The setting this time is split between the 12th century and 1950s, and as always evolves around math. The story in the past evolves around Dona Estefana, a doctor-like of that era that grew up and studied in Spain. She follows the future wife of the King of England in a middle-ages setting including all the medieval power plays, intrigues, and machinations. On the other hand, the contemporary story follows three people that are considered experts in their fields, namely byzantine studies, ancient documents, and math (english, french, and greek respectively with names leading to famous crime novel authors). They are all invited to Cyprus by an english general for a special assignment. As the novel progresses, the two storylines are connected in a wonderful manner that leads to an excellent "solution" of the book's main riddle. Michaelides is capturing greatly the atmorsphere during the crusades (both internally in a country/castle but also at a higher geopolitical level), while at the same time, gives you the opportunity to travel (mentally) to Cyprus while a part of the British Empire.

Bottomline: A great crime novel to be read in one-go.

[Antonis Plevrakis · Rating 4 out of 5]

Καλύτερο από τα προηγούμενα, πιστεύω.
Κινείται σε δυο χρόνους, οπότε και γίνονται οι δυο φόνοι: στην εποχή των βυζαντινών στην Κύπρο και στη νεότερη Κύπρο υπό τους Άγγλους. Αυτή η παραπομπή σε ιστορικά γεγονότα κάνει το βιβλίο ενδιαφέρον, ενώ ταυτόχρονα δείχνει τη μελέτη που έχει κάνει ο συγγραφέας. Η αναφορά σε μαθηματικά περιορίζεται σημαντικά, και δεν έχει ουσιώδη σχέση με την πλοκή -το λέω αυτό για τους φοβικούς των αριθμών...
Είναι λοιπόν πολύ ενδιαφέρον, και ταυτόχρονα διαβάζεται άνετα. Να το διαβάσετε.

[Chaido Rizou (Lentza-Rizos) · Rating 4 out of 5]

Ιστορικό αστυνομικό μυθιστόρημα, θα το χαρακτήριζα. Με τόπο δράσης την Κύπρο, η αφήγηση κινείται παράλληλα σε δύο χρονικές περιόδους, τον 12ο αιώνα (εποχή των Σταυροφοριών και του Ριχάρδου Λεοντόκαρδου) και του 20ού αιώνα (εποχή της Αγγλοκρατίας). Το αστυνομικό μυστήριο πλέκεται γύρω από ένα πολύτιμο αραβικό χειρόγραφο του 1000 Μ.Χ. περίπου, που μεταφράζεται στα λατινικά από την «γιάτρισσα και κυρία επί των τιμών» της «συζύγου» του Βασιλά Ριχάρδου. Και που ποθεί διακαώς και με κάθε τίμημα να αποκτήσει ένας πολύπειρος Άγγλος συνταγματάρχης με αδυναμία στα αρχαιολογικά κειμήλια. Το αξίωμα του Ευκλείδη περί αντανάκλασης του φωτός και κατόπτρων, το οποίο αναφέρεται στο ισλαμικό χειρόγραφο, θα αποτελέσει το κλειδί για την διαλεύκανση ενός φόνου.
Ευχάριστη γραφή που κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη αδιάπτωτο.

[ΔουΨου · Rating 3 out of 5]

Ενδιαφέρον από ιστορική άποψη. Η εναλλαγή των εποχών στην αρχή με κούραζε αλλά τη συνήθισα μόλις άρχισαν και οι δύο πλοκές να αποκτούν ενδιαφέρον. Θα προτιμούσα κάτι πιο βαθυστόχαστο μαθηματικά...του λάχιστον να είχε αναπτύξει λίγο τη λύση του προβλήματος της ανάκλασης από γενικές επιφάνειες (αν και όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να την αναζητήσει). Το τέλος (η λύση) για τη νεότερη εποχή ήταν πολύ προβλέψιμη. Πολύ καλές οι σημειώσεις για όποιον ενδιαφέρεται να μελετήσει σε βάθος είτε τις ιστορικές αναφορές είτε τις μαθηματικές. Σαν αστυνομικό μυθιστόρημα ήταν καλό γιατί έλυνε όλες τις απορίες και δεν άφηνε εκκρεμότητες.

[Paola · Rating 3 out of 5]

Αυτό που εκτιμώ πάρα πολύ στον Τ. Μιχαηλίδη είναι ότι ξέρει να στήνει γρήγορα και γλαφυρά εποχές και χαρακτήρες. Εδώ, μέσα από δύο διαφορετικές αστυνομικές ιστορίες, από τη μία, μας μεταφέρει στην Κύπρο του 12ου αιώνα όπου βρέθηκε για λίγο η βασιλική αυλή του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου και μας βάζει κατευθείαν στο θέμα των δολοπλοκιών και της διαφθοράς που τη χαρακτήριζαν και, από την άλλη, στην Κύπρο της δεκαετίας του 1950 όπου επίσης μας ξεδιπλώνει άμεσα τον τρόπο που αντιμετώπιζαν οι Βρετανοί την αποικία τους. Και οι δύο ιστορίες είχαν ενδιαφέρον, η παλαιότερη μάλιστα και έναν ρομαντισμό, και ήταν πολύ καλογραμμένες. Γενικά το βιβλίο μου άρεσε, πέρασα πολύ καλά διαβάζοντάς το.

[Stelios · Rating 4 out of 5]

Λίγη φυσική, πολύ ιστορία και ένα άκρως απολαυστικό αποτέλεσμα

[MTK · Rating 3 out of 5]

Έχω διαβάσει αρκετά βιβλία του Μιχαηλίδη και σε όλα θα έβαζα σταθερά 3 αστέρια. Δεν θα έλεγα ότι πρόκειται για ιδιαίτερα ταλαντούχο συγγραφέα, "μέτρια" θα έλεγα ότι είναι ο πιο δίκαιος χαρακτηρισμός για την γραφή του. Αλλά οι ιστορίες του είναι ενδιαφέρουσες και τα βιβλία διαβάζονται τόσο εύκολα (τα περισσότερα τα τελείωσα σε μια-δυο μέρες) που αξίζει την επένδυση του χρόνου διαβάσματος.

[Mariakok · Rating 4 out of 5]

Φόνοι σε δυο χρονικά επίπεδα. Πολύ καλό!!!

[Haris Sahinidis · Rating 4 out of 5]

Ευχαριστο και καλογραμμενο...