What do you think?
Rate this book
My Heavenly Favourite
I heard you laughing from time to time and you stayed lying there on the flattened hay, and after you left, your body's imprint was left behind, and I rested my hand on the dry blades of grass that were still slightly warm and I wanted to carry on feeling you forever, really I did, but everything changed when you began to speak to me, on 7 July to be precise.
In the tempestuous summer of 2005, on a day that is as hot as the inside of a bovine, a 14-year-old farmer's daughter makes friends with the local veterinarian who looks after her father's cows. He has reached 'the biblical age of seven times seven' and is trying to escape trauma, while she is trying to escape into a world of fantasy. Their obsessive reliance on each other's stories builds into a terrifying trap, with a confession at the heart of it that threatens to rip their small Dutch community apart.
Indelible, audacious and impossible-to-put-down, this novel is powered by the paradoxical beauty of its prose. With its literary sleight and magnifying glass on human instinct, My Heavenly Favourite establishes Rijneveld as one of the bravest and brilliant writers on the world stage.
Praise for The Discomfort of Evening: 'Exceptional.' Financial Times / 'Exhilarating.' Independent / 'Luminous.' Observer / 'Beautifully wild.' Guardian
In the tempestuous summer of 2005, on a day that is as hot as the inside of a bovine, a 14-year-old farmer's daughter makes friends with the local veterinarian who looks after her father's cows. He has reached 'the biblical age of seven times seven' and is trying to escape trauma, while she is trying to escape into a world of fantasy. Their obsessive reliance on each other's stories builds into a terrifying trap, with a confession at the heart of it that threatens to rip their small Dutch community apart.
Indelible, audacious and impossible-to-put-down, this novel is powered by the paradoxical beauty of its prose. With its literary sleight and magnifying glass on human instinct, My Heavenly Favourite establishes Rijneveld as one of the bravest and brilliant writers on the world stage.
Praise for The Discomfort of Evening: 'Exceptional.' Financial Times / 'Exhilarating.' Independent / 'Luminous.' Observer / 'Beautifully wild.' Guardian
336 pages, Hardcover
First published November 5, 2020
357 people are currently reading
13055 people want to read
About the author
Lucas Rijneveld
17 books1,095 followersLucas Rijneveld (b. 1991) grew up in a Reformed farming family in North Brabant before moving to Utrecht. One of the greatest new voices in Dutch literature, his first poetry collection, Kalfsvlies, was awarded the C. Buddingh' Prize for best poetry debut in 2015, with the newspaper de Volkskrant naming him literary talent of the year. In 2018, Atlas Contact published his first novel, De avond is ongemak (The Discomfort of Evening), which won the prestigious ANV Debut Prize and was a national bestseller. The UK edition won the Booker International Prize 2020. Alongside his writing career, Rijneveld works on a dairy farm.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 1,273 reviews
Read
November 15, 2020Ik ga dit niet beoordelen. Ik merk aan alles dat dit een magnifiek boek is. Het is uniek, overdonderend, pontificaal poëtisch, zelfverzekerd, eigenwijs, vuil en toch verfrissend.
Maar net zoals ik kan horen dat een opera van Mozart uitmuntend is, voel ik het niet, geniet ik er niet van en beoordeel ik het dus niet. Het staat als kunstwerk op zich, maar ik behoud afstand. Waarover we niet kunnen spreken, moeten we zwijgen.
Maar net zoals ik kan horen dat een opera van Mozart uitmuntend is, voel ik het niet, geniet ik er niet van en beoordeel ik het dus niet. Het staat als kunstwerk op zich, maar ik behoud afstand. Waarover we niet kunnen spreken, moeten we zwijgen.
February 24, 2024
Now available in English: My Heavenly Favourite
After their International Booker-winning smash hit The Discomfort of Evening, Rijneveld's new effort is a pastiche of Lolita, set in the Dutch bible belt in 2005. Our narrator is a 49-year-old hebephile veterinary, married with two sons of a smiliar age as his victim. In his account, he describes how he groomed, gaslighted and abused the 14-year-old daughter of a farmer - but as this is a Humbert Humbert-like figure, he is of course an unreliable narrator who frames the story differently.
As in The Discomfort of Evening, Rijneveld employs imagery meant to disturb and appall: The vet, himself a victim of incest, blends his sexual obsession with a minor with graphic descriptions of his occupation, often connected to death as in the case of epidemics like hoof-and-mouth disease. From his perspective, his victim, the "fire of his loins", a "nymphet" (Rijneveld plants direct "Lolita"-references in the text, watch out for them), becomes a fluid character, he likens her to a bird, while her boyfriends are compared to other animals like a frog. The vet ponders the potential of his "bird" (whom he frames as a broken animal that he aims to help, while in truth preying on a supposedly easy target) to shape-shift into her lovers, thus: other creatures, which equals an elevation into the mythical realm. The girl also starts to see herself as fluid: She questions her gender identity.
The novel contains a multitude of references to film, music, plays, and paintings, often illustrating the age gap between the predator and his victim. And as this is Rijneveld, we are also dealing with references to the bible, Hitler and 9/11, the last two themes employed to underline how the victim starts to feel guilty, a common phenemonenon when it comes to sexual abuse. The vet is obsessed with the girl and on his way to self-destruction: He is plagued by nightmares and seems to lose grip on reality, while the girl is often described as living in a fantasy world - but is that true? One thing is certain, and the narrator himself admits to it: He tries to explain what happened in a way that makes him look better. Encapsulated in the fictional narrative, we also find hints of Rijneveld's own life, among them, as in their debut, the death of a sibling.
This novel tackles a topic that is, unfortunately, still urgent: You can find book reviews in respectable media outlets that call the relationship between the predator and his victim an "amour fou", that claim that the child falls in love with the vet - seasoned reviewers who walk right into the narrator's trap (and who obviously haven't understood Lolita either). This reflects that the narrative of "love" between a child and a grown man still circulates in our society, and that people are ready to detect it in texts that do not even try to tell this story - the narrator does, but Rijneveld clearly does not, and there are plenty of hints in the text to prove it.
I have to admit that, much like in the case of The Discomfort of Evening, this is not literature that I enjoy reading, but I see and highly respect what Rijneveld is aiming to do here, and I applaud them for their innovative potential. The way they mix realistic and surreal elements, how they blend animals and people, the mundane and the mythological, is highly impressive. Now I would like to read something by them that takes place in a different setting - let's see what they come up with next!
After their International Booker-winning smash hit The Discomfort of Evening, Rijneveld's new effort is a pastiche of Lolita, set in the Dutch bible belt in 2005. Our narrator is a 49-year-old hebephile veterinary, married with two sons of a smiliar age as his victim. In his account, he describes how he groomed, gaslighted and abused the 14-year-old daughter of a farmer - but as this is a Humbert Humbert-like figure, he is of course an unreliable narrator who frames the story differently.
As in The Discomfort of Evening, Rijneveld employs imagery meant to disturb and appall: The vet, himself a victim of incest, blends his sexual obsession with a minor with graphic descriptions of his occupation, often connected to death as in the case of epidemics like hoof-and-mouth disease. From his perspective, his victim, the "fire of his loins", a "nymphet" (Rijneveld plants direct "Lolita"-references in the text, watch out for them), becomes a fluid character, he likens her to a bird, while her boyfriends are compared to other animals like a frog. The vet ponders the potential of his "bird" (whom he frames as a broken animal that he aims to help, while in truth preying on a supposedly easy target) to shape-shift into her lovers, thus: other creatures, which equals an elevation into the mythical realm. The girl also starts to see herself as fluid: She questions her gender identity.
The novel contains a multitude of references to film, music, plays, and paintings, often illustrating the age gap between the predator and his victim. And as this is Rijneveld, we are also dealing with references to the bible, Hitler and 9/11, the last two themes employed to underline how the victim starts to feel guilty, a common phenemonenon when it comes to sexual abuse. The vet is obsessed with the girl and on his way to self-destruction: He is plagued by nightmares and seems to lose grip on reality, while the girl is often described as living in a fantasy world - but is that true? One thing is certain, and the narrator himself admits to it: He tries to explain what happened in a way that makes him look better. Encapsulated in the fictional narrative, we also find hints of Rijneveld's own life, among them, as in their debut, the death of a sibling.
This novel tackles a topic that is, unfortunately, still urgent: You can find book reviews in respectable media outlets that call the relationship between the predator and his victim an "amour fou", that claim that the child falls in love with the vet - seasoned reviewers who walk right into the narrator's trap (and who obviously haven't understood Lolita either). This reflects that the narrative of "love" between a child and a grown man still circulates in our society, and that people are ready to detect it in texts that do not even try to tell this story - the narrator does, but Rijneveld clearly does not, and there are plenty of hints in the text to prove it.
I have to admit that, much like in the case of The Discomfort of Evening, this is not literature that I enjoy reading, but I see and highly respect what Rijneveld is aiming to do here, and I applaud them for their innovative potential. The way they mix realistic and surreal elements, how they blend animals and people, the mundane and the mythological, is highly impressive. Now I would like to read something by them that takes place in a different setting - let's see what they come up with next!
January 17, 2021
Bevat thema's die sterk lijken op de Avond is ongemak, maar met taal die ademloos en onverbiddelijk is in een grote stream of consciousness, wat het thema van kindermisbruik, trauma en rouw nog moeilijker verteerbaar maakt
Een dode kan niet kapot zijn, een dode is dood, niet meer dan dat. Diegene die achterblijft is kapot. In wel duizend stukjes.
In het kader van boeken over ongemakkelijke onderwerpen is Mijn lieve gunsteling er eentje. Als lezer wordt je meegesleept in de koortsachtige en ademloze monologen van een 49 jarige veearts die een seksuele obsessie ontwikkeld voor een 14 jarig meisje .
Karakters
De tekst is vol van metaforen die geworteld zijn in het boerenleven, alles wat er gebeurt wordt bezien vanuit een lens van uiers, kalveren of stront. De verteller Kurt heeft ook voldoende trauma’s achter de kiezen, zoals het ontdekken van een zelfmoordenaar rondom de mond- en klauwzeer crisis en seksueel misbruik in zijn eigen verleden.
De ademloze bladspiegel, herhaling van thema’s en algehele bedrukking die komt vanuit de trauma’s van zowel Kurt als zijn slachtoffer maakte dat ik dit boek met behoorlijke tegenzin oppakte, ondanks mooie taal zoals: Ik wilde je zo graag laten zien dat je geen pijn nodig had om te mogen bestaan.
Toch vond ik zelf zijn biecht minder aangrijpend dan de taal van het meisje waaromheen hij cirkelt:
Soms voel ik me zo gelukkig dat ik het liefst dood wil, omdat ik weet dat het tijdelijk is, dat ik er ieder moment weer afscheid van kan moeten nemen.
Het meisje wat het hart van zijn obsessie vormt heeft het ook niet makkelijk met een dode broer en moeder (vergelijkbaar met Jas, hoofdpersoon van De avond is ongemak, fantasieën over vliegen door vleugels te groeien (en dan zich schuldig te voelen over de Twin Towers), van de melksilo af te springen en imaginaire gesprekken met Hitler en Freud als coping mechanisme.
Het anders zijn, van een jongetje willen zijn en geen borsten hebben tot een missende moeder, dode broer, emotioneel afwezige vader en een overactieve verbeelding wordt ook nog vermengt met een vreemde onbevangenheid en onschuldigheid.
De gunsteling van de veearts lijkt soms nog meer psychisch disturbing dan onze pedofiele narrator, met zelfverminking, obsessief neuspeuteren, een focus op piemels (... en je boog je over hem heen en fluisterde: Alvast bedankt, beste otter, voor je piemel, we zullen er goed voor zorgen) en Hitler en Freud als imaginaire vrienden.
Hoewel hij ook verre van normaal is met masturbatie op Proust (letterlijk), en een focus op pop, cultuur en literaire vermeldingen. De verteller is notoir onbetrouwbaar, niet alleen in daden maar zelfs al als hij opschrijft dat sommige dingen niet zo gezegd kunnen zijn chronologisch gezien.
Vertelwijze
Dat de grootste verlating niet zat in het weggaan maar in het dreigement
Het verhaal wordt in een ademloze, lyrische, Bijbelse wijze verteld, in zeer lange zinnen.
De bekleding van de wereld van Mijn Lieve Gunsteling heeft op de een of andere manier echt iets naars. Ook de droomscene met het doodgeboren zusje aan het eind van hoofdstuk 30 kan wedijveren met het ergste wat Stephen King oproept. Oh oke nog een overlijden op een eind en het leed wat Kurt aangericht heeft is niet alleen misbruik, maar hij heeft ook al eerder in het leven van zijn obsessie een trauma veroorzaakt.
Pas op pagina 289 komt hetgeen waar het hele boek naar toe werkt en eigenlijk weet je exact al hoe het gaat aflopen na 10% maar wordt het uitbeelden van de ziekelijke obsessie nog 90% langer volgehouden.
Een beklemmend en naar boek, met prachtige taal, maar uiteindelijk weinig nieuws tegenover de thema's die al in De avond is ongemak aangesneden zijn door Marieke Lucas Rijneveld.
Een dode kan niet kapot zijn, een dode is dood, niet meer dan dat. Diegene die achterblijft is kapot. In wel duizend stukjes.
In het kader van boeken over ongemakkelijke onderwerpen is Mijn lieve gunsteling er eentje. Als lezer wordt je meegesleept in de koortsachtige en ademloze monologen van een 49 jarige veearts die een seksuele obsessie ontwikkeld voor een 14 jarig meisje .
Karakters
De tekst is vol van metaforen die geworteld zijn in het boerenleven, alles wat er gebeurt wordt bezien vanuit een lens van uiers, kalveren of stront. De verteller Kurt heeft ook voldoende trauma’s achter de kiezen, zoals het ontdekken van een zelfmoordenaar rondom de mond- en klauwzeer crisis en seksueel misbruik in zijn eigen verleden.
De ademloze bladspiegel, herhaling van thema’s en algehele bedrukking die komt vanuit de trauma’s van zowel Kurt als zijn slachtoffer maakte dat ik dit boek met behoorlijke tegenzin oppakte, ondanks mooie taal zoals: Ik wilde je zo graag laten zien dat je geen pijn nodig had om te mogen bestaan.
Toch vond ik zelf zijn biecht minder aangrijpend dan de taal van het meisje waaromheen hij cirkelt:
Soms voel ik me zo gelukkig dat ik het liefst dood wil, omdat ik weet dat het tijdelijk is, dat ik er ieder moment weer afscheid van kan moeten nemen.
Het meisje wat het hart van zijn obsessie vormt heeft het ook niet makkelijk met een dode broer en moeder (vergelijkbaar met Jas, hoofdpersoon van De avond is ongemak, fantasieën over vliegen door vleugels te groeien (en dan zich schuldig te voelen over de Twin Towers), van de melksilo af te springen en imaginaire gesprekken met Hitler en Freud als coping mechanisme.
Het anders zijn, van een jongetje willen zijn en geen borsten hebben tot een missende moeder, dode broer, emotioneel afwezige vader en een overactieve verbeelding wordt ook nog vermengt met een vreemde onbevangenheid en onschuldigheid.
De gunsteling van de veearts lijkt soms nog meer psychisch disturbing dan onze pedofiele narrator, met zelfverminking, obsessief neuspeuteren, een focus op piemels (... en je boog je over hem heen en fluisterde: Alvast bedankt, beste otter, voor je piemel, we zullen er goed voor zorgen) en Hitler en Freud als imaginaire vrienden.
Hoewel hij ook verre van normaal is met masturbatie op Proust (letterlijk), en een focus op pop, cultuur en literaire vermeldingen. De verteller is notoir onbetrouwbaar, niet alleen in daden maar zelfs al als hij opschrijft dat sommige dingen niet zo gezegd kunnen zijn chronologisch gezien.
Vertelwijze
Dat de grootste verlating niet zat in het weggaan maar in het dreigement
Het verhaal wordt in een ademloze, lyrische, Bijbelse wijze verteld, in zeer lange zinnen.
De bekleding van de wereld van Mijn Lieve Gunsteling heeft op de een of andere manier echt iets naars. Ook de droomscene met het doodgeboren zusje aan het eind van hoofdstuk 30 kan wedijveren met het ergste wat Stephen King oproept. Oh oke nog een overlijden op een eind en het leed wat Kurt aangericht heeft is niet alleen misbruik, maar hij heeft ook al eerder in het leven van zijn obsessie een trauma veroorzaakt.
Pas op pagina 289 komt hetgeen waar het hele boek naar toe werkt en eigenlijk weet je exact al hoe het gaat aflopen na 10% maar wordt het uitbeelden van de ziekelijke obsessie nog 90% langer volgehouden.
Een beklemmend en naar boek, met prachtige taal, maar uiteindelijk weinig nieuws tegenover de thema's die al in De avond is ongemak aangesneden zijn door Marieke Lucas Rijneveld.
November 30, 2020
Niet elk goed boek is ook leuk om te lezen.
February 1, 2024
Lolita amidst the Dutch cows
I’m going to join the opinion expressed by my GR friend and literary critic Joachim Stoop: this certainly is a unique reading experience for the Dutch language area, but it didn’t captivate me, not at all, really. Just like in Rijneveld's firstling The Discomfort of Evening, farm life in the Dutch bible belt is the setting of this story. The text is teeming with technical terms from the farming and veterinary sector, which give it a very special ‘cachet’. The author also continues to use a very unusual but often wonderfully visual vocabulary, which once again shows his background as a poet.
But then there's the story, or rather, the 400-page monologue of a middle-aged vet, husband and father, who puts into words his passion for a 14-year-old farm girl (hence the title "My heavenly Favourite"), describing how he gradually wins her for him. Humbert Humbert now inevitably pops up in the reader's mind, and indeed, Rijneveld seems to be completely following the Nabokov trail in terms of content: our unnamed vet goes all the way with superlatives to describe his love for the "innocent" girl and draw her into his web. I put innocent between quotation marks, because just as often as with Nabokov it appears from the monologue that the girl – also not mentioned by name – finds herself in the twilight zone between childish naivety and a growing insight into the facts of life. That ambiguity is one of the stronger sides of this story. Of course, just as with Nabokov we are dealing with a very unreliable narrator, here.
As to the writing style, this book seems more inspired by the feverish monologue novels of Samuel Beckett and the endlessly drawn-out sentences of Marcel Proust. Rijneveld regularly quotes both iconic authors, perhaps in recognition of his sources of inspiration, whilst Nabokov, strangely enough, remains unmentioned. In addition to the agricultural and biblical references, he adds the incestuous childhood experiences of the vet and the girl's flying obsession and gender fluidity as her own accents. While I am writing this, I am thinking: “All in all this is quite a cocktail, this can only be a rich and virtuoso book”, and that is true.
But then I come to the first sentence of my review: "It didn’t captivate me, not at all", and I don't mean that as a cheap distancing from the perverse, pedophile relationship that is described. No, to me both content and form just didn't work. Rijneveld undeniably is an enormous talent, but he clearly still has to grow. In that respect, this book can rather be seen as an exercise in which the still very young author shows how he has processed some epigones of world literature in a very personal way. Rating 2.5 stars.
I've updated this review to align it with the shifting gender preference of the author.
I’m going to join the opinion expressed by my GR friend and literary critic Joachim Stoop: this certainly is a unique reading experience for the Dutch language area, but it didn’t captivate me, not at all, really. Just like in Rijneveld's firstling The Discomfort of Evening, farm life in the Dutch bible belt is the setting of this story. The text is teeming with technical terms from the farming and veterinary sector, which give it a very special ‘cachet’. The author also continues to use a very unusual but often wonderfully visual vocabulary, which once again shows his background as a poet.
But then there's the story, or rather, the 400-page monologue of a middle-aged vet, husband and father, who puts into words his passion for a 14-year-old farm girl (hence the title "My heavenly Favourite"), describing how he gradually wins her for him. Humbert Humbert now inevitably pops up in the reader's mind, and indeed, Rijneveld seems to be completely following the Nabokov trail in terms of content: our unnamed vet goes all the way with superlatives to describe his love for the "innocent" girl and draw her into his web. I put innocent between quotation marks, because just as often as with Nabokov it appears from the monologue that the girl – also not mentioned by name – finds herself in the twilight zone between childish naivety and a growing insight into the facts of life. That ambiguity is one of the stronger sides of this story. Of course, just as with Nabokov we are dealing with a very unreliable narrator, here.
As to the writing style, this book seems more inspired by the feverish monologue novels of Samuel Beckett and the endlessly drawn-out sentences of Marcel Proust. Rijneveld regularly quotes both iconic authors, perhaps in recognition of his sources of inspiration, whilst Nabokov, strangely enough, remains unmentioned. In addition to the agricultural and biblical references, he adds the incestuous childhood experiences of the vet and the girl's flying obsession and gender fluidity as her own accents. While I am writing this, I am thinking: “All in all this is quite a cocktail, this can only be a rich and virtuoso book”, and that is true.
But then I come to the first sentence of my review: "It didn’t captivate me, not at all", and I don't mean that as a cheap distancing from the perverse, pedophile relationship that is described. No, to me both content and form just didn't work. Rijneveld undeniably is an enormous talent, but he clearly still has to grow. In that respect, this book can rather be seen as an exercise in which the still very young author shows how he has processed some epigones of world literature in a very personal way. Rating 2.5 stars.
I've updated this review to align it with the shifting gender preference of the author.
November 2, 2022
Jego ulubionym obrazem jest “Guernica” Picassa. Dzieło “z białym bykiem, koniem, rozpaczą, bólem i chaosem w jednym”. Zna dobrze mitologię i podziwia putta. Czasem czuje się jak baran z Księgi Rodzaju, zwierzę, które Abraham zobaczył, gdy było “uwikłane rogami w zaroślach”. Patriarcha uwolnił barana, ale po to tylko, by złożyć go w ofierze. Ale jedno wiemy na pewno - “rozdygotany trędowatymi myślami” narrator powieści Marieke Lucasa Rijnevelda (w kongenialnym przekładzie Jerzego Kocha) ofiarą nie jest. To człowiek na wskroś zły, a jego opowieść jednocześnie odrzuca i wwierca się w mózg osoby czytającej jak jakiś podstępny robak.
Znajdujemy się w świecie znanym z poprzedniej, debiutanckiej powieści Rijnevelda, “Niepokój przychodzi o zmierzchu”, ale poszukiwanie podobieństw może być zwodnicze. Bohaterka i adresatka opowieści snutych przez weterynarza-pedofila przypomina Jas, a jednocześnie jest kimś innym. W tle historii uwodzenia nastoletniej dziewczynki jest śmierć jej brata w wypadku samochodowym, która doprowadziła do rozpadu rodziny - matka opuszcza gospodarstwo (a może umiera - tego na pewno nie wiemy), a ojciec niemal przestaje interesować się swoją 14-letnią c��rką i drugim synem. Mamy tu epidemię pryszczycy, tragedię holenderskich rolników, ale przede wszystkim obraz dojrzewania w drastycznie trudnym świecie.
Osoby czytające “Niepokój…” z pewnością pamiętają weterynarza, który już w tamtej powieści był postacią - no właśnie - niepokojącą. Tutaj awansuje do roli narratora i w kilkudziesięciu monologach przypominających strumień świadomości opowiada o swojej fascynacji dziewczynką, rekonstruując (albo dając nam złudzenie rekonstrukcji) wydarzenia, które doprowadziły do przemocy seksualnej, ale też uwięzienia i procesu sądowego.
Choć to potwornie trudna w wytrzymaniu lektura, zachwyca niesamowitą wręcz erudycją autora, który włącza do swojej opowieści dziesiątki motywów - od Biblii, mitologii przez malarstwo, teksty piosenek, filmy po książki - tworząc niejednoznaczny, szalony, drażniący i ohydny momentami świat. I choć najważniejsza, najbardziej czytelna, jest oczywiście gra z “Lolitą” Nabokova, Rijneveld poukrywał w “Moim małym zwierzaku” dziesiątki tropów interpretacyjnych, których można się chwytać podczas lektury, czy rozważań o książce. Nabokov pisał w słynnym zdaniu: “Lolito, światłości mojego życia, żagwio moich lędźwi”. Narrator książki Rijnevelda mówi”: “byłaś płomieniem moich lędźwi”. I pyta: “jak miałbym go zdławić, nie gasząc siebie?”
Zapiski 49-letniego weterynarza nie są próbą uzasadnienia czy jedynie racjonalizacji tego, co się wydarzyło. W tych lepkich słowach czytelnik odkrywa pewien rodzaj świadomości narratora, który momentami zdaje sobie sprawę z tego, do czego prowadzi jego zachowanie (“dlaczego ja jeszcze bardziej paskudziłem tę młodą naiwnie dziecięcą istotę, istotę wtedy tak bardzo jeszcze przepełnioną chęcią życia, tego nie potrafię wyjaśnić”), ale jest jak motylica wątrobowa wdzierająca się pod skórę wołu, co by skorzystać z jednej z wielu genialnych metafor użytych w “Moim małym zwierzaku”.
Zanurzanie się w psychikę przestępcy seksualnego, który z detalami opisuje swoje czyny to zadanie dla wytrzymałych. Rijneveld w przeciwieństwie do Nabokova nie uwodzi nas napięciem wytwarzającym się między zbrodniarzem, a ofiarą. Tu czytelnika uwieść może jedynie niezwykły język i sposób opowiadania, w którym powoli odsłaniają się wydarzenia, ale też pojawiają tropy do innych możliwych odczytań (warto przypomnieć sobie “Osadę” Shyamalana).
Dla mnie najciekawsza w “Moim małym zwierzaku” była opowieść o dorastaniu młodej dziewczyny, widzianym tu z dwóch perspektyw - chorego psychicznie umysłu, ale też pamiętnika dziewczyny, który znajduje się wśród dowodów procesu przeciwko weterynarzowi. Z tych rozdziałów wyłania się intymny obraz samotnej dziewczyny, która dorasta w świecie tradycyjnej moralności i zasad, a jednocześnie w świecie popkultury, gdzie Kurt Cobain, The Cranberries i Kate Bush są równie ważnymi punktami odniesień jak rodzina, wieś, czy szkoła.
Przeistaczanie się z dziecka w nastolatką, czy nawet już dorosłą osobę jest tu drażniące, bo choć dziewczynka jest ofiarą, to przecież jej świat też jest dziwaczny, wypełniony myślami o Hitlerze i Freudzie, pełen samobójczych fantazji i wizji niemal apokaliptycznych. Nie usprawiedliwia to w żadnym momencie czynów narratora, ale w doskonały sposób pokazuje jak wygląda dojrzewanie młodych ludzi obciążonych kompleksami i traumą - temat znany z poprzedniej książki, tu znajduje bardziej radykalny opis.
“Kurt – odezwałaś się do mnie w dniu, który był rozgrzany jak wnętrze pustorożca”, pisze weterynarz marzący o tym, by dziewczyna zwracała się do niego imieniem wokalisty Nirvany. Niewielu chłopców miało to imię. “Byłem twoim Clyde’em, byłem twoim Kurtem”, pisze weterynarz. Rijneveld opisuje w tej książce przeźroczystość molestowania seksualnego. Przez długi czas nikt nie dostrzega, że w relacji weterynarza z dziewczyną jest coś - delikatnie mówiąc - niestosownego. Znamy wiele sposobów na zaprzeczenie temu, co naprawdę się dzieje, co widzimy i słyszymy. I właśnie o tym jest dla mnie ta niezwykła powieść - o kulturowym przyzwoleniu na przemoc seksualną, niewidzialność jej struktur, nawet gdy dotyczy to dzieci.
Akurat tuż przed lekturą powieści Rijnevelda czytałem “Czarodzieja” Colma Toibina (tłum. Jerzy Kozłowski), beletryzowaną biografię Thomasa Manna, w której autor nie widział nic niestosownego w scenach lubieżnego przyglądania się autora “Buddenbrooków” chłopcu na weneckiej plaży. W “Śmierci w Wenecji” (tłum. L. Staff) mamy przecież identyczne jak u Rijnevelda opisy Tadzia, który “biegł przez fale, ubijając nogami oporną wodę na pianę, z głową w tył podaną; warto było widzieć, jak pełna życia postać, młodzieńczo powabna i niedojrzała, z ociekającymi lokami i piękna jak delikatny bóg, nadchodząc z głębin nieba i morza wynurza się i uciekała z żywiołu”.
Mitologizacja i uwznioślenie w dziele Manna służy tylko zaciemnieniu prawdziwego znaczenia tego obrazu. To nie tylko “Lolita”, tak oczywisty punkt odniesień w kontekście powieści Rijnvelda, ale i cała kultura, która naznaczona jest przemocą seksualną wobec dzieci i osób dorastających. Demitologizacja u Rijnevelda odbywa się za pomocą przesady, nadmiaru, rokokowego wręcz kolorytu metafor i porównań, dzięki któremu odkrywamy ich sztuczność, widząc, co ta teatralna scenografia chce zasłonić.
“Mój mały zwierzaku” jest powieścią literacko radykalną. Celowo przegadaną, momentami sztuczną, podsuwającą niewygodne interpretacje (a co, jeśli narratora wymyśliła ofiara?), przez co wybitną. Bohaterka wyznań w powieści Rijnevelda stała się “ostateczną praktyką” swojego prześladowcy. Nie ma tu pocieszenia, nie ma banalnej próby znalezienia dobra w czymś na wskroś złym. To dzisiaj też w literaturze jest radykalne.
Znajdujemy się w świecie znanym z poprzedniej, debiutanckiej powieści Rijnevelda, “Niepokój przychodzi o zmierzchu”, ale poszukiwanie podobieństw może być zwodnicze. Bohaterka i adresatka opowieści snutych przez weterynarza-pedofila przypomina Jas, a jednocześnie jest kimś innym. W tle historii uwodzenia nastoletniej dziewczynki jest śmierć jej brata w wypadku samochodowym, która doprowadziła do rozpadu rodziny - matka opuszcza gospodarstwo (a może umiera - tego na pewno nie wiemy), a ojciec niemal przestaje interesować się swoją 14-letnią c��rką i drugim synem. Mamy tu epidemię pryszczycy, tragedię holenderskich rolników, ale przede wszystkim obraz dojrzewania w drastycznie trudnym świecie.
Osoby czytające “Niepokój…” z pewnością pamiętają weterynarza, który już w tamtej powieści był postacią - no właśnie - niepokojącą. Tutaj awansuje do roli narratora i w kilkudziesięciu monologach przypominających strumień świadomości opowiada o swojej fascynacji dziewczynką, rekonstruując (albo dając nam złudzenie rekonstrukcji) wydarzenia, które doprowadziły do przemocy seksualnej, ale też uwięzienia i procesu sądowego.
Choć to potwornie trudna w wytrzymaniu lektura, zachwyca niesamowitą wręcz erudycją autora, który włącza do swojej opowieści dziesiątki motywów - od Biblii, mitologii przez malarstwo, teksty piosenek, filmy po książki - tworząc niejednoznaczny, szalony, drażniący i ohydny momentami świat. I choć najważniejsza, najbardziej czytelna, jest oczywiście gra z “Lolitą” Nabokova, Rijneveld poukrywał w “Moim małym zwierzaku” dziesiątki tropów interpretacyjnych, których można się chwytać podczas lektury, czy rozważań o książce. Nabokov pisał w słynnym zdaniu: “Lolito, światłości mojego życia, żagwio moich lędźwi”. Narrator książki Rijnevelda mówi”: “byłaś płomieniem moich lędźwi”. I pyta: “jak miałbym go zdławić, nie gasząc siebie?”
Zapiski 49-letniego weterynarza nie są próbą uzasadnienia czy jedynie racjonalizacji tego, co się wydarzyło. W tych lepkich słowach czytelnik odkrywa pewien rodzaj świadomości narratora, który momentami zdaje sobie sprawę z tego, do czego prowadzi jego zachowanie (“dlaczego ja jeszcze bardziej paskudziłem tę młodą naiwnie dziecięcą istotę, istotę wtedy tak bardzo jeszcze przepełnioną chęcią życia, tego nie potrafię wyjaśnić”), ale jest jak motylica wątrobowa wdzierająca się pod skórę wołu, co by skorzystać z jednej z wielu genialnych metafor użytych w “Moim małym zwierzaku”.
Zanurzanie się w psychikę przestępcy seksualnego, który z detalami opisuje swoje czyny to zadanie dla wytrzymałych. Rijneveld w przeciwieństwie do Nabokova nie uwodzi nas napięciem wytwarzającym się między zbrodniarzem, a ofiarą. Tu czytelnika uwieść może jedynie niezwykły język i sposób opowiadania, w którym powoli odsłaniają się wydarzenia, ale też pojawiają tropy do innych możliwych odczytań (warto przypomnieć sobie “Osadę” Shyamalana).
Dla mnie najciekawsza w “Moim małym zwierzaku” była opowieść o dorastaniu młodej dziewczyny, widzianym tu z dwóch perspektyw - chorego psychicznie umysłu, ale też pamiętnika dziewczyny, który znajduje się wśród dowodów procesu przeciwko weterynarzowi. Z tych rozdziałów wyłania się intymny obraz samotnej dziewczyny, która dorasta w świecie tradycyjnej moralności i zasad, a jednocześnie w świecie popkultury, gdzie Kurt Cobain, The Cranberries i Kate Bush są równie ważnymi punktami odniesień jak rodzina, wieś, czy szkoła.
Przeistaczanie się z dziecka w nastolatką, czy nawet już dorosłą osobę jest tu drażniące, bo choć dziewczynka jest ofiarą, to przecież jej świat też jest dziwaczny, wypełniony myślami o Hitlerze i Freudzie, pełen samobójczych fantazji i wizji niemal apokaliptycznych. Nie usprawiedliwia to w żadnym momencie czynów narratora, ale w doskonały sposób pokazuje jak wygląda dojrzewanie młodych ludzi obciążonych kompleksami i traumą - temat znany z poprzedniej książki, tu znajduje bardziej radykalny opis.
“Kurt – odezwałaś się do mnie w dniu, który był rozgrzany jak wnętrze pustorożca”, pisze weterynarz marzący o tym, by dziewczyna zwracała się do niego imieniem wokalisty Nirvany. Niewielu chłopców miało to imię. “Byłem twoim Clyde’em, byłem twoim Kurtem”, pisze weterynarz. Rijneveld opisuje w tej książce przeźroczystość molestowania seksualnego. Przez długi czas nikt nie dostrzega, że w relacji weterynarza z dziewczyną jest coś - delikatnie mówiąc - niestosownego. Znamy wiele sposobów na zaprzeczenie temu, co naprawdę się dzieje, co widzimy i słyszymy. I właśnie o tym jest dla mnie ta niezwykła powieść - o kulturowym przyzwoleniu na przemoc seksualną, niewidzialność jej struktur, nawet gdy dotyczy to dzieci.
Akurat tuż przed lekturą powieści Rijnevelda czytałem “Czarodzieja” Colma Toibina (tłum. Jerzy Kozłowski), beletryzowaną biografię Thomasa Manna, w której autor nie widział nic niestosownego w scenach lubieżnego przyglądania się autora “Buddenbrooków” chłopcu na weneckiej plaży. W “Śmierci w Wenecji” (tłum. L. Staff) mamy przecież identyczne jak u Rijnevelda opisy Tadzia, który “biegł przez fale, ubijając nogami oporną wodę na pianę, z głową w tył podaną; warto było widzieć, jak pełna życia postać, młodzieńczo powabna i niedojrzała, z ociekającymi lokami i piękna jak delikatny bóg, nadchodząc z głębin nieba i morza wynurza się i uciekała z żywiołu”.
Mitologizacja i uwznioślenie w dziele Manna służy tylko zaciemnieniu prawdziwego znaczenia tego obrazu. To nie tylko “Lolita”, tak oczywisty punkt odniesień w kontekście powieści Rijnvelda, ale i cała kultura, która naznaczona jest przemocą seksualną wobec dzieci i osób dorastających. Demitologizacja u Rijnevelda odbywa się za pomocą przesady, nadmiaru, rokokowego wręcz kolorytu metafor i porównań, dzięki któremu odkrywamy ich sztuczność, widząc, co ta teatralna scenografia chce zasłonić.
“Mój mały zwierzaku” jest powieścią literacko radykalną. Celowo przegadaną, momentami sztuczną, podsuwającą niewygodne interpretacje (a co, jeśli narratora wymyśliła ofiara?), przez co wybitną. Bohaterka wyznań w powieści Rijnevelda stała się “ostateczną praktyką” swojego prześladowcy. Nie ma tu pocieszenia, nie ma banalnej próby znalezienia dobra w czymś na wskroś złym. To dzisiaj też w literaturze jest radykalne.
December 30, 2020
Ik kon niet door dit boek heen komen, en dat heeft meerdere redenen. Ten eerste de vorm. De lange zinnen, de honderden referenties en weetjes tussendoor, de songteksten, en voornamelijk de uitspraken van de 'uitverkorene' die een 14-jarige nooit zou doen. Serieus, dit kind praat als een twintigjarige jongen die net een jaar van z'n bachelor filosofie achter de rug heeft.
Dan het onderwerp. Daar heb ik an sich geen problemen mee (lees: geen moeite mee om over te lezen). Het onderwerp doet natuurlijk denken aan Lolita... en de hele vorm lijkt regelrecht gestolen te zijn. En laat Lolita nou het mooiste boek zijn dat ik ooit heb gelezen. De vorm van een soort 'confessional', met een onbetrouwbare verteller, het aanspreken van de magistraten... Waarom moeten ditzelfde onderwerp plus soortgelijke vorm nog een keer gemaakt worden als er al zo iets als pure perfectie bestaat in de vorm van Lolita? Rijneveld weet natuurlijk wat die doet met regelrechte citaten uit Lolita, maar het stuit me tegen de borst. Want wanneer is iets een ode aan en wanneer wordt het een slap aftreksel van? Een minder goede Nederlandse deel twee? Al met al niet aan mij besteed. Maar Marieke Lucas, als je dit leest, het is niks persoonlijks want ik wil je alsnog in mijn broekzak overal mee naartoe nemen.
Dan het onderwerp. Daar heb ik an sich geen problemen mee (lees: geen moeite mee om over te lezen). Het onderwerp doet natuurlijk denken aan Lolita... en de hele vorm lijkt regelrecht gestolen te zijn. En laat Lolita nou het mooiste boek zijn dat ik ooit heb gelezen. De vorm van een soort 'confessional', met een onbetrouwbare verteller, het aanspreken van de magistraten... Waarom moeten ditzelfde onderwerp plus soortgelijke vorm nog een keer gemaakt worden als er al zo iets als pure perfectie bestaat in de vorm van Lolita? Rijneveld weet natuurlijk wat die doet met regelrechte citaten uit Lolita, maar het stuit me tegen de borst. Want wanneer is iets een ode aan en wanneer wordt het een slap aftreksel van? Een minder goede Nederlandse deel twee? Al met al niet aan mij besteed. Maar Marieke Lucas, als je dit leest, het is niks persoonlijks want ik wil je alsnog in mijn broekzak overal mee naartoe nemen.
January 10, 2021
Ik kon je niet wegleggen, mijn lieve gunsteling.
Zie filmpje.
(Een recensie, liefdesbrief, bekentenis en ode.)
Zie filmpje.
(Een recensie, liefdesbrief, bekentenis en ode.)
May 29, 2021
Leest als één lang gedicht, waarbij je na elk hoofdstuk even de tijd krijgt om naar adem te happen. Zo duister en pervers, dat ik me bijna bezwaard voel om het zo goed te vinden. Echt enorm mooi.
March 13, 2024
Reviewed on my Substack: https://barrypierce.substack.com/p/my...
April 18, 2022
Wat een mokerslag! Helemaal anders, volgens mij zelfs beter dan haar debuut ‘De avond is ongemak’. Dat verhaal over een diepgelovige niet-communicerende boerenfamilie vond ik zo typisch Nederlands, er was alleen die opvallend rauwe stijl. Dit is echter totaal andere koek. Dit boek verdient de Booker Price nog meer, het lijkt qua stijl trouwens op ‘Milkman’, het boek van die andere Booker-laureaat Anna Burns (dat ik in tegenstelling tot deze echt niet graag gelezen heb). 'Mijn lieve gunsteling' getuigt van de liefde van een 49-jarige dierenarts voor een 14-jarige en bestaat uit pagina’s vol meanderende zinnen die vrijwel uitsluitend uit komma’s bestaan. Punten zijn zeldzaam, de ene gedachte volgt de andere op en toch leest alles supervlot. Met toenemend afgrijzen lees je hoe de veearts de fantasieën van het meisje misbruikt om haar te verleiden tot seks. Schitterende beeldrijke taal, hoe luguber het verhaal ook is. Ik herlees haar debuut!
December 24, 2020
Ik herlees wat ik over 'De avond is ongemak' heb geschreven - ik herinner me dat ik heel erg onder de indruk was. Ik zou bijna een copy paste kunnen maken voor deze bespreking. Is dat nu positief of niet?
'Mijn lieve gunsteling' exploreert dezelfde thema's, dezelfde duisternis, somberte, dezelfde diepe menselijke afgronden maar is op de allereerste plaats een feest van de taal. Marieke Lucas Rijneveld demonstreert hier, nog méér dan in 'De avond is ongemak' dat geen enkele zin, geen enkel woord dat ze schrijft daar zomaar staat. Je voelt hoe hard ze hieraan geschreven en herschreven heeft.
Rijneveld wordt om haar poëtische, bloemrijke taal, in de recensies die ik lees, uitgebreid bejubeld - maar wat voor mij een minpuntje was in 'De avond is ongemak' geldt hier des te meer: de taal is té overheersend en laat nog nauwelijks ruimte voor het verhaal. Na 'De avond is ongemak' vond ik dat ze nog moest leren schrappen, dat ze als debutant nog moest leren doseren maar in 'Mijn lieve gunsteling' doet ze net het omgekeerde en voor mij was dat te veel van het goede. Toch kan ik me voorstellen dat nu net dit andere lezers zo in vervoering brengt.
De oneindige metaforen, de talloze vergelijkingen, de bladzijdenlange zinnen...gunnen de lezer geen enkele adempauze. De stream of consciousness, de voortdurende monoloog ...leidde bij mij tot een eenvorming, eentonig gezoem. Dit klinkt onrespectvol en eigenlijk bedoel ik het niet zo maar voor mij werkte het deze keer niet. Ik voelde het niet, ondanks mijn bewondering voor Rijnevelds schrijverstalent.
En ja, dat vind ik toch jammer - zoals een afspraak met een goede vriend achteraf gezien toch maar een beetje vervelend was en je kan dat niet goed toegeven aan jezelf omdat het nu eenmaal zo'n goede vriend is.
'Mijn lieve gunsteling' exploreert dezelfde thema's, dezelfde duisternis, somberte, dezelfde diepe menselijke afgronden maar is op de allereerste plaats een feest van de taal. Marieke Lucas Rijneveld demonstreert hier, nog méér dan in 'De avond is ongemak' dat geen enkele zin, geen enkel woord dat ze schrijft daar zomaar staat. Je voelt hoe hard ze hieraan geschreven en herschreven heeft.
Rijneveld wordt om haar poëtische, bloemrijke taal, in de recensies die ik lees, uitgebreid bejubeld - maar wat voor mij een minpuntje was in 'De avond is ongemak' geldt hier des te meer: de taal is té overheersend en laat nog nauwelijks ruimte voor het verhaal. Na 'De avond is ongemak' vond ik dat ze nog moest leren schrappen, dat ze als debutant nog moest leren doseren maar in 'Mijn lieve gunsteling' doet ze net het omgekeerde en voor mij was dat te veel van het goede. Toch kan ik me voorstellen dat nu net dit andere lezers zo in vervoering brengt.
De oneindige metaforen, de talloze vergelijkingen, de bladzijdenlange zinnen...gunnen de lezer geen enkele adempauze. De stream of consciousness, de voortdurende monoloog ...leidde bij mij tot een eenvorming, eentonig gezoem. Dit klinkt onrespectvol en eigenlijk bedoel ik het niet zo maar voor mij werkte het deze keer niet. Ik voelde het niet, ondanks mijn bewondering voor Rijnevelds schrijverstalent.
En ja, dat vind ik toch jammer - zoals een afspraak met een goede vriend achteraf gezien toch maar een beetje vervelend was en je kan dat niet goed toegeven aan jezelf omdat het nu eenmaal zo'n goede vriend is.
December 13, 2020
Ik houd niet van Jan Wolkers en niet van Gerard Reve (behalve sommige vroege boeken). En ik houd niet van Marieke Lucas Rijneveld.
De lange zinnen hebben een functie en ze lezen went na een tijdje best wel. Maar toch vind ik de stijl, met die eindeloze metaforen, gezocht. Eigenlijk vind ik het hele boek, dus ook het verhaal, te gezocht, teveel gericht op het schokken van de lezer. Of zoals Marja Pruis in de Groene schreef: “gemaniëreerd en bedacht”.
De lange zinnen hebben een functie en ze lezen went na een tijdje best wel. Maar toch vind ik de stijl, met die eindeloze metaforen, gezocht. Eigenlijk vind ik het hele boek, dus ook het verhaal, te gezocht, teveel gericht op het schokken van de lezer. Of zoals Marja Pruis in de Groene schreef: “gemaniëreerd en bedacht”.
November 21, 2020
Ik heb niet vaak dat ik oprecht stil ben van een boek, maar dat gebeurde wel tijdens en na het lezen van Mijn Lieve Gunsteling. Wat een ontzettend aangrijpend en indringend verhaal, vol expliciet vreselijke gebeurtenissen. Soms wilde ik niet verder lezen, bang voor wat er nog ging komen. Ik vind de stijl waarin het boek is geschreven (lange zinnen, veel komma’s, weinig punten) fijn, maar dat is een kwestie van smaak, denk ik. Dit is een boek wat me nog heel lang bij zal blijven, en daarom vind ik dat het (naast 5 sterren) ook nog een paar woorden verdient. Gruwelijk prachtig.
May 30, 2025
but I musn't say that, I musn't go along with your stream of thoughts and your horrible confession
Winner of the 2025 James Tait Black Prize for fiction
Longlisted for the 2025 Oxford-Weidenfeld Translation Prize
Following on from the The Discomfort of Evening, which in Michele Hutchinson translation from Lucas Rijneveld's original debut novel from 2018, deservedly won the 2020 International Booker, My Heavenly Favourite (2024) is Hutchinson's translation of his 2nd novel Mijn lieve gunsteling (2020).
The setting here is similar to that of the earlier work - a diary/beef farm in the Dutch countryside, this time in the ficticious village of Het Dorp (literally The Village) near to Loevestein Castle. The setting is summer 2005, although the psychological aftermath of the 2001 foot and mouth epidemic (which dominated The Discomfort of Evening) and, at least for the victim in the novel, the September 2001 attacks, still lingers.
The novel is equally transgressive as Rijneveld's debut - indeed my copy came with a trigger warning on the dust jacket - but here the subject switches to paedophilia, with a strong nod to Lolita, the novel narrated by a 49 year old vet who pursues, and ultimately rapes, the 14 year-old daughter of one of the farmers he services (and whose biography has similarities to Jas's and to an extent the author's - for example the loss of a brother in an accident).
The story is again narrated in the first person, but this time from the perspective of the vet, in the form of his own account of what happened and why, written from prison, some time after the events. The prose is (reflecting the change in narrative voice) more mature, less scatalogical and humourous, and told instead in a lyrical, almost feverish, metaphor-filled, confessional style - the stream of thoughts and your horrible confession from my opening quote (although the words are the vet's thoughts about the girl's fantasy that she personally flew into the Twin Towers):
That obstinate summer, you lay like a breached calf in the nursery of my degenerate desires, I was madness's accomplice, I didn't know how not to desire you, you, my darling chosen one, and the more often I squatted down among the steaming bodies of the Blaarkop cows and sensed your presence close by in the grass that had just been mown and had a rock cress border, where you spent hours under the pear tree, bent over the neck of your snow-white guitar, practising a Cranberries song, the more feverishly I hoped for an abomasum displacement or the removal of a tissue mass, so that I could spend more time near you, listening to you start all over again when you struck the wrong string or reached for a high note with that rippling, angelic voice of yours, and then you'd fall silent for a moment and I imagined you, red-cheeked, blowing away a lock of hair from your face, a lock that kept falling back and oh how beautifully you blew, like a child blowing a dandelion clock; you sang about tanks, bombs, guns, about war, and with everything I did, I thought about you, you, I thought about you when I put on a transparent orange shoulder-length glove, covered it in veterinary lubricant, slid it into the vaginal tract of a dual-purpose cow, or when I put one hand around the feet of a slippery, membrane-encased calf, tugging softly to the rhythm of the contractions, and rubbed the clammy flank of the dam reassuringly with my other hand, when I talked softly to her, sometimes reciting lines from Beckett that I'm not going to repeat here, no one really appreciates them besides you and the Blaarkops, and every time I longed even more passionately for you to hover around me as I put on my green vet's coat, buttoned it up and set to work; I hoped then that you'd smile at me the way you smiled so sweetly at the wiry farmhands who sat down at the kitchen table at lunchtime behind a wall of piled-up sandwiches spread with a thick layer of butter and filled with smoked sliced sausage, but they didn't dare make a move, you were an animal they hadn't learned about at college, you didn't have four stomachs, you had just one, which was insatiable, and I'd known you since you were little, I knew you through and through, even though you were too young to be desired by me and, at the same time, too spirited and impatient to be patronised or handled in a fatherly manner, and I could tell from the way you acted that you wanted to break free from parental authority, from the farm you'd grown up on, which bore the name De Hu1st, after W. G. van de Hulst, the writer of Christian children's books, the only writer your father had heard of and whose entire works he'd read - he'd read them to you on good days, making you dream you were a sugared bun like in the story, whetting everyone's appetite and making them want to take a bite out of you, so that you had to protect your sugary body the whole time from the king, the sweet-tooths and ants, and perhaps I should have taken your dream seriously, I realise, now that I write this, even though it was never my intention to write this - I focused mainly on your demeanour, not on your dream, on how you were breaking free, not just from the farm but also from the cowsheds next to it, there was asbestos in the roofs that your father refused to have seen to because God decided whether you got cancer or not, not a few old corrugated roofing sheets, and you were also breaking free from Him, you wanted to escape God and at the same time you were afraid of His wrath, of His final judgement, and some-times in bed you whispered a line from hymn 118, Deliver me from all my fears.
At one point the vet, who draws on biblical, musical and literary references, admits he may have overdone the Proustian nature of his story while attempting to justify what happened.
His justification for his crimes relies on his troubled dreams, driven by the suicide of a farmer he witnessed during the cull of cattle in 2001, and by a troubled relationship with his mother.
He attributes more disturbances to his victim, the girl - a fantasy that she can fly and was the plane that hit the 2nd tower; an infatuation with Kurt Cobain's suicide; a dialogue in her head with Freud and Hitler (whose birthday she shares); and gender dysphoria - this last something he exploits convincing her that only by having sex with a grown man might she grow a penis of her own. But I think the key phrase here is 'he attributes', as this seems in part to function as his justification for his acts or, his mind, their 'relationship'. We never hear her side of her abuse or her abuser - although in the vet's account she does go on to become a pop singer, whose lyrics on her album Kurt12, some of which he quotes, refer to the events of that summer.
Rijneveld cleverly gives the vet enough room to hang himself and allow the reader to see through any suggestion that anything she said or did could justify his abuse. But that does leave the vet's account of the potentially fascinating character of the girl something the reader is almost obliged to discard as untrustworthy and self-centred. And his account does ramble on for rather too long (300+ pages), making my interest flag at times in a way which never happened with The Discomfort of Evening.
3.5 stars.
Winner of the 2025 James Tait Black Prize for fiction
Longlisted for the 2025 Oxford-Weidenfeld Translation Prize
Following on from the The Discomfort of Evening, which in Michele Hutchinson translation from Lucas Rijneveld's original debut novel from 2018, deservedly won the 2020 International Booker, My Heavenly Favourite (2024) is Hutchinson's translation of his 2nd novel Mijn lieve gunsteling (2020).
The setting here is similar to that of the earlier work - a diary/beef farm in the Dutch countryside, this time in the ficticious village of Het Dorp (literally The Village) near to Loevestein Castle. The setting is summer 2005, although the psychological aftermath of the 2001 foot and mouth epidemic (which dominated The Discomfort of Evening) and, at least for the victim in the novel, the September 2001 attacks, still lingers.
The novel is equally transgressive as Rijneveld's debut - indeed my copy came with a trigger warning on the dust jacket - but here the subject switches to paedophilia, with a strong nod to Lolita, the novel narrated by a 49 year old vet who pursues, and ultimately rapes, the 14 year-old daughter of one of the farmers he services (and whose biography has similarities to Jas's and to an extent the author's - for example the loss of a brother in an accident).
The story is again narrated in the first person, but this time from the perspective of the vet, in the form of his own account of what happened and why, written from prison, some time after the events. The prose is (reflecting the change in narrative voice) more mature, less scatalogical and humourous, and told instead in a lyrical, almost feverish, metaphor-filled, confessional style - the stream of thoughts and your horrible confession from my opening quote (although the words are the vet's thoughts about the girl's fantasy that she personally flew into the Twin Towers):
That obstinate summer, you lay like a breached calf in the nursery of my degenerate desires, I was madness's accomplice, I didn't know how not to desire you, you, my darling chosen one, and the more often I squatted down among the steaming bodies of the Blaarkop cows and sensed your presence close by in the grass that had just been mown and had a rock cress border, where you spent hours under the pear tree, bent over the neck of your snow-white guitar, practising a Cranberries song, the more feverishly I hoped for an abomasum displacement or the removal of a tissue mass, so that I could spend more time near you, listening to you start all over again when you struck the wrong string or reached for a high note with that rippling, angelic voice of yours, and then you'd fall silent for a moment and I imagined you, red-cheeked, blowing away a lock of hair from your face, a lock that kept falling back and oh how beautifully you blew, like a child blowing a dandelion clock; you sang about tanks, bombs, guns, about war, and with everything I did, I thought about you, you, I thought about you when I put on a transparent orange shoulder-length glove, covered it in veterinary lubricant, slid it into the vaginal tract of a dual-purpose cow, or when I put one hand around the feet of a slippery, membrane-encased calf, tugging softly to the rhythm of the contractions, and rubbed the clammy flank of the dam reassuringly with my other hand, when I talked softly to her, sometimes reciting lines from Beckett that I'm not going to repeat here, no one really appreciates them besides you and the Blaarkops, and every time I longed even more passionately for you to hover around me as I put on my green vet's coat, buttoned it up and set to work; I hoped then that you'd smile at me the way you smiled so sweetly at the wiry farmhands who sat down at the kitchen table at lunchtime behind a wall of piled-up sandwiches spread with a thick layer of butter and filled with smoked sliced sausage, but they didn't dare make a move, you were an animal they hadn't learned about at college, you didn't have four stomachs, you had just one, which was insatiable, and I'd known you since you were little, I knew you through and through, even though you were too young to be desired by me and, at the same time, too spirited and impatient to be patronised or handled in a fatherly manner, and I could tell from the way you acted that you wanted to break free from parental authority, from the farm you'd grown up on, which bore the name De Hu1st, after W. G. van de Hulst, the writer of Christian children's books, the only writer your father had heard of and whose entire works he'd read - he'd read them to you on good days, making you dream you were a sugared bun like in the story, whetting everyone's appetite and making them want to take a bite out of you, so that you had to protect your sugary body the whole time from the king, the sweet-tooths and ants, and perhaps I should have taken your dream seriously, I realise, now that I write this, even though it was never my intention to write this - I focused mainly on your demeanour, not on your dream, on how you were breaking free, not just from the farm but also from the cowsheds next to it, there was asbestos in the roofs that your father refused to have seen to because God decided whether you got cancer or not, not a few old corrugated roofing sheets, and you were also breaking free from Him, you wanted to escape God and at the same time you were afraid of His wrath, of His final judgement, and some-times in bed you whispered a line from hymn 118, Deliver me from all my fears.
At one point the vet, who draws on biblical, musical and literary references, admits he may have overdone the Proustian nature of his story while attempting to justify what happened.
His justification for his crimes relies on his troubled dreams, driven by the suicide of a farmer he witnessed during the cull of cattle in 2001, and by a troubled relationship with his mother.
He attributes more disturbances to his victim, the girl - a fantasy that she can fly and was the plane that hit the 2nd tower; an infatuation with Kurt Cobain's suicide; a dialogue in her head with Freud and Hitler (whose birthday she shares); and gender dysphoria - this last something he exploits convincing her that only by having sex with a grown man might she grow a penis of her own. But I think the key phrase here is 'he attributes', as this seems in part to function as his justification for his acts or, his mind, their 'relationship'. We never hear her side of her abuse or her abuser - although in the vet's account she does go on to become a pop singer, whose lyrics on her album Kurt12, some of which he quotes, refer to the events of that summer.
Rijneveld cleverly gives the vet enough room to hang himself and allow the reader to see through any suggestion that anything she said or did could justify his abuse. But that does leave the vet's account of the potentially fascinating character of the girl something the reader is almost obliged to discard as untrustworthy and self-centred. And his account does ramble on for rather too long (300+ pages), making my interest flag at times in a way which never happened with The Discomfort of Evening.
3.5 stars.
April 2, 2023
"Κερτ, η μεγαλύτερη απώλεια είμαι εγώ η ίδια, η πιο Χαμένη απ' όλους είμαι εγώ, σαν το φίδι αλλάζω δέρμα, το προηγούμενο παλιό μου δέρμα δεν το είχα συνηθίσει ακόμα, δεν το είχα μάθει ακόμα, κι όμως."
Αυτή η ιστορία είναι πολλά πράγματα, και τα περισσότερα δύσκολα. Μεταξύ άλλων, είναι μία ιστορία απώλειας.
Απώλειας της αθωότητας ενός μικρού παιδιού.
Απώλειας της λογικής ενός άντρα πλήρως παραδομενου στο νοσηρο του πάθος.
Απώλειας του νοήματος του τι πραγματικά σημαίνει αγάπη, έρωτας.
Ο Rijneveld σε πάει από τον λυρισμό στην σκληρή αλήθεια μέσα σε 2 γραμμές κι εσύ μένεις μαγεμένος από το πώς περιγράφει τον έρωτα και αμήχανος όταν σε επαναφέρει στην αποκρουστική πραγματικότητα.
Σε κάθε περίπτωση έχουμε να κάνουμε με έναν υπέροχο συγγραφέα που μας κάνει την ψυχή μπλέντερ όποτε τον διαβάζουμε. Αλλά χαλάλι του.
Αυτή η ιστορία είναι πολλά πράγματα, και τα περισσότερα δύσκολα. Μεταξύ άλλων, είναι μία ιστορία απώλειας.
Απώλειας της αθωότητας ενός μικρού παιδιού.
Απώλειας της λογικής ενός άντρα πλήρως παραδομενου στο νοσηρο του πάθος.
Απώλειας του νοήματος του τι πραγματικά σημαίνει αγάπη, έρωτας.
Ο Rijneveld σε πάει από τον λυρισμό στην σκληρή αλήθεια μέσα σε 2 γραμμές κι εσύ μένεις μαγεμένος από το πώς περιγράφει τον έρωτα και αμήχανος όταν σε επαναφέρει στην αποκρουστική πραγματικότητα.
Σε κάθε περίπτωση έχουμε να κάνουμε με έναν υπέροχο συγγραφέα που μας κάνει την ψυχή μπλέντερ όποτε τον διαβάζουμε. Αλλά χαλάλι του.
January 22, 2021
Ademloos gelezen. Misschien doet het virtuoze taalgebruik het achterliggende verhaal iets tekort maar dat stoorde me totaal niet. Wat een schrijfkunst!
December 19, 2024
"Моя небесна избранице", Марийке Лукас Райнефелд, изд. ICU, превод Мария Енчева
"Моя небесна избранице" е роман, който е невъзможно да остави читателя безразличен. Бих препоръчала книгата на хора, които не се свързват емоционално с фикционалните герои, защото тук суровите, дори първични реалности на човешките емоции, травми и взаимоотношения са основни теми. Още с предишната си книга, "Неудобството на вечерта", Марийке Лукас Райнефелд постави името си сред поляризиращите автори на дръзки и необичайни текстове, демонстрирайки необикновена способност да изследва най-тъмните кътчета на човешката психика.
Сюжета на книгата ще си позволя да обобщя с две думи: "Лолита" на стероиди.
Ако това не откаже читателите, Райнефелд използва т.нар. "поток на съзнанието". През цялото време ние сме в главата на застаряващ ветеринарен лекар, който е сексуално привлечен към млада "нимфетка". Мислите на мъж, страдащ от психично разстройство, са разголени и поднесени на читателя, като съчетават поетичност с брутална честност. Това е мозък, който се различава от "нормалното". Описанията са мощни и често разтърсващи здравомислещия читател. Авторът обръща внимание на множество културни, литературни и музикални препратки, които обогатяват текста.
Райнефелд не се страхува да разглежда трудни теми като скръбта и травмата, излагайки ги без филтър. Това напомня първата им книга, "Неудобството на вечерта", но докато там историята е през гледната точка на дете, което остава неразбрано и незабелязано от родителите си, тук читателят е безмилостно запратен в съзнанието на възрастен мъж – съпруг, баща. Това моментално ни кара да съдим случващото се, но за мен Райнефелд прави брилянтна градация на събитията, довели до психичното отклонение и привличането към млади момичета. Героят се лъкатуши между здравия разум и болното си съзнание, опитвайки се, доколкото травматичното му минало позволява, да изплува над болката си. Но почти веднага е брутално запратен в тъмнината на собственото си съзнание.
Освен психологическия контекст, отново ставаме свидетели на строгия, религиозен контекст на селското общество в Нидерландия. Все още не мога да разбера какво, освен изолираността, ражда подобни абнормни поведения.
Райнефелд оставя много въпроси без отговор и избягва морални оценки, което за мен е позитив. Това ми позволи да съчетая четенето с минипроучване за някои видове психопатии, което допринесе за обективната ми преценка за действията на героите.
"Моя небесна избранице" е книга, която не може да остави читателя безразличен, но именно в това е нейната сила. Това е произведение, което ще ви накара да се замислите за вътрешния свят на престъпниците, да изпитате противоречиви чувства и дълго да го помните. За феновете на смелата, експериментална литература това е истински шедьовър. Останалите – не си го причинявайте. Смятам, че максимата "Помисли дали наистина искаш да знаеш" е приложима тук и трябва добре да обмислите този въпрос, преди да посегнете към книгата.
"Моя небесна избранице" е роман, който е невъзможно да остави читателя безразличен. Бих препоръчала книгата на хора, които не се свързват емоционално с фикционалните герои, защото тук суровите, дори първични реалности на човешките емоции, травми и взаимоотношения са основни теми. Още с предишната си книга, "Неудобството на вечерта", Марийке Лукас Райнефелд постави името си сред поляризиращите автори на дръзки и необичайни текстове, демонстрирайки необикновена способност да изследва най-тъмните кътчета на човешката психика.
Сюжета на книгата ще си позволя да обобщя с две думи: "Лолита" на стероиди.
Ако това не откаже читателите, Райнефелд използва т.нар. "поток на съзнанието". През цялото време ние сме в главата на застаряващ ветеринарен лекар, който е сексуално привлечен към млада "нимфетка". Мислите на мъж, страдащ от психично разстройство, са разголени и поднесени на читателя, като съчетават поетичност с брутална честност. Това е мозък, който се различава от "нормалното". Описанията са мощни и често разтърсващи здравомислещия читател. Авторът обръща внимание на множество културни, литературни и музикални препратки, които обогатяват текста.
Райнефелд не се страхува да разглежда трудни теми като скръбта и травмата, излагайки ги без филтър. Това напомня първата им книга, "Неудобството на вечерта", но докато там историята е през гледната точка на дете, което остава неразбрано и незабелязано от родителите си, тук читателят е безмилостно запратен в съзнанието на възрастен мъж – съпруг, баща. Това моментално ни кара да съдим случващото се, но за мен Райнефелд прави брилянтна градация на събитията, довели до психичното отклонение и привличането към млади момичета. Героят се лъкатуши между здравия разум и болното си съзнание, опитвайки се, доколкото травматичното му минало позволява, да изплува над болката си. Но почти веднага е брутално запратен в тъмнината на собственото си съзнание.
Освен психологическия контекст, отново ставаме свидетели на строгия, религиозен контекст на селското общество в Нидерландия. Все още не мога да разбера какво, освен изолираността, ражда подобни абнормни поведения.
Райнефелд оставя много въпроси без отговор и избягва морални оценки, което за мен е позитив. Това ми позволи да съчетая четенето с минипроучване за някои видове психопатии, което допринесе за обективната ми преценка за действията на героите.
"Моя небесна избранице" е книга, която не може да остави читателя безразличен, но именно в това е нейната сила. Това е произведение, което ще ви накара да се замислите за вътрешния свят на престъпниците, да изпитате противоречиви чувства и дълго да го помните. За феновете на смелата, експериментална литература това е истински шедьовър. Останалите – не си го причинявайте. Смятам, че максимата "Помисли дали наистина искаш да знаеш" е приложима тук и трябва добре да обмислите този въпрос, преди да посегнете към книгата.
January 10, 2021
Gelukkig was daar de fantastische Hans Kesting die dit als een monoloog aan me voorlas. Zelf was ik er niet doorheen gekomen. En ik wil het zo graag, omdat Marieke Lucas me zo’n lief mens lijkt.
Maar het was te veel, te lang, te Lolita met een sausje Wolkers en te weinig interpunctie. En misschien begrijp ik het gewoon allemaal niet en zie ik niet wat voor geweldige roman dit is.
Maar het was te veel, te lang, te Lolita met een sausje Wolkers en te weinig interpunctie. En misschien begrijp ik het gewoon allemaal niet en zie ik niet wat voor geweldige roman dit is.
Read
December 21, 2020Heel dubbel gevoel. Rijneveld is een talent. Dit is een literaire krachttoer. Maar tegelijkertijd zo’n lastige leeservaring. Indringend en afstotelijk. Eigenlijk is dit niet in ‘sterren’ uit te drukken.
December 22, 2020
Beste boek dat ik in tijden heb gelezen en toch zou ik het aan niemand aanraden. Daarvoor is het te heftig, gruwelijk en pervers. Zoals iemand anders al schreef: niet elk goed boek is leuk om te lezen. Dit boek is wél intens en indringend, dusdanig dat ik het onmogelijk in één keer kon uitlezen. Zowel qua gelaagdheid, verhaalelementen als taal is het ontzettend rijk. Hans Kesting heeft het in de luisterboekversie ook volledig tot zijn recht laten komen, heel goed en overtuigend gebracht.
March 12, 2022
Als je je dan zoveel voorstelt van een boek, want je hebt er al drie van dezelfde schrijver gelezen en die waren zo goed, en de kritieken zijn zo goed, want dit is een bevestiging ook al zijn er veel raakpunten met zijn eerste roman, en je komt dus toch weer uit in de gesloten kleine gemeenschap van het platteland waar over alles gezwegen wordt, de kop de andere kant op, maar dit gaat verder, dit gaat verder dan de de eerste roman, dan de avond is ongemak, de taal is anders, de taal is poëtisch maar ook dat gaat verder, verder dan kalfsvlies, verder dan fantoommerrie, klinken de kritieken, ook al lees je hier en daar dat het niet goed is en als je begint dan denk je te weten dat de schrijver zich hier overtreft met een manier van schrijven die niet nieuw is maar wel gewaagd en dat er geen tijd voor ademen lijkt te zijn, geen tijd voor lucht, voor licht, dat alles zo moet zijn in die kleine besloten kring in dat toch zo weidse landschap, dat je zegt, ja goed, dit grijpt me bij mijn strot, maar dat je na dik honderd bladzijden en nog niet eens halverwege begint te denken, laat nu maar los, dat elk hoofdstuk een verlangen wordt naar het eind ervan, de halve bladzijde adem voordat je opnieuw ondergedompeld wordt, en je het boek op den duur met tegenzin openslaat, Hitler, Freud, de koningin en zelfdestructie, de verhangene in het trapgat en de ziekelijke wil naar totale posessie, en je je dan afvraagt of dit is wat je wil van een boek, als het voelt of je bij een klassiek concert zit en je dacht de componist te kennen maar dit blijkt de muziek uit zijn experimentele periode en de lichten die aangaan in de pauze en je opstaat voor een koffie maar die niet bestelt en je daarintegen recht de deur uitloopt en je in een kroeg een pilsje neemt en geniet van boudewijn de groot op de achtergrond, hoe sterk is de eenzame fietser die kromgebogen over het stuur tegen de wind, en je vraagt je af wat je niet begrijpt aan de muziek die je daarvoor hebt gehoord, wat je mist. Is het ritme, zijn het de pauzes, is het het bekende?
Zoiets dus, was “Mijn lieve gunsteling” van Marieke Lucas Rijneveld voor mij. Anders. Het is me helaas niet gelukt door te dringen tot de parel die ongetwijfeld ergens voor het grijpen lag.
“Mijn lieve gunsteling” – Marieke Lucas Rijneveld (2020)
●●○○○ (2/5)
De volledige recensie (met plaatjes) vind je hier: https://rondetijd.blogspot.com/2022/0...
Zoiets dus, was “Mijn lieve gunsteling” van Marieke Lucas Rijneveld voor mij. Anders. Het is me helaas niet gelukt door te dringen tot de parel die ongetwijfeld ergens voor het grijpen lag.
“Mijn lieve gunsteling” – Marieke Lucas Rijneveld (2020)
●●○○○ (2/5)
De volledige recensie (met plaatjes) vind je hier: https://rondetijd.blogspot.com/2022/0...
March 16, 2023
Αν υπάρχει ένα βιβλίο το οποίο θα θυμάμαι για το πόσο άβολα με έκανε να αισθανθώ, τότε είναι αυτό. Αν με ρωτάτε, είναι επιτυχία αυτό για εμένα.
Ο συγγραφέας μου συστήθηκε με το συγκεκριμένο βιβλίο. Με βασάνισε για να είμαστε ακριβείς. Έκανα να τελειώσω το βιβλίο, πάνω από έναν μήνα και το σκέφτομαι από την πρώτη στιγμή. Με αποστροφή. Με γνήσιο θαυμασμό συνάμα. Είναι δύσκολο να γράφεις τόσο ωμά και ταυτόχρονα ο αναγνώστης να μαγεύεται. Θαυμάζω αυτό το ταλέντο και πιστεύω ότι έχει να μας δώσει πολλά ακόμη!
Ομολογώ πως στην αρχή με κούρασε ο τρόπος γραφής. Έλειπαν τελείες σε σελίδες ολόκληρες. Οι προτάσεις που ξεπερνούν τη μιάμιση σελίδα χρειάζονται λίγο χρόνο για να τις συνηθίσεις, αλλά προσαρμόζεσαι στο στυλ εκπληκτικά γρήγορα. Τα κόμματα γίνονται τελείες, αλλά συνεχίζεις να διαβάζεις χωρίς να μειώνεις ταχύτητα.
Το βιβλίο αυτό είναι ένα μικρό διαμάντι της σύγχρονης λογοτεχνίας για εμένα. Κατάφερε να προκαλέσει θετικά και αρνητικά συναισθήματα την ίδια στιγμή. Δεν ξέρω αν μπορούν να το διαβάσουν όλοι οι αναγνώστες και να ικανοποιηθούν. Ξέρω όμως ότι εφόσον ο κόσμος μας είναι άρρωστος, θα έπρεπε να υπάρχουν πολλά περισσότερα βιβλία εκεί έξω που μιλούν για αυτού του είδους την αρρώστια. Με το να κλείνουμε μάτια και αυτιά, δεν σημαίνει ότι να παύουν να υφίστανται!
Μην με παρεξηγήσετε. Το σιχαθηκα και το αγάπησα ταυτόχρονα, τόσο δυνατά.
Αν το διαβάσετε, δώστε χρόνο στις σκέψεις σας. Θα σας δώσει πολλά πίσω.
Ο συγγραφέας μου συστήθηκε με το συγκεκριμένο βιβλίο. Με βασάνισε για να είμαστε ακριβείς. Έκανα να τελειώσω το βιβλίο, πάνω από έναν μήνα και το σκέφτομαι από την πρώτη στιγμή. Με αποστροφή. Με γνήσιο θαυμασμό συνάμα. Είναι δύσκολο να γράφεις τόσο ωμά και ταυτόχρονα ο αναγνώστης να μαγεύεται. Θαυμάζω αυτό το ταλέντο και πιστεύω ότι έχει να μας δώσει πολλά ακόμη!
Ομολογώ πως στην αρχή με κούρασε ο τρόπος γραφής. Έλειπαν τελείες σε σελίδες ολόκληρες. Οι προτάσεις που ξεπερνούν τη μιάμιση σελίδα χρειάζονται λίγο χρόνο για να τις συνηθίσεις, αλλά προσαρμόζεσαι στο στυλ εκπληκτικά γρήγορα. Τα κόμματα γίνονται τελείες, αλλά συνεχίζεις να διαβάζεις χωρίς να μειώνεις ταχύτητα.
Το βιβλίο αυτό είναι ένα μικρό διαμάντι της σύγχρονης λογοτεχνίας για εμένα. Κατάφερε να προκαλέσει θετικά και αρνητικά συναισθήματα την ίδια στιγμή. Δεν ξέρω αν μπορούν να το διαβάσουν όλοι οι αναγνώστες και να ικανοποιηθούν. Ξέρω όμως ότι εφόσον ο κόσμος μας είναι άρρωστος, θα έπρεπε να υπάρχουν πολλά περισσότερα βιβλία εκεί έξω που μιλούν για αυτού του είδους την αρρώστια. Με το να κλείνουμε μάτια και αυτιά, δεν σημαίνει ότι να παύουν να υφίστανται!
Μην με παρεξηγήσετε. Το σιχαθηκα και το αγάπησα ταυτόχρονα, τόσο δυνατά.
Αν το διαβάσετε, δώστε χρόνο στις σκέψεις σας. Θα σας δώσει πολλά πίσω.
February 21, 2024
4.5 stars.
I’m going to be thinking about this book for a long time and it’s absolutely shocked me. This is a book which demands not just your full attention but your entire world for few days whilst you read it. The narrative voice is one that instantly locks you into place and traps you. Just know that when you begin this book it will be hard to stop and come up for breath.
My Heavenly Favourite is Rijneveld’s Dutch homage to Nabakov’s Lolita. Set deep in the Dutch Bible Belt in 2005, it is about a hebephile who works as a vet for a local farm and becomes completely obsessed with the 14-year-old who lives there with her dad and brother. Despite having a wife and kids of his own, the narrator goes on to emotionally manipulate and sexually abuse the child and the book takes the form of one long and intense confession by the narrator from where he currently resides in prison, detailing what he determines was a ‘love affair’ with the child and the subsequent breakdown of his marriage.
I get the feeling that like Lolita, this book is going to be quite polarising in its reception. It’s easy to fall into the trap of believing everything the narrator says about the events due to his voice being so strong and intense from the get go. Rijneveld has done an immaculate job in understanding just how Lolita’s linguistic tricks work and whilst MHF doesn’t include half of the clever textual tricks and clues that Lolita does, its pop culture references and media over-saturation certainly makes up for it.
I increasingly found the book really sad and unsettling especially when it came to the 14-year-old obvious gender confusion and internal guilt caused by the abuse. She constantly believes that she was the person who caused 9/11 and has an imaginary Hitler that she talks to when she’s alone - she surrounds herself with the images she thinks she belongs with because of the crushing weight of what is happening to her becomes too much for her mind to bear. I think one of the most pivotal moments and low points of her story (you know which bit if you have read it) is the most obvious and singular shard of truth that shatters the narrators fictional reality. It’s at this bit where the reader, if they haven’t worked out what’s going on yet, should certainly understand that the entire book is a trap designed to draw us into thinking we have pity for an uncomfortable and disturbing mind.
The book was one of the most unique and intense things I have ever read and I genuinely couldn’t stop thinking about it or put it down. Lolita is one of my favourite books and this is a shockingly well done homage to that. However it is also distinctly Dutch and distinctly 2005. Rijneveld has proven he is a masterful writer with this one - I’m eager for people to read it.
I’m going to be thinking about this book for a long time and it’s absolutely shocked me. This is a book which demands not just your full attention but your entire world for few days whilst you read it. The narrative voice is one that instantly locks you into place and traps you. Just know that when you begin this book it will be hard to stop and come up for breath.
My Heavenly Favourite is Rijneveld’s Dutch homage to Nabakov’s Lolita. Set deep in the Dutch Bible Belt in 2005, it is about a hebephile who works as a vet for a local farm and becomes completely obsessed with the 14-year-old who lives there with her dad and brother. Despite having a wife and kids of his own, the narrator goes on to emotionally manipulate and sexually abuse the child and the book takes the form of one long and intense confession by the narrator from where he currently resides in prison, detailing what he determines was a ‘love affair’ with the child and the subsequent breakdown of his marriage.
I get the feeling that like Lolita, this book is going to be quite polarising in its reception. It’s easy to fall into the trap of believing everything the narrator says about the events due to his voice being so strong and intense from the get go. Rijneveld has done an immaculate job in understanding just how Lolita’s linguistic tricks work and whilst MHF doesn’t include half of the clever textual tricks and clues that Lolita does, its pop culture references and media over-saturation certainly makes up for it.
I increasingly found the book really sad and unsettling especially when it came to the 14-year-old obvious gender confusion and internal guilt caused by the abuse. She constantly believes that she was the person who caused 9/11 and has an imaginary Hitler that she talks to when she’s alone - she surrounds herself with the images she thinks she belongs with because of the crushing weight of what is happening to her becomes too much for her mind to bear. I think one of the most pivotal moments and low points of her story (you know which bit if you have read it) is the most obvious and singular shard of truth that shatters the narrators fictional reality. It’s at this bit where the reader, if they haven’t worked out what’s going on yet, should certainly understand that the entire book is a trap designed to draw us into thinking we have pity for an uncomfortable and disturbing mind.
The book was one of the most unique and intense things I have ever read and I genuinely couldn’t stop thinking about it or put it down. Lolita is one of my favourite books and this is a shockingly well done homage to that. However it is also distinctly Dutch and distinctly 2005. Rijneveld has proven he is a masterful writer with this one - I’m eager for people to read it.
April 17, 2024
Thanks to graywolf press for the gifted arc
This is an intimidating novel. Not just because of its subject matter - a 49 yo father of two falls “in love” with a 14 yo girl- but because of the blocks of text that face you when you open the book. There are as many paragraphs as there are chapters. Some sentences are pages long.
The prose carried me along though. It was almost hypnotic. I was trapped in this man’s mind and I couldn't shake him off. Rijneveld uses the language of farming as a counterpoint to what we’re experiencing to great effect. The atmosphere is gross and visceral. I could see every movement, I could hear every squelch.
There are intertextual references to literature, movies, and music throughout (I’ll never look at a copy of Proust the same way again - iykyk) but the biggest is obviously Lolita. While that novel can be seen throughout these pages, I have to say that both characters, especially “Little Bird”, are far more developed here. While we see Bird perform with a band, go on dates, and hang out with friends, we also see her deal with grief, abandonment, a mental disorder (she has conversations with both Hitler and Freud), and gender dysphoria. “Kurt” is a veterinarian with a wife and kids, who is trying to recapture his stolen youth through Bird and is also struggling to decipher what is real or not. Even as I write this I have to question everything he says in his ‘confession’ - the past and present, and the real and imagined are so intertwined that it's hard to tease it out.
This was a fascinating look at obsession and worship. I'm still wrapping my head around how both 9/11 and the hoof and mouth outbreak of the same year relate.
I think this deserves to be in next month’s International Booker longlist.
This is an intimidating novel. Not just because of its subject matter - a 49 yo father of two falls “in love” with a 14 yo girl- but because of the blocks of text that face you when you open the book. There are as many paragraphs as there are chapters. Some sentences are pages long.
The prose carried me along though. It was almost hypnotic. I was trapped in this man’s mind and I couldn't shake him off. Rijneveld uses the language of farming as a counterpoint to what we’re experiencing to great effect. The atmosphere is gross and visceral. I could see every movement, I could hear every squelch.
There are intertextual references to literature, movies, and music throughout (I’ll never look at a copy of Proust the same way again - iykyk) but the biggest is obviously Lolita. While that novel can be seen throughout these pages, I have to say that both characters, especially “Little Bird”, are far more developed here. While we see Bird perform with a band, go on dates, and hang out with friends, we also see her deal with grief, abandonment, a mental disorder (she has conversations with both Hitler and Freud), and gender dysphoria. “Kurt” is a veterinarian with a wife and kids, who is trying to recapture his stolen youth through Bird and is also struggling to decipher what is real or not. Even as I write this I have to question everything he says in his ‘confession’ - the past and present, and the real and imagined are so intertwined that it's hard to tease it out.
This was a fascinating look at obsession and worship. I'm still wrapping my head around how both 9/11 and the hoof and mouth outbreak of the same year relate.
I think this deserves to be in next month’s International Booker longlist.
December 1, 2022
«μολονότι ο έρωτας όρια δεν έχει, μερικές φορές μπορεί κάτι να συμβεί ανάμεσα σε δυο ανθρώπους, κάτι που οι άλλοι δεν καταλαβαίνουν, το ζήτημα όμως είναι να το καταλαβαίνουν οι ίδιοι, μερικές φορές η καρδιά είναι σαν το μοσχαράκι που τον Απρίλη το αφήνουν πρώτη φορά να βγει στο λιβάδι κι αυτό χοροπηδάει τρελά…»
January 12, 2023
Καλοκαίρι στην Ολλανδική ύπαιθρο. Ένας μεσήλικας κτηνίατρος μας μιλά για τον έρωτά του, τη μικρή κόρη του κτηνοτρόφου. Τα αισθήματά του είναι έντονα και ο λόγος του παραληρηματικός...μας τη συστήνει, εξηγώντας μας τι ήταν αυτό που τον έκανε να την ερωτευτεί, να την αγαπήσει, να του γίνει σχεδόν εμμονή.. Η αγαπημένη του είναι ένα κορίτσι που το έχει στιγματίσει η απώλεια, η θλίψη και στήνει διαλόγους με φανταστικά πρόσωπα. Στο πρόσωπο του κτηνιάτρου, βλέπει έναν άνθρωπο που την ακούει, την καταλαβαίνει, δεν την κρίνει. Οι συζητήσεις τους είναι εμπλουτισμένες από τραγούδια και παραθέματα είτε από βιβλία είτε θρησκευτικά. Κι ενώ από τη μία της δίνει το χώρο να συναναστραφεί με αγόρια της ηλικίας της, η ζήλεια που νιώθει είναι σαν το σαράκι που τρώει το ξύλο - και προφανώς, δεν μένει μόνο στα λόγια....
Το θέμα του βιβλίου, δεν είναι εύκολο, νιώθεις έναν κόμπο στο στομάχι. Από την άλλη, μετά το Δυσφορεί η νύχτα, δεν περίμενα κάτι εύπεπτο. Κι ενώ οι μεγάλες προτάσεις μπορεί να κουράσουν τον αναγνώστη, δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις την λυρικότητα της γραφής.
"Ο πεθαμένος δεν έχει σπάσει, δεν είναι σπασμένος, είναι πεθαμένος, τελεία και παύλα. Σπασμένος είναι αυτός που μένει πίσω. Χίλια κομμάτια."
Το θέμα του βιβλίου, δεν είναι εύκολο, νιώθεις έναν κόμπο στο στομάχι. Από την άλλη, μετά το Δυσφορεί η νύχτα, δεν περίμενα κάτι εύπεπτο. Κι ενώ οι μεγάλες προτάσεις μπορεί να κουράσουν τον αναγνώστη, δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις την λυρικότητα της γραφής.
"Ο πεθαμένος δεν έχει σπάσει, δεν είναι σπασμένος, είναι πεθαμένος, τελεία και παύλα. Σπασμένος είναι αυτός που μένει πίσω. Χίλια κομμάτια."
January 3, 2021
Op een bepaalde manier is dit een moderne, gereformeerde update van Lolita, waarin de pedofiele verteller verwijst naar Kurt Cobain en Stephen King in plaats van Georges Bizet en Gustave Flaubert. Qua ontoegankelijkheid van het proza lijkt Rijneveld ook door Nabokov geïnspireerd te zijn. Toch gaat die vergelijking wat mij betreft niet helemaal op. Lolita komt mij in de eerste plaats over als een stijlexperiment, een manier voor Nabokov om te laten zien dat het met een onbetrouwbare ik-verteller en een grote hoop stijlfiguren mogelijk is om je zelfs met het meest verwerpelijke hoofdpersonage te laten meeleven. Er is geen moment waarop je Nabokov in een van de personages herkent. Mijn Lieve Gunsteling is daarentegen veel persoonlijker. Als je ooit een interview met Rijneveld hebt gezien of gelezen, is het vrijwel onmogelijk om haar niet te herkennen in het non-binaire, muziekverslaafde boerenkind dat gedurende het boek seksueel wordt misbruikt door de 35-jaar oudere verteller. Als je weet dat Rijneveld zelf ook is misbruikt wordt dat alleen maar problematischer. Hoe moet je de verteller dan benaderen? Vanzelfsprekend vind ik zijn daden verwerpelijk, maar kennelijk is Rijneveld in staat om romantiek te vinden in haar traumatische verleden. ‘Voor jou’ staat zelfs als opdracht vooraan in het boek. Op die manier kan je er bijna niet aan ontkomen om de roman te lezen als een soort eerbetoon aan de man die zo’n grote invloed heeft gehad op haar jeugd.
Is dit alles moreel? Dat is een vraag waar ik zelf nog niet helemaal uit ben. Weet niet of ik er überhaupt ooit een antwoord op ga hebben. In ieder geval hield het me constant bezig tijdens het lezen, wat op zichzelf al een prestatie is. Ik zou zelfs zeggen dat de meta-dilemma’s me meer interesseerden dan het verhaal zelf. Ik waardeer Rijnevelds gedisciplineerde proza – in ieder geval nadat ik gewend was geraakt aan de afwezigheid van punten en alinea’s – maar de stijl is zo perfect dichtgetimmerd dat ik moeilijk vond om de personages als mensen te zien in plaats van literaire constructen. Vaak was ik meer bezig met het psycho-analyseren van Rijneveld zelf dan van haar literaire evenbeeld. Ik blijf hier nog even over nadenken.
(Overigens vind ik Lolita ook een boek dat een stuk interessanter is om te bespreken dan om te lezen; dus neem al het bovenstaande gezwets over moraliteit en ontoegankelijke stijl gerust met een korreltje zout.)
Is dit alles moreel? Dat is een vraag waar ik zelf nog niet helemaal uit ben. Weet niet of ik er überhaupt ooit een antwoord op ga hebben. In ieder geval hield het me constant bezig tijdens het lezen, wat op zichzelf al een prestatie is. Ik zou zelfs zeggen dat de meta-dilemma’s me meer interesseerden dan het verhaal zelf. Ik waardeer Rijnevelds gedisciplineerde proza – in ieder geval nadat ik gewend was geraakt aan de afwezigheid van punten en alinea’s – maar de stijl is zo perfect dichtgetimmerd dat ik moeilijk vond om de personages als mensen te zien in plaats van literaire constructen. Vaak was ik meer bezig met het psycho-analyseren van Rijneveld zelf dan van haar literaire evenbeeld. Ik blijf hier nog even over nadenken.
(Overigens vind ik Lolita ook een boek dat een stuk interessanter is om te bespreken dan om te lezen; dus neem al het bovenstaande gezwets over moraliteit en ontoegankelijke stijl gerust met een korreltje zout.)
March 31, 2023
Lolita, tyle, że na holenderskiej wsi.
Literacko doskonała. Fabularnie ohydna, niewygodna, paskudna i parszywa. Wybitnie niekomfortowa lektura. Moim zdaniem mocniejsza niż "Niepokój przychodzi o zmierzchu".
Mogę ją również porównać do "Zielonego sari" Anandy Devi, bo został zastosowany podobny zabieg, siedzimy w głowie zaburzonej osoby, poznając wszystkie jej myśli i motywacje. Lektura na mocne nerwy i trigger warning na wszystko.
Literacko doskonała. Fabularnie ohydna, niewygodna, paskudna i parszywa. Wybitnie niekomfortowa lektura. Moim zdaniem mocniejsza niż "Niepokój przychodzi o zmierzchu".
Mogę ją również porównać do "Zielonego sari" Anandy Devi, bo został zastosowany podobny zabieg, siedzimy w głowie zaburzonej osoby, poznając wszystkie jej myśli i motywacje. Lektura na mocne nerwy i trigger warning na wszystko.
December 21, 2020
Afschuwelijk mooi. Ik schaam me bijna dat ik hier zo van heb genoten.
Displaying 1 - 30 of 1,273 reviews