نویسنده این کتاب را بر اساس رساله دکترای خود نوشت و پس از بیش از نیم قرن از انتشار آن هنوز ماخذی معتبر و با ارزش در شاهنامه.شناسی و اسطورهپژوهی است. در این کتاب، نویسنده به بررسی تاریخ حماسه در ایران از قدیمترین عهد تاریخی تا قرن چهاردهم هجری و تحقیق در کیفیت تکوین و تدوین روایات ملی و نظم آنها و بحث در بنیاد داستانهای ملی و معرفی منظومههای حماسی و انواع آن می.پردازد.
Zabihollah Safa (Persian: ذبیحاللّه صفا; May 7, 1911 in Shahmirzad, Iran – April 29, 1999 in Lübeck, Germany) was a scholar and professor Emeritus of Iranian Studies at the University of Tehran.
His main contribution to the field of Iranian studies is seen in his seminal and comprehensive works on the history of Persian literature. He was also a regular contributor to the Encyclopaedia Iranica. (wikipedia)
اين ريويو رو لطفا نفس نفس زنان و با حالتي كاملا از كت و كول افتاده بخونيد....بالاخره اين كتاب تموم شد!!! خيلي برام كتاب سنگيني بود.... و مطالبش واقعا زياد بود........ و خوندنش توي يه پروسه زماني خيلي كوتاه چند روزه، فشار زيادي به آدم وارد ميكرد.... در حدي كه الان ميخوام با دنياي گودريدز و كتابخوني، در اوج خداحافظي كنم!! و برم سراغ يه سايت سرگرمي و خلاصه هر چي غير از گودريدز!!!! اين كتاب پايان نامه دكتري ذبيح اله صفا هست... جزئيات زيادي داره و توضيحات خوب و مفصلي درمورد شاهنامه در اون پيدا ميشه... به خوندنش مي ارزه و روشن كننده خيلي مطالب درمورد منظومه هاي حماسي در ايران و همين طور شاهنامه هست
يادم رفت بگم كه به عنوان اولين كتابي كه توي اين چلنج تموم شد، خيلي خوشحالم!!! حالا سعي ميكنم نيمه پر ليوان رو ببينم و از گودريدز نرم!!!
پژوهشی است کموبیش جامع درباب حماسههای ایرانی. نخست با بحثهایی مقدماتی درزمینهی حماسه و این ژانر کهن آغاز میشود و کمکم به معرفی حماسههای مختلف و ریشههای آن در منابع و مآخذ دیرینه پرداخته میشود. دراینمیان، از منابع کهنهی دینی و تاریخیای چون اوستا و یادگار زریران و بندهشن و... اطلاعاتی نسبی بهدست داده میشود و رگههای تأثیرپذیریهای شاهنامه از این آثار بررسی میشود. این کتاب که «حماسهسرایی در ایران» نام دارد، بیش از دیگر آثار حماسی، به بررسی شاهنامهی فردوسی میپردازد و بهخوبی عناصر مختلف و روایتهای این اثر سترگ را واکاوی میکند و از دیگر آثار حماسی بهطور گذرا درمیگذرد. ازاینرو، انتظاری را که عنوان اثر در مخاطب برمیانگیزد، برآورده نمیکند. دربارهی حماسههای دینی و تاریخی نیز آنگونه که شایسته است، توضیح داده نشده و به خودِ آثار پرداخته نشده است. بااینحال، باید انصاف بهخرج داد و این اثر را در بافت زمانی خودش سنجید. این کتاب در زمان خودش اثری پیشرو و تازه بهشمار میرفته و یقیناً اگر کسانی چون ذبیحالله صفا نبودند، پژوهندگان پس از آنها در پیگیری راه ایشان کامیاب نمیشدند. صفا در کتابهایش، همچون بسیاری دیگر از بزرگان، بسیار پرچانگی و پرگویی میکند. ازاینحیث نیز این کتاب امروزه تا اندازهای از سبکوسیاق کار علمی و نگارش علمی دور است. البته ازاینلحاظ هم نمیتوان بر مؤلف آن که در دههی سی آن را تألیف کرده، خردهای گرفت.
این کتاب از آقای دکتر ذبیح الله صفا، بهترین و کاملترین تحقیق به زبان فارسی دربارۀ ادبیات حماسی ایران است. درود به روان پاک او و هر چه باشکوه تر باد، نام و یاد او.
ذبیحاللّه صفا در ۱۶ اردیبهشت ۱۲۹۰ در شهمیرزاد از توابع شهرستان سنگسر در استان سمنان زاده شد. پدرش سید علیاصغر صفای شهمیرزادی در بابل بازرگان بود. دوره آموزش ابتدایی را در سال ۱۳۰۴ در بابل به پایان رساند. آنگاه راهی تهران شد و در دبیرستانهای سیروس و دارالفنون تحصیل کرد و در سال ۱۳۱۲ تحصیلات متوسطه را به پایان رساند. سپس تحصیلات خود را در دانشسرای عالی و دانشکدهٔ ادبیات ادامه داد و در رشتههای ادبیات و تعلیم و تربیت لیسانس گرفت و سپس به تحصیل در دورهٔ دکتری پرداخت تا آنکه در سال ۱۳۲۱ با پذیرش رسالهٔ او با عنوان «حماسهسرایی در ایران» به درجهٔ دکتری نایل شد.
ذبیحاللّه صفا خدمات آموزشی خود را از سال ۱۳۱۶ با دبیری ادبیات فارسی در کلاسهای دورهٔ دوم متوسطه در دبیرستانهای تهران آغاز کرد. از سال ۱۳۲۱ به درجهٔ دانشیاری کرسی تاریخ ادبیات دانشگاه تهران ارتقا یافت و در سال ۱۳۲۷ در همان کرسی استاد شد؛ تا این که در سال ۱۳۴۰ به بالاترین رتبهٔ استادی (رتبهٔ ده) دست یافت. طی سالهای ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ با سمت استاد مهمان در دانشگاه هامبورگ به تدریس پرداخت. در بازگشت از آلمان به مدیریت گروه زبان و ادبیات فارسی و سپس ریاست دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران انتخاب شد و تا سال ۱۳۴۷ این سمتها را به عهده داشت. در آن سال پس از تغییرات ناگهانی در نظام اداری و آموزشی دانشگاه به درخواست خود بازنشسته شد و تدریس خود را به صورت افتخاری ادامه داد. در سال ۱۳۴۷ برای بار دوم به آلمان رفت و یک سال دیگر در دانشگاه هامبورگ به تدریس پرداخت. پس از بازگشت به تهران عنوان استادی ممتاز دانشگاه تهران را یافت و از آن پس در سالهایی که در تهران اقامت داشت به تدریس ادبیات حماسی، غنایی و دراماتیک در دورهٔ دکتری ادبیات فارسی ادامه داد.
دکتر ذبیحاللّه صفا پس از سال ۱۳۵۷ در آلمان اقامت داشت و در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۷۸ در شهر لوبک آن کشور درگذشت.
تحقیقی نسبتن جامع و ریشه ای در حماسه سرایی در ایران است که شامل بسیاری از حماسه های سروده شده در تاریخ ادبیات ما از پیش از اسلام تا دوران قاجاریه می شود. اگرچه پس از چاپ این کتاب، آثار تحقیقی جامع تر و کامل تری در زمینه های مختلف حماسه سرایی در ایران به چاپ رسیده و برخی از مستندات این کتاب را زیر سوال برده است و با وجودی که ذبیح الله صفا در این تحقیق کمی از حس ملی فراتر رفته و گاه به اغراق گراییده، با این همه کتاب حاضر هنوز هم یک منبع بسیار خوب برای کسانی ست که بخواهند در این زمینه به پژوهش های خود ادامه دهند.
از آن دست کتابهایی است که هر چند تاریخ نوشتن آن گذشته، ولی هنوز هم به خواندن میرزد. اصولا از نوع حماسه در ایران میگوید و نه فقط دربارهی شاهنامه اطلاعات خوبی میدهد، دربارهی دیگر کتابهای حماسی نیز اطلاعات خوبی میدهد. علاوهبر خواندن این کتاب در زمینهی حماسه ، میتوان از کتب دیگری به خصوص در حوزهی حماسه و اسطورههای ایرانی بهره برد. یکی از نکات جالب این کتاب در این است که علاوه بر آن که از شخصیتهای شاهنامه در خداینامهها و کتب زرتشتی پیش از اسلام میگوید بلکه رد پای آنها را در کتب تاریخی پس از اسلام نیز دنبال میکند.
کتاب حماسه سرایی ی دایره المعارف کامل در مورد حماسه های ایرانی بود انواع حماسه ها - تاریخی ، دینی ، اساطیری حماسه های اساطیری از ارزش زیاد تری نسبت به حماسه های تاریخی برخوردارند. و هرچه عناصر تاریخی وارد داستان بشود از ارزش کاسته میشود...مثل شاهنامه که در میانه های داستان اینطور میشد اولین کتاب که ذکر نام شاهان پیشدادی و کیانی کرده "یادگارزرین" است کتاب دینکرت که 21 بخش اوستا را در فصل هشت خود خلاصه شده دارد..این بخش ها در زمان اسکندر نابود شده بودند. کتاب جالب الصور هم در نوع خودش خوب و جذاب بوده که عکس 26 پادشاه ساسانی رو در خورد داشته طبقه دهقان به معنای امروزیش نبوده و به زمین داران بزرگ و اشراف و بزرگان کشور بوده ان توضیحات زیاد در مورد شاهنامه داده و محشره اصل و نسب فردوسی معلوم نیست دلایل رد شاهنامه توسط محمود افغان جالب بود 1شیعه بودن فردوسی 2صحبت زیاد از دون بودن ترکان و ترک بودن محمود 3وفات زود هنگام تنها یاور فردوسی در دربار محمود که وزیرش احمد بن فضل بود حماسه های مهم به جز شاهنامه گرشاسپ نامه دقیقی که متاسفانه در ابتدای سرودنش توسط توسط برده اش مرد بهمن نامه : ایرانشاه ابی الخیر فرامرزنامه، بانو گشسپ نامه، برزونامه تاریخ پیشدادیان و کیانیان ذکر شاه به شاه از انسان بودن دیو ها گفته شده که ساکنین اصلی ایران بودند قبل ورود آریایی ها و خط رو به آریایی ها یاد دادند * علاوه بر سهراب ، جهانگیر و برزو نیز در معرض سرنوشت سهراب بودند ولی در نهایت متوجه شدند که رستم پدربزرگششان است تعمیم برخی پهلوانان به شاهان اشکانی نیز در نوبه خود خوب بود مثل گودرزیان و طوس و ... کتاب خفن با نثر ساده