Kuşlar da Gitti

by Yaşar Kemal

Kuşlar da Gitti, İstanbul’un çürüyen, kirlenen yüzünün ve insanlığın da şehirle birlikte yok oluşunun romanıdır. Kuşların bir zamanlar mekân tuttuğu İstanbul’da çocuklar onları yakalayarak cami, kilise ve sinagogların kapılarında “azat buzat beni cennet kapısında gözet” diyerek satarlar. Ancak çocuklar satamadıkları kuşları yemek zorunda kalırlar.

“Sağlam bir kitap, yoğun bir insan sevgisi ve şiir, tam bir başyapıt.”
La Croix, (Fransa)

“Saklanacak, tekrar tekrar okunacak, üstünde günlerce düşünülecek, bütün zamanların, bütün ülkelerin en güzel edebiyat yapıtlarının yanına konacak bir kitap...”
Jeremy Brooks, The Independent, (İngiltere)

“Klasiklere özgü yalınlıkta bir öykü.”
Church Times, (İngiltere)

“Batı Avrupa’da neden böyle romancılarımız kalmadı?”
New Statesman, (İngiltere)

Genres: Fiction, Turkish Literature, Turkish, Roman, Middle East, Novella, Classics

79 pages, Paperback

First published January 1, 1978

About the author

Yaşar Kemal, asıl adı Kemal Sadık Gökçeli. Van Gölü’ne yakın Ernis (bugün Ünseli) köyünden olan ailesinin Birinci Dünya Savaşı’ndaki Rus işgali yüzünden uzun bir göç süreci sonunda yerleştiği Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Hemite köyünde 1926’da doğdu. Doğum yılı bazı biyografilerde 1923 olarak geçer.

Ortaokulu son sınıf öğrencisiyken terk ettikten sonra ırgat kâtipliği, ırgatbaşılık, öğretmen vekilliği, kütüphane memurluğu, traktör sürücülüğü, çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptı. 1940’lı yılların başlarında Pertev Naili Boratav, Abidin Dino ve Arif Dino gibi sol eğilimli sanatçı ve yazarlarla ilişki kurdu; 17 yaşındayken siyasi nedenlerle ilk tutukluluk deneyimini yaşadı. 1943’te bir folklor derlemesi olan ilk kitabı Ağıtlar’ı yayımladı. Askerliğini yaptıktan sonra 1946’da gittiği İstanbul’da Fransızlara ait Havagazı Şirketi’nde gaz kontrol memuru olarak çalıştı. 1948’de Kadirli’ye döndü, bir süre yine çeltik tarlalarında kontrolörlük, daha sonra arzuhalcilik yaptı. 1950’de Komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla tutuklandı, Kozan cezaevinde yattı. 1951’de salıverildikten sonra İstanbul’a gitti, 1951-63 arasında Cumhuriyet gazetesinde Yaşar Kemal imzası ile fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu arada 1952’de ilk öykü kitabı Sarı Sıcak’ı, 1955’te ise bugüne dek kırktan fazla dile çevrilen romanı İnce Memed’i yayımladı. 1962’de girdiği Türkiye İşçi Partisi’nde genel yönetim kurulu üyeliği, merkez yürütme kurulu üyeliği görevlerinde bulundu. Yazıları ve siyasi etkinlikleri dolayısıyla birçok kez kovuşturmaya uğradı. 1967’de haftalık siyasi dergi Ant’ın kurucuları arasında yer aldı. 1973’te Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluşuna katıldı ve 1974-75 arasında ilk genel başkanlığını üstlendi. 1988’de kurulan PEN Yazarlar Derneği’nin de ilk başkanı oldu. 1995’te Der Spiegel’deki bir yazısı nedeniyle İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandı, aklandı. Aynı yıl bu kez Index on Censorhip’teki yazısı nedeniyle 1 yıl 8 ay hapis cezasına mahkûm edildiyse de cezası ertelendi.

Şaşırtıcı imgelemi, insan ruhunun derinliklerini kavrayışı, anlatımının şiirselliğiyle yalnızca Türk romanının değil dünya edebiyatının da önde gelen isimlerinden biri olan Yaşar Kemal’in yapıtları kırkı aşkın dile çevrilmiştir. Yaşar Kemal, Türkiye’de aldığı çok sayıda ödülün yanı sıra yurtdışında aralarında Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d’Honneur nişanı Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d’Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü’nün de bulunduğu yirmiyi aşkın ödül, ikisi yurtdışında beşi Türkiye’de olmak üzere, yedi fahri doktorluk payesi aldı.
28 Şubat 2015 tarihinde vefat etti.

Yaşar Kemal was born as Kemal Sadık Gökçeli in 1926 in the Hemite village of Kadirli, Osmaniye, where his family, originally from the village of Ernis (present-day Ünseli) near Lake Van, had settled after a long period of immigration caused by the Russian occupation during World War I. With his amazing imagination, grasp of the inner depths of the human soul, and lyrical narrative, Yaşar Kemal became one of the leading name not only of Turkish literature, but of world literature as well. Translated into more than forty languages, Yaşar Kemal is the recipient of many awards in Turkey and more than twenty international awards including Prix mondial Cino del Duca, Commandeur de la Légion d'Honneur de France, Commandeur des Arts et des Lettres of the French Ministry of Culture, Grand Officier de la Légion d'Honneur de France, Premi Internacional Cataluña, Peace Prize of the German Book Trade, as well as seven honorary doctorates—five in Turkey and two abroad. The last award Kemal received was the Bjørnson Prize given by the Norwegian Academy of Literature and Freedom of Expression (Bjørnson Academy) on November 9, 2.
Yaşar Kemal died in İstanbul on February 28, 2015.

Reviews

[Maziyar Yf · Rating 2 out of 5]

پرندگان نیز رفتند کتابی است از یاشار کمال ، نویسنده سرشناس ترک . کتاب او داستان سه نوجوان فقیر در استانبول است که برای گذران زندگی به شکار پرندگان مهاجر روی می‌آورند ، غافل از آن که تلاش آنان برای بقا مبارزه ای بی نتیجه است از تقابل انسان با آزادی، طبیعت، و ساختارهای بی‌رحم اجتماعی.
پرندگان نیز رفتند را باید کتابی با کلام استعاری دانست ، داستان کتاب ، حکایت شکست و فروپاشی است ، پرندگان، که نماد پرواز و رهایی‌اند، در دام می‌افتند؛ و نوجوانان، که خود در دام فقر و بی‌پناهی‌اند، هرچه بیشتر تلاش می‌کنند، بیشتر در باتلاق نابرابری فرو می‌روند . گویی تفابل با طبعیت ، نتیجه ای جز شکست ندارد .
در پایان، پرندگان نیز رفتند کتابی‌ست که بیشتر از آن‌که داستانی برای تعریف داشته باشد ، فضا می‌سازد. روایتش گنگ و پر از ابهام است، اما همین گنگی، شاید بخشی از حقیقتی باشد که می‌خواهد نشان دهد: جهانی که در آن تلاش بی‌ثمر است، آرزوها رنگ می‌بازند، و حتی پرندگان هم دیگر نمی‌مانند.

[Agir(آگِر) · Rating 4 out of 5]

Uçun Kuşlar
پرواز کنید پرندگان

Uçun kuşlar uçun doğduğum yere
پرواز کنید پرندگان پرواز کنید به زادگاه من

Şimdi dağlarımda mor sümbül vardır
اینک در کوههایش سنبل های بنفش روییده

Ormanlar koynunda bir serin dere
در آغوش جنگلها یک دره خنک

Dikenler içinde sarı gül vardır.
در میان خارهایش گلهاي زرد وجود داره

Uçun kuşlar uçun burda vefa yok
پرواز کنید پرندگان پرواز کنید در اینجا وفا نیست

Öyle akar sular, öyle hava yok
چنین آبهاي جاري و چنین هواي پاکی نیست

Feryadıma karşı aksi seda yok
در برابر فریادم انعکاس صدایی نیست

Bu yangın yerinde soğuk kül vardır
در این مکان آتش گرفته،(فقط)خاکستر سرد وجود داره

Ahmet Kaya
https://www.youtube.com/watch?v=Wo7KJ...

:در مورد کتاب

پرنده ها نیز رفتند. و با کوچ کردنشان..چه چیزهایی اتفاق خواهد افتاد، پرنده ها نیز رفتند
Kuşlar da gitti, kuşlarla birlikte de... Ne olacak, kuşlar da gitti.

نویسنده، ما را در شهر استانبول بدنبال محمود و دو پسربچه ی پرنده فروش می کشاند و با اینکه اول داستان، از شکار پرندگان دل خوشی نداریم کم کم ته دلمان آرزو می کنیم برای پرنده هایشان خریدارانی پیدا شود که هم بچه ها به نان و نوایی برسند و هم پرندگان آزاد شوند

از قدیم الایام این رسم بوده. شکارچی ها پرنده شکار می کنند و آزاد کردنشان هم وظیفه مردم استانبول است

و محمود شکارچی پیر، مصداقی از شیخ فانوس به دست مولاناست که قصدش فقط کمک بچه ها نیست، وی هنوز به انسانیت باور دارد و در استانبول مدرن می خواهد انسان را بیابد

انسانیت لایه لایه است، گرانبهاترین و قشنگترین دُر و گوهرها در زیرِ زیر هستند، وقتی لایه لایه آنرا کنار می زنی، یک قشر ، دو قشر، سه قشر و چهار... انسانیت آشکار می شود ، قشنگتر می شود، قشر بالایش چرکین و زشت است، کسی که خودش را انسان حساب می کند دائما از یک طرف قشر خود را و از طرف دیگر قشرِ انسانیت را کنار می زند، با کنار زدن
.. این قشرها دور و بر روشن می شود.. با کنار زدن این قشرها

:این استانبول دیگر آن استانبول نیست

آپارتمان های خاکستری چرکین سیمانی جای درختزارها و خارستان ها را گرفته
و پرندگان اگراز این شهر گذر کنند، می ایستند، نگاه می کنند، بدنبال چیزی می گردند، بعضی چیزها را بخاطر می آورند و... اما نمی یابند و راه شان را می گیرند و می روند


:نتیجه

یاشار کمال دو هدف در این کتاب داشت یکی نشان دادن تقابل سنت ها و زندگی مدرن؛
مردمی که هنوز پایبند به اصول و باورهای کهن اند و بخواهند به آن شیوه زندگی کنند در این جامعه جایی نخواهند داشت و نخواهند توانست حتی نان برای رفع گرسنگی بیابند

و هدف دیگر و اصلی او از این جستجوی در میادین شلوغ استانبول و محله های فقیر نشینش و.. این بود که نشان دهد استانبول پیشرفت کرده و ماشینی شده
..و انسان ها هم تغیییر کرده اند

نمی گویم که مردم آن زمان بهتر بودند، ولی مثه مردم حالا نبودند، بیشتر از مردمان فعلی پرنده ها رو دوست داشتند، آن زمان مردم دل نازکتر بودند، مهربانتر و دل رحم تر بودند، به طبیعت نزدیک تر بودند، کسی چه می داند! مردم این دور و زمانه اگر از طرف یک قفس پر از پرنده هم رد بشوند که همگی در حال جان دادن باشند، کک شان هم نمی گزد

و شیخ ما نه تنها آن انسان را پیدا نخواهد کرد؛ ایمانش را هم به آن از دست خواهد داد

:به قول ویکتور هوگو
از میان دو واژه انسان و انسانیت، اولی در میان کوچه‌ها و دومی در لابلای کتاب‌ها سر‌گردان است

[Sümeyye Yıldız]

İlk okuma,
Yazarın kısa hikayesine ara ara şairliği de karışıyor. Kuşların varlığının insanla olan ilişkisi dünyaya düşüş hikayesiyle başlar aslında. Bize ölüleri nasıl gömeceğimiz kuşlar tarafından öğretilmiştir. Buradaki hikaye ortak geçmişimize bir ağıttır. Habille Kabil arasında geçenin Yaşar Kemal'deki anlatısıdır. Ilk kan, ölüm ve yiten merhamet. Can alıcı bir dil. Yaşar Kemal yine de insandan, insanlıktan yanadır.

ara ara hissedişimiz kuşların varlığına yakındır "kendisini uçsuz bucaksız bir deniz ortasında kalmış sanıyordu."

[Serbay GÜL · Rating 3 out of 5]

Hem fiziki , hem de manevi olarak İstanbul'un çirkinleşme sürecinin kısa bir öyküsü. Yaşar Kemal'in diğer eserlerine nazaran biraz yavan kalsa da , zevkle okunan bir kitap. Florya'nın civarında azat kuşları yakalayan bir grup çocuğun hikayesi. Florya zamanında kuşlarla dolu bir yermiş , şimdiyse binalarla.

[Perihan · Rating 5 out of 5]

"Şu Taksim alanında birbirini ezenler, o kadar insanın içinde hak tu diye ortalığa tükürük savuranlar, hasta yüzlüler, vıcık vıcık boyalılar, suratından düşen bin parça olanlar, düşman gözlüler, gülmeyenler, birbirine düşman gibi bakanlar, korkanlar, utananlar ... "

Onlar, o gariban çocuklar, 'azat, buzat, bizi cennet kapısında gözet ' deyip, kuşları toplayıp , cami , klise ve sinegog önlerinde satmaya çalışan gariban çocuklardı. Köyden şehre kaçmış, hepsi de işsiz, kendilerine kuşları iş edinmiş... Sonra onlar artık, İstanbul'un yok olan ,ağaçsız kalan, kirlenen doğasında kuş da bulamadılar, onları anlayacak insanlar da. Onlar da iyice yabancılaştılar insanlıklarına... Önceden etkisinde kalarak okuduğum bir kitaptı.

"Kuşlar da gitti " dedi Mahmut...
"Kuşlar da başlarını alıp gittiler, çoktaan..."

[Vicki Miller · Rating 4 out of 5]

This was a wonderful little book detailing how life in Instanbul is changing, just as it is in my world. Only about 150 pages, and an easy and enjoyable read. The writing style and descriptive passages are lovely - even if some of the content disturbed me. I was disturbed by the tradition of freeing birds (captured for only this reason) and the questionable characters of the boys, just as those in the story were disturbed by the fact people no longer want to buy the birds and partake. There are many suggestions and insinuations that are not followed up, but this makes the story "real", not having all my questions answered. I liked this very much.

[Zuberino · Rating 5 out of 5]

A book of surpassing beauty and terror. They say that Pamuk won the Nobel Prize but Yashar Kemal won the undying love of the Turks. Reading this book, one can start to see why. This was my first Kemal and it did not disappoint. The book is so many things in one: a celebration of a great city, half reality and more than half myth; a lament for passing traditions and a disappearing way of life; a bewildered exclamation against the ravages of modernity, which has brought in its wake so much grief to so many. Kemal himself was a migrant from the provinces, and a Kurd to boot. No one understands better than he the hard pit of pain that is lodged forever in the hearts of the urban dispossessed.

Above all else, this is an environmental story, and the author marvels at the gifts of nature so prodigiously showered on the Bosphorus, so cruelly treated by ambivalent custom. The ending is truly shocking - but could it really have been any other way? Finally, Kemal is exceptionally well served by his wife and faithful translator Thilda; would that all writers would find spouses so loyal and so lyrical.

More Kemal, please!

[zeyneb · Rating 5 out of 5]

yaşar kemalin külliyatını okuyup elimdeki şu kadarcık huzuru da gönüllü şekilde ATEŞLERE ATIYORUM YAŞAR KEMAL DUR ÇIĞLIK YETER PARAMPARÇAYIM NOLUR serimize devam ediyoruz

pembe saçları ve tüm yazarlık hocalarının sahip olduğu o sigara yorgunu sesiyle yazarlık hocam okurun, yazarın anlattığı şeylerin düpedüz yalan olduğunu unutmaya sözü vardır demişti.

bu sebeple (her aklı başında insan gibi) ben de orta yaşlı ve pembe saçlı insanlara duyduğum müstakil saygı nedeniyle kitapları beni kandırması için olabildiğince şans vererek okuyorum.

oysa yaşar kemal sizin ona bir şans vermenizi umursamıyor. siz kitabın kapağını açarken o ellerini birbirine sürterek kıkırdıyor çünkü kaleminde öyle bir tanıdıklık, öyle bir portal açma gücü var ki okurken aslında anlattığı hikayelerde hiç bulunmadığınızı unutuyorsunuz ve bundan 50 yıl önce dolapderede kuş satıcılarının yanında olduğunuza yemin edebildiğiniz bir yere geldiğiniz anda size TEKME TOKAT giriyor.

KUŞLARA ESKİSİ GİBİ BAKABİLECEĞİNİZİ Mİ DÜŞÜNÜYORDUNUZ??

yaşar kemal bu roundu da sen kazandın. umarım hep galip gelirsin.

[Hakan Yaman · Rating 4 out of 5]

Yaşar Kemal bu kısa romanında kaybettiklerimizi anlatıyor. Bunu tipik bir nostalji bezirganlığı ile yapmıyor ama. Kendine has o güçlü, ama bu kez içine fazladan bir doz hüzün karışmış bir dille yapıyor, zira anlattığı kaybolan geçmişimiz, adetlerimiz değil sadece; insanlığımız…

[Fact100 · Rating 2 out of 5]

"Cehennem yerinde hiç ateş yoktur, herkes ateşini buradan götürür..." (s.68)

Sayfa sayısı az olmasına rağmen gereksiz yere uzayan, her açıdan zorlama bir roman(cık).

[İlhanCa · Rating 4 out of 5]

Bu kısa roman, İstanbul'da geçimlerini kuş satarak sağlayan üç arkadaşın hikayesini anlatıyor..

Beni çok saran bir yapıt olmadı açıkçası.

Kitap, geleneksel yaşam ve bununla alakalı değişim ile ve modernleşmenin insanlar üzerindeki etkilerini işliyor.

Anlatım akıcı ve etkileyici,diyaloglar harika..Sosyal ve ekonomik temaları derinlemesine ele almış.

Topluma ve toplumsal olaylara duyarlılığı işlerken insana olan inancını açıktan belli etmiş Yaşar Kemal.

[Alper Uyumaz · Rating 5 out of 5]

Nasıl bir girizgâh yapsam bilemiyorum. Aklımda tek bildiğim azat buzat, beni cennet kapısında gözet geliyor. Yaşar Kemal'den ilk okuduğum bu kitap oldu, geniş anlamda geçim kaygısı, kuş satıcılığı, çaresizlik, perişanlık ön planda.. ve delice hayaller. Sinagog ve Kilise kapılarında azat buzat beni cennet kapısında gözet diyerek kuş satmaya çalışan çocuklar bir süre sonra insanlardan uzaklaşır ve insanlıklarına yabancılaşırlar. Ama ne yabancılaşma, artık bütün umutlarını keserler, çaresizlik peşlerini bırakmaz. Kısa fakat dolu dolu bir kitap, keşke biraz daha uzun olsaydı diyor insan ama maalesef bu kadar yine de okunmaya değer güzel bir kitap.

[Merve · Rating 4 out of 5]

Haftasonu okumaları için bire bir. Çok etkileyici. Hem umut dolu, hem buruk...

[Mustafa Kalkan · Rating 4 out of 5]

zaman ve istanbul’un atmosferi çok canlı yansıtılmış. yaşar kemal’in doğa, insan ve mekan betimlemeleri gerçekten etkileyici. bir yandan İstanbul'un kirlenen yüzünü, diğer yandan insanlığın değer kaybını gözler önüne seriyor. kuşlar üzerinden güçlü bir toplumsal eleştiri okuyoruz.

[Carduelis · Rating 4 out of 5]

Kuşlar da gitti, kuşlarla birlikte de... " syf38

İstanbul'un eski kuşçuluk geleneği, insanın ait olma duygusu ve yitirdiklerinin yasını tutmasıyla örülü derin bir hikaye. Kuşlar üzerinden insanlığın özgürlük ve aidiyet arayışı; kanat çırpışlarıyla umut, direnç...
Yaşar Kemal İstanbul'un ruhunu, kuşların simgeselliğinde insanın kaybına dair yitip giden bir dünyanın hüznünü hikâyesini, tüm kentin hafızasını, kuşların kanatlarında bize taşımış. Şiir gibi yazmış, çok beğendim...

"Azat buzat, bizi cennet kapısında gözet!"
Gözet be, gözet ulan, gözet anasını avradını, lan gözet ...syf62

Herkese keyifli okumalar.

Uzaktan, İstanbuldan uğultular geliyor, kızıl kanatlı yırtıcı kuş Menekşenin üstünde, göğsünü esen yele verip kanatlarını germiş süzülüyor, önümde İstanbul şehrinin acımasızlığının, yitmişliğinin, kendi kendini, insanlığını unutmuşluğunun, çok şeyler yitirmişliğinin bir anıtı, yüzlerce kuş başından dikilmiş bir anıtı duruyordu.syf76

Altına hücum gibi, arsaya hücum başladı İstanbulda... Bir karış arsa için İstanbulun bu aç gözlü canavarları birbirlerinin gözlerini oyacak, birbirlerinin ırzlarına geçecek, birbirlerini boğazlayacak, kıtır kıtır kesecekler. Bir avuçluk arsa toprağı için. Gelecek yıl işte burada, şu bakır rengi dikenliğin yerinde için bulanmadan bakamayacağın çirkin beton apartmanlar, villalar yükselecek. Sokaklarında yalnız birbirlerine gösteriş yapmak, para para, yalnız para kazanmak için yaşayan, insanlıklarını unutmuş yaratıklar. caka satacaklar.syf54

Köftecinin arabasının üstündeki kargacık burgacık yazıyı da okumaya çalışıyordu. Yazıyı çözünce bir sevindi, bir sevindi, içine gelmiş, bir okka acı gibi oturmuş şu öldü ölecek kuşları, başı belada çocukları da bir an için unuttu. Heceleyerek bir tamam okuduğu yazı şöyleydi: Cehennem yerinde hiç ateş yoktur, herkes ateşini burdan götürsün... Herkes ateşini buradan... Buradan... syf66

"İnsanlık öldü mü?" dedim.
"Yok," dedi, "ölmédi, ölmedi ama, bir şeyler oldu, başka bir yerlerde sıkıştı kaldı herhalde?"
"Nerede kaldı acaba?"
Mahmudun yüzü bir sevinç ışığında şakıdı. İnsanlık belki Mahmudun bu ağız dolusu gülüşünde, bu yürek dolusu sevincindedir, kim bilir, belki...

"Kuşlar da gitti," dedi Mahmut.

Sonra hiç konuşmadık. Kuşlar da gitti, kuşlarla birlikte de... Ne olacak, kuşlar da gitti.syf38

O zamanlar insanlar, daha iyiydiler denemez, kim bilir, ama daha başkaydılar. Belki de kuşları daha çok seviyordular. Belki de yürekleri yufka, daha acımayla, daha sevgiyle doluydular. Belki de doğaya daha yakındılar, kim bilir... Şimdiki insanlara vız geliyor kafeslerde küçücük kuşların ölmesi. Kiliselere, havralara artık uğrayan kalmadı, pazardan pazara, o da birkaç kişi, ölümden ölüme, o da birkaç kişi. Camilerden çıkan çember sakallı, başları inadiyeli korkunç öfkeli yüzleriyle diş gıcırdatanları, bu o güzelim Süleymaniyenin güler yüzüne hiç yakışmayan asık, ölüm suratlılar mı acıyacak kafesteki küçücük kuşlara da, azat buzat eyleyecekler... Heheeey, vay anam vay!syf37

İstanbulun tarihini yazanlar Florya düzündeki kuşların, kuş yakalayıcıların tarihine boş verirlerse tarihlerinin o kadar pek işe yarayacağını sanmam. Emeklerine yazık olur. Yüzlerce yıldır kiliselerin, havraların, camilerin önünde, milyarlarca salıverilmiş kuşun sevinci, insanların sevinci, az macera mı? Biliyorum, bir gün bir hoş, yüreği temiz, akıllı birisi çıkacak, Florya kuşlarının güzel, sevinçli, umutlu tarihini yazacak, işte o zaman işte, İstanbul biraz daha güzelleşecek, biraz daha büyülü bir kent olacak. İstanbulun büyüsü denizinde, yapılarında, göğünde, akarsularında mı yalnız, insanlarında mı? Ya Floryanın kuşları?syf12

[Lulu's Life · Rating 5 out of 5]

merhaba yasar kemal dunyasi!! 2024’un okuma hedeflerinden biriydin ve oylesine mutesekkir oldum ki seni yilin hemen basinda gerceklestirmis olmaya..

yasar kemal’e dair bildigim en keskin ve sanirim bana en ilgi cekici gelen bilgi, muazzam bir doga gozlemcisi olduguydu. bu bilgi isiginda “kuslar da gitti” ilk okuma tercihim olmus olabilir. hakkidir da..

bu lezzetine doyamadigim kisa romanda (ya da uzun oykude) ana tema, istanbul’da azat buzat olayinin bitisinin resmi aslinda.. oylesine yalin, basit ve gelisine yazilmis gibi bir hisle okudum ki cumleleri, gercekligi beni tamamen buyuledi diyebilirim… sanki yillarca gozlemledigi kuslari ve kus saticilarini bir gecede kaleme almis ve kalemi biraktiginda da donup bir daha okuma ve duzeltme yapmamis gibi hissettim kitabin son sayfasini cevirdigimde… icimde de bir huzun, bir hayal kirikligi…. karakterleri tanimlarken kullandigi nefis tahliller de etkili elbette bu hislerimde.. istanbul’un bir donemine bu sayede ve bu kisilerle eslik etmis oldum yasar kemal sayesinde. ki kendisi de daha sonra "günün birinde istanbul'un tarihi yazılırsa, kuş satıcılarından mutlaka bahsedilmesi gerekir, onlar olmadan istanbul'un tarihi çok yavan olur.” demis.. ruhu sad olsun..🕊️

[Ömer · Rating 3 out of 5]

2.43. Kitabı yeterince süründürdüm diye düşünüyorum.

[Narin · Rating 5 out of 5]

"Florya düzlüğü Florya düzlüğü olduğundan beri, ta Bizanstan, Osmanlıdan bu yana küçük kuşlar, nereden gelip nereye gidiyorlarsa, Ekimden ta Aralık sonuna kadar mekan tutarlar. Ve o günlerden bu günlere kadar da İstanbul şehrinin insanları bu kuşları türlü tuzaklarla yakalarlar. Yakalayıp Hristiyansa kiliselerin, Yahudiyse sinagogların, Müslümansa camilerin önünde azat buzat, beni cennet kapısında gözet, satarlar. Bu roman kuşlarla çocukların hikayesidir.”

Yaşar Kemal gibi büyük bir romancının, -şimdiye kadar- okuduğum en şehirli romanıydı "Kuşlar da Gitti”. Kitap, yılın belirli aylarında İstanbul'a uğrayan kuşları ve onları çeşitli hilelerle yakalayan, ibadet mekanları önünde vicdanlara hitaben onların salınmasına karşılık para kazanmaya çalışan çocukları ve onların, değişen ve çürüyen insanlığa karşı olan tutumlarını anlatıyor. Hem küçük kafeslerde birer birer ölen kuşlara kıyamayan hem de onları yakalayıp satmaktan başka işleri olmayan çocukların iç çekişmelerini, insanlara, kendilerine ve daha başka şeylere olan inançlarını sorgulamalarını hikayeliyor. 90'ların neredeyse başında doğmuş olmama rağmen benim şu zamana kadar hiç denk gelmediğim, adını bile duymadığım "azat buzat"ın bitişini işliyor Yaşar Kemal. Eskiden insanlar belirli zamanlarda şehirlere uğrayan kuşları yakalayıp bir kafese doldurur, önlerinden gelip geçen insanlar da onları biraz para karşılığında yeniden özgürlüklerine kavuştururlarmış. Kuşları gökyüzüne doğru salarken "Azat buzat, beni cennet kapısında gözet." denirmiş. Böylece öteki tarafta cennetin önünde sizi, sizin kurtardığınız bu kuşların karşılayacağına inanılırmış. Fakat sonra insanlara bir şeyler olmuş, önlerinden geçip gittikleri kafeslerdeki havasızlıktan ölen kuşlar artık kimsenin umrunda olmamış. Bir zaman sonra kafeslerdeki tüm kuşlar ölmüş, insanlık da…

" 'İnsanlık öldü mü?' dedim.
'Yok' dedi, 'ölmedi, ölmedi ama, bir şeyler oldu, başka bir yerlerde sıkıştı kaldı herhalde?’
'Nerede kaldı acaba?’
Mahmudun yüzü bir sevinç ışığında şakıdı. İnsanlık belki Mahmudun bu ağız dolusu gülüşünde, bu yürek dolusu sevincindedir, kimbilir, belki… Sonra hiç konuşmadık. Kuşlar da gitti, kuşlarla birlikte de... Ne olacak, kuşlar da gitti.”

İnsanlığa hala bir parça inancı olan Mahmut, belki bundan yıllar yıllar önce kaybetti umudunu. Şimdiyi görse daha da mı kahırlanır, sinirlenir bilinmez. Yıllar önce biten sadece azat buzat değildi, insanlığa olan inançtı, insanlıktı, kaybolup giden değerlerdi. Sonra, kuşlar da gitti.

[Ceyda Arkın · Rating 4 out of 5]

"İnsanlıktır bu. Kat kattır, en sağlam, en güzel mücevheri en alttadır, soydukça insanlığı, kabuğundan soydukça, bir kat, iki, üç, dört, beş kat, gittikçe aydınlanır insanlık, güzelleşir. Çirkin olan insanlığın en üst kabuğudur. Adam olan hem kendi kabuğunu, hem insanlığın kabuğunu durmadan soymaya çalışır... "

[Memed Koz · Rating 3 out of 5]

Bu benim okuduğum ilk Yaşar Kemal romanı. Aslında roman da denemez, uzunca bir hikaye. Hikayenin İstanbul’da (Florya) geçiyor olması ise tercih sebeplerimden biri oldu. Çünkü Yaşar Kemal’in yazı dilini az çok bilen/tahmin eden biri olarak, Anadoluda geçen uzun bir romanını okumaktan biraz gözüm korkuyordu, bir şehir romanını tercih ettim o yüzden. Hoş, hikaye şehirde geçse bile çocuklar Anadoludan göçmüş ya da şehir hayatından kopuk, yoksul, taşra çocukları. (Yine de kitabın sonlarında, Taksim meydanındaki ayrıntılardan bahsedilmesi ve bu ayrıntıların (yapıların) halen varlığını sürdürmesi güzel bir ayrıntı idi benim için.
“Spoiler” vermeyeceğim ama şunu demeden geçmeyeceğim de; kuşları yakalayıp, kafese koyup, sonra kalabalık şehir meydanlarında, cami önlerinde satmak, satın alanların da o kuşları havaya bırakması eski ve artık olmayan bir gelenek. Kuşları yakalayıp satılana dek kafeste mahrum bırakmak, belki ölümüne neden olmak ve diğer yanda ise bu kuşlardan satın almayıp hem çocukların para kazanmasına hem kuşların özgür kalmasına vesile olmayan insanlar.. kitap bu karşıt görüşleri de taşıyor.
Aklımda bir kitabı daha var Yaşar Kemal’in, Deniz Küstü. O da İstanbul’da geçiyor. Muhtemelen sonrasın başka romanını okumam.

[Okan Nurcan · Rating 4 out of 5]

bir gecede biten, tadı damakta kalan yaşar kemal romanı. üstad diyor ki, "günün birinde istanbul'un tarihi yazılırsa, kuş satıcılarından mutlaka bahsedilmesi gerekir, onlar olmadan istanbul'un tarihi çok yavan olur."

kitap ingilizce'ye the birds have also gone" ismiyle yazarın eşi thilda kemal tarafından çevrilmiştir.


Kuşlar da Gitti, Yaşar Kemal'in tefrika edilmeden doğrudan kitap olarak yayımlanan ilk romanıdır.1978 yılında Milliyet Yayınları tarafından basılmıştır. Eserde, ağ ile kuş avlayıp satan birkaç insanın son yıllardaki bir zaman parçası içinde kuş avcılığını ve avlanan kuşları İstanbul sokaklarında satışları ele alınmıştır. Kilise, cami ve sinagog önlerinde "azat buzatlık" satmak için kuş avlayan gençlerin satamayıp sonunda çaresizlikten kuşları yemek zorunda kalmalarına kadar olan süreç betimlenir. Kuşlar da Gitti, Yaşar Kemal'in en çok satılan dördüncü kitabıdır. (Alıntı)

[Murat · Rating 3 out of 5]

Bir romandan çok bir şiir. Kuşlara değil insanlara bir ağıt. Diye düşündüm. Belki de kitabı sevmek istediğim için.

Sonra kuş sayısını 3, azat buzat ücretini ise 100 lira olarak tespit ettim.

Yazarın kaygılarını anladığımı düşünüyor ve hak veriyorum, öte yandan folklorun kayıtsız şartsız kabul ve romantize edilip yüceltilmesi taraftarı da değilim.

Bir başka yol mümkün.

Azat burs at beni üniversite kapısında gözet: Kuş Bilimi ve Gözlemciliği.

[Damla · Rating 3 out of 5]

Kuşlar da Gitti (ismi ne harika değil mi?) ana fikrini okuyucuya geçirebilen, ama anlatımı biraz yavaş olan bir kitap. 80 sayfa 2 günde anca bitti. Köy romanlarına alışkın olduğumuz yazarın bu şehirli romanı bir İnce Memed gibi akmadı bende. Ama tabi ki okunmalı. Belki yazarla yeni tanışma kitaplarından değil de sonra okunacaklardan olmalı.

[Shahrebanoo · Rating 4 out of 5]

"Kuşlar da gitti," dedi Mahmut.
Sonra hiç konuşmadık. Kuşlar da gitti, kuşlarla birlikte de... Ne olacak, kuşlar da gitti.

[Boran · Rating 4 out of 5]

"Kuşlar unutkan olurlar, gene gelecekler."

[Jino · Rating 3 out of 5]

پرندگان نیز حتی رفتند....

[Ahmed Faiq · Rating 5 out of 5]

"ئەو دەمەى مەحموود باڵندەى دەفرۆشت، بە هەزارەها مرۆ دەهاتن باڵندەيان ئازاد دەكرد...خۆشەويستى ودۆستايەتى نێوان باڵندە ومرۆ دونياى پڕ دەكرد. ئاسمانى بەرين بە باڵندە دەتەنرا.. ئەو ديمەنە لە گۆرانى يەكى خۆش دەچوو.."


ڕۆمانى (باڵندەكانيش كۆچيان كرد)ى نووسەرى كوردى باكورى كوردستان يەشار كەمال، بۆ من يەكەم كارى ئەم نووسەرە گەورەيەيە بيخوێنم، لەگەڵی ئاشنا بووم بە كەمێك لە دونياى ئەدەبى ئەو، دونيايەكى جوان ودەوڵەمەند، بەڵام لە گشتى زياتر ئەگەر سيفاتەكانى باس بكەين، غەمناك بوو.

يەشار كەمال، خەباتگێڕێکی گەورە ومەرد بوو، بۆ ئەوەى حەقايەتەكانى كوردە سەركوتكراوەكانى وڵاتى توركيا بڵاو بكاتەوە، ئەو بەستەزمانانەى كە ئەم بوو بە زمانيان، وە ڕێگاى كردەوە بۆ بڵاوبوونەوەيان لە هەموو جيهان، بە زياتر لە ٤۰ زمانى زيندوو، وتەنها كەمال پاڵێورا بو خەڵاتى (نۆبڵ)یش.


لێرەدا، باس لە ژيانى سێ منداڵى كوردى شارى ئەستەنبوڵ، كە هەژارى وسەختى ژيان وايان لێدەكات ڕوو بكەنە كارێكى قەديمى ئەو شارە، كە ڕاو كردن وفرۆشتنى باڵندەيە بە خەڵقى سەرشەقامەكان،وئەم كڕيارانە باڵندەكان ئازاد بكەن، بۆیە دواتر وەك ئەفسانەكە دەدوێت، ئەو باڵندانە لەبەردەم درگاى بەهەشت چاوەڕوانى كڕيارەكان بكەن وايارمەتييان بدەن بچنە ناو جەننەت.


"كەى ئەمە ڕەوايە، ئەم دونيايە پڕ لە نانى پان وگەرم وجوان كەچى مرۆ لە برسلنل بمرێت، چۆن دەبێت؟!!"


ئيدى لە غەمناكييەكەى باسمان كرد، تێدەگەيت، چۆن قورسى وخراپ بوونى ئابوورى خەڵك، گۆڕانى كەش وهەوا، ولە هەمووى زياتر (كورد)بوونى ئەم منداڵانە چۆن يەك دەگرن بۆ دروستبوونى تابلۆیەكى تراژيدى، بەڵام زۆر واقيعى.


"ڕاناوەستم، قسەو وقسەڵۆك بە مرۆڤایەتى نابێت بكرێ..نابێ نەء نابێ..لە شوێن وجێگایەکی تر، شتێ ماوە..ڕاناوەستم ، ئا هەيە، هەيە، دەبريسكێتەوە، ئێمە تاكو ئەوە نەبينينەوە هەروا دەمێنينەوە، ئەو تيشكە نەبينين لەبەر تاريكى دەروتمان، چاومان بێ بينا دەبێ..
لەو كاتەى هەست بە بێ ئومێدى وڕوخان دەكەيت، له هەمان كاتدا، مرۆڤایەتە لە هەزار لاوە تيشكى ئومێدى خۆی دەبەخشێت."


ئێستاش لەم رۆژەدا، چاوەكانى گەلى كورد بە دڵەڕاوكێوە دەڕوانێتە ڕۆژاڤا، ئايا ئايندە چى ترى بۆ ئامادە كردووين؟ ئەوەى لێرەوە دەتوانين بيكەين، ھۆشيار بوونمانە، بە خوێندنەوە وبەئاگابوون، دەرس وەرگرتن لە ڕابوردو، ولە هەمووى زياتر، يەكڕیزى ويەكدەنگى.

[alper · Rating 3 out of 5]

Altına hücum gibi, arsaya hücum başladı İstanbul’da… Bir karış arsa için İstanbul’un bu aç gözlü canavarları birbirlerinin gözlerini oyacak, birbirlerinin ırzlarına geçecek, birbirlerini boğazlayacak, kıtır kıtır kesecekler. Bir avuçluk arsa toprağı için. Gelecek yıl işte burada, şu bakır rengi dikenliğin yerinde içi bulanmadan bakamayacağın çirkin beton apartmanlar, villalar yükselecek. Sokaklarında yalnız birbirlerine gösteriş yapmak, para para, yalnız para kazanmak için yaşayan, insanlıklarını unutmuş yaratıklar caka satacaklar. Otomobillerin yüz elli, iki yüz kilometreyle Londra asfaltında insan ezerek buraya girecek… Belki kuşlar çok derin, eski bir içgüdüyle buraya, o zaman kesilmiş olacak olan şu ulu çınarın üstüne, göğüne uğrayacaklar, bir an duraklayıp bir şeyler arayacak, bir şeyleri anımsamaya çalışacak, beton yığını evlerin üstünde küme küme dolaşacak, konacak bir yer bulamayıp bir uzak keder gibi başlarını alıp çekip gidecekler.

[A. · Rating 1 out of 5]

Yaşar Kemal'in yazdığı en kötü eser denilebilir Kuşlar da Gitti'ye. Yeşilköy ve civarında kuş tutup Taksim'de "Azat, buzat, bizi cennet kapısında gözet," sloganıyla kuşları uçurtarak para kazanmak isteyen fakir çocukların, Hayri ve İsmail'in hırs ve hüsranını, Tuğrul'un bencilliğini abartarak ve imla kurallarını hiçe sayarak anlatmaya çalışmış yazar. Olmamış. Hayvan sevgisini böylesine kötü bir kurguyla anlatmaya çabalayan bu küçük romanı okuduktan sonra kuşlar hakkında mutlaka daha güzel bir roman yazılabilir duygusu hasıl oluyor insanda. Belki bir gün yazarım. Yazar biraz da etnik bir boyut getirmeye özel çaba sarfetmiş eserinde. Fazla sırıtıyor o da. 60'lı sayfalardaki anlatımda okurun aşina olabileceği bir İnce Memed denemesi var. Ama çok uzun sürmüyor. Ali Şah yapay olarak eklenmiş öyküye. Özetle bu romanın okunmasını öneririm herkese. Nedeni bariz. Kötü bir roman nasıl yazılır diye merak edenler için en iyi örneklerden biri "Kuşlar da Gitti"...

[Mrsnmz · Rating 3 out of 5]

Yanlış olan toplumdaki yabancılaşmanın, doğru olan azat buzat geleneğinin bitmesiyle gösterilmesi bende bir tezat yarattı. Toplum her ne kadar yanlış bir yoldan ilerlese de azat buzatın hoş görülmemesi bence doğru bir sonuç. Hikayede hep "iyi hoş da bi durun" diyecek aklı selim insanı arasam da sanırım Yaşar Kemal bunu okuyucuya dedirtmekten yana. Yine de bu durum benim için hikayede huzursuzluk yaratan bir taraf oldu.