Eşekli Kütüphaneci

by Fakir Baykurt

Sıcak bir yaz günü, peribacaları diyarına Yunanistan'ın Larisa şehrinden Dimitrios Katsikas adında biri gelir. Bu genç adam, yıllar önce bu topraklardan göçe zorlanan büyükbaba ve büyükannelerinin izini sürmek, bir daha buraya dönemeyen akrabalarının yerine bu güzel yerleri gezmek istemiştir. Tesadüfler karşısına yörenin sevilen şahsiyetlerinden "Baba" lakaplı Aziz Güzelgöz'ü çıkarır. Aynı yaşlardaki bu iki genç kısa sürede kaynaşır. Dimitrios, Aziz'in evine konuk olunca, bu büyüleyici diyarda inanılmaz bir adamla tanışır. Aziz'in babası Mustafa Güzelgöz'dür bu kişi; namı diğer Eşekli Kütüphaneci.

Ürgüp'teki kitaplığı yönetirken otuzdan fazla köyün halkına eşekle kitap taşıdığı için takılmıştır bu ad ona. Herkes, özellikle de kadınlar, kitap okusun diye yıllarca çırpınmıştır Mustafa Güzelgöz.

Dimitrios ile Eşekli Kütüphaneci arasındaki sevgi köprüsü yöreyi birlikte gezerlerken iyiden iyiye pekişip güçlenir. Bu arada kan kardeşi olan Aziz ile Dimitrios'un aklına, Ürgüp ile Larisa'yı "kardeş şehir" yapma fikri düşmüştür. Ama bu o kadar da kolay olmayacaktır...

Fakir Baykurt'un, klasik anlatımının tüm olanaklarından yararlanarak, gücü yetene, hatta bitene dek, hasta yatağında yazdığı bu son romanında, sevgi, kardeşlik, azim, cesaret gibi duygular yine okuru sarıp sarmalıyor.

Genres: Turkish Literature, Audiobook, Turkish, Fiction, Roman

147 pages, Paperback

First published September 1, 2000

About the author

Asıl adı Tahir olan Fakir Baykurt 1929 yılında Burdur’da doğdu. 1948’de Gönen Köy Enstitüsü’nü bitirdikten sonra köy öğretmeni olarak çalışan yazar, 1955’te Gazi Eğitim Enstitüsü’ndeki eğitimini tamamladıktan sonra Sivas, Hafik ve Şavşat’ta Türkçe öğretmenliği yaptı. Demokrat Parti yönetimi tarafından öğretmenlikten alınarak pasif bir göreve getirildi.

1958’de Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan ilk romanı Yılanların Öcü nedeniyle hakkında kovuşturma açıldı. 1960 yılındaki askeri müdahalenin ardından ilköğretim müfettişliğine getirildi.

1962-63 yıllarında ABD Bloomington Indiana Üniversitesi’nde ders araçları konusunda uzmanlık eğitimi gören Baykurt, Türkiye Öğretmenler Sendikası’nın (TÖS) ve Türkiye Öğretmenler Dernekleri Milli Federasyonu’nun (TÖDMF) genel başkanlığına seçildi.

1969 yılında Türkiye çapındaki ilk öğretmenler boykotuna katıldığı için bir kez daha açığa alındı ve 12 Mart 1971’deki askeri darbeden sonra uzun süre tutuklu kaldı.

Edebiyata şiirle adım atan Fakir Baykurt, yazın hayatını toplumcu gerçekçi bir yaklaşımla yazdığı kısa öyküler ve köy notlarıyla sürdürdü. Yeditepe, Varlık, Cumhuriyet, Evrensel ve Yön gibi dergi ve gazetelerde çeşitli yazıları çıkan Baykurt, 1955’te öykülerini derlediği ilk kitabı Çilli’yi yayımladı. Bunu, köy yaşamını, köylünün arzularını, sıkıntılarını ve çelişkilerini dile getirdiği hikâye kitapları ve romanları izledi.
Yalın, şiirsel bir dil kullanan yazar, eserlerinde halka mal olmuş deyişlere ve deyimlere de sıklıkla yer vermiştir. Tırpan ile 1970 TRT ve 1971 TDK ödüllerini, Can Parası (1973) ile Sait Faik Hikâye Armağanı’nı, Kara Ahmet Destanı’yla Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazanan yazarın Yılanların Öcü adlı yapıtı 1961’de Metin Erksan, 1985’te Şerif Gören tarafından filme çekildi.

11 Ekim 1999’da Almanya’nın Essen kentinde vefat eden Fakir Baykurt’un cenazesi, 1977’den beri yaşadığı Duisburg’da düzenlenen bir törenden sonra İstanbul’a getirilerek Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi.

Fakir Baykurt’un Yılanların Öcü (1958), Irazca’nın Dirliği (1961), Onuncu Köy (1961), Kamlumbağalar (1967), Amerikan Sargısı (1967), Tırpan (1970), Köygöçüren (1973), Keklik (1975), Kara Ahmet Destanı (1977), Yayla (1977), Yüksek Fırınlar (1983), Koca Ren (1986), Yarım Ekmek (1998), Eşekli Kütüphaneci (2000) adlı romanları yanında, onlarca hikâye, şiir ve çocuk kitapları yayımlanmıştır. Kitapları çeşitli dillere çevrilmiş, Türkiye’de ve çevrildiği ülkelerde birçok ödül almıştır.

---------------------------------------

Fakir Baykurt, who wrote under various pen names such as Osman Akpürçek, Tarik Kirat, Yasar Yalçin, and Mehmet Gazi, was born on June 15, 1929 in the Burdur province of Turkey. In his works, Baykurt deals with the problems and the conflicts that rural folk experience. Yet he is not a mere onlooker, but also an activist who strived to change both society and individuals.

Baykurt claimed that the importance of literature came not from its subject matter, but from the language that it used. His works featured the same natural, plain Turkish that the people used. In his own words, “I have always written with the beautiful words I heard from my mother, from my aunt, and from my villagers. And then they became my own words. I have never been an extreme nationalist, yet when it comes to language I am more king than the king — if such a thing can be measured. In other words, I would sacrifice my life for language. Language is a confidant, and it is the source of my courage. That is where the light is.” Hence, his works featured plain and familiar language that could easily appeal to various groups within society. In his works, he frequently used proverbs, idioms and regional words that he had collected from Turkish folk literature.

Reviews

[Perihan · Rating 5 out of 5]

Eşekli Kütüphaneci olarak bilinen güzel insan, kendisi 2005 yılında vefat etmiş, Mustafa Güzelgöz, soy ismi gibi güzel gözleriyle güzel bakmış memleketine...
Aslında bir futbolcu olan Mustafa, küçükken bile o kadar çok kitap okumayı seviyormuş ki, kör olan komşu teyzesine tam üç yıl evet üç yıl boyunca düzenli olarak kitap okumuş.
Genç bir adamken de , periler, masallar diyarı Ürgüp de kitaplık memuru olmuş ve bakmış kimseler kütüphaneye gelmiyor, onlar gelemiyorsa ben giderim ayaklarına demiş. Köy köy eşeğine yaptırdığı kitaplık sandığı ile köylü kadın, erkek ve özellikle çocuklara kitap taşımış.
Çocuklar onun sesini duyunca koşa koşa yanlarına gidermiş. Resimli kitapları görünce sevinçten havalara zıplarmış.
Yıllarca çırpınmış, köylere kitaplık yaptırmış, 22000 kitaplı kütüphane oluşturmuş...
Yurt dışından, topluma , insanlığa hizmeti dolayısıyla ödül almış.
Daha ne hizmetler yapmış, nelere öncülük etmiş, tıpkı Beyaz Zambaklar Ülkesi ndeki örnek kişiler gibi yaşam mimarlarından biri olmuş.
Bir insan, tek bir insan bir bölgeye kitap okumayı sevdirebilir mi ,derseniz bu kitabı okuyun derim. Son söz Mustafa Baba'dan:
"Köye kitaplık açmak, çöle çeşme götürmek gibidir. Kitaplığın girdiği yerlerde, bilmezlik kaçar gider."

[aslushka · Rating 5 out of 5]

Yine bir Türkiye gerçeği, yine bir geçmişteki mübadele hüznü ve gerçek bir hikaye.

Beni en başta çok mutlu eden Mustafa Güzelgöz’ün kitap aşkı oldu. Bir insan ülkesine, halkına, kadınlarına, çocuklarına nasıl faydalı olur harika bir örnek. Ama malesef onun da zamanında ayağına taş değmiş.

Yerlerinden yurtlarından edilen Rumlar’ın memleket aşkı insanın kanına dokunuyor. Karşı yakanın ucunda bizim atalarımızın yaşadıklarımızı yaşayan insanların olması ne ilginç. İnsan bazen sadece kendi yaşadığını görüyor çünkü.

Ekaterini Nine’nin doğduğu topraklardan gelen toprağı yastığının içine doldurmasını hiç unutmayacağım...

Şahane bir roman. Okuyunuz...

[Gizem Erdoğan · Rating 5 out of 5]

Muhteşem ! Fakir Baykurt'un ölmeden önce hastane yollarında tamamlamaya çalıştığı son kitabı. Mustafa Güzelgöz'un yaşanmış hikayesini ve onun karanlık ve gericilikle mücadelesini gurur ve buruk bir hüzünle okuyorsunuz. Anlatım dili ve yasanilanlar o kadar masalsi ki Refik Başaran, Dimitrios Katsikas ve Mustafa Güzelgöz'un gerçek kişiler olduğunu bilmenize rağmen okurken zaman zaman kurgu roman karakterleri okuduğunuzu zannediyorsunuz.

[Özlem Güzelharcan · Rating 4 out of 5]

Kapadokya denen o büyülü coğrafyaya 3. gidişimde tanışmıştım Murat Güzelgöz ile. Fakir Baykurt'un bu eserini okumamıştım henüz, bu hikayeyi bilmiyordum bile ne yazık ki! Çocukken Yaban 'ını okumuştum sadece.

Eşekli Kütüphaneci, Fakir Baykurt'un son eseri. Benim kitabı okumam ise kitabın kahramanlarından Mustafa Güzelgöz'ün oğlu, Yunanistan'dan Ürgüp'e göçmüş, Türkçe şarkılar söyleyip göçmen ninelerine Anadolu toprağı ve suyu götürerek beni ağlatan Dimitrios beyin kan kardeşi olan Aziz'in kardeşi, Murat bey ile tanışmamdan sonra oldu. Dokuma halıların ve antika ürünlerin olduğu Le Bazaar D’Orie isimli o dükkanda Murat Güzelgöz bize babasının hikayesini anlatmış, sazıyla türküler söylemişti. Orada gözlerim dolmuştu, çok etkilenmiştim bu öyküden. Kitabı okurken ise salıverdim göz yaşlarımı, hiç acımadım.

Köyden köye eşekle kitaplar taşıyan, köylüleri, özellikle de kadınları kitap okumaya teşfik eden, bu sayede bir çok ödül alan, bakanları, gezginleri, ünlüleri Ürgüp'e ayağına kadar getiren (ama bununla hiç övünmeyen, aksine çok utangaç, övülmekten nefret eden), inanılmaz bir kitap ve sanat aşığı, apayadın ve çok yaratıcı bir adammış Mustafa bey. İyi ki Fakir Baykurt bunu ölümsüzleştirmiş. Dimitrios Katsikos'un hikayesini ise bilmiyordum, belki Murat bey anlatmıştır ama unutmuş olabilirim. Mübadil hikayeleri hep dokunur bana. Burada da öyle oldu, bu kitapta bir mübadil hikayesi okumayı beklemiyordum. Pek bir fena oldum. Fakir Baykurt'un yalın ama etkili anlatımı fevkaledenin fevkindeydi.

Murat beye Ürgüp'ten ayrılırken kitabımı, Naylon Sözler 'i verip imzalamıştım. Kendisine benim de öğretmen olduğumu ve çok okuduğumu söyleyince gözleri dolmuş ve Ben öğretmenliği çok sevdim, gönlüm hep orada bir yerlerde kaldı demişti.

Le Bazaar D’Orient‘ten gözlerim buğulu, yüreğim ferah ayrılmış ve kendimi bu hikayelerin içinde bulduğum için çok ama çok şanslı hissetmiştim. Bu kitabı okuyunca tüm anılar yeniden zihnime doluverdi. Mustafa Güzelgöz'ü ve Dİmitrios Katsikas'ın hikayesini herkes okumalı, öğrenmeli.

[osqhe · Rating 5 out of 5]

Olağanüstü!!
Bu zamana kadar okumadığım, bu müthiş yazarın adını dahi duymadım için kendimden utanıyorum!!
Okulda okuma hayatımıza başlarken, bizlere hep 100 temel eseri okuyarak başlamamız tavsiye edildi. Ancak bu kitabı okuyunca anladım ki, o yaşlarda bize kitap okumanın ne kadar değerli olduğu anlatılmamış. Hatırlıyorum, öğretmenlerimiz sadece yazar isimleri söylerdi. Namık Kemal, Tolstoy, Halide Edip, Hugo.. Hepsi kıymetli yazarlar doğru. Ancak birinin ağzından Fakir Baykurt'u duymadım. Bence tüm bu kıymetli yazarların kitaplarını okumadan önce Eşekli Kütüphaneci'yi okumamız gerekirdi. İşte o zaman yazarlarımızın ne kadar kıymetli olduğunu, kitap okumanın ne kadar değerli ve önemli olduğunu, büyüdüğümüzde (işinin ne olduğu önemli değil!) yaptığın işi layıkıyla yapmanın insani ve vatani görevi olduğunu bilebilirdik.
Kitabın arka kapağında, özetle, Mustafa Güzelgöz adlı kütüphanecinin nasıl Eşekli Kütüphaneci namına eriştiği ve Yunanlı misafiriyle arasında kurulan sevgi köprüsü hikayesi olarak tanımlanmış.
Ama kitapta arka kapadığından çok daha fazlası!!
Bu kitapta Vatan, Millet aşkı var; özverili, muazzam bir çalışma azmi var; insan sevgisi, çocuk sevgisi var; kardeşlik, dostluk var; aydınlık gelecek umudu var; bilim sevdası var, kitap sevgisi var. Tüm bunların karşısında da aydınlık gelecek karşıtı düşmanları, liyakat, bağnazlık var. Tam olarak Türkiye'nin özeti bir kitap. (Bu kitabın temel eser listesine alınmamış olması çok üzücü!)

[moi, k.y.a. · Rating 4 out of 5]

“Kitap sevgisi diye bir şey vardır sanırım. Ana sevgisi, kardeş sevgisi, yâr sevgisi gibi bir sevgi. (...) Kitap sevgisi de bütün öbür sevgiler gibi doğuştan vardır; ama uyuyordur. Onun, za­manı gelince uyandırılması gerekir.”

şu cümleler kurulduğu anda, ben onları okurken neden bahsettiğini öyle iyi bildiğimi fark ettim ki. varlığımın her zerresiyle bildiğim, hissettiğim ve yaşadığım bir sevgi. bir yerde var olma biçimi kitapların arasına kurulmuş bir dünya...

kendimi bildim bileli, kütüphaneden kitap alıp okurken de pdf indirirken de başıma gelen bir okuma hâli var. aklımın bir köşesinde okumak için bekleyen bir sürü kitap vardır, kafamda bir alınacaklar listesiyle kütüphaneye girerim, sitelerde kitap aramaya başlarım vs. ama işin sonunda aklımdaki kitapların yanından geçmeyen şeyler bulurum elimde.

kütüphaneleri yoğun kullandığım ilk okuma yıllarımda bunun bana hissettirdiğini o kitap sanki beni çağırdı diye tanımlıyordum. hâlâ aynı şeyi hissediyorum. bu hesapta kitapta olmayan kitap da beni çağırdı ve beni başka bir yolculuğa çıkardı. kendi iç dünyamda aslında oldukça aşina olduğum düşüncelerin vücut bulmuş, ülkesi ve hemşerileri için bunu hayalden öteye geçirmiş hâlini okudum.

hayran kaldım. imrendim. örnek aldım. Allah gani gani rahmet eylesin Mustafa Güzelgöz’e.

Fakir Baykurt’a gelecek olursam, okuduğum ilk kitabıydı ama diğer kitaplarını da okumak için sabırsızlanıyorum.

[cisos · Rating 4 out of 5]

Bahçemizdeki ineklere. Ellerimizle kurduğumuz kimya laboratuvarına. Peşlerinden koşup gölde yakaladığımız kurbağalara. Lise günlerine. Köy enstitülerine. Ve o ruhu taşıyan ve yaşatan böylesi güzel insanlara.

Masmavi gök altında ey Kepir ana
Bizlere yurt oldun bastın bağrına
Can verdin köylere güzel yurduma
Ata’dan Yücel’den Tonguç’tan beri…

[Mimi · Rating 4 out of 5]

iyi guzeldi de sonlara dogru cok sıktı ya, onun harici motive edici yasanmis olmasini da beklemiyodum ama fakir baykurtla bu kitap ne alaka onu anlamadim

[Mehmet B · Rating 5 out of 5]

".Galip sayılır bu yolda mağlup."
Ürgüp'te kütüphane kurup eşeklerle köylere kitap taşıyan, halka kitap okuma sevgisi aşılayan Mustafa Güzelgöz'ün hayatı, Ürgüp'e köklerini araştırmak için gelen Dimitrios ve Ürgüp'ten mübadelede göçenlerin yerleştiği Yunanistan'daki Larissa ile Ürgüp'ün kardeş şehir olma süreçleri ana ekseninde anlatılıyor.
Yannis Ritsos'un Barış şiirini bu kitapta tanıdım. Şiirden bir bölüm Mustafa Güzelgoz'ün düşlerinin özeti gibi:

"Kitaplık yapıldığı zaman hapishaneler
geceleyin kapı kapı dolaştığı zaman bir türkü
ve dolunay, taptaze yüzünü gösterdiği zaman bir bulutun arkasından
cumartesi akşamı berberden pırıl pırıl çıkan bir işçi gibi;
barış budur işte."

[Sirpalli · Rating 4 out of 5]

Ne guzel insanlar var şu hayatta diye düşündüren guzel kitaplardan bir tanesi.

[Elçin G · Rating 4 out of 5]

Mustafa Güzelgöz sen ne güzel bir insansın! Ne muazzam, ne özverili bir iş. Nasıl vatan,millet, aydınlık gelecek aşkı!!

“O ‘Yukarısı’ dediği, ben kendimi bildim bileli kitaptan, kitaplıktan hoşlanmaz. İsterse eşekli filan olsun, hele köydeki kütüphaneden hiç hoşlanmaz. Bunu sonra sonra daha iyi anladım. O ‘Yukarısı’ kitap okuyan köylüden, köy çocuğundan hiç hoşlanmaz.”

[melike · Rating 5 out of 5]

gerçekten en sevdiğim kitaplar arasına girdi. bazı sayfalarda ağlıcaktım zor durdum 😭 herkes okusun ÇOK GÜZEL 💛💛💛

[Oguzhan · Rating 5 out of 5]

Gerçek olamayacak kadar güzel bir hikaye. Öyle ki insan inanamıyor bu kadar iyi niyetli bir adamın binbir zorlukla uğraşıp didinip sırf köylüler ve çocuklar kitap okuyup aydınlansın diye eşekle o köy senin bu köy benim gezebileceğine. Bu kısma ben de inanamadım ancak ne yazık ki hikayenin ilerleyen bölümlerindeki kimi köylülerin ve siyasilerin/üst düzey yetkililerin o kadir bilmez ve nankör tavırlarına hemen inandım. Yazık. Denebilecek hiçbir şey yok, o gün nasılsak şimdi de aynı olduğumuzu düşünüyorum. Ama neyse ki vakti zamanında Mustafa Güzelgöz gibi heykeli dikilesi bir adam yaşamış. Neyse ki ileride bir, yalnızca bir tane kişi tarafından bile olsa örnek alınabilir diye bu yaşam romanlaştırılmış.

[Aysel HALLAÇOĞLU · Rating 5 out of 5]

Büyük bir girişimcilik. Alkışlanacak bir vatan millet sevgisi. İçinde hep var olan bir kitap aşkı. Minnettarım. Yazarımızda bu yaşam öyküsünü çok güzel aktarmış.

[Marla'dan Alıntılar · Rating 5 out of 5]

Kitap Ağacı Adana grubumla ocak ayında Fakir Baykurt’tan Eşekli Kütüphaneci kitabını okuduk.

Yazardan okuduğum ilk kitap, yazarın son kitabıymış. Hatta kitabı hasta yatağında tamamlamış.

Kitapta gerçek bir kişinin hayatı, Nevşehirli kütüphaneci Mustafa Güzelgöz’ün hayatı ve yaptıkları anlatılıyor. Mustafa Güzelgöz çalıştığı kütüphaneye kimse gelmeyince boş boş oturup okuyucu beklemeyi kendine yedirememiş ve komşu köylere eşekle kitap taşımış. Bu yüzden adı Eşekli Kütüphaneci'ye çıkmış. Yaptıkları bununla da sınırlı değil. Memleketine, ülkeye o kadar güzel hizmetlerde bulunmuş ki uluslararası ödüller bile almış ama maalesef ülkemizde hiçbir başarı cezasız kalmadığı için Eşekli Kütüphaneci’nin de önü kesilmiş.

Kitabı okurken Eşekli Kütüphaneci’nin azmine, çalışkanlığına ve yaptıklarına hayran kaldım. Günümüzde birçok insan bırakın ekstradan bir şey yapmayı görevini yapmaktan bile aciz. Bu yüzden kitaptan ve Mustafa Güzelgöz’den alınacak çok güzel dersler var. Kitap çok sade, duru bir Türkçe ile yazılmış. Çocuklarınıza rahatlıkla okutabilirsiniz. Hatta en iyisi bu kitabı çocuklarınızla beraber okuyun. Her sayfada konuşun, tartışın, fikrinizi söyleyin. Çocuğunuza kitap okumayı sevdirmenin çok güzel bir yolu olacaktır bu.

Türkiye’de en çok görmek istediğim yerlerin başında Nevşehir, Ürgüp, Göreme, Kapadokya geliyor. Bu kitaptan sonra bu isteğim daha da arttı. Bu yıl bitmeden mutlaka gitmek ve oraları gezmek istiyorum. Kitapta da geçen Mustafa Güzelgöz’ün oğlu Aziz Güzelgöz hâlâ yaşıyormuş. Belki onu da ziyaret ederim, kim bilir?

[Sleepyengineer · Rating 5 out of 5]

Çok çok iyiydi be. Gerçekten bu Türk halkının asla değişmeyişi iki kitap üst üste tokat gibi çarptı yüzüme. Hiçbir başarının cezasız kalmadığı, dinin daima kötü işlere alet edildiği bir toplum... Yazık. Ah be Mustafa Kocagöz ne güzel adammışsın rahmet olsun...



"Yurdumuzda aydınlığa karşı güçlü bir direnme vardır. Bunlar, ortaya Atatürk gibi güçlü adamlar çıkınca sinsi sinsi yatıp uyur görünse de , buldukları ilk fırsatta başlarını deliklerinden çıkarırlar.
Anlattım : Halkevleri' ni ,Halkodaları' nı öyle kolayca kapatıverdiler! Hele Köy Enstitüleri'ni...
Rahmetli İsmail Hakkı Tonguç'u düşünüyorum. O büyük adama kan kusturdular."

"İşin içine bir araç olarak dini de kattılar. Halkın karanlıkta kalmasını isteyenler, araç olarak dini her zaman, her işe kattılar.'

"Adnan Menderes, enstitüleri kapattı; halkın sesi çıkmadı. Bizim halkımız çok yüzyıl öncelerinden beri uyur. Çok kötü biçimde afyonlanmış gibi uyur. Üfürükle tükürükle sersem tavuğa çevirmişler onu. Bizim halkın durumunda olup da, uyanmak çok zordur örneğin! "

"... Köylüler bence daha en az 80 yıl daha sürecek ağır bir uykunun içinde.
Öyle dalmış ki
Yüzyıllar süren uykusuna
Uyandırmazsan uyanacak değil."

[tripswithbooks · Rating 5 out of 5]

“Halkın karanlıkta kalmasını isteyenler araç olarak dini her zaman her işe kattılar.”

Eşekli kütüphanecinin yaşadığı yılların, hatta kitabın yazıldığı yılların üzerinden çok zaman geçti. Ama değişen bir şey yok. Ve olmaması öyle umut kırıcı ki.

Ama kitabı okudukça, öğrenme/öğretme aşkıyla çabalayan bir kütüphane memurunun çabasına şahit oldukça “her şeye rağmen, nefes aldığımız sürece umut var” diye düşünüyor insan.

Fakir Baykurt, iyi ki eşekli kütüphaneciyle tanıştırmış bizleri. Kitap sevgisi olmayan bir toplum ne ağacı sever ne doğayı ne de canlıyı.

“Ben başbakan olsam kitaplıklara önem veririm. Bir toplumun en büyük yerleşiminden küçük yerleşimine kadar her yerinde kitaplıklar varsa, halk kitap okuyorsa o toplum her işine yetip artacak parayı bulabilir.
Akıl uyanmayınca kafa çalışır mı?
Kafa çalışmayınca para kazanılır mı?
Aklı uyandıracak olan da kitap. Kitaplık.”

[Sertac Inceler · Rating 4 out of 5]

1900 lü yılların ortalarından mükemmel bir Anadolu hikayesi. Ürgüp ile Larissa nin kardeş sehirlik öyküsü. Dimitrios un, Güzelgöz ailesinin öyküsü.

Eşekli kutuphaneci Mustafa Güzelgöz ün kendi kendine attığı tohumların öyküsü. Insanlara kitap nasıl sevdirilir, en çözülmesi gereken şey cahilliktir bunu öğretisi.

"O, köylüler kitaplığa gelmiyor diye oturmamış, kitabı onların bulunduğü yerlere götürmüş, bunu yaparken de Anadolu'nun en eski taşıtı olan ve her yerde yeterince bulunabilen eşeklerden yararlanmıştır."

"Kitaplığın girdiği yerden bilmezlik kadar gider"


Utandırmasın ınsanları hiç uyanacaklari yok. Bir kere uyansalar da tekrar uyurlarsa gene kendi kendilerine uyanmazlar. Fazil Hüsnü Dağlarca demis ki:

Öyle dalmış ki
Yüzyıllar süren uykusuna
Uyandirmazsan uyanacak değil.

[Caterina · Rating 4 out of 5]

Yaşamın içinden süzülmüş, Fakir Baykurt'un kendine has anlatımıyla yöre insanını ve döneme dair betimlemeleri oya gibi işlediği hikaye...

Mustafa Güzelgöz'ün öyküsünün içinde Larissa'dan gelen Dimitrios Katsikas ile oğlunun kesişen yolları milletler arası dostluk adına da güzel mesajlar veriyor. Kitabın biryerinde köy enstitüleri ile ilgili tespitler vardı, okurken içim acıdı...

Keyifle okunur...

[Aybüke Nur · Rating 5 out of 5]

Anadolu insanın özlediğimiz sıcaklığını kitapta buluyoruz. Sosyo-politik açıdan çok fazla bir şeyin değişmediğini görüyoruz kitapta. Bunca zaman neden okumadım dediğim, sayılı kitaplar arasında yerini aldı.

[Tahir Yıldız · Rating 5 out of 5]

İnsanın boğazını düğümleyen destansı bir hikaye

[İlhanCa · Rating 5 out of 5]

Kitap sevgisini “kendimizce” anlatan mücadele ile ömrü geçen kahramanımız her köye kitap taşıyor..

[Nurhak · Rating 5 out of 5]

Fakir Baykurt’un okuduğum ilk romanıydı. Şu ana kadar bu romanı nasıl duymadım ve okumadım diye hayretler içindeyim. Kesin okuyun :))

[Filiz · Rating 5 out of 5]

Mekanın cennet ola Mustafa Güzelgöz! Değerin bilinseydi ah bilinseydi...Okumayı seven herkesin okuması gereken, kitap aşkını, cehaletle savaşı en yalın anlatan kitap.

[Gamze Kaplandere Taşlı · Rating 5 out of 5]

Çok güzel, dokunaklı tam Anadolu esintisi olan bir kitaptı. Çok beğendim.

[Emre Çağlar · Rating 5 out of 5]

Mükemmel.

[Leyla · Rating 5 out of 5]

Sosyal medyada paylaşılıyordu bir ara hani; eşeğe yüklemiş adamın biri kitapları, köy köy dolaşıp kitap dağıtıyor halka. Kalkınmanın, doğruları belirlemenin, adaletin, emeğin karşılığının, iyiliğin, kısacası güzel yaşamanın yolunun bu olduğuna inanıyor. Fakir Baykurt da bu adamın hikayesini yazmış. Neden ve nasıl geç kaldım bu kadar okumak için bilmiyorum. Yaşı, işi ne olursa olsun herkesin okuması ve okutması gerekli. Tüm güzel duyguların, insanî niteliklerin, insanın yansıtması gereken "Öz" temizliğinin cümleleri var bu kitapta.

[Nergiz · Rating 4 out of 5]

2023'ün ilk kitabı olarak çok güzel oldu :) Sevgili Mustafa Güzelgöz! Ne iyi, ne azimli, ne aydın bir insanmışsın.. Karanlığa açılan her savaşta olduğu gibi bu hikayede de çok büyük zorluklarla mücadele eden bir insan anlatılıyor. Ben cesaretine, azmine, kişiliğine hayran kaldım. Fakir Baykurt da sade ve akıcı bir dille edebiyatımıza kazandırmış. Altını çizmelik bir sürü yeri vardı. Muhakkak fırsat bulursanız okuyun.

Küçük bir alıntı paylaşayım:
Fazıl Hüsnü Dağlarca'dan:
Öyle dalmış ki
Yüzyıllar süren uykusuna
Uyandırmazsan uyanacak değil.

[Gulen · Rating 4 out of 5]

Bu kitaptaki iki güzel insan Mustafa Güzelgöz ve Refik Başaran gerçek karakterlerdir, Ürgüp Bölgesi'nin iki gurur kaynağı. Okurken çok hoşuma giden, Fakir Baykurt'un duru kalemi ile anlattığı bir kardeşlik ve umut öyküsü. Fakir Baykurt'un gurbette ölmeden önceki son romanı.

Toplumcu gerçekçi romancılar içinde en olumlu düşünen, umudunu kaybetmeyen, karakterlerine hep güzellik bahşeden Fakir Baykurt da o çok sevdiği vatanını son kez göremeden ölenlerden. Hiç biri hak etmiyordu bu sürgünleri.

[Simdineokuyorum · Rating 5 out of 5]

Bir kütüphanecinin hikayesinde toplumun yansımasını gösterdi Fakir Baykurt bize.

Yazarı ilk defa okuduğum için kendimden utandım. Nedense kendisinin hiç bir eserini daha önce okumamıştım. Eğer bu yazara başlamak istiyorsanız bu kitap güzel bir başlangıç olabilir.

Hikaye o kadar sıcak ve anlatım o kadar yalın olunca çabucak bitiyor kitap.