Kleine dagen

by Bernard Dewulf

Dichter en essayist Bernard Dewulf (1960) kijkt naar zijn dagelijkse omgeving: het huis, de kinderen, de vrouw, de tuin, het licht – een kleine wereld waarin soms grootse dingen gebeuren, ook al gebeurt er schijnbaar niets. Zo kijkend en schrijvend ontstaat stukje bij beetje Kleine dagen: een kroniek in miniaturen van de gloed van het gewone.

Genres: Roman, Essays, Fiction

187 pages, Paperback

First published January 1, 2009

About the author

Bernard Dewulf was een Vlaams dichter, columnist, journalist en kunstkenner.

In 1995 won hij de Vlaamse Debuutprijs met de dichtbundel Waar de egel gaat, en in 2010 werd hij de laureaat van de Libris Literatuurprijs voor Kleine Dagen, een kroniek over zijn gezin.

Van 2012 tot 2014 was hij Antwerps stadsdichter.

Bernard Dewulf:
- in de Nederlandstalige Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Bernard_...
- in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren: http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.ph...

Bernard Dewulf was a Flemish poet, columnist, journalist and art connoisseur.

Reviews

[Boudewijn · Rating 5 out of 5]

Een schitterende beschouwing van het gewone - ontroerend

In Kleine dagen kijkt Bernard Dewulf om zich heen: zijn huis, zijn kinderen, zijn vrouw, de tuin en het licht - en dat in schitterende en ontroerende stijl, met juweeltjes van beschrijvingen.

Als vader van twee kinderen maak ik de observaties van Bernard Dewulf dagelijks mee. En alhoewel het me in dezelfde mate ontroert als Dewulf, heb ik het voor mezelf nooit zo mooi omschreven als hij.

Het wegbrengen van zijn kinderen, die hij in de school ziet verdwijnen:

Hier begint zijn eigen, geheime dag

Herkenbaar, zoals ik het vele malen heb meegemaakt. Hoe zou het hem gaan als hij eenmaal die poort door is? Hoe is hij in de klas? Graag zou je er als vader een stille getuige van willen zijn.

Als jij gaat, zijn zij er (hopelijk) nog. Je kinderen maken je bewust van je eigen sterfelijkheid. Hoe lang mag je nog getuige van ze zijn? Hopelijk nog lang, of zoals Dewulf schrijft:

Als kankers ons ontzien, de harten aan slag blijven, de ongevallen ons voorbijrijden hebben we nog eens zo lang te gaan

Andere observaties: Het maken van een paardenstaart bij je dochter. Het groeien van een zoon waarvan je weet dat er een dag komt waarop hij je voorbij groeit. Je eigen aftakeling, ongemerkt misschien al begonnen, die je wilt tegenhouden maar waarvan je weet dat die onvermijdelijk is. De wereldvragen van je kind vlak voor het slapen gaan die je moet beantwoorden maar waarvan je ze sommige antwoorden nog wilt onthouden.

Heerlijke observaties en schitterend beschreven, voor mij als vader van twee ontroerend en herkenbaar.

[Marc Lamot · Rating 3 out of 5]

Award-winning collection of touching columns that record the musings of a father who watches his offspring grow up, in wonder, but also in the horrific realization that he will have to let them go at some point. Dutch review below.

Tja, wat kan je hier over zeggen? Vertederend, fijnzinnig, ontroerend, en wat mij betreft vooral afschuwelijk herkenbaar. De ons veel te vroeg ontvallen Bernard Dewulf (1960 - 2021) schittert in het aanbieden van kleine vignettes, inkijkjes in zijn dagelijks leven. In dit boek zijn dat vooral inkijkjes in zijn vaderrol: de man die zijn kinderen ziet opgroeien, zich koesterend aan het wonder van elke dag, maar tegelijk voortdurend alert voor de stapjes en stappen die ze zetten, weg van hem. Hij vat het akelig juist in zijn laatste stukje: “er groeit een verte in hen waar ik niet zal zijn”. Waar afstand en loslaten de worstelingen van het moment zijn, loert onvermijdelijk melancholie en weemoed om de hoek. Dewulf is zo eerlijk zich daarvoor te excuseren. Hij wist het zo treffend te verwoorden.

[Dolf Patijn · Rating 5 out of 5]

Poëzie vermomd als proza; zo zou ik dit boek willen noemen. Het is een in omvang bescheiden novelle dat echter honderden bladzijden meer in zich herbergt. In korte observaties beschouwt Bernard Dewulf zijn familie en vooral zijn kinderen. Het staat vol met zinnen om te herlezen. Je wordt ondergedompeld in zijn taal en net als je dreigt te verdrinken, reikt hij je de hand met een welgeplaatste zin die voor begrip zorgt. In een opwelling aangeschaft en kandidaat voor herlezen.

Het enige in dit boek waar ik het niet mee eens ben is dat hij groene vingers onzin vindt omdat de aarde immers zwart is. Vergeet de aarde. Groene vingers gaat over planten. Knijp maar eens ongewenste uitlopers uit tomatenplanten en zie hoe letterlijk groen je vingers zijn (en hoe lekker ze ruiken).

Dit boek kreeg in 2010 reeds de Libris literatuurprijs. Terecht. Wat komt er toch veel moois uit Vlaanderen.

https://www.youtube.com/watch?v=Yxxj1...

[Stef De Meyer · Rating 4 out of 5]

een beschrijving van ouder worden, maar ook van ouder worden, en dat in een hemels Nederlands

[Suzanne · Rating 4 out of 5]

Een werk om nog eens te lezen, misschien elk jaar wel een keer (zoals een vriendin doet). Het staat vol met jaloersmakende zinnen die in een gedicht niet zouden misstaan.

[Barbara · Rating 4 out of 5]

Magisch mooi, dit.
Dewulf tovert alledaagse dingen om in pure poëzie.

[Sarah Vangheluwe · Rating 5 out of 5]

Dit boek zou ik liefst nog veel meer dan 5 sterren geven. Zo ongelooflijk mooi. Het spelen met taal, die heerlijke observaties over het dagelijkse leven. Heel veel liefde voor dit boek. Om nog vaak te herlezen.

[Dorien Bolckmans · Rating 5 out of 5]

In prachtig poëtische zinnen beschrijft Bernard Dewulf de verwondering van alledaagse dagen. Eentje om zeker nog eens te lezen.

[José Van Rosmalen · Rating 4 out of 5]

Dit boek werd in 2010 bekroond met de Libris literatuurprijs. Het is het verhaal van een vader die korte stukjes schrijft over zijn zoon en zijn dochter. Het zijn mooie impressies van de opgroeiende kinderen met daarbij ook reflecties van de vader over zijn eigen opvoeding en verleden. Het mooie van de stukjes is dat ze het verglijden van de tijd weerspiegelen. Ze beginnen bij de babytijd en eindigen bij de beginnende puberteit. De stukjes zijn in heldere en ook poëtische taal geschreven en ze lezen als een kralenketting van taalkundige juweeltjes van een liefhebbende vader, die zich verwondert over de snelle ontwikkeling van zijn kinderen.

[Evi · Rating 4 out of 5]

Poëzie vraagt tijd. Tijd vliegt. Kinderen groeien hun huid in en het huis uit. Met een nieuwe dochter op de arm aanschouw ik de ouderwordende dochter en zoon van Dewulf. Dichterlijke bespiegelingen over een realiteit die recent de mijne werd. Ik voel tegelijk zijn trots en melancholie. Nu al proef ik de weemoed die haar puberteit zal kruiden. Prachtig.

[Pauwels Chantal · Rating 5 out of 5]

Prachtig. Zo herkenbaar, herinneringen en mijmeringen volgen elkaar op. Niet om in een avond uit te lezen, maar even bij de hand te nemen en te laten bezinken. Ik heb genoten van de schrijfstijl en observatievermogen! Een aanrader.

[Wim Chielens · Rating 4 out of 5]

Twaalf jaar na datum heb ik dit boek eindelijk gelezen. En God, wat mis ik Dewulfs wekelijkse column in De Standaard Magazine. Wat formuleert hij meesterlijk en hoe goed weet hij het gemoed in woorden te vangen van een vader en een vijftiger. Ik ben van hetzelfde bouwjaar als Bernard Dewulf (zijn plotse dood was een schok!) en ik deel zijn melancholie bijna één op één. Dit is een beangstigend herkenbaar boek.
Waar deze Kleine Dagen groot in is, is de aandacht voor het kleine, nutteloze, haast verwaarloosbare in het dagelijkse leven van een vader, een moeder. Hij zegt het zo: "Hoe gebeurt dit? Al jaren vraag ik me dat af. Wat is het dat onze verwondering diep in de doofpot van onze stijgende dagen stopt? Waarom worden zoveel mama's en papa's frigide voor het wonder? Bureaucraten van de dagen." Ik durf onbescheiden zeggen dat ik die verwondering niet (helemaal) ben kwijt geraakt, maar, mijn lieve Bernard, wat is dat tegelijk ook lastig! Niet voor niets schrijf je zelf: "Ik denk dat het luiheid is. Gemakzucht. En alsof ze het weten schieten ze in een levenslange kramp van dagelijkse drukdoenerij, in een razernij van functionaliteit, in een belachelijke ernst, in een verbeten verantwoordelijkheid, met een muggengaas van onaantastbaarheid om zich heen - om toch maar niet meer gestoken te worden door de gevaarlijke wesp van de verwondering." Drukdoenerij is gemakzucht, het is vluchten omdat stilstaan bij al die kleine dingen die voorbij gaan je zo verteerd dat de lichtheid van het bestaan haast ondraaglijk wordt.
Dewulf is de meester van de korte afstand. Hij weet perfect zo'n kleine dag te schetsen in één bladzijde. Dat maakte van zijn zaterdagse krantencolumns een wekelijks hoogfeest na de ratrace van de voorbije week. Op de cover van "Kleine Dagen" staat: novelle. Maar dat is het natuurlijk niet helemaal, het is een aaneenschakeling van 100 kleine schetsjes met als rode draad het vaderschap, het zien opgroeien van een dochter en een zoon (en af en toe loopt een vrouw door het beeld). Ik las dit boek als een roman, elke bladzijde na elkaar in een korte tijdspanne. Ik had het beter als "toiletboek" gehouden. Elke dag één schetsje. Als boek is het bij momenten te veel, te vermoeiend, niet meer te verwerken, ondraaglijk. Daarom is elke bladzijde zes sterren waard, maar het boek als boek slechts vier. De rit Pau - Luchon is ook altijd mooier dan die eindeloze rondjes op de Champs-Elysées, toch?

[Joke · Rating 4 out of 5]

Kleine pareltjes over gewone dingen.

[Karel-Willem Delrue · Rating 3 out of 5]

Wondertjes!

"We zouden het moeten filmen," zei een vriend in één van de stukjes uit Kleine dagen, "wat we allemaal voor ze, met ze, door ze doen." Meer nog dan dergelijke filmpjes, legt Bernard Dewulf met zijn taal het opgroeien van zijn kinderen vast.

Kleine dagen is een verzameling cursiefjes, korte observaties van een jonge vader. Huis-, tuin- en keukenpoëzie. Het is een te koesteren pareltje. En toch heeft het boek mij niet ten volle kunnen meeslepen. De dichter is te veel aan het werk. En mijn hart ligt bij proza. Te vaak laat Dewulf de beelden voor zich spreken, te vaak mondt zijn ontzaglijke verwondering uit in naïviteit. Ligt het aan de structuur? Elke observatie werd in een stukje van min of meer dezelfde lengte gegoten. Daardoor krijgt het iets van een keurslijf. Sommige observaties hadden verder uitgediept kunnen worden, andere had de auteur dan weer beter helemaal onbesproken gelaten. Of niet?

De kracht van dit boek zit uiteraard net in die naïeve verwondering. Dat weet Dewulf treffend te vatten in zijn wespenmetafoor. Kleine dagen brengt datgene onder woorden wat zo vaak onzegbaar blijft of blijkt. Dewulfs grote verdienste: ons laten kijken naar dingen die er wel waren, maar die we niet zagen.

Ik las het boekje in de materniteit van het ziekenhuis, wachtend op de ontmoeting met mijn eerste zoon. Een betere context om deze notities te lezen, is er niet. Met momenten werd ik zelfs week van de ontzaglijke verwondering. Een blijvende indruk heeft Kleine dagen niet nagelaten, maar ik zal niet ontkennen dat er grootse poëzie schuilt in deze kleine tafereeltjes.

[Anton Segers · Rating 3 out of 5]

Mooie mijmeringen over vaderschap. Tegelijk poëtisch en speels. Gevoelig en met zelfspot.
De nieuwe man zet zich in zijn gevoeligheden en onhandigheid bloot.
Ik raad het alle vrouwen aan.

[Giulia Devos · Rating 5 out of 5]

een prachtig spel tussen proza en poëzie. moest ik het meer dan 5 sterren kunnen geven, zou ik het doen.

[Maximiliaan del Pjienso · Rating 5 out of 5]

Zo schoon en tegelijk zo zwaarmoedig bij momenten. Wat kon Bernard Dewulf het alledaagse zo prachtig in woorden omzetten. Brandstof voor de melancholici onder ons.

[Karin · Rating 5 out of 5]

Dat triomfantelijke "I'm finished!" klinkt te veel alsof ik blij ben, terwijl ik het in werkelijkheid jammer vind dat dit doosje verfijnde bonbonnetjes leeg is. Grootse zinnen voor het kleine (kinder-)leven van alledag. Het kwam voor mij op een goed moment, zo met mijn zoon op de grens van de puberteit. Ideaal voor de laatste letters voor het slapengaan.

"Hoe vreemd is het dat wij elkaar nooit volledig zullen zien. Zeg ik 'later', dan weten zij niet waarover ik het heb. Zeg ik 'vroeger', dan weten zij niet waarover ik het heb. Wij delen een heden, zoals New York en Brussel: in andere tijdzones, maar in dezelfde tijd."

[Gunter · Rating 4 out of 5]

Mooi mooi. Sommige stukjes deden me glimlachen, en andere me nadenken. Wat moet ne mens nog meer?

Het thema van het meisje in de vrouw, of de vrouw in het meisje, of de jongen in de man, of de man in de jongen, kies maar, vind ik heel mooi. Waar.

[Heleen Vellekoop · Rating 2 out of 5]

Dewulf is erg blij met zijn kinderen en met zichzelf als vader. Daar schrijft hij een bundel vol marshmallowzoete columns over, in een poëtische stijl. Ik vind er weinig aan.

[Peter · Rating 4 out of 5]

Bernard Dewulf overleed in december 2021. Hij werd slechts 61. Dit is zijn bekendste werk, vooral omdat het in 2010 de Libris Literatuurprijs won.

Het is geen roman (waardoor sommigen destijds protesteerden tegen de toekenning van die prijs), en ook geen 'novelle', zoals op het omslag staat. Het is een bundeling uit het leven gegrepen stukjes van deze Vlaamse vader van een zoon en een dochter. In het begin zijn ze pakweg vijf en drie, schat ik. Aan het eind gaat de oudste, de zoon, naar de middelbare school. Dus dit zal een tijdbestek van een jaar of zeven bestrijken.

Elk stukje is een woord of drie-, vierhonderd. Het gaat over de kleinste dingen. Over bloemen planten. Over een bijzonder woord. Over een avond in een parkje. Over de zoon die met een knikkerbaan wil spelen. Over een foto. Over hoe hij naar zijn vrouw kijkt. Alles zit vol besef dat de tijd verglijdt – want dat is Kleine dagen, meer dan wat dan ook: de blik van een vader die naar zijn gezin kijkt en het geziene wil vastgrijpen, benoemen, helemaal hebben, en ondertussen weet dat het zinloos is en dat de tijd verglijdt.

De eerste pakweg vijftig, zestig pagina’s was ik ervan ondersteboven. Ontroerend vond ik het. Dat was het ook regelmatig. En dan zó goed beschreven, zo precies, zo doortastend. Zinnen als ‘Wanneer geeft het geheugen zijn eerste verblijfsvergunning af?’ (pagina 26), ‘Achter mijn rug sluipt hij al uit mijn zwaartekracht weg’ (pagina 36), of, over het leeg aanvoelende huis als de kinderen op kamp zijn: ‘Daar slaapt dus de poes. Diep ademend en opgerold in hun ontbreken’ (pagina 56).

Maar ik moet ook zeggen dat het op den duur wat veel werd allemaal. De op andere momenten iets te bedachte poëtische zinnen. Steeds weer dat fysiek maken van de tijdsaanduidingen: ‘...komt uit de coulissen van de zondagmiddag’, ‘...zwetend in mijn heden’, 'We zijn in de buurt van de kindertijd', ‘Nu ligt er een stille nacht uitgestrekt te wachten in haar meisjesbed’. Steeds meer kreeg ik als lezer het idee dat de schrijver bij bijna elk woord heeft nagedacht of er een origineler of poëtischer woord te bedenken viel dan het meest voor de hand liggende. Dat is zo'n 180 pagina’s lang een beetje te veel van het goede.

[Geert Schoofs · Rating 3 out of 5]

Moeilijk boek om te beoordelen. Allemaal korte mijmeringen over zijn gezin, vooral zijn kinderen. Dat maakt het mooi, maar ook een beetje saai. Soms ontroerend, soms oppervlakkig. Soms zo mooi geformuleerd, soms een deja lu.
Het boek loopt over van de prachtige oneliners, maar het onderwerp mocht wel wat breder gaan, vind ik. Het gaat snel vervelen. Ik denk dat het misschien eerder voor de schrijver en zijn gezin is geschreven dan voor de lezer. Soit, een splijtzwam dus, een gemiddelde lijkt mij dan ook op zijn plasts.

[Dominiek Leenknecht · Rating 3 out of 5]

Een mooie collectie aan bijna poëtische observaties van een fiere vader. Komt dubbel zo hard binnen door het veel te vroegtijdige overlijden van Dewulf in 2021, waardoor dit echt wel iets waanzinnig tastbaars geworden is. Voor zijn vrienden, zijn familie, zijn kinderen, zijn lezers. Beter dan een fotoalbum, dit boek kijkt echt in zijn hoofd.

Anderzijds: voor mij haalde Dewulf een beetje te vaak hetzelfde trucje uit, waardoor zijn verhalen nogal snel variaties op een zelfde thema leken. Wellicht ook door zelf geen kinderen te hebben - sommige zaken kropen me écht niet onder de huid.

[Herman · Rating 2 out of 5]

Al op de eerste pagina wist ik het: dit gaat hem niet worden voor mij.

Het boek (ik heb het tot een kleine 40 pagina's volgehouden) is een aaneenschakeling van bedachte, zogenaamd mooie dan wel diepzinnige teksten. Het is me allemaal te gekunsteld. En dan gaat het ook nog eens over een onderwerp dat mij totaal niet boeit, namelijk het zien opgroeien van zijn kinderen.

Voor mij het zoveelste bewijs dat een literaire prijs niet per se een aanbeveling is.

[Sofia_cc · Rating 5 out of 5]

Ooit op school heb ik al een flink stuk in dit boek gelezen. Toen vond ik het al mooi. Nog mooier was het om het nu te lezen. Nu ik ergens tussen zelf kind zijn en zelf ouder worden in hang. Nu ik generaties heb zien verdwijnen en generaties het bestaan in droom... Mooi om te lezen was het, en voor herhaling vatbaar.

[Chloé Wolfs · Rating 5 out of 5]

10 jaar geleden cadeau gekregen toen ik nog kinderloos was. Halverwege mijn interesse verloren en terug in het boekenrek gezwierd. 2 dochters later heb ik “Kleine dagen” het afgelopen half jaar in kleine stukjes & brokjes herlezen, telkens vlak voor het slapengaan. Gegniffeld, geknikt, intern gesnikt. Een juweeltje van een boek over opgroeiende kinderen en familie, doorspekt met prachtige zinnen.

[Katleen]

Het werd de ochtend van een dag. Buiten sloegen de geluiden aan het zweven in ons late hoofd. Iets in de kamer hield onze adem in en kwam toen ademend de kamer in, de ochtend van zijn leven. Het keek naar alles wat het nog niet zag. Het schreeuwde om alles wat het nog niet wist maar wel al miste. Het lag in onze handen en het was hij.

[Dominiek Christiaens · Rating 5 out of 5]

Op elke pagina staat een uitdrukking die je voor het leven wil herinneren en die je voor iemand zou willen voorlezen: mooi gezegd, niet? Een boekje om zuinig te lezen, te smaken en te herlezen en herontdekken. Omdat de woorden je zo zalig doen glimlachen in je hoofd.

[Busylizzy74 · Rating 4 out of 5]

Poëzie, maar dan in volzinnen. Mijmeringen, bespiegelingen, observaties. Wie de Standaard leest kent de stukjes van Bernard Dewulf, gebundeld in dit boek. Even onthaasten, ademhalen en je blik laten afdwalen... dit boek lees je in kleine etappes, net zoals het geschreven is. Een fijne klasse apart.

[Dorien · Rating 4 out of 5]

Eentje (extra speciaal) voor vaders en moeders. Eentje voor in de kast. En om die daar dan regelmatig uit te halen. Misschien eerder eentje voor op het nachtkastje dus. Een heel jaar door.
Mooie dagdagelijkse gewone maar wonderbaarlijke gebeurtenissen prachtig omschreven.