Absolutna amnezja

by Izabela Filipiak

Trud Marianny jest zatem trudem zapamiętywania. Wokół dziewczynki wiele śladów pamięci: bunkry o żółwiowych kopułach, owady, które nie umieją już latać, opowieści o dawnych czasach, gdy anioły błądziły niekiedy na ziemię. To znaki z różnych porządków historycznego, mitycznego i biologicznego. Ale zyskują zbiorowej lub osobistej. Podstawą do ich odtworzenia jest pamiętnik dziewczynki...

Genres: Polish Literature, Fiction, Feminism, Poland, Novels

244 pages, Paperback

First published January 1, 1995

About the author

Polish writer, an essayist, a columnist, and a scholar.

She debuted in the beginning of the 90s as one of the most distinct figures of Polish literary life. In her short stories and essays, she promoted the new literature in democratic Poland as open to voices previously excluded from cultural discourse. Her novel Absolutna Amnezja published in 1995 critiques the communist past from the point of view socially maladjusted young women. The book mixes satirical representation of authoritarian schools and dysfunctional families with the historical events from the pre-Solidarity period, and discusses education as breaking the spirits of girls through an elaborate application of double standards. When the critics attacked the novel, Maria Janion, the renowned literary historian, came to its rescue, thus launching the major debate about the absence of feminism in the Polish cultural tradition.

Starting in the late 90s, Filipiak was teaching creative writing classes at the gender studies department of Warsaw University and in the College of Arts at Letters at Jagiellonian University in Kraków. She published a creative writing handbook, Tworcze Pisanie dla Mlodych Panien, which she addressed mainly to women writers and men inspired to embrace their inner fem. She wrote an introduction to the first translation of Virginia Woolf's A Room of One's Own. In 1997, she came out as a gay in the Polish edition of Cosmopolitan and on national TV. She claimed that coming out improved both her personal life and her career, as she began to write columns for top shelf magazines. Starting in 2000, her tone became more critical, and she began to comment on the rise of populism and homophobia in Poland. These columns were eventually published in the collection Kultura Obrazonych, but by 2003 Filipiak lost all her press assignments. She connects this turn of events with the mobilization of the Christian right as Poland entered the European Union.

In 2003 Filipiak left for the University of California at Berkeley for an appointment as a visiting scholar at the Institute of Slavic, East European, Eurasian Studies, and an affiliated scholar at the Beatrice M. Bain Research Group. In 2005, supported by her mentor Maria Janion, she received her PhD from the Polish Academy of Sciences in Warsaw, but her thesis about political and artistic applications of transgender figures in East European modernism was considered subversive by established scholars. Between 2002 and 2006, Filipiak published a volume of poetry (Madame Intuita), a play (The Book of Em) based on the life of Maria Komornicka, a haunted figure of Polish modernism, and Absolutna Amnezja went through a third printing. Still excluded by the mainstream, the writer decided to stay in the U.S. In 2009, she received an MFA in fiction from Mills College in California, then returned to Poland upon accepting a position in the American Studies Department at Gdansk University.

Since 2010, Filipiak has been the president of Writers for Peace Foundation whose goals are supporting minority voices and maintaining a network of artists concerned with issues of marginalized groups. In the fall of 2010, Writers for Peace confronted SKM, the local commuter train, regarding the lack of accessibility.

Filipiak specializes in the subject of exclusion, displacement, grief (and the lack of formulas for its public expression for gay people), documenting styles of radical resistance to social and cultural exclusion, irony and black humor, debt, war and privatization.

Reviews

[zofia maria nadzieja maria · Rating 2 out of 5]

uuuuuuuuuuu edgy gościuwo

[Izabela Noga · Rating 5 out of 5]

Dojmujące 🫡

[Planetka · Rating 1 out of 5]

Pierwsza polska powieść feministyczna (wg Marii Janion bardzo ważna), według mnie - źle się to czytało. Dotarłam do 70 strony i porzuciłam. Niby powieść lesbijska, ale dużo heteronormy jest w niej zaszyte (pewnie po to, żeby była strawna w latach 90tych). Niby powieść o dorastającej dziewczynce, a nie czuję tu żadnej historii odkrywania tożsamości.

[nadia · Rating 5 out of 5]

Ja jestem w szoku czytając te malkontenckie recenzje. To moja lektura na filologii i sama bym po to nie siegnęła - i bardzo bym żałowała! Świetny kawałek prozy i opis "kobiecych" lęków dorastającej, samotnej dziewczynki.

[alex · Rating 1 out of 5]

bardzo doceniam temat i przesłanie, ale tego się niestety nie da czytać

[Sabina]

nie pamiętam o czym była

[Green Nook]

absolutnej amnezji to ja bym teraz chciała dostać
nie doczytałam jakiś ostatnich 30 stron, myślę że nic nie straciłam, mogłabym też po prostu tego nie przeczytać i na jedno by wyszło
jak ja się cieszę, że byłam normalną dwunastolatką

[KafelGeek · Rating 2 out of 5]

Absolutnie to mnie ta książka wymęczyła, a amnezję to miałem po jej przeczytaniu.

[maRYSIAaa · Rating 2 out of 5]

1.5*
WRESZCIE
Ta książka momentami próbowała wykrzesić z siebie jakąś koherentną myśl, która niestety szybko była zagłuszana przez mamlanie

[Klaudia_p · Rating 1 out of 5]

Matko i córko, co ja właśnie przeczytałam?! Policja Menstrualna, serio?! Dawno nie czytałam niczego tak popierdolonego. Jeżeli każda książka z gatunku prozy feministycznej lat 90-tych tak wygląda, to ja wysiadam. Chciałabym, żeby mnie dopadła "absolutna amnezja" po przeczytaniu tej książki, ale co się stało, to się nie odstanie...

[Clarence · Rating 4 out of 5]

Naprawdę interesująca pozycja, ale ostrzegam, że jest trudna i wymaga uważnego czytania. To ten rodzaj powieści, z której można wyciągnąć niemal wszystko, choć największy nacisk kładzie się tu na dostosowywanie się jednostki do narzuconej przez społeczeństwo formy (a więc podobny motyw jak w Ferdydurke Gombrowicza). Dużo jest tutaj również elementów feministycznych.

[makromalwa · Rating 3 out of 5]

Chwilowo brak mi słów xD

[Klaudia Gacka · Rating 3 out of 5]

Mam mieszane uczucia.

[Hadrian · Rating 3 out of 5]

6,5/10

[Heart Hear Art]

Na tyle, na ile mogę być obiektywna – to dobra książka. Subiektywnie jednak…
Nie jestem fanką strumienia świadomości, nawet kultowa „Pani Dalloway” mnie do niego nie przekonała. Tu również mamy do czynienia z czymś na kształt wspomnianej koncepcji – jest nieco onirycznie, chaotycznie, emocjonalnie…
„Absolutna amnezja” to powieść ponura, pełna niepewności typowej dla dorastającej dziewczyny, ale też gorzkiej prawdy na temat instytucji rodziny. Nieprzypadkowo powiedziałam „instytucji”, bowiem rodzina, choć teoretycznie prywatna, zamknięta, przypomina w książce Filipiak jednostkę zorganizowaną. Ma nawet swojego strażnika – Sekretarza.
Ciekawy jest również sposób pisania o relacjach z rodzicami.
Fabularnie to naprawdę interesująca książka, ale nie do końca podobała mi się jej otoczka…
Aczkolwiek należy pamiętać, że nie każda dobra powieść musi być przyjemna w odbiorze.
Wstrzymuję się od oceny i planuję wrócić do „Absolutnej amnezji” w przyszłości.

[ola · Rating 5 out of 5]

Tkactwo wątków Morskiej jest niesamowite - początkowy „prosty” ścieg coraz bardziej się rozgałęzia, a na końcu splata w jedną, wielką całość. To powieść-rzeka, która uwiedzie odbiorcę wieloma nurtami. Poruszające świadectwo dojrzewania, życia w reżimie. Proza iście schulzowska (chociaż wolałabym nie zestawiać takiego pisania z „męskim”, „wyższym” - to myślę, ze schulza akurat można wybaczyć). Kawał dobrej powieści. Mam wrażenie, że coraz mniej się takich pojawia, a w zamian przywykamy do prostych, krótkich zdań, których głębią staje się spacja między wyrazami, a nie składane na nie słowa i ukryte w nich znaczenia.

[Kasia dear.gentlereaders · Rating 3 out of 5]

Przeczytałam tylko dlatego, że była to moja lektura na studia. Mamy tutaj mnóstwo opisów przerażonej Marianny, które zmieniają się w niezły strumień świadomości. Dla mnie jednak niestety momentami zbyt wyolbrzymiony i trudno było mi uwierzyć, że dziewczynka ma takie myśli. Poza tym to nie pamiętam o czym była, trudno się skupić i łatwo uciekałam myślami gdzie indziej, ponieważ powieść nie była dla mnie na tyle ciekawa, abym o niej myślała podczas innych czynności.

[Sania · Rating 3 out of 5]

Zapomniałam zaznaczyć, że czytałam, ale była to lektura na filologii i bardzo mi się podobała. Warto po nią sięgnąć i po skończeniu o niej pomyśleć, jest to zdecydowanie trudna książka. Może się wydawać, że wątków jest za dużo, ale w pewnym momencie rozumie się, czemu zostały poruszone. Daje jednak trzy gwiazdki, ponieważ momentami ją męczyłam i ciężko mi było dobrnąć do końca.

[Alicja Rybak · Rating 2 out of 5]

Książka porusza kilka ważnych z punktu widzenia feminizmu tematów, i tylko za to daje jej dwie gwiazdki. Proza momentami przyjemna, ale w większości to przerost formy nad treścią. Na siłę utrudniona i ciężka do zrozumienia przez przenikający się milion wątków.

[Agata · Rating 2 out of 5]

Ja doceniam wagę tematu, rozumiem też, że to książka nad którą trzeba się pochylić, dać jej więcej czasu, a nie tak jak ja czytałam ją tak szybko, ale zupełnie szczerze - dla mnie przerost formy nad treścią.

Być może dam jej kiedyś drugą szansę ze świeższa głową.

[Ewelina A · Rating 1 out of 5]

Lekkość pióra odleciała z wartą pamięci regułą, aby forma nie górowała nad treścią. Gwiazdka jedynie za interesujący kontekst starożytny.

[Ola Hol · Rating 5 out of 5]

Niesamowita książka. Czuję się cudownie skonfundowana końcówką - ale to rodzaj dobrej dezorientacji, która sprawia, że myśli się. Wciąż zastanawia mnie w czym autorka podpadła "uznanym krytykom".

[MaZak · Rating 2 out of 5]

Oczekiwałam czegoś lepszego. Poza kilkoma zapadającymi w pamięć cytatami i fragmentami, nie znalazłam w niej nic, co by mnie ujęło. Lubię „dziwne” książki, jednak ta mnie pokonała.

[miłosz · Rating 1 out of 5]

wymęczona

[Franek Pozarzycki]

92/243

[Julia · Rating 3 out of 5]

3,5. Mam mieszane uczucia. Doceniam tematykę, ale jakoś mnie zmęczyła.

[Zuzia Brokuł · Rating 2 out of 5]

Nie wiem, co o tym myślę, ale oficjalnie jest bliżej temu do dwóch gwiazdek, bo jednak Stasiuk lepszy.

[``ola · Rating 3 out of 5]

skonczylam tylko resztkami samozaparcia i faktem tego ze bardzo boje sie sesji

[Psychodeliczny_lot · Rating 4 out of 5]

absolutna amnezja? raczej absolutna literatura

[chomik · Rating 2 out of 5]

No nie wiem, dla mnie książka dosyć dziwna, ciężka do czytania. Overall - nie podobała mi się