نوشتههای اندکی به فارسی وجود دارند که معرفتشناسی فضیلت را، که یکی از نظریات متاخر در معرفتشناسی است، توضیح دهند. فضایل ذهن نخستین نوشته مهم در معرفتشناسی فضیلت است که تاکنون ترجمه و منتشر شده است. زگزبسکی روایتی خاص خود از معرفتشناسی فضیلت دارد و مفهوم کهن «فضیلت» را بازسازی کرده است تا در اخلاق و معرفتشناسی از آن استفاده کند. اهمیت و جریانسازی فضایل ذهن موجب شده که این کتاب در معرفتشناسی اثری کلاسیک شمرده شود که بهرغم گذر دو دهه از انتشار، همچنان واجد ارزشهای بسیار است.
همه ما در زندگی روزمره از اصطلاحات و مفاهیمی استفاده میکنیم که شاید بیآنکه خود متوجه باشیم شأن معرفتی خاصی دارند. وقتی با توجه به افکار و باورها، دیگران، از اطرافیان گرفته تا متفکران و سیاستمداران، را «صادق»، «سختکوش»، «روشنبین»، «ژرفنگر»، «متعصب» یا «کوتهفکر» میخوانیم در حال استفاده از چنین مفاهیم و اصطلاحاتی هستیم. لیندا زگزبسکی در کتاب فضایل ذهن نشان میدهد که این مفاهیم معرفتی بیانگر نگرشهایی در مورد شیوههای فکر کردن و باور داشتن هستند که در اخلاق ریشه دارند، و وقتی بهدرستی فهم میشوند که بر حسب «فضیلتهای فکری» و «رذیلتهای فکری»، یعنی بر اساس نظریه فضیلت، درک و دریافت شوند. به گفته او، معرفتشناسی، در واقع، شاخهای از فلسفه اخلاق است.
کتاب فضایل ذهن کتابی صرفاً نظری در فلسفه و معرفتشناسی نیست. این کتاب میتواند برای زندگی ما ارزشی عملی هم داشته باشد. پس از مطالعه آن، و با مشاهده مثالهای فراوان و جذابش از ادبیات و سینما، با خود میگوییم چگونه میتوانیم ذهن فضیلتمندتر، منش فکری تحسینبرانگیزتر و باورهای سنجیدهتر و موجهتری داشته باشیم؛ چگونه میتوانیم ارزشهای اخلاقیمان را وارد قلمرو افکار و باورهایمان کنیم؛ و چگونه میتوانیم در مقام فاعل و حامل معرفت اجتماع معرفتیمان را به سوی فضیلتمندتر شدن سوق دهیم. فضایل ذهن ما را فرا میخواند که همچون منش اخلاقیمان، دغدغه منش فکریمان را نیز داشته باشیم.
Shortly after writing this book (copyright 1996), Linda interviewed at the University of Oklahoma and became the Kingfisher College Chair of the Philosophy Of Religion and Ethics. She was in the vanguard leading a paradigm shift in the way epistemology was approached, from the belief-based theories which had become mired in Gettier problems to a virtue approach. We at OU were excited and lucky to get her.
At the time, while still in grad school, I put this book "on the list" to read sometime. But while in grad school itself, I was working on other topics, and there wasn't much time for reading philosophy books outside those disciplines. Then, I always meant to get around to it.
Finally, when I realized that I'd be preaching a series on the nature of belief (in the Gospel of John) I thought it would be good to finally read her book.
In this book she lays out the problems that existed for current approached to epistemology, her own well-developed theory of the virtues, and the nature of knowledge. It is thorough and well-done. I was able to skim over large sections in which she argues against theories prominent in the early nineties, largely because arguments like hers have been so successful.
This is one of those sorts of books that I read not just to gain information, but to become a better person. Hopefully I will come closer to possessing intellectual virtue because of this book.