Desolation

by Yasmina Reza, Carol Brown Janeway (Translator)

From the internationally acclaimed playwright and author of Art comes a first novel of extraordinary the outpourings—at once eccentric, dark, and exceedingly funny—of an old man reflecting upon his life, marriages, friendships, love affairs, and the enragingly separate existence of his spoiled, and lost, only son.
He has had a full life, and now, in his later years, retired, his second wife getting on his nerves, love affairs a distant memory, he has a few things that he'd like to get off his chest.

As he talks—half to himself, half to the son he can't understand—we're introduced to Nancy, his too-happy wife; to their housekeeper, Mrs. Dacimiento, who still can't put the bag properly over the rim of the garbage can; to his chum Lionel; to his daughter and her wannabe-truly-Jewish husband; and to the heartbreaking Marisa Botton, his idiotic, irresistible mistress. Finally, we witness his chance re-encounter with the charming Genevieve Abramowitz, who in telling him a story of her own leads him to his final overtures.

Yasmina Reza has written a symphonic monologue—a passionate kvetch, a truly original work.Author Yasmina Reza is a playwright and novelist whose plays have all been multi-award-winning critical and popular international successes, translated into more than thirty languages. Her plays include Conversations After a Burial, The Passage of Winter, Art, which was awarded a Tony in 1999, The Unexpected Man, and Life 33. She is also the author of a translation of The Metamorphosis; a novel, Hammerklavier; and a film, Lulu Kreutz'sPicnic. She lives in Paris.

Genres: Fiction, France, Novels, Plays

144 pages, Hardcover

First published January 1, 1999

About the author

Yasmina Reza began work as an actress, appearing in several new plays as well as in plays by Molière and Marivaux. In 1987 she wrote Conversations after a Burial, which won the Molière Award for Best Author. Following this, she translated Kafka's Metamorphosis for Roman Polanski and was nominated for a Molière Award for Best Translation. Her second play, Winter Crossing, won the 1990 Molière for Best Fringe Production, and her next play The Unexpected Man, enjoyed successful productions in England, France, Scandinavia, Germany and New York. In 1995, Art premiered in Paris and went on to win the Molière Award for Best Author. Since then it has been produced world-wide and translated into 20 languages. The London production received the 1996-97 Olivier Award and Evening Standard Award. Screenwriting credits include See You Tomorrow, starring Jeanne Moreau and directed by Didier Martiny. In September 1997, her first novel, Hammerklavier, was published.

Reviews

[Cecily · Rating 2 out of 5]

I was sorely disappointed by this rather unpleasant rambling of a nasty old man.

Perhaps it's not fair to expect the writer of a wonderfully witty 5* play, Art (which I reviewed HERE) to be as good at writing a novella, but this is really just one long soliloquy.

Unsavoury

Some reviews describe this as "comic", but the narrator was just nasty, with very little humour that I could see (and I say that as one who often enjoys books that lack sympathetic characters). The bits that come close include a friend's Viagra exploits. And that's it, so it should be "bit" (singular)!

Anyway, this is the ramblings and rantings of 73 year old man to his estranged 38 year old son. He moans about his son, his first wife (the son's mother), his second wife (Nancy), his mistress (Marissa/Christine), his housekeeper (whose faults include "existential positivism"!), friends, and others.

He is self-obsessed, self-pitying, shares inappropriate details about his sex life, rattles on about the philosophy of dead friends the son is unlikely to care about, and the ending is horrid. There is also some pseudo-psychological stream-of-consciousness, general bile, and a dash of paranoia concerning his wife and housekeeper.

Happiness

He claims, more than once, to want to know what happiness means, and yet his wife's happiness and zest for life infuriate him (it just puzzles me; I'd have left him or killed myself - or him!) and he is explicitly not pleased to be told that his son is happy. Later, he suggests "The road to happiness... is perhaps the road to oblivion".

The son is apparently non-productive, but happily travelling the world. Had he been chasing women, the father wouldn't have minded so much.

Expectations of One's Children

The father has always been disappointed by his "average" son, "I would have liked you better as a criminal or a terrorist than as a militant in the cause of happiness". Both his wives accuse him of traumatising the son.

His feelings about his son include "If I weren't moved by some degree of pity and affection for you, I'd find you repellent" and "If I loved you, I certainly didn't build an altar to your status as a child". Note that both start with "if".

When his daughter (a "cow") encourages him to read, now that he has spare time, he is less inclined to do so than if her reason was that he had less time. He attributes this to her failure to understand him, rather than his contrariness.

Other Prejudice

He is, culturally, Jewish, and particularly dislikes Jews who take on more of the trappings of Jewish identity.

His views of the housekeeper and her repairman husband (both of whom are Portuguese) are even worse, as he thinks of them as barely human, "Do they suffer as much as we do?... Without an imagination, you can't suffer."

Self

The nearest he comes to self-awareness is when he says "Don't let yourself be upset, my boy, by my deplorable rantings... I make myself odious, I make myself utterly ugly to test your affection". That may be true, but it only serves to emphasise his unpleasantness.

Quotes

There are a few good lines:

* "As she crunches her little piece of buttered toast with honey her eyes are marking out the hidden boundaries of her day... The woman is so upbeat, it's a nightmare."

* A friend, who has observed a tree, almost unchanged, in forty years, has noticed "time's shattering indifference".

* "We are only kissing the masks that hide the face of abandonment."

* "Another person's empty presence is the greatest lack of all... I can take your hand, and yet you couldn't be farther away. In your eyes I read your utter incomprehension... I read my abandonment."

Alternative

At 136 pages of largish print, I read it in one sitting. Had I stopped part way through, I might not have bothered to pick it back up.

Julian Barnes covers similar territory SO much better in his brilliant The Sense of an Ending (see my review HERE).

Or see anything by John Banville . I've reviewed several HERE.

[Jackie · Rating 3 out of 5]

Feeling a little too cheerful lately, so I picked this up. It did the trick. Drinking again.

[M. Sarki · Rating 4 out of 5]

I came across this title because of the translator, Carol Brown Janeway, has translated such wonderful and brilliant writers as Thomas Bernhard and Sándor Márai in addition to Yasmina Reza. I felt that if Janeway translated these two literary giants there must be something redeeming for her to translate Yasmina Reza. Reza is from a different vein, but still extremely sophisticated in her approach to fiction on the page. Some reviewers have remarked that she is no Beckett, and I would agree but for what reason she would be compared to Beckett is beyond me. The best and most important writer she reminds me of would be J.D. Salinger. Much of her writing is monologue and takes place in the course of a single day although the memories and experiences presented are taken from another moment of the past. I find her writing to be relaxed and intelligent, offering a point of view I may or may not have previously considered. Her writing is refreshing as is the cantankerous and often venting characters she chooses to have lift their heavy burdens off their chests. Reza often writes in the voice of a male protagonist and I find her work remarkably believable. I am not sure why she isn't more revered here in the USA. This was the first book I have read by her and I am eager to read many more. Yasmina Reza has swiftly become one of my favorite female writers.

In Desolation the old man questions not only his spoiled son's idea of happiness but even consequently his own idea of it. There is much he does not understand and as he thinks aloud there is much he wants to get to the bottom of. The last third of the book is an adventure with an old lady friend who he meets for a long lunch and conversation. A purely enjoyable read and one I highly recommend for both sexes.

[Kowsar Bagheri · Rating 2 out of 5]

وقتی یه رمان رندوم شروع می‌کنی بخونی تا فقط برای دقایقی هم که شده به مملکت، جنگ و اون سه پیرمرد پرحاشیه فکر کنی:
«تو آرایشگاه تا نوبتم برای شامپوکردن برسد مجله‌ای ورق زدم، در همان حال چشمم به دانلد ترامپ و در کنار او نامزد جدیدش افتاد. مرد هفتادساله‌ی کج‌وکوله‌ای که موهایش را با زاویه‌ی ۱۱۰ درجه از پشت کله به جلو آورده تا نقطه‌ی کچل سرش را بپوشاند.»
ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند. :))

کتاب مونولوگیه از ساموئل، پیرمردی بازنشسته‌ای که با همسر دومش زندگی می‌کنه و خطاب به پسرش داره می‌نویسه. پسری که هیچ‌وقت رابطه‌ی حسنه‌ای باهم نداشتن و سبک‌زندگی همدیگه رو قبول ندارن.

[Chiara · Rating 4 out of 5]

"Figlio mio, gli direi, continua a fare l'inventario delle nostre risate, ti prego".

L'incomunicabilità tra un genitore e un figlio messa nero su bianco.
Dico solo questo
Ha fatto molto molto male.

[Frabe · Rating 4 out of 5]

Un anziano padre si rivolge in un lungo monologo al figlio, lontano per ubicazione e condotte di vita, forse anche per via dei loro passati contrasti. Gli racconta la sua lotta contro la desolazione della vecchiaia, cioè contro l'arrendevolezza e la passività che con gli anni tendono ad imporsi: no, lui ritiene che si debba continuare ad agitare la vita, anche a costo di risultare intolleranti, scontrosi, prevaricanti: meglio così che piatti, sostiene convintamente. Anche se... con il figlio... un po' d'arrendevolezza, magari... Potesse davvero parlargli, forse finirebbe pure col dirgli "Bravo. Fai bene. Se soltanto ti levassi quest'arietta di superiorità, quest'arietta...". Bel romanzo, lettura appagante, scrittrice da approfondire.

[Sonia Di Pietra · Rating 4 out of 5]

Tra risate e descrizioni di frammenti di umanità eccola lì “se all'improvviso ci colpisse come il pittoresco, abilmente nascosta dietro un albero” la desolazione di un padre che non sa parlare a un figlio, di un uomo che non sa più cosa considerarsi la cui paura di essere dimenticato forse supera tutto la sua intolleranza verso la realtà e il felice. Il sipario cala e alla fine rimani tu consapevole di non saper parlare con tuo padre, di attraversare con lui i lunghi silenzi che vi fanno compagnia “e di colpo sai che non c'è alcuna possibilità di ritrovarsi, che l'anima vive sola e che nulla ti lega agli altri.”

[david · Rating 5 out of 5]

A one-act play with only one character, perhaps.

Or a one-hundred-page monologue.

A rant. A disquisition.

A beautiful and graceful exploration of ageism, relations, death, discomfort, perceptions, words.

Another French writer, but this time, a woman.

I waded in this deftly created melancholy pond throughout.

And then I just jumped in.

Lovely.

[Sandra · Rating 1 out of 5]

1.25 Losiento pero no es para mi y me cuesta dar tan mala valoración pero por su culpa casi entro en barrena de lecturas y no se lo voy a agradecer aun por encima, creo que es por el tipo de libro que no es mi estilo

[Jim · Rating 2 out of 5]

An old man, close to death, looks at his life and considers his legacy, a son, to whom the entire book is a monologue, and a daughter he has little time for. The son he acts as if he has even less time for and yet he does at least direct this one last appeal to him. The boy is a disappointment to his father and yet he has found what the old man seems to have missed out on. It is not that he doesn’t wish his children to be content, he does, but he doesn’t understand why the things they do, especially his son, brings them happiness.

The book has the brutal honesty, or at least a decent stab at honesty, the kind of honesty that a man who has little time left can afford. Sometimes he mutters away as if to himself, other times he launches into lengthy rambles, recalling his neighbours and people from his past.

I had high hopes for this book when I first bought it but only read through about thirty of the one hundred and thirty-six pages before putting it aside. This time I struggled through to the end. It would have made a good short story. I liked the character and how he expresses himself but there was too much. It felt like one of those phone conversations where you only hear one side of things. Perhaps rather than a short story this man and his views would have been served better as a theatre piece with other characters, imagined if necessary, for him to rub against.

[Amy · Rating 5 out of 5]

A first-person narrated novel told in the form of an address from an elderly man to his son, who's leading a life of leisure, much to his father's disgust. The father questions the whole idea of happiness. It's beautifully written. An engaging voice and address. Easy to imagine it being performed on stage, which makes sense, the writer being a playwright.

[Nuno R. · Rating 4 out of 5]

A very nice magic realism effort. Showing that the genre knows no borders.

[Mania · Rating 4 out of 5]

کتاب با جمله زیبایی شروع می‌شود. "باغچه، خودم دست تنها" راوی هم پیرمردی (ساموئل) غرغرو. بی‌نهایت غرغرو. انقدر که پیرمرد یا به روایت بهتری نویسنده در طی این کتاب غر زد و از زمین و زمان ایراد گرفت و هی با هر غراش حرف و ارزش جمله پیشین‌اش رو نقد کرد من در تمام سال‌های عمرم این کار را نکرده‌بودم.

«بیرون از آدم، دنیایی وجود ندارد. افسوس. مطمئن باش اگر بیرون از آدم دنیایی وجود داشت، من یک لحظه سر جا بند نبودم و اینقدر دور دنیا می چرخیدم که جاده کم بیاید و به جای این که غر بزنم و سرت را ببرم، به حالت غبطه می خوردم. دشمنت می شدم که چرا تو جوانی و من نیستم و چرا چشمان تو چیزهایی را می بیند که چشمان من نمی بینند. اما دنیا بیرون از آدم نیست. بیرون از آدم دنیایی نیست. پسرم این همه گل و بوته که این جا می بینی، این همه رز، حنا، شمشاد و گلابی، این ها همه در فکر من زنده اند، بشر دنیا را در خودش می بیند و نمی تواند از خودش بیرون برود. به همین دلیل است که انسان در واقع، از تنهایی نمی ترسد. البته آدم هر چه از سنش می گذرد، تنهاتر می شود اما در واقع اصلا برایش اهمیتی ندارد که تنها بشود یا نشود.»

تعریف‌ها و نگاه این آدم به زندگی یک جاهایی حسادت‌برانگیز و یک جاهایی عصبی‌کننده بود. موجود موفق در غر زدن کم است باید قبول کنیم دیگر. غر زدن را باید یک هنر تلقی کرد و ساموئل به خوبی این هنر را دارد. همه‌چیز از موضوع ِ داغ و روز مانند حقوق بشر بگیرید تا مفاهیم احساسی مانند عشق و حتی موجود زندگی را نقد می‌کند و می‌کوبد. در تمام طول داستان درگیر این هستی که پس این پیرمرد دنبال چیست و آن لحظاتی که با پسر خوش‌بختش که تمام طول کتاب مخاطب ِ خیالی ِ اوست محفلی را برگزار می‌کند و در این بازی ِ ذهنی، حرفایی که دوست دارد پسرش از خوش‌بخت شدن از تعریفش از زندگی بگوید را روایت می‌کند به ایده‌آل‌گرایی او لبخند می‌زنی. ساده‌خواهی آرمان‌گراترین خواهش انسانی به نظر می‌رسد این روزگار.
پيرمرد دائم از اطرافيانش مي نالد و از همه ي انسانها و تعريف آنها از شادي و خوشبختي متنفر است. او مردي مردم گريز است چون آدمهاي اطرافش آنطور كه بايد باشند نيستند و هرگز نخواهند شد. ساموئل كاراكتري است كه از تنهايي و سكوت نمي ترسد بلكه همواره مي ترسد حوصله اش از اطرافيانش سر برود چون خلق ندارند يا باهوش نيستند يا نمي توانند حقايق را با كمي فاصله ببينند.
با این کتاب به طرز دردناکی یادتان می‌افتد که خودتان هم جنگیدن را کنار گذاشته‌اید و از همان موجوداتی هستید که هنگام زنده بودنشان هم فرقی با مردگان ندارند.

[Iván Ramírez Osorio · Rating 5 out of 5]

4.5

Libro inteligente, gracioso, triste y , como su nombre, profundamente desolador. La sinceridad, o tal vez, el cinismo del narrador es hilarante. Un libro lleno de reflexiones sobre la felicidad, sobre las apariencias, el amor y la amistad; podría incluso aventurarme a sugerir que es un libro sobre envejecer. Un libro sobre el constante proceso de desenamoramiento al que nos vemos, o nos veremos, forzados todos y cada uno de los insignificantes humanos.

El estilo de Yasmina Reza es seductor, lleno de humor y calma. Similar a otros de sus libros (El Trineo de Schopenhauer) y a otras de sus obras ( Un Dios Salvaje) Yasmina Reza presenta en Una Desolación un libro que invita a repensar la vida y las estructuras que la moldean, un libro que invita a desenamorarse y, más importante aún, Yasmina Reza presenta un libro que invita a pensar. Maravilloso.

[Axolotl · Rating 4 out of 5]

Bernhardian--safe to say that, since completing all of Bernie's wonderfully bitter and pessimistic novels (each year I feel more and more compelled to return to his works like Frost, Woodcutters, The Limeworks and Gargoyles not to mention The Cheap-Eaters and Yes) I was looking for more--if this book by Yasmina Reza is any indication, I think I have found works something akin to those of the venerable Austrian--at least in prospectus.

[Dale Copps · Rating 4 out of 5]

What a voice! She is so obviously a playwright. Being a curmudgeon myself, I found the first-person narrator (a fairly loathsome character) to be a kindred spirit.

[Sang Cast · Rating 4 out of 5]

اشتباهات کتاب «سکوت» از دان دلیلو، چاپ انتشارات وال را برای‌شان ارسال کرده بودم و بابت توجه و پاسخی که گرفته بودم خوش‌حال بودم؛ و این باعث شد برای سفرمان به شمال این کتاب را انتخاب کنم، تا هم بخوانم و لذت ببرم، و هم اگر اشتباهات قابل‌گزارشی پیدا کردم لیستی ازشان تهیه کنم و برای انتشارات ارسال کنم.
کتاب را بردم، اما چند روز اول سفر فرصت نشد آن را بخوانم.
روز دوم عید، وقتی با صدای آخوندی از تلویزیون، که مادربزرگم صدایش را روی ۳۷ تنظیم کرده بود، بیدار شدم و سر سفره سحری نشستم، تصمیم گرفتم که دیگر نخوابم و به جایش تا روشنی صبح کتاب بخوانم. البته اگر ماه رمضان نبود، کله صبح مهمان‌ها راه‌شان به خانه پدربزرگم باز می‌شد و دیگر نمی‌توانستم بخوابم، اما فعلا خبری نبود و می‌شد شب را بیدار ماند و روز را خوابید!

حقیقتا طرح جلد را تا روز سوم خوانش کتاب اصلا درک نکرده بودم و فکر می‌کردم فقط یک صفحه صورتی سایه‌دار است که دلتنگی را در تاریکی و خدشه‌دار شدن تصویر اصلی نشان می‌دهد، تا این‌که یک بار اتفاقی از دور به آن نگاه کردم و فهمیدم که تصویری از یک صورت است که پشت چشم‌هایی پر از اشک تار و تاریک دیده می‌شود، و شاید در نگاه اول دیده هم نشود، اما هست و آدم فقط می‌داند که دلتنگ صاحب صورت است.
فکر کردم باید تصویری از نویسنده باشد، اما در جستجوهایم تصویر مشابهی از او ندیدم. شاید باید از طراح جلد، محمدباقر جاوید، در خصوص کیستی صورت توی تصویر پرسید!

با خواندن مقدمه، با این‌که به طور مختصر و مفیدی نویسنده معرفی شده بود، فهمیدم مترجم کتاب را از فرانسوی به فارسی ترجمه کرده است. چرا که همه پاورقی‌ها را به فرانسوی یادداشت کرده بود، که تقریبا برای عموم مخاطبان بی‌فایده می‌نمود. به نظرم می‌بایست لااقل نام آثار را به انگلیسی هم می‌نوشت، تا مخاطب بتواند بخواند و به خاطر بسپارد.
این اتفاق در باقی کتاب هم رخ داده بود، و خیلی از پاورقی‌ها جز توضیح فارسی‌شان کارایی چندانی نداشتند.

نکته دیگر کتاب، برگردان اسامی آن بود. مثلا نام René که من بارها آن را به شکل رِنه دیده بوده‌ام، این‌جا به صورت رُنه آمده بود، که تلفظ فرانسوی همین نام است. یا Denise که دُنیز نوشته شده بود. شاید اگر در مقدمه توضیحی در خصوص «ترجمه از زبان فرانسوی» داده می‌شد، شوک مواجهه با این دست اسامی کمتر می‌شد!

آن‌چه از موارد قبلی آزاردهنده‌تر بود، گیومه‌هایی بود که نبودند یا نصفه بودند. دیالوگ‌هایی که باید با دقت زیاد خوانده می‌شدند تا بفهمید که دارند بین دو شخصیت آن بخش رد و بدل می‌شوند. نبود این گیومه‌ها گاها مطلب را گیج‌کننده می‌کرد و من بعضی بندها را تا چهار بار هم خواندم تا بفهمم چرا نمی‌فهمم!
شاید متن اصلی با شیوه‌ای مشابه عمل کرده باشد، اما باید در نظر داشته باشیم که احتمالا در آن‌جا ضمایر زن و مرد متفاوت بوده‌اند و تا حدودی جلوی این گیج شدن مخاطب را می‌گرفته‌اند.
به هر حال، مثل همیشه نظرم این است که مترجم نباید صرفا متن اصلی را حفظ کند، و باید مخاطبان زبان مقصد و فرهنگ و نگاه‌شان به متن را هم در نظر بگیرد، و برای رساندن مفهوم مد نظر نویسنده اصلی به مخاطب، تغییرات ظریفی را در اثر اعمال کند. (البته منظورم به هیچ‌وجه سانسور مطالب برای رضای خدا و مخاطبان مسلمان و فرهنگ «اروتیک‌نویسی ممنوع» و... نیست. این کار که پای‌مال کردن اثر است. صرفا مترجم باید در نظر داشته باشد که مثلا به جای استفاده از تکه‌کلام یا ضرب‌المثلی خارجی و دور از ذهن مخاطب فارسی، آن هم بدون هیچ توضیحی، بهتر است از اصطلاح یا ضرب‌المثلی با قرابت معنایی مناسب در زبان فارسی استفاده کند، تا مخاطب بتواند محیط کتاب را بهتر درک کند. و البته که این کار به دانش نسبتا گسترده‌ای در زبان فارسی و امثال و حکم آن دارد.)

تعداد اشتباهات تایپی و نگارشی در این کتاب بسیار بیشتر از کتاب «سکوت» بود. به عنوان مثال در صفحه ۱۶ بین کلمه «کوالالامپور» فاصله زده شده، یا در صفحه ۵۶ «می» از فعل «می‌رفتم» جا افتاده است.
به علاوه برخی جمله‌ها بسیار گنگ و نامفهوم ترجمه شده بودند، که باعث می‌شود مخاطب یا اسیر درک‌شان شود، و یا بی‌اهمیت ازشان بگذرد. در این خصوص لازم است که ویراستار کتاب (که «تحریریه وال» ذکر شده) ملامت شود، که چرا متن ترجمه را با کتاب اصلی یا لااقل ترجمه انگلیسی آن مقایسه نکرده و این عبارات را بهبود نداده و بعد برای تیم طراحی و چاپ ارسال نکرده...

آخرین چیزی که پیش از رفتن به سراغ متن کتاب باید ذکر کنم، این است که من ترجیح می‌دهم کتاب‌ها پاورقی‌های بیشتری داشته باشند، اما درست و حسابی توضیح بدهند. مثلا می‌شد چرایی انتخاب کلمه «مانتو» به جای «پالتو» را در جایی که شخصیت اصلی (ساموئل) آن را پوشیده، در یک پاورقی آورد، تا مخاطب فارسی‌زبان که به طور روزمره مانتو را به عنوان یک لباس زنانه در نظر داشته، با شنیدنش بهت‌زده نشود، و بداند که در فرانسوی به کت بلند مردانه «مانتو | manteau» گفته می‌شود.
حتی اگر کسی مثل آقای سعید جوزی در کتاب «فاوست» اثر گوته، همه صفحات را با رگبار پاورقی‌ها تیرباران کند، و بعضی از توضیحاتش چندان مفید نباشند هم به نظرم بهتر از این است که توضیحات آن‌قدر کم باشند که مخاطب در جریان خواندن کتاب خیلی از جملات را نادانسته و نفهمیده رد کند و کنار بگذارد.

از این‌جا به بعد کسانی که با اسپویل مشکل دارند و احساس می‌کنند زندگی‌شان در خطر ��رار گرفته و دیگر نمی‌توانند پس از آن از خواندن کتاب لذت ببرند، بهتر است که نخوانند، چون می‌خواهم به سراغ متن کتاب بروم!

اول چند نکته بامزه که اگر ذکرشان نکنم حناق می‌گیرم، ولی به ترتیب مواجهه در کتاب درباره‌شان نمی‌گویم، بلکه بر اساس میزان هیجانم برای‌شان می‌آورم‌شان:
- دانلد ترامپ
ساموئل در جایی چنین تعریف می‌کند:

... مجله‌ای ورق زدم، در همان حال چشمم به دانلد ترامپ و در کنار او نامزد جدیدش افتاد: دختری بلوند، بیست‌وپنج‌ساله. [...] مرد هفتادساله کج‌وکوله‌ای که موهایش را با زاویه صد و ده درجه از پشت کله به جلو آورده تا نقطه کچل سرش را بپوشاند. این مو که رنگ حنایی داشت روی پیشانی به صورت منگوله درآمده بود.

البته در هنگام نوشتن کتاب، ترامپ ۵۲ساله بوده، و ماریا مپلز ۳۶ساله بوده، که در همان سال هم جدا شده‌اند. اما ملانیا در سال ۱۹۹۸ با ترامپ آشنا شده بوده، که در آن زمان ۲۸ساله بوده. فارغ از اشتباه در اعداد، که چندان اهمیتی هم ندارند، از صحبت‌های ساموئل می‌توان یک‌جور حسادت جنسی را برداشت کرد که او را وادار به ماجراجویی در این زمینه می‌کند. چنان‌چه بعدتر درباره «توبلرونی در فلان‌جا[ی ماریسا]» توضیح می‌دهد. به نحوی می‌توان بین او و پسرش خواست تغییر جایگاه سنی را احساس کرد: پسرش دوست دارد با آرامش زندگی را طی کند و تا حد امکان از هر کاری دوری کند، و او دوست دارد تا حد امکان ماجراجویانه مشغول کاری باشد و دوباره مثل جوانی‌اش زندگی کند.

- قطعه «رؤیایی | Nocturne» از شوپن (بشنوید)
در جایی از کتاب ساموئل خاطره روزی را تعریف می‌کند که پشت ترافیک گیر کرده و به رادیو کلاسیک گوش می‌دهد. در همه‌جا می‌توان کاملا حس کرد که او چه‌قدر به موسیقی کلاسیک علاقه دارد. اما سؤال این‌جاست که چه‌طور چنین کسی نمی‌تواند از آرامشی که پسرش به دنبال آن است راضی باشد؟ یعنی شنیدن این موسیقی هم نوعی از طلب آرامش است، پس چه چیزی موجب اختلاف سلیقه این پدر با پسرش می‌شود؟ شاید در همین تکه‌های کوچک باید خواننده این را دریابد، که ساموئل پدری سخت‌گیر است، و ترجیح می‌دهد چیزی هم‌چون یک هم‌نوازی شکوهمند از شوپن را بشنود، یا با هر مشقتی باغچه‌ای شگفت‌انگیز در حیاطش دست‌وپا کند، و از این‌که کسی بخواهد صرفا با لمیدن زیر آفتاب و لذت بردن از زندگی‌ای که در اطرافش جاری‌ست آرامشی را پیدا کند که او با این مشقت آن را یافته، شدیدا متنفر است.

- قطعه «قطعه‌ای سبک در وصف فراق برادر عزیز و نازنین خود | Capriccio sopra la lontananza del suo fratello dilettissimo» از باخ (بشنوید)
این‌که چرا این‌یکی اثر اصلا نامش در کتاب آمده، باید مربوط به سختی پیدا کردن این آهنگ‌ها در دنیای پیش از گسترش دیوانه‌وار اینترنت (یعنی حوالی سال ۱۹۹۹ که کتاب اصلی منتشر شده) نهفته باشد. زمانی که یافتن آهنگ‌های خاص نوازندگان و خوانندگان مطرح و به خصوص موسیقی‌های کلاسیک یک جور کار کلکسیونی و دشوار بوده است. نام بردن از این قطعه آن هم فقط برای یک جمله که نیمی از آن همین نام است، فقط برای نمایش پی‌گیری ساموئل و دوستش لیونل برای یافتن و شنیدن آثار کلاسیک و علاقه‌شان به این فراز و نشیب و هیجان مسیر یافتن آن است و پس. هم‌چنین که می‌بینیم در ادامه به سراغ قطعه‌ای به نام «شکوه یاران | Lamento des amis» می‌رود، که من قطعه‌ای با این نام پیدا نکردم (شاید یکی از این یا این باشد)، اما پدر با یادآوری این قطعه و نظر باخ‌شناسان درباره آن، باز هم کار پسرش را برای دیدن دنیا و کسب آرامش به سخره می‌گیرد:

با رنگ‌مایه‌ای از تمسخر. تمسخر کسانی که می‌خواهند دنیا را پهناور کنند.

در این‌جا جالب است که ساموئل به تلاش‌های خودش برای فرار از روزمرگی و پیمودن تمام دنیا برای ایجاد یک تجارت و رابطه با زن یکی از شرکایش به چشم «پهناور کردن دنیا» نگاه نمی‌کند، اما وقتی پسرش به گوشه و کنار دنیا می‌رود و از زندگی‌اش لذت می‌برد، آن را کار بیهوده‌ای مشابه عبارت مذکور در نظر می‌گیرد. شاید بتوان این نگاه را از سخت‌گیری و بهانه‌گیری دوره پیری دانست، که موجب شده ناتوانی خودش در این باز پیمودن جهان، ناگاه در قالب این شکواییه‌ها بیرون بریزد.

- اشاره به «افغان‌ها» به عنوان یکی از گروه‌های متعصب مذهبی
این داستان ۲ سال پیش از واقعه ۱۱ سپتامبر نوشته شده است. پس نمی‌شود گفت که نویسنده در هیجان و تب اخبار طالبان در افغانستان، چنین اشاره‌ای داشته است. بلکه احتمالا خودش این اخبار را دنبال می‌کرده تا ببیند چه خواهد شد، و مثل هر روشن‌فکر دیگری متوجه تعصب مذهبی در رفتار این گروه‌ها شده است. این استفاده از اخبار مرتبط با جهان واقع برایم هیجان‌انگیز بود. این‌که نویسنده از مکان‌های واقعی استفاده کند یک چیز است، و این‌که بتواند برای واقعی‌تر نشان دادن داستانش اخبار و اطلاعاتی را درباره دوره زمانی داستان در بافتار داستانش به کار ببرد، کاری حرفه‌ای‌تر و حرفی بیشتر.

به مطلب اصلی برگردیم:
تمام ماجرای کتاب، حرف زدن ساموئل از طریق چندین نامه با پسری‌ست که پیشش نیست، چون نظرش درباره زندگی با پدرش تفاوت داشته، و تصمیم گرفته برود و دنیا را ببیند و با دیدنش، بدون سعی در تغییرش، از دنیا و انواع زندگی‌های درونش لذت ببرد. پدر به وضوح از این مسئله غمگین و متنفر است و این را چندین بار توی سر پسرش (خواننده احتمالی متن) می‌زند. اما با تمام این اختلاف سلایق، او طریق عشق ورزیدن و دوست داشتن این‌طور یافته که سخت‌گیر باشد و جزئیاتی را بنگرد که شاید اصلا وجود هم نداشته باشند. این‌طور شکوه و گلایه کردن را معادل با اهمیت دادن می‌داند، و حتی درباره دوستان و اطرافیانش هم همین کار را می‌کند.
این شکوه و گلایه‌ها، صحبت‌های پدری/مردی هستند که به خاطر سخت‌گیری‌اش در یک تنهایی اجباری قرار گرفته و می‌خواهد کسی او را آن‌طور که هست بشناسد، نه این‌که مثل زن دومش، نانسی، مدام سعی کنند تغییرش بدهند. به همین خاطر است که دلتنگی او مدام بیشتر و بیشتر رشد می‌کند، و برای هر چیزی در گذشته‌اش دلتنگ می‌شود و حسرت می‌خورد، و در نهایت به دوست‌دختر قدیم یکی از دوست‌هایش که در حوالی پنجاه‌سالگی‌اش فوت کرده بوده این‌طور می‌گوید که:

کاش پسرم بیاید و بگوید که خوش‌بختی یعنی من و تو بتوانیم مثل گذشته‌ها حرف بزنیم و با هم بخندیم.

این درددل کردن کم‌کم به خودشان حالت آخرین واگویه‌های پیش از مرگ را می‌گیرند، که در آن‌ها گوینده از بیان هیچ‌چیز احساس تردید یا شرمندگی ندارد، و آن‌چه را که در نظرش می‌آید بازتاب می‌دهد. شاید به همین خاطر هم هست که ساموئل از میانه حرف‌ها به سراغ یادآوری و بازگویی روابط جنسی خودش می‌رود. شاید این‌طور فکر می‌کند که با گفتن جنب‌وجوشی که در این مسائل داشته است، می‌تواند پسرش را ترغیب به حرکتی بیشتر و جدی‌تر برای زندگی، و باز گرداندنش از مسیر اشتباه کند.
اما نکته دیگری هم هست: از اواسط کتاب تا پایان آن، به یادآوری گفت‌وگوی ساموئل و قرارش با ژانوی‌یو پرداخته می‌شود، که احتمالا به تازگی رخ داده است. این قرار نسبتا ناگهانی و رقصیدن با ژانوی‌یو در خانه ساموئل و به دور از چشم همسرش، نانسی، که به سفر رفته، احتمالا او را به یاد تمام سال‌های جوانی‌اش انداخته، و حالا این حرف‌ها که شاید هیچ‌وقت برای هیچ‌کس نتواند بزند، سر باز کرده‌اند و به پسری زده می‌شوند که شاید هیچ‌وقت آن‌ها را نشوند و نبیند و نخواند...
همین است که پدر آرزوی قلبی خود را در جایی از کتاب چنین بیان می‌کند که دوست دارد پسرش به او بگوید که می‌تواند آسوده بمیرد، چون پسرش مراقب میراث او هست، و حاضر است تا همیشه قبر او را با آرامش و دقت بشوید؛ چنان‌چه او برای پدر خودش چنین می‌کرد. در این‌جا می‌توان باز سنگینی دلتنگی را بر قلب و روح او حس کرد، که چه‌طور او را وا داشته تا بخواهد کسی همراهش باشد، ولو پس از مرگ و با سنگ قبرش...

آخرین چیزی که لازم است به آن اشاره‌ای داشته باشم، مربوط به توضیحی‌ست که در پشت جلد کتاب آمده:

نویسنده در این اثر با مهارت و هنرمندی تمام، ذهن و احساسات خواننده را در چنگال خود می‌گیرد، [...] و سرانجام بهت‌زده رهایش می‌کند.

به نظر من خواننده نباید در پایان کتاب بهت‌زده باشد، چون ابهامی وجود ندارد. آدمی مشغول درددل بوده، و این درددل در جایی به سکوت رسیده است. سکوتی که پیش‌تر وعده داده شده بوده:

... روی جلد صفحه کنترپووان ۱۴ نوشته شده «ناتمام». من این کلمه «ناتمام» را دوست دارم. می، رِ، دو، سی، لا، سی، رِ، مکث . وقفه به سبب مرگ. سکوت طولانی همیشگی. اثر ناتمام نیست، بلکه محدود است. ناقص نیست، بلکه ناتمام است. متوقف و محدودشده توسط مرگ.

(هنر فوگ اثر باخ، کونترپووان ۱۴ را بشنوید)
خواننده باید انتظار این را داشته باشد، که آن حس دلتنگی کشنده که پدر را ناگاه در هفتادسالگی به سخن وادار کرده است، به ناگاه نیز به سکوت بیانجامد. هر قدر هم که محتوای داستان و نوع نگارش آن جالب و جذاب و دوست‌داشتنی باشد، اما نمی‌توان تا مرگ حقیقی گوینده آن را ادامه داد. اندوهی چنین، ابتدا آدم را به خرده‌گویی، بعد به درازگویی، و در نهایت به سکوت می‌رساند. و در این کتاب، کنترپووان‌های ۱ تا ۱۳ باشکوه و رسا طنین‌انداز شده‌اند، و حالا وقت آن است که گوینده در میانه کنترپووان ۱۴ از نواختن دست بردارد و صحبت‌ها را به درون ذهن خواننده و رابطه‌اش با پدر/فرزند خود بکشاند.
نویسنده در کار خود موفق بوده، و حتی اگر خواننده در هنگام شروع کتاب و اواسط آن، هنوز دلتنگی را درک نکرده باشد، قطعا تا پایان کتاب طعم گس دلتنگی را خواهد چشید...

[Marcy Rae Henry · Rating 3 out of 5]

3.5
a female created male curmudgeon narrator.
and often a glimpse into the way women perceive men or shall I say observe and interpret the behaviors of certain men. surely, like Samuel, other men have wanted to and succeeded in putting Toblerone in a woman's who-ha. it's crude and gross and a yeast infection waiting to happen. were these bits meant for shock value? who can say. the guy is a misogynistic pinchon, it doesn't take much for us to get that. why add Swiss chocolate to it?

the novel is anecdotal and episodic, and those to me, in this case, are in the plus folder (unlike lots of current publishers and writer teachers who insist on f'n freitag.)

the sections most intriguing and engaging to me were with Genevieve, even though nothing really happened. their banter was fun and believable at times. although I understand all literature is a contrivance and I get that the contrivance of this story was an old man griping and scratching his ass while talking to his son, the addresses, the direct addresses to his son took me out of the book and those parts were least interesting.

papa, in his melancholy and attempts to accept his mortality, comments on his dissatisfaction in particular and the dissatisfaction of being human (and having to experience mortality) in general. and in between the lines there are some nuggets: 'little by little death gains the upper hand. one gets used to it. one gets used to death. it's not such a bad thing to maintain the rhythms of the universe.'

'... citizens of a world in which desires no longer exists. a world in which compost and gardenias have replaced our possibilities of becoming something more compost, gardenias, guaranteed exchange rates, little deals here and there, playing the stock market, and getting sick become a substitute for living. a world without a promised land, without burns, without victories and defeats, a world war impatience has become terminally beside the point.'

G to Samuel:
'what is the use of intelligence, we are so defenseless in the face of life.'

[Lubomír Tichý · Rating 3 out of 5]

Zdar, jsem zahořklý důchodce, lamentuji nad skoro vším a skoro každým a budu vás provádět touhle krátkou novelou, která já možná až moc dlouhá.
Velmi ostrý monolog starého muže (představoval jsem si to jako formu dopisu), který vyčítá synovi jeho působení - z počátku hlavně to, že je údajně šťastný. Tato výtka se následně rozplývá do r��zných drobných poznámek, příběhů a vzpomínek. Syn očividně selhal, ale čtenáři je ihned jasné, že pohled Samuela je dost pochybný - a paradoxně Samuelův syn je jediný, kdo jeho nářky neslyší. Vypravěč brblá nad kdečím, zavání antisemitismem i rasismem, vyvede ho z míry cokoliv, co není podle jeho gusta. Jde ale poznat, že nejvíce zhrzený a otrávený je sám ze sebe.
Jistá stařecká vykořeněnost je jistě zaznamenáníhodným jevem, nicméně tohle byla nuda. Možná už sám Samuel je trochu nudný a obávám se, že forma monologu tomu zrovna nepřispěla. Jakmile si vypravěč všímá svého okolí, vzpomíná a vykresluje vedlejší postavy, je to najednou sugestivní a ten pohled je zajímavý (kamarád Manuel a jeho okenice, vášeň v zahrádkářství), ale jakmile monolog upadá to fádních aforismů a nekonečných výčitek synovi, kouzlo je tu tam. Ale musím uznat, že pár generačních postřehů je občas poměrně trefných.
Doslov od Jovanky Šotolové brilantní jako vždy, škoda jen těch překlepů v textu, to redakce zakročit mohla.
Námět je pozoruhodný, i tak si myslím, že Fra už vydalo větší světové pecky. Ale za 50 let pro Zoufalství opět sáhnu do knihovny a třeba se dostaví generační splynutí.

Zrodil jsem bytost, která jako mutující komáři – četl jsem v časopise Věda a budoucnost, že jeden druh komárů, které zazdili během výstavby londýnského metra, mutoval v zájmu přežití stokrát rychleji než normálně – končí tak, že se přizpůsobí okolním podmínkám, zařídí si v přiměřeném slušném světě několik poklidných hnízdeček a počká si, až vymře.
(s. 75)

[Hajer · Rating 5 out of 5]

Un texte dont la subtilité n'a d'égal que la sensibilité des propos sur nos rapports à la vieillesse, aux départs des parents, à son propre départ.
Par touches, les passages emprunts de beaucoup de délicatesse esquissent un tableau tout en nuances entre nostalgie, souvenirs et regrets.

*Je suis déjà en demeure, Nancy, d’accepter ma vieillesse, la défaite de mon corps, j’accepte comme on rate une patience d’avoir perdu au jeu de la vie, cela je l’accepte, comme j’accepte à présent que les choses tardent, j’accepte même que rien ne bouge pourvu que la carcasse tienne un peu, j’accepte de m’éteindre à petit feu ordinaire et j’accepte le mort ordinaire qui me remplacera.

* (...) Ce qui risquait de s’éteindre ce jour ce n’était pas l’amour, ni toute forme d’attachement terrestre mais l’illusion même de la vie. Peu importe, mon vieux, que cette illusion en fût réduite aux couloirs d’Aunay, aux murs des chambres d’hôtel, aux banquettes de voitures et à quelques minables porches rouennesques, c’est-à-dire à rien qui puisse de près ou de loin ressembler à l’ordinaire d’une illusion vitale. Il n’y eut jamais entre elle et moi le moindre climat romantique, pas un seul lieu qu’ensemble nous ayons visité, pas une forêt où nous ayons marché, pas un seul paysage, pas une rue étrangère, pas un endroit au monde où nous aurions pris le temps d’être. Nous ne nous sommes tenus que sur des seuils, sur des paliers éphémères et si j’avais le moindre talent pour analyser les choses, j’en déduirais que l’illusion de la vie fut, avec Marisa, d’autant plus violente qu’elle ne fut jamais embellie par un élément extérieur et jamais, jamais confondue avec le bonheur.

[Lebasi · Rating 1 out of 5]

Un coñazo de libro, lo siento.
Es un monólogo absurdo de un tipo que ve el final de su vida cerca y escribe a su hijo contándole lo poco que soporta la vida y a sus semejantes.
Es pedante e insustancial. Las referencias a la música clásica y a la figura de la amante suenan a puros clichés, y los "aforismos" y reflexiones te dejan completamente indiferente.
He llegado a hacer la prueba de saltarme 3 páginas, aterrizar Dios sabe dónde y aun así no perder el hilo. Porque, claro, no hay hilo conductor, solo son divagaciones, una detrás de otra.

Pese a lo corto que es (115 páginas), en el último tercio he desistido y me he ido directa al último párrafo. Y ahí acabó, por fin, este martirio. Leer este libro sí que ha sido una desolación.

[Juana Silvestre · Rating 3 out of 5]

Éste monólogo, más que una carta escrita a su hijo, es el vomito verbal de Samuel, un auténtico macho-facho. Enmascara su angustia por el paso del tiempo en un discurso prepotente. Un personaje que representa a tantos padres, tíos, abuelos. Y un hijo que escapa, inteligentemente, para no quedar envuelto en ese vínculo espeso y tóxico. Bien logrado por la autora: el tipo es insoportable.

[Ana Ahyallah · Rating 2 out of 5]

Este libro es una desolación total.

Me ha dado miedo que pudiera encaminarme hacia la depresión, pero he seguido leyendo porque estoy comprometida con mi reto Goodreads.

Es un monólogo repetitivo de un anciano amargado que echa en cara a su hijo que se dedique a buscar la felicidad viajando (cuando, a sus ojos, la búsqueda de la felicidad es una estupidez); a su mujer, le echa en cara que haya encontrado su "lugar" en el mundo y que no sea tan simplona como antes; a su hija, que le recomiende que lea; a su cuñado, que quiera buscar su identidad como judío...

Resumen: un viejo quejándose tol rato con un vocabulario muy culto, muy bien escogido y muy literario.

[Federico Leon · Rating 5 out of 5]

Una protesta a dejarse llevar por la vida desde la vejez, dejándose llevar por la vida. Genial.

[Steven Godin · Rating 3 out of 5]

Yasmina Reza is clearly a much better playwright than she is a novelist - I absolutely loved Art, but this first effort at novel writing wasn't half bad you know. It didn't leave me feeling desolated. More thoughts to come...

[Schaschlikia · Rating 2 out of 5]

Yasmina Reza sure likes to write insufferable characters.

[Kebrit !!! · Rating 3 out of 5]

نانسی سرشار از انرژی است. به من می‌گوید تو دایم غر می‌زنی، نمی‌فهمد مردی که غر نزند مرد نرمالی نیست. می‌گوید تو هرگز به من کمک نمی‌کنی، هر وقت با هم سفر می‌کنیم به من غر می‌زند که چرا وقتی من دارم چمدان ها را باز می‌کنم، تو برای خودت روی تخت ولو می‌شوی، نمی‌تواند درک کند که من همیشه از او خسته‌تر هستم. خودش هر چه قدر هم که خسته باشد، دراز نمی‌کشد اما من از نسل خزندگان هستم و مثلا از کمربند متنفرم. نانسی نمی‌فهمد ناتوانی جسمی یعنی چه. به همان اندازه هم از وجه تراژیک زندگی کلا غافل است. وانگهی، مگر توفیری هم می‌کند؟ نانسی از وقتی که به شورش‌های اجتماعی علاقه‌مند شده‌است و تمام زندگی‌اش شده مادام داچیمنتو و امثال او، احساس خوشبختی می‌کند. دنیا پر شده است از آدم‌های خوشبخت! وقتی زن من شد جذاب بود و این قدر شور و شوق از سر و رویش نمی‌بارید. در رفتارش می‌شد آثاری از ضعف اعصاب یافت. نیز اندکی ضعف وجودی. خیلی جذاب ضعف اراده برای زن نه تنها عیب نیست بلکه حسنی است ظریف. حتی می‌توانم بگویم آن وقت‌ها نانسی از من سرتر بود.

[Monica Akinyi Odhiambo · Rating 5 out of 5]

I will never forget this book,especially how candid it got.It was so hilarious to me,I have the front cover of the book,with the middle finger of this old man who has lived his life in so much despair and stuff saying Fuck life.Anyway in all seriousness,it was deep.He talks to his son about how he views life and finds it idiotic that he would want to spend time traversing the earth tasting stuff,lying or rather convincing himself that life is full of happiness and freedom,while he knows that his life has pretty much been boring,lonely,filled with solitude,having to make accommodations and compromises.He just doesn't get how people can convince themselves that everything is worth it.Not when when all said and done,back to ashes,back to oblivion.I loved this book.

[Diego F. Cantero · Rating 4 out of 5]

DICE: "Te habría preferido criminal o terrorista antes que militante de la felicidad."

Y TAMBIÉN DICE: "Yo ya he sido conminado, Nancy, a aceptar mi vejez, la derrota de mi cuerpo, acepto haber perdido en el juego de la vida como quien pierde al solitario, eso lo acepto, como acepto ya que las cosas tarden, acepto incluso que nada se mueva con tal que el esqueleto aguante un poco, acepto consumirme a fuego lento y acepto al muerto discreto que me sustituirá. He sido conminado, Nancy, a aceptar la modestia de mi capítulo en el tiempo."

[Leah · Rating 2 out of 5]

Described as darkly funny, I just didn't find myself laughing, or even smiling, much as I read this. Maybe my sense of humor isn't what it should be. Maybe if I was an old man, I'd relate better. It was a mildly interesting book, but overall, a disappointment. At any rate, I think this ends my run of French-themed literature.