Σε βρίσκει η ποίηση

by Τίτος Πατρίκιος, Titos Patrikios

Η ποιητική σύνθεση με τον τίτλο "Σε βρίσκει η ποίηση" εντάσσεται στην κατηγορία των ποιημάτων ποιητικής. Στις εννέα ενότητες που απαρτίζουν το έργο ο ποιητής επικεντρώνεται στα σημεία εκείνα όπου διασταυρώνονται η ζωή και η ποίηση: η ποίηση συναντά τον ποιητή, έστω και φευγαλέα, είτε εν θερμώ, όταν έρχεται αντιμέτωπος με τα μικρά ή τα μεγάλα, τα ιδιωτικά ή τα δημόσια γεγονότα του πολυκύμαντου βίου του, είτε στη φάση του αναστοχασμού που επέρχεται με το πέρασμα του χρόνου. Έτσι, στον απολογισμό ζωής που επιχειρεί, ο Τίτος Πατρίκιος επιστρέφει επίμονα στο παρελθόν και μιλάει για όσα τον σημάδεψαν, αλλού σε τόνο εξομολογητικό, αλλού με ελεγχόμενη συγκίνηση και αλλού με κριτική ματιά για πράξεις και παραλείψεις οδυνηρές.
Στην τελευταία ενότητα η υπόρρητη προσδοκία του ποιητή για την οριστική κατάκτηση της ποίησης διαψεύδεται, καθώς εκείνη παραμένει απατηλή μέσα στις συνεχείς μεταμφιέσεις της, άπιστη στις υποσχέσεις της, παραπλανητική, αινιγματική:

σε πείθει σαν άπιστη ερωμένη πως είναι δική σου μόνο (...)
σου φουσκώνει τις ουτοπίες όσο να σκάσουν σαν μπαλόνι (...)
σου ψιθυρίζει μυστικά που πρέπει εσύ να εξιχνιάσεις (...)

Και όταν στο τέλος η ποίηση αποφασίζει να ανταμείψει τον ποιητή για την αφοσίωσή του, τότε, κατά σχήμα οξύμωρο, "[τ]ου αποκαλύπτει την αλήθεια, [τ]ου λέει καθαρά πως ανήκει σε όλους". Η κατακλείδα της ποιητικής σύνθεσης "Εκεί απάνω η ποίηση βρίσκει τον καθένα μας" φωτίζει αναδρομικά το έργο και μας αποκαλύπτει ότι η ποίηση δεν αποτελεί προνόμιο του ποιητή· η ποίηση συναντά τον καθένα μας, βρίσκεται παντού, αρκεί να μπορείς να την αναγνωρίσεις. Η αιρετική αυτή θέση συνιστά την πρωτοτυπία του "Σε βρίσκει η ποίηση" ως ποιήματος ποιητικής, ή με άλλα λόγια: αυτό ακριβώς είναι το σημείο που ο αυτοβιογραφούμενος ποιητής συναντά τη βιογραφία του καθενός, το σημείο όπου συναντώνται η ποιητική και η πολιτική ηθική.

Γ.Κ.

Genres: Poetry, Greece

32 pages, Paperback

First published November 9, 2012

About the author

Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928, γιος των ηθοποιών Σπύρου και Λέλας Πατρικίου. Το 1946 ολοκλήρωσε τα γυμνασιακά του μαθήματα στο Βαρβάκειο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε για κάποια χρόνια ως δικηγόρος. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στρατευμένος αρχικά στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951-1952) και κατά τη διετία 1952-1953 στον Άη Στράτη, από όπου επέστρεψε στην Αθήνα με άδεια εξορίστου. Από το 1959 ως το 1964 σπούδασε κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού και πήρε μέρος σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα, μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου όμως, κατέφυγε ξανά στο Παρίσι, όπου πήρε μέρος σε εκδηλώσεις ενάντια στο παράνομο καθεστώς, και εργάστηκε στην έδρα της Unesco στο Παρίσι και στη Fao στη Ρώμη. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής. Το 1982 επέστρεψε στη θέση που κατείχε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών πριν το 1967. Στην Αθήνα εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών. Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο των γραμμάτων...

Reviews

[Lygeri · Rating 5 out of 5]

Δεν ξημεροβραδιάζομαι με ποιητικές συλλογές ανά χείρας ούτε θυμάμαι ν' απαγγείλλω απ'έξω όλο το "Άξιον Εστί" ή τη "Σονάτα του Σεληνόφωτος". Γενικά, δε διαβάζω ποίηση. Ωστόσο, μερικές φορές, ούσα μελαγχολική - πώς το'πα έτσι- το ψάχνω λίγο παραπάνω. Κι από κει που δεν το περιμένω εγώ, η απαίδευτη, γνωρίζω τον Τίτο Πατρίκιο. Κι έτσι ξαφνικά με βρίσκει η ποίηση, εντός μου.

"...αναζητώντας τον μεγάλο έρωτα στην πολλαπλή εκδοχή του
πως κι αν τον συναντούσες είχες τόσα κενά, τόσες
αντιδρομές
που σε βασάνιζε πιο πολύ απ´ό,τι η απουσία του...
Εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση."

Κι εκεί που ζεις, σε βρίσκει η ποίηση.

[Elina · Rating 5 out of 5]

Εσύ ζεις...κι εκεί πάνω σε βρίσκει η ποίηση...
Ουσιαστικός και συγκλονιστικός όπως πάντα Τίτος Πατρίκιος.

[Μαρία Γεωργιάδου · Rating 4 out of 5]

Ένας ποιητικός απολογισμός ζωής.

[Lazaros Karavasilis · Rating 5 out of 5]

Πως τα καταφέρνει ο άτιμος και τα γράφει τόσο ωραία; Πως καταφέρνει και δημιουργεί τέτοια ποίηση που σε βάζει σε σκέψεις μετά; Που πρέπει να περιμένεις να περάσει ώρα για να κατασταλάξουν αυτά που διάβασες και που θα ξαναγυρνάς τις σελίδες αυτού του μικρού βιβλίου, ξανά και ξανά με την πρώτη ευκαιρία;

Πόσο τυχεροί είμαστε που έχουμε έναν ποιητή σαν τον Τίτο Πατρίκιο.

[Irini Gergianaki · Rating 3 out of 5]

"Εκεί που αναγνωρίζεις πως δεν αγάπησες όσο σ'αγάπησαν
πως ήθελες την απόλαυση μόνο για να την ξαναγευτείς
πως γύρευες περιπέτειες μόνο για να τις αφηγήσε
αργότερα
πως μοιραζόσουν σε κομμάτια που λειτουργούσαν χωριστά
αναζητώντας τον μεγάλο έρωτα στην πολλαπλή εκδοχή του (...)

Εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση.

Μια έκδοση κόσμημα που μυρίζει χαρτί και πένα. Οι στίχοι κάπως χειμαρρώδεις σκέψεις πάρα ποιητικές.

[Apostolos Valamontis · Rating 4 out of 5]

"Εκεί που ξανασκέφτεσαι αν γίνεται οι άνθρωποι να σμίξουν
όχι μόνο την ώρα μιας επικείμενης καταστροφής
αλλά και μέσα στη βολή των ήσυχων ημερών τους
(...)
μαζί τους να μονοιάσεις μες στον απόρρητο σου χώρο
αν γίνεται μονάχος σου να βρεις έναν καινούριο φίλο
ανάμεσα σ' επιθετικούς γνωστούς και προσηνείς άγνωστους
αν γίνεται να συμπορευτείς με τους παντοτινούς χορτάτους
που τώρα κόπτονται για εκείνους που πεινούν
εκεί που αναλογίζεσαι αν μπορείς ακόμα ν' απευθύνεσαι
σε όσους απορρίπτουν πριν καν ακούσουνε τα λόγια σου
να μη σιωπάς μπροστά σ' αυτούς που δεν θέλουνε να ξέρουν
πώς όλοι μαζί βαδίζουμε προς το θάνατο
εκεί που προσπαθείς να μεταπείσεις όσους αρνούνται
πως η ζωή είναι από μόνη της ένα θαύμα...

Εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση."

[Afroditi Kousouni · Rating 5 out of 5]

Έπεσα πάνω του τυχαία, τακτοποιώντας κάτι ράφια. Δεν ξέρω τι με παρακίνησε να το ανοίξω, δεν είμαι φαν της ποίησης, όσο και αν τελευταία κάνω μικρά βήματα προς το μέρος της. Το διάβασα απνευστί. Σε κάποια σημεία αναρωτήθηκα πώς είναι δυνατόν ο ποιητής να γράφει για μένα, λες και είχε μπει στο μυαλό μου και έβαλε σε στίχους τις σκέψεις μου. Ήταν για μένα μια ανακάλυψη! Τελικά, όσο και να της κρύβεσαι, όσο και να την αποφεύγεις, η ποίηση σε βρίσκει. Και τελικά είναι στα πάντα γύρω. Και κυρίως είναι στα πάντα μέσα μας. Απλώς δεν το ξέρουμε...

[Zoi Gkatziona · Rating 4 out of 5]

Ύμνος στην Ποίηση από ένα μεγάλο ποιητή!
Πανταχού παρούσα στη ζωή μας...

[Elisa S · Rating 5 out of 5]

Αγάπησα κάθε λέξη... Και με βρήκε η ποίηση..

[Marianna · Rating 4 out of 5]

ανακαλύπτοντας Πατρίκιο
...εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση.
μικρό αλλά εξαιρετικό 😊

[Maria Lianou · Rating 5 out of 5]

Διαβάστηκε δίπλα στο τζάκι, δις.

[Νικόλας Αλβιώτης · Rating 5 out of 5]

Υπέροχο.
Σπουδαίο, μεγαλειώδες μες στην απλότητά του!
Μάθημα ζωής!
Αθάνατη Ελληνική Ποίηση...
Αθάνατη Ελληνική Λογοτεχνία!

[bookellenic · Rating 5 out of 5]

Κάθε στίχος σε φέρνει αντιμέτωπο με μια στιγμή του παρελθόντος σου, μια στιγμή που έχεις ζήσει και αναρωτιέσαι πώς είναι δυνατόν να βλέπεις γραμμένο στο χαρτί κάτι που έχεις βιώσει ακόμη κι αν δεν έχεις πει καλά καλά στον ίδιο σου τον εαυτό, πώς γίνεται να διαβάζεις λόγια που δεν έγραψες μα που τόσο πολύ ταιριάζουν με τα βιώματα σου, όποια κι αν είναι αυτά.
Η τελευταία σελίδα ίσως τάραξε τα όρια μου για την ανάγνωση της ποίησης όπως έχω μάθει να τη διαβάζω δείχνοντας ξεκάθαρα πως πρόκειται για σύχρονο πλην διαχρονικό έργο. Μπορεί να μην είναι απαραίτητα κακό αυτό, αν και παρωδικά μου άφησε μια λίγο πιο πικρή επίγευση. Ίσως, βέβαια, αυτή ακριβώς να ήταν και η επιδίωξη του γράφοντος.

[Sotiris Giannoulis · Rating 5 out of 5]

Πολύ ευχάριστη συλλογή…

Η γλώσσα απλή, σχεδόν καθημερινή, εξίσου και η θεματολογία.

Βιώματα θα έλεγε κανείς ουδέτερα, χωρίς πάθος ή συναισθηματική έκρηξη, τα οποία μέσα από τη ζωή του καθενός αναγνώστη ξεχωριστά αποκτούν διαφορετική υπόσταση.

Τελικά όντως, μικρά πράγματα στη ζωή σε οδηγούν στη ποίηση, «εκεί που στριμώχνεσαι στο λεωφορείο» ή «εκεί που επιχειρεί να σε ταπεινώσει ένας ψηλότερα ιστάμενος», εκεί σε βρίσκει η ποίηση.

[Stavrula · Rating 3 out of 5]

3 & 1/2