Anak ng Lupa

by Domingo G. Landicho

A novel. Creative rendition of Philippine rural life in the 1970s.

Genres: Classics, Drama, Contemporary, Fiction

326 pages, Bookpaper

First published January 1, 1995

About the author

Domingo G. Landicho obtained his Bachelor of Arts and BS in Journalism degrees from the Lyceum of the Philippines, and an MA in Education at the National Teachers College. He later earned his Bachelor of Laws degree at Lyceum. In 1994, he obtained his Ph.D in Filipinology from the University of the Philippines, where he has served as Writer-in-Residence and professor at the Department of Filipino and Philippine Literature and associate director for criticism at the Institute of Creative Writing.

His published poetry and fiction include Paglalakbay, Mga Piling Tula (1974); Himagsik, Mga Nagkagantimpalang Kuwento (1972); Sa Bagwis at Sigwa (1976); Niño Engkantado (1979); Alay (Katipunan ng mga Piling Tula) (1984); Tula sa Ating Panahon (1989); Dupluhang Bayan at Dalawa pang Tula (1990); and Apoy at Unos (Katipunan ng mga Tulang Popular) (1993). His numerous awards and recognitions include the Palancas, CCP Balagtas Awards, KADIPAN Literary Contest, Catholic Mass Media Awards, and Institute of National Language Awards.

He was Director for Asia of Poet Laureate International, member of PEN International, and honorary member of International Writers' Workshop, University of Iowa.

Reviews

[Ayban Gabriyel · Rating 3 out of 5]

#3 Libro sa Buwan ng Agosto

Sa librong ito natunghayan ko nag payak na pamumuhay ng mga taga-nayon na puno ng mga pamahiin at magandang pakikipagkapwa tao. Mababasa mo rin dito ang pagbabago ng mga bagay at pagpapatuloy ng buhay. Ang kapalit ng isang bagay sa pahintulot ng pagkakataon at tadhana. Ang pagbibigay halaga sa mga bagay at gawaing nakagisnan na at nakaugalian. At pagmamahal sa lupang pinag-ugatan.

Ang istorya ay umiiikot sa magkakaibigang sina Toryo, Oyo at Oden at mga pagsubok na kakaharapin nila sa buhay sa isang payak na nayon ng Makulong at sa bituka ng lungsod ng Maynila. Ang binatang si Toryo ay ang unang tao sa kanilang bayan na nakapagpatuloy sa kolehiyo at unang taong lilisanin ang lupang kanyang pinagugatan. Si Oyo naman ay isa ring anak nang magsasaka na may lihim na pagtingin sa kasintahan ni Toryo na si Bining. At si Oden naman ay isang talubata na nagnanais maging isang sundalo para sa kanilang bayan.

Dalawa ang lugar na ginaganapan ng nobela, ang bayan ng Makulong na tantya ko ay nasa Batangas dahil taga-roon ni Domingo Landicho at ang maliit na bulkan at lawa, na wala nang iba kung hindi at Taal. At ang Maynila lalo na ang Quiapo na tinatawag nilang bituka ng lungsod. Hindi ko mahulaan at taon na ginanapan ng nobela, pero ang palagay ko ito ay naka petsa sa dekada '60 o '70. Dekada '60 dahil sa payak na pamumuhay sa isang maliit na bayan ng magsasaka, at dekada '70 na ang ilang sakahan ng palay ay ginawang tubuhan dahil magkakaroon ng reporma sa lupa.

Ang istorya ng nobela ay ang pagbabago ng isang payak na bayan, ang pagdating nang tinatawag na pag-unlad, ang paggawa ng mga kalsada, pagtayo ng mga pabrika at lago ng mga industriya sa lakas paggawa. At ang mga pagbabago na may kabayaran at pagsasalang-alang ng ibang bagay. Ang pag angkin o pagmamay-ari ng isang tao sa isang maliit na bayan, ang pagtalikod nila sa kanilang kinagawiang pagsasaka dahil na rin sa nais ng panginoong maylupa. Ang paglaban sa mga karapatan na pinagkakait sa kanila.

Kung ako ang tatanungin mo, nagandahan ako sa nobela, kasi dito ko na nakita ang mga unang kaugalian sa payak na pamumuhay na gusto ko, ang mga gawi sa panliligaw, at mga tradisyong hindi ko na namulatan pa. ang nobelang ito ay nag papaalala sa akin nang buhay na payak at wala gaanong kontradiksyon. pero gaya rin ng nasa nobela, hindi ganoon ang buhay, ang buhay ay patuloy na nagbabago kasama ang mga tao. Pagbabagong hinding-hindi mo maikakaila, minsan para sa kabutihan, pero madalas para sa ikakatuwa at sa interes lang ng iilan. Gayunpaman hindi dun nagtatapos ang lahat, hindi natin kailangan laging magpatianod, kailangan din nating lumaban at bumalikwas sa agos.

Pero kung hindi mo trip ang mga matalinghagang salita hindi mo ito magugustuhan,mabulaklak, haha... at kahit ako minsan napapatanga at napapaisip pilit kong tinutunaw ang mga bagay na nabasa ko. haha!

*Ka Tulume- isang matandang albularyo ng bayan, isang ermitanyo, Tasyo ng Makulong at pinaka paborito kong karakter sa libro.

Ang kadiliman ay nagsisilang ng umaga. Pag-asa

[K.D. Absolutely · Rating 4 out of 5]

Para sa akin, ang aklat na ito ay dapat ipabasa sa mga kabataan sa henerasyong ito at sa mga susunod pa. Ang mga dahilan:

1. Naglalarawan ito ng buhay ng mga magbubukid noong 60's hanggang 70's. Inaabot ang ilan sa mga inilarawan ni Domingo Landicho dito gaya ng pagaararo ng lupa, pagbabayo ng palay o pagsasabit ng kuwalta sa bagong kasal na sumasayaw sa harap ng kanilang mga ninong, ninang at mga panauhin. Pero di ko na inabot yong tulad ng paggawa ng asukal mula sa tubo o di nagkaroon ng pagkakataong makapanood kung paano ang tinutuli sa tabi ng bayabasan. Ang mga 'yan at marami pang kaugalian noong mga panahong iyon sa Pilipinas ay detalyadong inilarawan ni Landicho sa nobelang ito.

2. Perpektong pagkakasulat ng nobela. Yong tinatawag nilang "show not tell" sobrang sinunod ni Landicho. Parang may kamera sa isip mong gumagalaw habang nagbabasa. Sinisundan si Toryo habang pumapasok sa bahay nila sa Makulong na iniwan niya ng ilang panahon upang makipagsapalaran sa Maynila. Parang naroon ka habang binubuhat ni Ka Garse ang mga aning palay na ipinapasok niya sa bodega ni Senyor Martin. Sa mga huling kabanata, parang ayaw mong matapos ang kuwento dahil napamahal na sa iyong ang mga tauhan at parang gusto mong malaman ang nangyari sa Makulong matapos ang pagdating ng mga pagbabago: ang pabrika, ang pagkonkretong kalsada, ang agrarian reform.

Marami na akong nababasang librong Pinoy na tungkol sa tunggalian ng mga panginoong maylupa at mga anakpawis. Nariyan ang mga kuwento sa Mga Agos sa Disyerto (4 stars) at ibang pang sinulat ng mga kwentistang sumulat ng mga maiikling akda sa antolohiyang iyon gaya ng Dugo sa Bukang-Liwayway (4 stars) ni Rogelio Sikat at Ginto ang Kayumangging Lupa (4 stars) ni Dominador Mirasol. Ang pinagkaiba nito ay ang balanseng paglalarawan ng dalawang panig. Di mo nararamdaman ng may kiling si Landicho sa mga anakpawis at ang panginoong maylupa ay masamang tao. At narito ang mahika ng panulat ni Landicho. Makatotohanan lang at walang political agenda.

May glosari sa ilang huling pahina ng libro. Sa mga maaarteng kabataan, sasabihin na sobrang lalim ng Tagalog, siguro dahil para maging tunog sosyal dahil may ilusyon na di na sya sanay sa Tagalog (dahil mas "in" ang kabataang paingles-ingles. Pero huwag ka kapag nagbasa ng sinulat ni Shakespeare o ni Jane Austen di naman sasabihing pang-matanda dahil "classics" daw kahit malalim ang ingles.

Sa madali't sabi, klasikong Tagalog ang ginamit dito. Hindi luma. Pinalimbag ito ng Ateneo Press noong 1995 lang at nauna pa ang mga Agos at yong dalawang nabanggit ko sa itaas. Nakabasa na rin ako ng ibang akda ni Landicho (sa katunayang, pang-4 na ito sa nabasa ko) at may palagay akong sinadyang di niya inadjust ito para magmukhang bago o kontemporaryo para mas maging klasiko ang dating.

Natutuwa ako't nabasa ko ang akdang ito. Di ko masyadong nagustuhan yong mga unang nabasa ko na mga akda ni Landicho pero ito, gustong-gusto ko.

[Jessie Jr · Rating 4 out of 5]

Sa wakas!

Unang una sa lahat para sa mga gustong magbasa ng librong ito, kailangan ng mahabang pasensya sa pagbabasa.

Malalim na madalas na may laman ang bawat usapan ng mga tauhan, (may hugot para sa makabagong panahon), maging ang paglalarawan ng sumulat sa paligid ng mga tauhan ay tila may ipinahihiwatig. Ang pinakanagustuhan ko dito ay ang pagpapakita ng kultura ng isang bayan kasama ng mga pagbabagong nagaganap. Dagdag pa ang pagiging isa ng lahat, ipinapakita marahil ang pagiging isa ng lahat sa mga kaganapan, na anumang nangyayari sa siyudad ay nakakaapekto rin sa bayan. Ang bayanihan. Nagustuhan ko kung paano binuo ang karakter ng bawat tauhan.

[Giselle · Rating 4 out of 5]

Pinagtagni-tagni at isinilarawan ng awtor ang kinagisnang pamumuhay ng mga taga-nayon sa baryo ng Makulong at ang pagkakaiba nito sa ideolohiya ng isang mulat na lungsod. Isinabuhay ng mga iba't ibang karakter ng aklat na sina Si Toryo, Oden, Oyo at Ligaya ang makahulugang mensahe sa likod ng mga mapapait na karanasan ng mga Anak ng Lupa. Ang malaking pagkakaiba ng payak sa maunlad.

[Maria Ella · Rating 4 out of 5]

The tayutay, katalinghagaan and the katagalugan of the prose is so refreshing to read. So Noli and El Fili.

More thoughts soon.

[Karl Ocampo · Rating 5 out of 5]

Pangarap ang simula ng lahat, Oden.

[Gauganojohnscott · Rating 5 out of 5]

i think this nobela is so good and i want a nobela

[Don | heyladyspring · Rating 4 out of 5]

I read this way back in high school. It was a hard book to read because it had a sad (but realistic) view on rural life. It was like looking in the mirror. I knew people that had the same simplistic views as the characters in the story. Sadly, I think nothing much has changed. People from back home still acts the same way as the people in the story.

I should read this again. I might need to re-purchase the book though, I don't know where I put my old copy. :3

[Renz Dela]

Yeey

[Loberianodeonl]

I love it