What do you think?
Rate this book
تهران مخوف #2
یادگار یک شب
Роман иранского прозаика М. Каземи охватывает события, происходившие в Тегеране в период прихода к власти Реза-шаха. В романе отражены жизнь городской бедноты, светский мир Тегерана. Автор клеймит нравы общества, унижающие человеческое достоинство, калечащие души людей, цинично попирающие права человека, обрекающие его на гибель.
- GenresNovels
Unknown Binding
2 people are currently reading
35 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 5 of 5 reviews
July 6, 2023
جلد دوم کتاب به تهران مخوف که با عنوان یادگار یک شب منتشر شد، به زیبایی جلد اول کتاب نبود، در این اثر نویسنده سعی کرد تمامی ابهاماتی که در جلد نخست در داستانش وجود داشت را برای مخاطب برطرف کنه، و سرنوشت تمامی شخصیتهای اصلی داستان را برای خواننده روشن و آشکار کنه، به نظرم اگر اثر در همان جلد اول تمام می شد بهتر بود ، شاید پایان خوش کتاب و به متنبه شدن همه بدکاران و به ساحل مقصود رسیدن مظلومان در این جلد آنچنان به واقعیت همخوانی نداشت و از این رو این چنین پایانی را برای کتاب نپسندیدم، علی رغم همه این توضیحات کتاب حاوی اطلاعات تاریخی چه از نظر جغرافیای تهران قدیم و چه از منظر سیر رخدادهای به قدرت رسیدن رضاشاه و سیدضیا و توصیف شرایط حاکم بر جامعه پس از سیل دستگیریهایی بود که در طبقه اشراف آن دوران پس از کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ بود که به نظرم خواندنی آمدند، در کل به این جلد بیش از ۳.۵ نمی تونم نمرهای اختصاص بدم و شاید بار عمده این نمره ناشی از حس خوبی است که همچنان از جلد نخست در ذهنم نقش بسته.
February 9, 2023
اگر جلد اول این مجموعه یعنی تهران مخوف را بتوانیم سرآغاز داستاننویسی مدرن در قالب کریتکا بدانیم که از مسیر داستانسرایی سعی میکند به نقد جامعه و اخلاق مردم بپردازد، در این جلد دوم گرچه با داستانی شاید ضعیفتر سر و کار داریم، اما به نظرم نگاهی که نویسنده به تاریخ دارد و قضاوتی که پیرامون روی کار آمدن حکومت پهلوی میکند قابل تامل است
یعنی نقطه عطف داستانی که به نظر میآید باید در دنباله ماجرای عاشقانه فرخ و احتمالا وضعیت فرزند وی - یعنی همان یادگار یک شب - باشد تبدیل به مانیفستی درباره کودتای ۱۲۹۹ میشود.
"یک هفته از شب کودتا گذشته بود. اقدامات دولت جدید امید بخش جلوه کرد و متجددین و علاقمندان به وطن آرزوهای خود را یک به یک برآورده میدیدند و به یکدیگر تبریک میگفتند و انتظار اصلاحات بزرگتر و وسیعتری را میکشیدند.آخوندها از دخالت در کار دولت منع شده علمای سیاستباف به زندان رفته و رجال و بزرگانی که به میهن علاقه نداشته و کوچکترین قدمی برای بهبود وضع مملکت پیش نگذارده بودند دستگیر شدند و روزگار به خواری در زندان میگذراندند. دیگر قلمها روی کاغذ برای نوشتن توصیه به نفع پسر بیکاره و بستگان جاهل به حرکت درنمیآمد و این قبیل عناصر هر روز تحت عناوینی سربار خزانه دولت نمیشدند زیرا همه کسانی که شب و روز برای رضای خدا یا در اثر دریافت پول و رشوه چنین توصیههایی میکردند و چنین فشارهایی به دولت و حکومت میآوردند در بند زندان افتاده و حتی شبح مجازاتهای سختی هم در بالای سرشان سایه افکنده بود"
در این راستا گرویدن شخص اول داستان به قزاقها و سپس حرکت آنها به سمت تهران و رسیدن به قدرت از مسیر کودتا را میتوان در راستای اتفاقات پایان دوران قاجار و کودتای نظامی رضاخان و سید ضیا به عنوان سرکردههای نیروهای قزاق دانست. نویسنده اما نقد خودش به شیوه حکومت آنها را هم بیان میکند و نه تنها طرفداری از آنها را در راستای مقابله با حکومت اشراف و روحانیون ناکارآمد در اواخر قاجاریه را نشان میدهد بلکه انتظار حرکت سختتری را نیز داشتهاست:
"اما انتظار مردم از حکومت جدید خیلی بیش از اینها بود ولی معلوم نمیشد چه عواملی رییس دولت را از انجام آن بازمیداشت و همه کسانی که دلبسته به زاد و بومشان بوده و کوتاه شدن دست زمامداران بیکفایت را از کارها آرزو میکردند هر روز خود را به رسیدن فردای بهتری دلخوش میساختند تا مگر خواستههایشان برآورده شود و شاید همین کوتاهی در مجازات و تنبیه زمامداران نالایق بزرگترین خبطی بود که دولت جدید میکرد"
در واقع در طول داستان به صورت غیرمستقیم با دو سید آشنا میشویم. یک سید که در پس کودتاست و میتوان وی را سید ضیا دانست و سید دیگری که از طبقه آخوندها است و نویسنده نقد تندی به وی دارد و به نوعی در راس حکومت روحانیون کلاهبردار قرار دارد. شاید بتوان با استناد به زمان تاریخی رمان و اتفاقات آن دوره وی را سید حسن مدرس دانست:
"سیّد بسیار عصبانی بود و چون هنوز به انجام نقشههایی که برای فریبدادن مردم ریخته بود کامیاب نشده بود و پی در پی قسم یاد میکرد که اگر از آن مرگ حتمی نجات یابد دیگر فرصتی به بیدینها نداده نه فقط نخواهد گذارد که چشم و گوش مردم بیش از این باز شود بلکه با تمام قوا و وسایل خواهد کوشید تا دنیا دنیاست هموطنهایش در جهل و نادانی بمانند و حتی نسلهای آینده هم نتوانند از جهان بزرگ و ترقیات علمی و صنعتی دیگران بویی ببرند"
پایان داستان نیز همخوان با سقوط کابینه ضیا و تغییر وضعیت است که به نوعی نویسنده نارضایتی خودش را نشان میدهد و داستان این طور به جمع بندی میرسد که دوباره اشراف و روحانیون فاسد به قدرت بازمیگردند چون خارج از زندان توان زیادی دارند و بنابراین مادام که مردم رشد نکنند نمیتوان انتظار حرکتی جدی داشت
اثری خواندنی و دارای ارزش تاریخی بسیار
یعنی نقطه عطف داستانی که به نظر میآید باید در دنباله ماجرای عاشقانه فرخ و احتمالا وضعیت فرزند وی - یعنی همان یادگار یک شب - باشد تبدیل به مانیفستی درباره کودتای ۱۲۹۹ میشود.
"یک هفته از شب کودتا گذشته بود. اقدامات دولت جدید امید بخش جلوه کرد و متجددین و علاقمندان به وطن آرزوهای خود را یک به یک برآورده میدیدند و به یکدیگر تبریک میگفتند و انتظار اصلاحات بزرگتر و وسیعتری را میکشیدند.آخوندها از دخالت در کار دولت منع شده علمای سیاستباف به زندان رفته و رجال و بزرگانی که به میهن علاقه نداشته و کوچکترین قدمی برای بهبود وضع مملکت پیش نگذارده بودند دستگیر شدند و روزگار به خواری در زندان میگذراندند. دیگر قلمها روی کاغذ برای نوشتن توصیه به نفع پسر بیکاره و بستگان جاهل به حرکت درنمیآمد و این قبیل عناصر هر روز تحت عناوینی سربار خزانه دولت نمیشدند زیرا همه کسانی که شب و روز برای رضای خدا یا در اثر دریافت پول و رشوه چنین توصیههایی میکردند و چنین فشارهایی به دولت و حکومت میآوردند در بند زندان افتاده و حتی شبح مجازاتهای سختی هم در بالای سرشان سایه افکنده بود"
در این راستا گرویدن شخص اول داستان به قزاقها و سپس حرکت آنها به سمت تهران و رسیدن به قدرت از مسیر کودتا را میتوان در راستای اتفاقات پایان دوران قاجار و کودتای نظامی رضاخان و سید ضیا به عنوان سرکردههای نیروهای قزاق دانست. نویسنده اما نقد خودش به شیوه حکومت آنها را هم بیان میکند و نه تنها طرفداری از آنها را در راستای مقابله با حکومت اشراف و روحانیون ناکارآمد در اواخر قاجاریه را نشان میدهد بلکه انتظار حرکت سختتری را نیز داشتهاست:
"اما انتظار مردم از حکومت جدید خیلی بیش از اینها بود ولی معلوم نمیشد چه عواملی رییس دولت را از انجام آن بازمیداشت و همه کسانی که دلبسته به زاد و بومشان بوده و کوتاه شدن دست زمامداران بیکفایت را از کارها آرزو میکردند هر روز خود را به رسیدن فردای بهتری دلخوش میساختند تا مگر خواستههایشان برآورده شود و شاید همین کوتاهی در مجازات و تنبیه زمامداران نالایق بزرگترین خبطی بود که دولت جدید میکرد"
در واقع در طول داستان به صورت غیرمستقیم با دو سید آشنا میشویم. یک سید که در پس کودتاست و میتوان وی را سید ضیا دانست و سید دیگری که از طبقه آخوندها است و نویسنده نقد تندی به وی دارد و به نوعی در راس حکومت روحانیون کلاهبردار قرار دارد. شاید بتوان با استناد به زمان تاریخی رمان و اتفاقات آن دوره وی را سید حسن مدرس دانست:
"سیّد بسیار عصبانی بود و چون هنوز به انجام نقشههایی که برای فریبدادن مردم ریخته بود کامیاب نشده بود و پی در پی قسم یاد میکرد که اگر از آن مرگ حتمی نجات یابد دیگر فرصتی به بیدینها نداده نه فقط نخواهد گذارد که چشم و گوش مردم بیش از این باز شود بلکه با تمام قوا و وسایل خواهد کوشید تا دنیا دنیاست هموطنهایش در جهل و نادانی بمانند و حتی نسلهای آینده هم نتوانند از جهان بزرگ و ترقیات علمی و صنعتی دیگران بویی ببرند"
پایان داستان نیز همخوان با سقوط کابینه ضیا و تغییر وضعیت است که به نوعی نویسنده نارضایتی خودش را نشان میدهد و داستان این طور به جمع بندی میرسد که دوباره اشراف و روحانیون فاسد به قدرت بازمیگردند چون خارج از زندان توان زیادی دارند و بنابراین مادام که مردم رشد نکنند نمیتوان انتظار حرکتی جدی داشت
اثری خواندنی و دارای ارزش تاریخی بسیار
August 15, 2024
تهران مخوف از رمان های نادر فارسی است که با هنرمندی تمام و خلق صحنه های جالب و پرهیجان خواننده را مسحور می نماید.
پرداختن به مسائل ریز ودرشت سیاسی و اجتماعی با ظرافت تمام و در غالب چنین داستان فوق العاده ای با انسجامی مثال زدنی،من را در طول مطالعه رمان بسیار شگفت زده کرد چنان چه بدون معطلی بعد از تمام کردن تهران مخوف ،یادگار یک شب را شروع کردم و امشب به پایان رساندم.
یادگار یک شب هم مانند تهران مخوف با تبحر مثال زدنی به رشته تحریر درآمده بود و تلاش نویسنده برای ساختن تصویر موقعیت های اجتماعی و سیاسی در زمان کودتا بسیار قابل توجه و ستودنی است.
دلیل اینکه پنج ستاره به جلد دوم ندادم این است که بنظرم لزومی نداشت که نویسنده در جلد دوم تکلیف تمام شخصیت های جلد اول و سرنوشت شان را با چنین جزئیاتی بیان کند و به هر نحوی تلاش کند که تمامی افرادی که در جلد یک نامبرده است را به یکدیگر مرتبط کند؛با این حال نگارش چنین رمانی در اوایل قرن چهاردهم شمسی بسیار بالاتر از سطح جامعه خود بوده است و از این بابت زبانم از تحسین و شگفتی قاصر است.
ادبیات به کار رفته در کتاب و بیان دانای کل من را کمی یاد رمان دارلمجانین آقای محمدعلی جمالزاده و آن اثر شگفت انگیز و شوکه کننده انداخت.
باعث افتخار من است که چنین نویسندگان بی نظیر و ماهر فارسی زبانی را در آن سالها در ایران داشته ایم که چنان آثار بی نظیر و فوق العاده ای خلق نموده آمد و باعث مسرت است که توانسته ام این آثار را مطالعه کنم و از خواندن سطر به سطر شان غرق لذت و تآمل در نگارش هنرمندانه و با ظرافت شان شوم.
خواندن تهران مخوف و یادگار یک شب را به دیگران هم توصیه خواهم کرد چرا که هر کس با داشتن علاقه ای هرچند کم به ادبیات قطعاً از خواندن این آثار غرق لذت میشود و از نحوه نگارش این کتاب ها با چنین چهارچوب داستانی و بیان سلیس و توانمندی ،به وجد خواهد آمد.
پرداختن به مسائل ریز ودرشت سیاسی و اجتماعی با ظرافت تمام و در غالب چنین داستان فوق العاده ای با انسجامی مثال زدنی،من را در طول مطالعه رمان بسیار شگفت زده کرد چنان چه بدون معطلی بعد از تمام کردن تهران مخوف ،یادگار یک شب را شروع کردم و امشب به پایان رساندم.
یادگار یک شب هم مانند تهران مخوف با تبحر مثال زدنی به رشته تحریر درآمده بود و تلاش نویسنده برای ساختن تصویر موقعیت های اجتماعی و سیاسی در زمان کودتا بسیار قابل توجه و ستودنی است.
دلیل اینکه پنج ستاره به جلد دوم ندادم این است که بنظرم لزومی نداشت که نویسنده در جلد دوم تکلیف تمام شخصیت های جلد اول و سرنوشت شان را با چنین جزئیاتی بیان کند و به هر نحوی تلاش کند که تمامی افرادی که در جلد یک نامبرده است را به یکدیگر مرتبط کند؛با این حال نگارش چنین رمانی در اوایل قرن چهاردهم شمسی بسیار بالاتر از سطح جامعه خود بوده است و از این بابت زبانم از تحسین و شگفتی قاصر است.
ادبیات به کار رفته در کتاب و بیان دانای کل من را کمی یاد رمان دارلمجانین آقای محمدعلی جمالزاده و آن اثر شگفت انگیز و شوکه کننده انداخت.
باعث افتخار من است که چنین نویسندگان بی نظیر و ماهر فارسی زبانی را در آن سالها در ایران داشته ایم که چنان آثار بی نظیر و فوق العاده ای خلق نموده آمد و باعث مسرت است که توانسته ام این آثار را مطالعه کنم و از خواندن سطر به سطر شان غرق لذت و تآمل در نگارش هنرمندانه و با ظرافت شان شوم.
خواندن تهران مخوف و یادگار یک شب را به دیگران هم توصیه خواهم کرد چرا که هر کس با داشتن علاقه ای هرچند کم به ادبیات قطعاً از خواندن این آثار غرق لذت میشود و از نحوه نگارش این کتاب ها با چنین چهارچوب داستانی و بیان سلیس و توانمندی ،به وجد خواهد آمد.
November 11, 2013
Итак, Страшный Тегеран можно охарактеризовать как социальный роман(http://feb-web.ru/feb/slt/abc/lt2/lt2...) Широкая картина обхвата от богачей до людей «на дне» рисует автор, с целью создать атмосферу иранского общества в 20-х годов. Тема и сюжет романа мне понравились, однако роман всё-таки слабоват. То ли излишние краски, то ли предсказуемость….не знаю. Может это от того, что проза на востоке начала развиваться намного позже, чем на западе….или это один из ранних романов автора.
Read
July 31, 2019At first the loudest and screaming title of the book intrigued me.. Alas, I was wrong and I wasted my precious time in-vain.. I do not advise to read the book.
Displaying 1 - 5 of 5 reviews