بحثی کوتاه پیرامون خطبه فدک

by مجتبی تهرانی

208 pages, Paperback

First published January 1, 1389

About the author

مجتبی شهیدی کَلهُری مشهور به آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی مرجع تقلید شیعیان، استاد مشهور اخلاق و مدرس حوزه‌های علمیهٔ تهران بود.

جلسات اخلاق حاج آقا مجتبی و برادر بزرگترش (حاج آقا مرتضی تهرانی) نزدیک به چهاردهه از پررونق ترین و مهمترین جلسات اخلاق و عرفان تهران بود

زندگی نامه:
آیت الله مجتبی تهرانی در سال ۱۳۱۶ش در تهران زاده شد. پدرش میرزا عبدالعلی تهرانی، از شاگردان عبدالکریم حائری یزدی بود که در زمان حکومت رضاخان، با همراهی محمود شاه‌آبادی، نماز جماعت مسجد جامع بازار تهران را امامت می‌کرد.

حاج آقا مجتبی تهرانی از پنج سالگی به مکتب رفت و در تا ده سالگی بخشی از مقدّمات دروس دینی را در مدرسۀ حاج ابوالفتح تهران گذراند. سپس به‌همراه پدر به مدّت سه سال به مشهد مهاجرت کرد و مشغول دروس مقدّمات شد. به‌طور خصوصی در درس محمدتقی ادیب نیشابوری شرکت کرد. در سال ۱۳۳۴ه‍.ش در ۱۸سالگی به قم رفت. امام خمینی، سید حسین بروجردی، سید محمد رضا گلپایگانی، سید محمد حسین طباطبایی، سید محمد محقق داماد از جمله اساتید او بودند. وی در ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید.

آیت الله تهرانی، تقریرات درس بیع امام خمینی را جمع‌آوری و با اجازه او به صورت یک اثر مستقل منتشر کرد. کتاب مکاسب محرمه آیت الله خمینی و همچنین دو جلد رسائل اصولی او نیز به همت شیخ مجتبی تنظیم و منتشر شد. تهرانی به امام خمینی علاقه ویژه‌ای داشت و خود گفته بود که «از آیت الله خمینی بیشتر از پدرش استفاده کرده است.» وی مدتی نیز با مصطفی خمینی هم مباحثه بود. وی با آقابزرگ تهرانی نیز رابطه ویژه‌ای داشت و خود گفته بود «آقا بزرگ تا آخر عمر، هر رمضان یک افطاری دونفری مرا دعوت می‌کرد.»

با درگذشت آیت الله بروجردی و مطرح شدن مرجعیت امام خمینی و با توجه به اینکه نسخه‌های نامطلوب و حاوی اغلاط و اشتباه از رسالۀ امام خمینی در دست مردم بود، او شاگرد خود، مجتبی تهرانی را مأمور به جمع‌آوری فتاوا و تنظیم صحیح‌ترین نسخه از رسالۀ عملیه و مناسک حج خویش گرداند که در سال۱۳۴۳هـ‌ش به چاپ رسید و در دسترس مقّلدان قرار گرفت. بعد‌ها تهرانی به‌همراهی بعضی دیگر از شاگردان امام خمینی، کتابخانۀ او را در قم دایر کردند که سه‌سال بعد توسّط ساواک تعطیل شد.

در سال ۱۳۴۷ش به نجف رفت و در اقامت سه ساله، در مدرسۀ آیت‌الله بروجردی کفایه تدریس کرد و در درس امام خمینی شرکت کرد، در درس‌های خارج اصول سید ابوالقاسم خویی و سیدمحسن حکیم حاضر شد.

اساتید:
محمدتقی ادیب نیشابوری
امام خمینی
سید حسین بروجردی
سید محمد رضا گلپایگانی
سید محمد حسین طباطبایی
حسن فرید اراکی
سید محمد محقق داماد
سید ابوالقاسم خویی
سید محسن حکیم
میرزا عبدالعلی تهرانی

درگذشت:
حاج آقا مجتبی تهرانی در ۱۳ دی ۱۳۹۱ش (۱۹ صفر ۱۴۳۴ق) بعد از گذراندن یک دورۀ طولانی بیماری درگذشت و در ۱۴ دی در حرم حضرت عبدالعظیم دفن شد. آیت الله خامنه‌ای بر پیکر او نماز خواند. به مناسبت درگذشت او، علما و مراجع تقلید و برخی از سیاسیون پیام‌های تسلیت صادر کرده و مجالس ترحیم در شهرهای مختلف برگزار شد.

Reviews

[majede · Rating 5 out of 5]

کتاب، کلام معصومه، پنج تا ستاره کمشه واقعا. اما الحق و الانصاف شرح حاج آقا مجتبی یک جاهایی بویژه اواخر خطبه کولاکه.
ریشه بسیاری از ضعف ها و اختلافات در دین تو این خطبه هست. پاسخ بسیاری سوالات.
این که از وقتی پیامبر زنده بودند برای از میان برداشتنشون نقشه کشیدند تا سیاستی که در پاسخ به به حضرت صدیقه در مسجد به کار میگیرند.
من به چند تا چیز به طور جدی فکر کردم
اول: چرا ما اول حرف هامون نداریم حمد و ثنای الهی. چه عیب بزرگیه این!
دوم، چقدر زبان اعراب در اون عصر فاخره. و چقدر شیوا و شبیه به قرآن حرف میزنند و کم کم چه بلائی سر زبونشون داره میاد! همون که سر زبان فارسی هم اومده.
سوم. چقدر با قرآن حرف زدن عجیب و سحرآمیزه.
چهارم، فدای اون لحظه نا امیدی حضرت زهرا و خروجش از مسجد. فدای درد و دلش با امیر المومنین. فدای کسی که جز خدا یاوری نداره.
و سیعلم الذین ظلموا ای منقلب ینقلبون

[MohammadReza Eslami · Rating 5 out of 5]

یه کتاب عالی برای هر ساله خوندن و به همه پیشنهاد کردن .

مطالب ابتدای کتاب اشاره به اعتقاداتی مثل علت خلفت و بعثت داره که در عین کوتاهی با کمی زمینه فکری میتونه بسیار شیرین و مفید باشه .
.متن و تفسیر خطبه هم به صورتی هست که میشه بدون هیچ وقفه و خستگی کل کتاب رو یه ضرب خوند. کلام استاد هم بسیار دلنشین هست

[Elahe Molae · Rating 5 out of 5]

خوب با توضیحاتی که خودشون در مورد کتاب میدن یعنی نه اینکه یه ترجمه صرفه و نه یه شرح کامل ، قابل قبول بود. خوندتشو پیشنهاد میکنم. البته به نظرم خیلی جای کار بیشتری داره و خیلی مشتاق شدم که بیشتر درمورد این خطبه بدونم.کلام حضرت زهرا سلام الله علیها عجیب فوق العادس و استدلالاشون بینهایت محکم

درخواست: اگر از دوستان کسی کتاب مفصل تری و در عین حال موثق ی ميشناسه لطفا به من معرفی کنه.

[محمد شفیعی · Rating 5 out of 5]

یه شرح خوب به همراه پاسخ به خیلی سوالهایی که داشتم... در سفر مشهدالرضا در ایام فاطمیه اول سال نود وهفت خواندم...

نکته ای که هست اینه که شرح کاملی نیست، شرح قسمتهایی از خطبه هستش نه کل خطبه ولی با بیان آقا مجتبی... خدایش بیامرزد...

[Mina rezaei · Rating 5 out of 5]

من تا حالا با خطبه ی حضرت زهرا اینطوری مواجه نشده بودم. چقدر احتیاج به شرح داشت و چقدر این شرحی که حاج اقا مجتبی تهرانی بر این خطبه ایراد کرده بودن قشنگ بود. واقعااا چه خطبه ی کامل و جامعی بود. پیشنهاد میکنم حتمااا بخونیدش

[zeynab · Rating 4 out of 5]

این خطبه از مسلمات تاریخیه و سندمحکم و قطعی هم داره که در کتابای اهل سنت هم اومده
بعد از کتاب سقیفه این خطبه رو هم بخونید
حتی اگه زبان عربی بلد نیستید یه قسمت هایی رو به عربی بخونید واقعا زیباست

[Farideh · Rating 4 out of 5]

نسخه صوتی خطبه فدکیه رو گوش دادم ولی تو سایت اون نسخه نبود.

[محمدرضا]

پیش از این، خطبه ی حضرت و ترجمش رو خونده بودم. اما خوندن این کتاب، علی رغم مختصربودنش، توصیه میشه.

[Hasan Biabani · Rating 5 out of 5]

حیفم اومد که چرا تا حالا این خطبه رو نخونده بودم، خود خطبه فوق‌العاده هست، شرح هم بعضی جا ها خوبه.

[Mohammad Alanjani · Rating 5 out of 5]

خدا می گوید بهشت رفتن شما انتخاب من است، اما دوزخ رفتن انتخاب خودتان است.