Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh làm thơ từ rất sớm. Năm 16 tuổi, ông đã có truyện thơ "Lạc loài" đăng nhiều kỳ trên báo. Năm 1939, ông và các văn nghệ sỹ cùng chí hướng sáng tạo, gồm các nhà văn, nhà thơ: Phạm Văn Hạnh, Nguyễn Lương Ngọc, họa sỹ Nguyễn Đỗ Cung và nhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát thành lập nhóm "Xuân Thu nhã tập". 100 năm tuổi đời và gần 80 năm cầm bút, nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh để lại cho văn học Việt Nam một gia tài sáng tác đồ sộ. "Xuân Thu nhã tập" là cuốn sách xuất bản đầu tiên, gồm một số bài thơ, văn xuôi triết lý và tuyên ngôn nghệ thuật của nhóm. Sau này, Nguyễn Xuân Sanh tiếp tục cho ra đời nhiều tác phẩm có giá trị như tác phẩm văn xuôi "Anh hùng Trần Đại Nghĩa"; các tập thơ "Chiếc bong bóng hồng" (1957), "Tiếng hát quê ta" (1958), "Nghe bước xuân về”" (1961), "Quê biển" (1966), "Đảo dưa đỏ" (1974), "Đất nước và lời ca" (1978), "Tuyển tập Nguyễn Xuân Sanh" (1991), "Một vườn thơ năm châu" (1997), thơ văn xuôi "Đất thơm”" (viết 1940-1945, in 1995)… Theo nhà thơ Hữu Thỉnh: "Nguyễn Xuân Sanh làm thơ là chạm trổ ngôn ngữ, chạm trổ ngôn từ. Phải học tinh thần khổ chữ, đau chữ và phu chữ của Nguyễn Xuân Sanh thì mới thấy thơ ông hay và hàm súc - là một trong những phẩm chất quý của thơ ca, bài học cho chúng ta ngày hôm nay".