Een koffer vol citroenen

by Hassnae Bouazza

Een koffer vol citroenen van Hassnae Bouazza is een liefdevol portret over de kracht van moederliefde. Het is in een koekjeswinkel op het vliegveld van Casablanca dat Hassnae Bouazza zich realiseert dat ze met het plotse overlijden van haar moeder meer is kwijtgeraakt dan alleen een ouder. In Een koffer vol citroenen beschrijft ze hun liefdevolle relatie, de rauwe pijn van het verlies, de wonderlijke begrafenisondernemer met wie de familie opgezadeld wordt en de zoektocht naar een gelukkig leven zonder een onmiskenbaar thuis.

Een koffer vol citroenen van Hassnae Bouazza is een intiem portret van een moeder en dochter. Over het verwarrende gevoel van ontheemding, de paradox van ‘de ander’ zijn, de kracht van onzichtbare moeders en de blijvende troost van smaken en geuren.

‘Als je opgroeit in een wit dorpje, waar je nooit het gevoel hebt gekregen dat je geaccepteerd wordt, dan nestelt zich dat in je DNA. Het gevoel van minachting, van racisme. Mijn moeder was mijn baken in mijn leven, zij zorgde voor troost en geborgenheid en gaf me het gevoel erbij te horen. Bij haar, bij de wereld, al was zij zelf ook een buitenstaander.’

208 pages, Paperback

First published April 1, 2021

Reviews

[Wieneke]

Liefdevol portret waarin eten bovendien een grote rol speelt. Welkome afwisseling na het lezen van een dystopie.

[Annemiek Groeneweg · Rating 4 out of 5]

Och wat prachtig. Zinnen die je opslokken en waarvan je de koriander en komijn kunt ruiken, de stoom van de couscous haast op je gezicht kunt voelen. Een prachtig portret van een moeder, een dochter, een voor altijd gedeeld leven - ook als je afscheid moet nemen.

[Laura Overpelt-Tiggelman · Rating 4 out of 5]

Wat een prachtig boek over liefde en rouw, afscheid nemen, terugkijken en verder leven.

[Joke · Rating 4 out of 5]

Een heel mooi boek over afscheid, rouw en de troost van herinneren.

[Bep van Schrevendijk · Rating 4 out of 5]

Wie heeft er zoons nodig als je een Marokkaanse moeder hebt. Prachtig verhaal over zachtaardige vrouwen met sterke handen!

[Tomas · Rating 4 out of 5]

3,5/5

[Mies · Rating 2 out of 5]

Ik vond het veel 'te'. Te veel moeder, te veel de ervaring van een, te weinig meer dan die situatie, etc. Ik had geen geduld alle letters te lezen.

[Fanny Deschryver · Rating 4 out of 5]

Wat een schat van een moeder/vrouw wordt in dit boek herdacht!
De auteur maakt je niet alleen deelgenoot in haar rouwproces, maar ook in de hechte relatie die ze met haar mama had.

[Hanneke Wildschut · Rating 5 out of 5]

Prachtig boek waarin de moeder van Hassnae wordt geëerd. De onvoorwaardelijke liefde tussen moeder en dochter spat van iedere bladzijde.
Ik kreegvheel veel zin in Marrokaanse gerechten door de beschrijvingen; soms dacht ik zelfs kaneel of komijn te ruiken, en koriander, vooral koriander.
Als je zo'n moeder hebt, moet het inderdaad zwaar zijn het zonder haar lijfelijke aanwezigheid te moeten stellen.

[Karen · Rating 3 out of 5]

Een sympatiek boek dat ik met plezier heb gelezen (na een engiszins traag begin). Een mooi monument voor haar moeder. Ze schrijft mooi over de zomers met haar moeder in Oujda en over de rol van vrouwen in de Marokkaanse cultuur (achter de schermen, maar belangrijk, sturend en verbindend); in Nederland wordt niet altijd door de hoofddoek heen gekeken. Wat me ook bevalt aan het boek is de openhartigheid van Hassnae Bouazza over haar aanhankelijkheid aan haar moeder (elke dag komen, voortdurend bellen, eindeloos geknuffel). Het doet me nadenken over mijn relatie met mijn eigen moeder die - op een andere manier - ook heel aanhankelijk was. Ik heb dat altijd beschouwd als een soort onvolwassenheid, je moet je immers van je moeder losmaken. Heeft dat met cultuur te maken vraag ik me nu af, of met sociale klasse, met leeftijd? Maar toch, uiteindelijk stijgt het verhaal - voor mij - niet boven zichzelf uit. Het blijft het verhaal van Hassnae Bouazza, ze haakt op de een of andere manier niet aan bij een breder verhaal over moeders en dochters, al zijn de laatste drie hoofdstukken prachtig. Daarin wordt ook de belofte van de blurb ('de blijvende troost van smaken en geuren') ingelost. Dat ze in het allerlaatste hoofdstuk de naam van haar inmiddels ook overleden broer Hafid noemt (in de andere hoofdstukken krijgt niemand een naam) voelt als een mooi en kwetsbaar eerbetoon.

[Ellen Brander · Rating 5 out of 5]

Prachtig geschreven en heel mooi beschreven hoe het voelt als je moeder overlijdt.

[Fadumo · Rating 5 out of 5]

Liefdevol geschreven en voor een boek over rouw, vond ik het toch heel troostrijk.

[Eva Boucles · Rating 3 out of 5]

Mwah. Het verhaal was mooi, maar na een tijdje vond ik het genoeg gepraat over de moeder. En er werd niets negatiefs over haar gezegd terwijl je best wel wat kon ontdekken.

[Karlijn van den Berg · Rating 5 out of 5]

Prachtig mooi en lief.

[Marrianne · Rating 3 out of 5]

Een prachtig boek over de rauwe randjes aan het leven en sterven. Ik vond het repeterende karakter iets minder prettig lezen. De tijdlijnen waren daardoor niet altijd duidelijk.

[Maartje J. · Rating 4 out of 5]

Afgerond naar boven kom ik op 4 sterren. Auteur neemt je mee in haar herinneringen aan haar overleden moeder.

[Ilse · Rating 2 out of 5]

Niet into het onderwerp

[Tessa Van Dijk · Rating 4 out of 5]

Mooi, confronterend

[Ingrid · Rating 4 out of 5]

Liefdevolle herinneringen aan de moeder van de schrijfster.

Loving memories of the author's mother.

[Martyvanrijen · Rating 3 out of 5]

Autobiografisch verhaal over het verlies van de moeder van de schrijfster. Zij vertelt enorm liefdevol over haar Marokkaanse moeder en haar immense verdiet spat van de pagina’s af.

[YMA · Rating 3 out of 5]

Ik geef dit boek 3,5 sterren

[Prina Blankenberg · Rating 4 out of 5]

Mooi. Mooi hoe culturen worden doorgegeven en gemengd met anderen.

[Julia · Rating 4 out of 5]

Prachtig boek dat een enorm mooi beeld schets van haar moeder, over rouw en de Marokkaanse (eet)cultuur.

[Marlotsome · Rating 4 out of 5]

4.25/5

[Gerrianne]

DNF @ 14%

[Corien Van · Rating 4 out of 5]

Mooi beschreven, relatie moeder, als buitenlandse opgroeien in Nederland.

[Kauwie · Rating 4 out of 5]

Mooi geschreven boek. Zowel dingen geleerd over de geschiedenis van de Rif en Algerije, maar ook gewoon ontroerende verhalen die je tranen geven. Lang geleden dat een boek mij zo geraakt heeft!

[Anja Schut · Rating 3 out of 5]

Een liefdevol geschreven boek over rouw na het overlijden van de moeder van de schrijfster