สองฝั่งคลอง

by ว.วินิจฉัยกุล

เป็นนวนิยายอิงประวัติศาสตร์สมัยปลายรัชกาลที่ 6 ถึงรัชกาลที่ 9 ได้รับรางวัลจากคณะกรรมการพัฒนาหนังสือแห่งชาติ เคยสร้างเป็นละคร และล่าสุดได้รับเลือกจากกรุงเทพมหานครให้เป็นวรรณกรรมประจำเขตคลองสาน เนื้อเรื่องกล่าวถึงชีวิตของทับทิม หลานสาวนายทหารระดับสูงที่ต้องพบกับความเจริญรุ่งเรืองและความตกต่ำ ความสุขและความทุกข์ ความเป็นอนิจจังของชีวิตตามหลักพุทธศาสนา แต่ก็ดำเนินชีวิตผ่านร้อนผ่านหนาวมาได้ด้วยหลักยึดเหนี่ยวในใจที่ได้รับการปลูกฝังจากบรรพบุรุษ

724 pages, Paperback

Published March 1, 2018

About the author

ว.วินิจฉัยกุล เป็นหนึ่งในนามปากกาของ รองศาสตราจารย์ ดร.คุณหญิงวินิตา ดิถียนต์ ซึ่งเป็นนักประพันธ์นวนิยายชาวไทย นามปากกาที่เป็นที่รู้จักอื่นๆ ได้แก่ แก้วเก้า, รักร้อย, ปารมิตา, วัสสิกา และ อักษรานีย์

Reviews

[Chanyaku · Rating 3 out of 5]

ในบ้านมีงาน ว.วินิจฉัยกุลเยอะมากกกก น่าจะพี่สาวซื้อมาสมัยกะโน้น แต่ส่วนตัวไม่เคยอ่านเลยสักเล่ม ลองหยิบเรื่องนี้มาอ่านเป็นเรื่องแรก ความประทับใจแรกคือภาษาสวยงามแต่อ่านไม่ยาก และข้อมูลบรรยากาศเมืองไทยสมัยร.7 มาแน่นมาก
แต่เราอ่านด้วยความทรมานเพราะเส้นเรื่องที่มันค่อนข้างหดหู่(สำหรับเรา) นางเอกนี่ลำบากตั้งแต่เด็ก โตมาก็เริ่มดีขึ้นหน่อย แต่พอแต่งกับพระเอกแล้วก็ยังมีเรื่องนั้นเรื่องนี้มาให้ปวดหัวเนืองๆ แล้วยังประสบเคราะห์กรรมร้ายๆ จากแม่พระเอกอีก

ไม่อินเรื่องราวประมาณนี้ แต่ไม่ใช่ว่าหนังสือไม่ดี แค่จุดประสงค์หลักที่เราอ่านนิยายคืออยากหลบจากชีวิตจริงเข้าสู่โลกแห่งความสุข หรือถ้าเรื่องไหนดรามาปวดตับก็ขอให้จบแบบแฮปปี้ ตอนอ่านเรื่องนี้จบแล้วคือหดหู่มากอ่ะ นั่งอึนอยู่นานเลย

แต่ยอมใจภาษากับความข้อมูลแน่นของคุณนักเขียน อ่านคำนำนักเขียนบอกว่าหาข้อมูลจากคุณยายของนักเขียนเอง เราอ่านแล้วรู้สึกถึงบรรยากาศของยุค ร.7 จริงๆ

[Pairash Pleanmalai · Rating 5 out of 5]

เป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นปีสุดท้ายของรัชกาลที่ 6 เดินเรื่องโดยตัวเอกที่ชื่อ ทับทิม เป็นหลัก อาจมีส่ายไปหาคนอื่นบ้างนิดหน่อย
อ่านๆไปจะทำให้นึกถึงเรื่องสี่แผ่นดิน ตัวเอกที่ชื่อ พลอย
เป็นงานวรรณกรรมที่มีสาระความรู้ ความคิดของผู้คน ค่านิยมในอดีต ประกอบอยู่เนื่องๆ
ได้ภาพยุคเมื่อคลองสานเมื่อ 70 ปีที่ล่วงมาแล้ว
แม้ว่าโครงเรื่องหลักๆคือ ความอิจฉาริษยา ความโลภ ของญาติพี่น้อง
และผลเสียของการที่พ่อแม่ตามใจลูกเกินควร
แต่ผู้แต่งสร้างตัวเอก ทับทิม ให้เป็นคนอดทนอดกลั้น และตัดสินใจเลือกทางเดินชีวิตที่ถูก
และถ้านับกันจริงๆในเรื่องนี้ ตัวละครที่เลว มีมากกว่า ตัวละครที่ดี ด้วยซ้ำไป
แต่อาศัยฉันทลักษณ์ร้อยแก้วของผู้แต่ง ว.วินิจฉัยกุล ทำให้น่าอ่าน น่าติดตามจนจบ
สมกับเป็นนิยายประจำเขตคลองสานจริงๆเลย

[Kamons · Rating 4 out of 5]

สองฝั่งคลองจัดให้เป็นหนึ่งในนิยายที่ชอบ ควรอ่านเลย
เป็นนิยายอิงประวัติศาสตร์เน้นช่วงราวๆ ปี 2475 จนถึง 2490+ ผ่านเรื่องราวของทับทิม เด็กหญิงกำพร้าที่อาศัยอยู่กับเจ้าคุณปู่ ที่มียศฐาบรรดาศักดิ์เป็นที่เคารพยำเกรงของคนในสังคม แต่เวลาผ่าน การเมืองเปลี่ยน ผู้คนเติบโต การเลี้ยงดู วิถีชีวิตของคนที่หลากหลายทำให้เห็นเรื่องราวของแต่ละคนที่แปลกแตกต่างไป
แต่ละตัวละครก็มีความน่าสนใจหมดเลย
เรื่องอาจจะไม่หวือหวา อ่านได้เรื่อยๆ แต่ก็ชวนให้ติดตามเรื่องราวของทับทิมและคนรอบตัวไป
เห็นพัฒนาการที่เติบโตตามช่วงอายุของทับทิม และการไม่เปลี่ยนเลยของบางตัวละคร
อารมณ์ความชอบแบบสี่แผ่นดินเลย เพียงแต่เรื่องนนี้อาจจะไม่หนักหนาเท่า แบบเรื่องราวของชาวบ้านนอกรั้ววังอ่ะ

[Winnie Wynn · Rating 5 out of 5]

สนุกมาก อ่านแรกๆๆก็เฉยๆๆนะอ่านไปเรื่อยๆๆ รู้สึกมันมีเสน่ห์บางอย่างที่ดึงดูดความสนใจให้อ่านต่อไป พออ่านจบรู้สึกชอบมาก ได้ข้อคิดมากมาย คุณทิมค่อยๆเรียนรู้ต่อคำสอนของปู่ย่า ผู้ที่เลี้ยงดูคุณทิมให้ความรักให้การศึกษาถึงสุดท้ายคุณทิมไม่ได้อะไรเลยเพราะถูกญาติพี่น้องโกงแต่ก็ยังเอาตัวรอดได้ ไม่เหมือนอย่างป้ายี่สุ่น นั้นพ่อแม่รังแกฉันเห็นๆๆเลย ได้สมบัติมากมายแต่ลูกหลายไม่สามารถรักษาไว้ได้สักคน แต่เรื่องนี้คุณทิมของเราก็วิบากเยอะเหลือเกินเหมือนจะดีมีความสุขแล้วทุกข์ก็ตามมาติดๆ อ่านแล้วก็ทำให้คิดว่านี่และความจริงของโลกมนุษย์ ทุกข์สุขเป็นของคู่กัน

[Sika sika · Rating 5 out of 5]

ทับทิมเม็ดงาม กว่าจะผ่านแต่ละด่านแต่ละอุปสรรค ด่านเรียน ลุ้นว่าจะเรียนจบไหม ด่านความรัก ลุ้นว่าความสัมพันธ์ทับทิม คุณลาน จะคืบหน้าไปได้ไหม เห็นความอดทนรอของคุณลาน คนสมัยก่อนกว่าจะจีบกันได้นี่ต้องดูหลายอย่างเลยนะ ความเหมาะสม อยู่ในสายตาผู้ใหญ่ กว่าจะพบเจอกัน ไม่เหมือนสมัยนี้ ไลน์ เฟส โทร ปรู้ดปร้าด รวดเร็ว
สนุก และได้เห็นบรรยากาศ ที่เปลี่ยนไป ตามกาลเวลา ใจหายตามทับทิม บ้านริมคลองสาน แต่ก็ต้องมีความสุข และรับกับปัจจุบัน มีเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์หลายตอนโพล่มา ทำให้คนไม่จำประวัติศาสตร์อย่างเรา เหมือนมานั่งอยุ่ในเหตุการณ์ไปด้วยเลย เอาใจช่วยทับทิม

[Ongsa Pocky · Rating 5 out of 5]

ไม่คิดว่าการเล่าเรื่องชีวิตคนธรรมดาคนนึง จะทำให้วางไม่ลงขนาดนี้

[Katheryn Wang · Rating 4 out of 5]

4.5/5

ความรู้สึกเมื่ออ่านไปกลางเรื่อง คือ ผิดคาดไปไกลมากค่ะตอนแรก เมื่อเดาจากชื่อเรื่อง นึกว่าจะเน้นเรื่องราววิถีชีวิตของสองฝั่งคลองตามชื่อเรื่อง ไม่ใช่เลย ไม่ใช่อย่างที่ฝัน 😅😅 สิ่งที่เราสัมผัสได้คือไม่ว่าจะยุคไหน ทรัพย์สินเงินทอง มรดกตกทอด ถึงจะได้ชื่อว่าพี่น้อง พ่อแม่ลูก ผัวเมีย ถึงจะใกล้ชิดขนาดไหน ก็ไว้ใจไม่ได้ กลายเป็นว่าคนไม่มีทรัพย์ต้องคอยพะวง สุขใจที่สุด 😏

เรื่องราวดำเนินการเล่าเรื่องไปผ่านตัวเอกของเรื่องคือ ทับทิม หลานสาวเจ้าคุณทหาร เรียนโรงเรียนนานาชาติ มีเรือ มีรถ ชอบทำเบเกอรี อ่านหนังสือ มีแนนนีคือยายเสม เป็นที่รักของคุณปู่คุณย่า แต่อาภัพรักจากญาติพี่น้อง ในทุกช่วงชีวิตมีแต่ความรันทด แต่ยังโชคดีที่มีวิชาความรู้ติดตัวคือภาษาฝรั่งเศส...จบจากคณะอักษรจุฬา และสามีที่สุขุม เยือกเย็นแบบคุณลาน แม้หลังๆอาจจะมีหงุดหงิดโมโหไปในบางทีแต่ยังอยู่ในแรงค์เย็นยะเยือกสุดๆ

คุณลานกับคุณทับทิมเราว่าเป็นคู่ที่เหมาะสมกัน เพราะคุณลานเองเป็นลูกเจ้าคุณยุติธรรมที่ใครๆก็นับหน้าถือตา จบเนติบัณฑิตจากธรรมศาสตร์ แต่คุณลานก็อาภัพเช่นกัน เพราะต้องโตแบบแอบๆ จะได้ไม่ขัดหูขัดตาแม่เลี้ยงหรือคุณหญิงอิ่ม

ทั้งคู่ จึงเป็นคู่รักที่ทั้งทรหดและอดทนมากๆ ในสายตาเราอุปสรรคหลายๆอย่างที่โดนเอาเปรียบแต่เล็กจนโต ผ่านพ้นมาด้วยสติปัญญา และความอดทนของทั้งคู่

ตัวละครอื่นๆก็เข้มข้นมากโดยเฉพาะคุณป้ายี่สุ่น ที่รักลูกรักผัวจนกล้าผิดคำสัญญากับพ่อ(คุณปู่ของทับทิม) ใช้ความเป็���ผู้ใหญ่ที่เด็กจะต้องเชื่อฟัง ไม่มีสิทธิ์เถียง อ่านไปก็เจ็บใจแทนทับทิมไป ทั้งโดนโกงมรดก ต้องเอาเงินออมไปซื้อที่ตัวเอง แม่ผัวก��รังเกียจเพราะไม่มีสมบัติ ถ้า ถ้า ถ้า เป็นเราคงเถียงแบบไพร่ๆออกไปแล้ว 😅😅

อ่านเถอะค่ะ นอกจากเรื่องราวของทับทิมแล้ว ยังมีเรื่องราวการเมืองเล็กน้อยที่ถูกพาดพิงถึง รวมถึงจะได้เห็นการเปลี่ยนแปลงการปกครอง นโยบายรัฐตั่งต่าง จนต้องไปหาอ่านเบาๆว่า นายกรัฐมนตรีแต่ละคน เกิดเหตุการณ์อะไรขึ้นบ้าง ค่านิยมที่เปลี่ยนไป

ปล.เราชอบคุณรำพึง เพื่อนผู้ยกเตียงนอนทองเหลืองให้ทับทิม เพราะแม่ผัวทวงเตียงนอนให้ลูกสาวตน

[APAPANNEE S. · Rating 5 out of 5]

เป็นเรื่องที่เหมือนได้เติบโตไปพร้อมๆ กับทับทิม เด็กหญิงเล็กๆ คนหนึ่ง
ถูกเลี้ยงดูมากับคุณปู่คุณย่า ที่ได้คอยสั่งสอนในสิ่งที่ดีงาม
และสามารถพ้นผ่านสิ่งเลวร้าย ความทุกข์ต่างๆ ไปได้
ด้วยคำสั่งสอนของพวกท่าน ที่ทับทิมได้พยายามนำมาย้ำเตือน
ความทุกข์แต่ละครั้งก็ทำคนอ่านร้องไห้เป็นบ้าเป็นหลังไปกับเธอด้วย

เห็นใครๆ ว่าเรื่องนี้เรื่อยๆ เนิบๆ
ถ้าจะเรียกแบบนั้น ก็คงเป็นความเรื่อยๆ เนิบๆ ที่หดหู่ใจ
และปวดใจไปแทบตลอดทั้งเรื่อง
พอมีความสุขขึ้นมาแต่ละครั้งถึงได้ยินดีมาก
แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังอดระแวงไม่ได้
ว่าจะมีเหตุร้ายเกิดขึ้นมาอีกในเวลาใดเวลาหนึ่ง
ก็สมกับที่อาจารย์ท่านได้คอยเน้นย้ำไว้ตลอดเรื่อง
ชีวิตมนุษย์มีสุขมีทุกข์หมุนเวียนกันไป

ได้ย้อนมองดูจิตใจตัวเองอยู่ตลอดเลยค่ะ
หลายครั้งที่โมโหกับตัวละคร ก็ได้ดูจิตตนว่ามันกำลังทรมานยังไง
แง่คิดต่างๆ ก็มีคุณค่ามากๆ ค่ะ ใช้ได้กับทุกยุคสมัย
และธรรมะของพระพุทธองค์ก็เป็นอกาลิโก จริงแท้ตลอดกาลจริงๆ

[Jeab · Rating 5 out of 5]

เห็นหนังสือเล่มนี้มานานแต่ไม่เคยคิดจะหยิบอ่าน อ่านเป็นที่ชื่อเรื่องว่าสองฝั่งคลอง คงจะเป็นเรื่องราวชาวบ้านใดๆ ใช่ค่ะ เป็นเรื่องราวครอบครัว ผู้คน ที่อาศัยอยู่ริมคลองสานที่ดำเนินผ่านห้วงกาลเวลาคับขันทางประวัติศาสตร์ เรารับรู้ความคิด ค่านิยมต่างๆที่เปลี่ยนไปผ่านสายตาความรู้สึกนึกคิดของตัวเอก ผู้มีชีวิตที่มิได้ราบรื่น ผู้อ่านรับรู้เข้าใจความรู้สึก และเห็นความไม่จีรังยั่งยืนที่เกิดขึ้น เรื่องราวสวยงาม ราบเรียบแต่เต็มไปด้วยคุณภาพจริงๆค่ะ.

[thep.gmr · Rating 5 out of 5]

ภาษาสวย อ่านแล้วได้ความรู้ใหม่ๆเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ เป็นหนังสือที่จำนวนหน้าค่อนข้างเยอะ แต่อ่านเพลินมาก พออ่านจบแล้วก็ยังอยากรู้เรื่องราวของชีวิตทับทิมเพิ่มขึ้นอีก ชีวิตของทับทิมและคุณลานพบเจอกับปัญหามากมาย แต่ก็สามารถแก้ปัญหาต่างๆด้วยสติปัญญาโดยเฉพาะคุณลานที่ใช้สตินำทำให้ผ่านพ้นความทุกข์ที่พัดเข้ามาในชีวิตได้เสมอ ยิ่งได้เห็นเรื่องราวของผู้คนยิ่งได้รู้ว่าชีวิตคือความไม่เที่ยง “อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา”

[Pika Cruz · Rating 5 out of 5]

เรื่องราวของทัมทิบ ช่วงระยะเวลาตั้งแต่เด็กโต ในช่วงร6ถึงร9 สงครามเอเชียบรูพา เธอผ่านร้อนผ่านหนาวมามาก และกำพร้าแม่ โตมากับปู่ย่า พ่อมีครอบครัวใหม่ แทบไม่ได้ยุ่งเกี่ยวกัน ทับทิมใฝ่ดี รักการเรียนต่างจากคนสมัยนั้นที่เน้นให้เป็นการบ้านการเรือนสำคัญกว่า ทับทิมเรียนจบปริญญาตรีจากจุฬาฯ สมัยนั้นมีแต่ผู้ชายที่ได้เรียน กว่าจะเรียนจบก็ไม่ง่าย ไหนจะโดนโกงมรดก โดนญาติพี่น้องติฉินนินทาด่าว่าสาระพัดที่จะโดน จนพบรักกับคุณลาน ยังโดนแม่เลี้ยงสามีไม่ชอบหน้าเพราะไม่มีสมบัติติดตัว และกดขี่เธอไม่ต่างจากคนใช้ คุณลานเองก็คือสุดยอดของความอดทน ในเล่มนี้ ไม่มีรักที่หวือหวาแต่ทำให้เราวางแทบไม่ลง เรื่องราวที่ทุกวันนี้ยังพบเห็นได้ตามข่าว พี่น้องแย่งชิงสมบัติมรดก อิจฉาริษยาไม่อยากให้ใครได้ดีเกินหน้าตา ปัญหาแม่ผัวลูกสะใภ้ ทั้งสงครามที่รุกมาไทย กลุ่มเสรีไทย เล่มนี้เอ่ยไว้หมด วางไม่ลงจริงๆค่ะ

[Afternoon · Rating 4 out of 5]

เรื่องราวของทับทิมเด็กหญิงกำพร้าแม่และพ่อไม่เหลียวแล อาศัยอยู่กับปู่ย่าในบ้านริมคลองที่ใหญ่โต ชีวิตหล่อนดำเนินมาอย่างเป็นสุขตามประสาเด็กภายใต้ร่มเงาของปู่ย่า แต่วันเวลาย่อมเปลี่ยนแปลงทุกๆอย่าง หลังจากสิ้นท่านทั้งสอง ทับทิมก็พบว่าชีวิตตนนั้นไม่ได้ราบรื้นมีความสุขอย่างเก่าก่อนอีกแล้ว เนื้อเรื่องก็เล่าถึงชีวิตทับทิมตั้งแต่เด็กจนกระทั่งแก่มีลูกมีหลาน พบเจออุปสรรคต่างๆในชีวิตมากมาย แอบหักหนึ่งดาวเพราะขัดใจความทับทิม บางทีก็เหมือนฉลาดทันคน บางทีนางก็พาซื่อจนเซ่อและบื้อ อร๊ายย....แต่รวมๆสนุกไม่ผิดหวัง อ้่นได้เรื่อยๆและทราบซึ้งถึงสัจธรรมแห่งชีวิต สอดแทรกประวัติศาสตร์ในอตีด

[Suzy Yang · Rating 5 out of 5]

สนุกเลยค่ะ ร่วมลุ้นกับตัวละครซึ่งมีแนวทางการดำเนินชีวิตต่างกัน นอกจากจะอยู่กันคนละฝากฝั่งคลองแล้ว วิธีคิดและวิถีชีวิตก็ต่างกันด้วย ดุจดั่งสองฝั่งคลองนั่นเอง ชอบที่ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย และได้แง่คิดอีกด้วย...ภาษาละมุนละไม ชอบค่ะ

[Putthichart Madaeng · Rating 5 out of 5]

สนุกมากก เนื้อเรื่องดำเนินไปตามชีวิตของนางเอกชื่อ ทับทิม ตั้งแต่เล็กจนแก่ ชอบความเข้มแข็งอดทนใฝ่ดีของนางเอกมากๆ

[Taa · Rating 3 out of 5]

The book contains many strong elements—rich historical background, vibrant characters, and clear central ideas. However, each aspect feels too shallow to form meaningful connections. The only character I truly connected with was Tuptim, whose life I found myself wishing the best for. Beyond her, the other characters never provided enough depth or backstory. Sometimes, when I read the characters, they feel either completely “black” or completely “white,” with no in-between. Because of that, they don’t feel deep or real.

But the story itself is good, and I understood the message the author wanted to convey: the greatest asset isn’t money, gold, or property—it’s knowledge. It feels like the kind of book a mother should truly read to her daughter, because it teaches such an important lesson.

[Jidapa · Rating 3 out of 5]

เป็นเรื่องราวในสมัยตั้งแต่รัชกาลที่๖ การเปลี่ยนแปลงการปกครองในสมัยร.๗ เรื่อยมาจนถึงรัชกาลปัจจุบัน ช���วงเกิดสงครามโลกและเสรีไทย ฯลฯ นางเอกเป็นหลานกำพร้าของขุนนางใหญ่ที่มีบ้านอยู่ริมคลองสาน ผู้เขียนบรรยายได้สละสลวยสวยงามถึงชีวิตในยุคก่อน ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดของผู้คนต่อเหตุการณ์สำคัญๆต่างๆ การใช้ชีวิตอย่างผิดพลาดของญาติๆนางเอก ความอดทนต่อความยากลำบากของนางเอก ยึดธรรมะเป็นหลักธรรมในการดำเนินชีวิต เนื้อเรื่องผู้เขียนเขียนในสไตล์เล่าเรื่องไปเรื่อยๆ แต่คนอ่านๆแล้ววางไม่ลง ที่ให้สามดาวเพราะว่าเรื่องนี้แม้จะสนุกและได้ข้อคิดมากมาย แต่เป็นเรื่องที่นางเอกมีชีวิตรันทดจริงๆโดนกลั่นแกล้งโดนโกงมาตลอด จนถึงที่เราทนไม่ได้ที่สุดตอนนางเอกโดนแม่สามีผลักตกบันไดจนแท้งลูกทั้งที่คอยมานานมาก เราไม่รู้ว่าผู้เขียนมีจุดประสงค์อะไรในการใส่ฉากนี้เข้ามา สำหรับเรามันมากไป โหดร้ายจนเกินไป ทั้งที่เนื้อเรื่องทั้งเรื่องก็เต็มไปด้วยเคราะห์ร้ายของนางเอกอยู่แล้ว อ่านแล้วมันหดหู่เกินไป น่าจะมีบทที่อ่านแล้วมีความสุขเข้ามาบ้าง ฯลฯ คงไม่หยิบมาอ่านซ้ำเหมือนเรื่องอื่นๆ ของนักเขียนท่านนี้ เช่นเรื่องน้ำใสใจจริง และเรื่องของขวัญวันวาน