Σε σενάριο Νίκου Δημ. Νικολαΐδη και σχέδιο Κώστα Φραγκιαδάκη, Ο ΤΕΤΡΑΚΟΣΑΡΗΣ είναι ένα graphic novel που αποτυπώνει την ελληνική κρίση και καθημερινότητα με μοναδικό τρόπο.
Ο Νίκος Δημητρίου Νικολαϊδης γεννήθηκε το 1964 στο Αιγάλεω, αποφοίτησε από το λύκειο της Ιωνιδείου προτύπου σχολής του Πειραιά, σπούδασε οδοντιατρική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και από το 1991 εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας οδοντίατρος στην πόλη του Αιγάλεω. Είναι παντρεμένος και έχει μία κόρη. Από τον Οκτώβριο του 1996 αρθρογραφεί αφιλοκερδώς στην τοπική εφημερίδα "Αιγάλεω", όπου έχει δημοσιεύσει πλήθος κειμένων, σκίτσων, συνεντεύξεων, αφιερωμάτων και στατιστικών αναλύσεων, καθώς και στο περιοδικό "Πυριτιδοποιείο". Έχει καταγράψει την ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Αιγάλεω Α.Ο., μια εμπεριστατωμένη καταγραφή που διανεμήθηκε δωρεάν και απέσπασε κολακευτικές κριτικές από δημοσιογράφους και αθλητικούς παράγοντες. Για αυτό του το πόνημα τιμήθηκε από το δήμο Αιγάλεω. Το φθινόπωρο του 1998 βραβεύθηκε για άρθρο του αναφερόμενο στη διεξαγωγή του Παγκοσμίου Κυπέλλου, μετά από πανελλήνιο διαγωνισμό που διοργάνωσε η αθλητική εφημερίδα "Sportime". Επίσης ασχολείται με τα κόμικς ως συλλέκτης και ερασιτέχνης δημιουργός. Το καλοκαίρι του 2000 ολοκλήρωσε ένα 100σέλιδο κόμικς με τίτλο "Πορτιέρο Μάκης Ροδίτης", μικρό δείγμα του οποίου βρίσκεται στην ιστοσελίδα www.comicart.gr. Αρθρογραφεί στις αθλητικού περιεχομένου ιστοσελίδες: www.geocities.com/egaleo_city και www.egaleocity.gr ενώ άρθρο του για τα κόμικς είναι δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα: http://www.royoftherovers.com/fanclub... Συγγραφικό έργο: - "50 Χρόνια Αιγάλεω" (έκδοση Δήμος Αιγάλεω, 1998). - "Η ιστορία του Αιγάλεω, από τις λαμαρίνες στα σαλόνια της Ευρώπης" (εκδόσεις "Έμβρυο", 2007). - "Ο Μπλεκ και οι άλλοι, οι χάρτινοι ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά" (εκδόσεις "Περιοδικός Τύπος", 2007). Τιμητικές διακρίσεις: - 1998:Του απονεμήθηκε από το δήμο Αιγάλεω η κεφαλή του Κλεισθένους, πατέρα της τοπικής αυτοδιοίκησης - 2005: Ανακηρύχθηκε σε επίτιμο μέλος του συνδέσμου βετεράνων ποδοσφαιριστών, αθλητών και παραγόντων του Αιγάλεω Α.Ο. - 2006:Τιμήθηκε από το σύνδεσμο φιλάθλων Αιγάλεω Α.Ο. "Η Θύρα 12" για τη συνολική προσφορά του στην εξάπλωση της "Αιγαλιώτικης Ιδέας", μέσω του συγγραφικού του έργου.
Το «Ο Τετρακοσάρης» είναι ένα κόμικ που γράφτηκε κατά την περίοδο της κρίσης και μιλάει για την κρίση. Μέσω της ιστορίας του πρωταγωνιστή –ενός καημένου και συνηθισμένου τυπάκου που προσπαθεί να τα βγάλει πέρα, μένοντας πιστός στις αξίες του-, γινόμαστε μάρτυρες της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας, βλέπουμε όλα τα άσχημα που συμβαίνουν γύρω μας, στα οποία συμμετέχουμε όλοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Το θέμα του κόμικ είναι αρκετά βαρύ και όλα όσα γίνονται στην πλοκή δυστυχώς αντικατοπτρίζουν μια σκληρή πραγματικότητα, οπότε δεν είναι ένα κόμικ που θα το διαβάσεις για να περάσεις καλά και ευχάριστα την ώρα σου, αλλά ένα κόμικ που συνοψίζει όλες τις παθογένειες της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας και θα σε κάνει να σκεφτείς κάποια πράγματα. Το ασπρόμαυρο σχέδιο μου άρεσε πολύ, από τα διάφορα σκηνικά (κτίρια, δωμάτια κλπ) μέχρι τους χαρακτήρες, είναι ρεαλιστικό και με καθαρές γραμμές.
Ο Τετρακοσάρης: Ένα comic της κρίσης μας μιλάει για την κρίση
«Γιατί Τετρακοσάρης;» σκέφτεται κανείς μόλις πιάνει για πρώτη φορά στα χέρια του το comic. Και η απορία λύνεται γρήγορα, όταν καταλαβαίνουμε ότι ο όρος «Τετρακοσάρης» ορίζει μία ολόκληρη γενιά, τη γενιά στην οποία ανήκει ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, που φτάνει πια τα 40, αλλά αμείβεται ακόμα με το μισθό των 400 ευρώ που θα έπαιρνε και στα 25 του. Πρόκειται για τη γενιά που έχει ζήσει στην κρίση, αλλά έχει ζήσει και τα χρόνια που οδήγησαν σε αυτήν και τώρα αναστοχάζεται πώς φτάσαμε ως εδώ.
Αυτό είναι και το κεντρικό ερώτημα της ιστορίας του «Τετρακοσάρη»: Πώς φτάσαμε στην κρίση και τι κάνουμε τώρα; Ο σεναριογράφος Νίκος Δημ. Νικολαϊδης εξαρχής δηλώνει ότι θα μιλήσει για την περίοδο της κρίσης. Ήδη απ’ τις πρώτες σελίδες του comic γίνεται μια γρήγορη ανασκόπηση της πολιτικής σκηνής, η οποία ξεκινάει απ’ τις πρώτες μέρες της Μεταπολίτευσης με την πτώση της Χούντας, περνάει απ’ το «σωτήρα» Καραμανλή, την «αλλαγή» του Παπανδρέου, αλλά και τον «Γκαντέμη» που «θύμιζε πολύ τον Δρακουμέλ», για να φτάσει στο νέο αιώνα, όπου ενώ ο πρωταγωνιστής συνέτασσε το βιογραφικό του και έψαχνε την «μία και μοναδική» κοπέλα, παράλληλα τα μεγάλα όνειρα απ’ το Euro 2004 και τη Eurovision αρχίζουν να γκρεμίζονται με τα σκάνδαλα του Βατοπεδίου και τη μετέπειτα «καταιγίδα» του μνημονίου. Στο πέρασμα αυτών των χρόνων ο Αγησίλαος Λάμψας, ο Τετρακοσάρης, μάλλον απεικονίζει τον μέσο όρο των πολιτών της περιόδου: απόφοιτος οικονομικών σπουδών, οπαδός του Παναθηναϊκού και εναλλάξ ψηφοφόρος της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ο Λάμψας εργάζεται ως «στέλεχος» μιας μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας, αλλά ο μισθός του έχει κολλήσει στα 400 ευρώ, ενώ απ’ ότι φαίνεται ο μόνος τρόπος για να αυξήσει τα έσοδά του είναι να κάνει τα «στραβά μάτια» στους λογιστικούς ελέγχους πελατών της εταιρείας, ώστε να πάρει γερή ανταμοιβή.
Σε αυτή την κατάσταση και σε αυτά τα διλήμματα βασίζεται η ιστορία που γράφει ο Νικολαΐδης. Όπως λέει και ο ίδιος στο Editorial αφηγείται τα χρόνια της «μεγάλης χίμαιρας», στα οποία ο καθένας πρέπει να διαλέξει το δρόμο που θα ακολουθήσει: «το καλό και το κακό, το ηθικό και το ανήθικο, το νόμιμο και το παράνομο». Απέναντι σε αυτά τα διλήμματα ο Λάμψας προσπαθεί να μείνει ηθικά ακέραιος και γι’ αυτό βρίσκεται να είναι τετρακοσάρης, άνεργος και τελικά εργαζόμενος στο λογιστήριο ποδοσφαιρικής ομάδας με καλό μισθό, αλλά πάλι με τα ίδια ηθικά διλήμματα. Τελικά η ιστορία του Τετρακοσάρη είναι ένα δριμύ κατηγορώ στις πολιτικές που οδήγησαν στην κρίση, στην εκμετάλλευση και τη διαπλοκή των μεγάλων εταιρειών, στην ανεργία και στο ξέπλυμα που γίνεται πίσω απ’ το φαντασμαγορικό σκηνικό της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας.
Όμως ο Τετρακοσάρης εκτός από ένα ενδιαφέρον σενάριο ξεχωρίζει και για την πλούσια εικονογράφηση του Κώστα Φραγκιαδάκη. Σε ασπρόμαυρο σκίτσο ο Φραγκιαδάκης καταφέρνει μέσα απ’ την απλότητα να μας ξεναγεί στους δρόμους της Αθήνας της κρίσης, στα κλειστά γραφεία των μεγάλων εταιρειών, αλλά και στην προσωπική ζωή του Αγησίλαου Λάμψα. Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονίσουμε ότι ο «Τετρακοσάρης» παρά το έντονα πολιτικό σενάριο ξέρει ότι είναι comic και αυτό το δείχνει με τον πιο έξυπνο τρόπο, κάνοντας συνεχώς αναφορές στην pop κουλτούρα και στην ιστορία των comics. Έτσι λοιπόν με το πρώτο διάβασμα θα δούμε μέσα στην ιστορία να εμφανίζονται χαρακτηριστικές εικόνες από τους Watchmen, το Game of Thrones, το Mad Max, αλλά και τον Wolverine και τον Spock μαζί με πολλές ακόμα ανάλογες αναφορές, ενώ στο τέλος του comic θα βρούμε έναν αναλυτικό κατάλογο με όλα τα easter eggs που μπορεί να μας διέφυγαν.
Έτσι λοιπόν ο Τετρακοσάρης, ο οποίος εκδόθηκε απ’ τις εκδόσεις Comics & Crosswords Publications, πρόκειται για ένα comic που γράφεται στην περίοδο της κρίσης και θέλει να μιλήσει για αυτήν. Είτε κάποιος συμφωνεί, είτε διαφωνεί με τους πολιτικούς λόγους τους οποίους αναδεικνύει για το πώς δημιουργήθηκε η κρίση, σίγουρα θα αναγνωρίζει ότι οι Νικολαΐδης και Φραγκιαδάκης προσπάθησαν μέσα από τις δικές τους ιδέες να αφηγηθούν την ιστορία μιας ολόκληρης γενιάς. Αυτή η γενιά των τετρακοσάρηδων, η οποία δουλεύει με χαμηλούς μισθούς, άθλιες εργασιακές συνθήκες, αλλά και με μεγάλα διαστήματα ανεργίας ή μισοεργασίας είναι μια γενιά που πρέπει να αφηγηθούν τα comics τις ιστορίες της. Ελπίζουμε ότι τα comics της κρίσης από εδώ και πέρα δεν θα μείνουν απλά στην περιγραφή της κρίσης, αλλά θα γίνουν κομμάτι ενός νέου πολιτιστικού συνόλου που θα βάλει το λιθαράκι της ώστε η γενιά μας να ανατρέψει την κρίση και αυτούς που τη δημιούργησαν.
Tο κεντρικό ερώτημα της ιστορίας του «Τετρακοσάρη» είναι το εξής: Πώς φτάσαμε στην κρίση και τι κάνουμε τώρα;
Ο σεναριογράφος Νίκος Δημ. Νικολαϊδης εξαρχής δηλώνει ότι θα μιλήσει για την περίοδο της κρίσης. Ήδη απ’ τις πρώτες σελίδες του comic γίνεται μια γρήγορη ανασκόπηση της πολιτικής σκηνής, η οποία ξεκινάει απ’ τις πρώτες μέρες της Μεταπολίτευσης με την πτώση της Χούντας, περνάει απ’ το «σωτήρα» Καραμανλή, την «αλλαγή» του Παπανδρέου, αλλά και τον «Γκαντέμη» που «θύμιζε πολύ τον Δρακουμέλ», για να φτάσει στο νέο αιώνα, όπου ενώ ο πρωταγωνιστής συνέτασσε το βιογραφικό του και έψαχνε την «μία και μοναδική» κοπέλα, παράλληλα τα μεγάλα όνειρα απ’ το Euro 2004 και τη Eurovision αρχίζουν να γκρεμίζονται με τα σκάνδαλα του Βατοπεδίου και τη μετέπειτα «καταιγίδα» του μνημονίου.
Στο πέρασμα αυτών των χρόνων ο Αγησίλαος Λάμψας, ο Τετρακοσάρης, μάλλον απεικονίζει τον μέσο όρο των πολιτών της περιόδου: απόφοιτος οικονομικών σπουδών, οπαδός του Παναθηναϊκού και εναλλάξ ψηφοφόρος της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ο Λάμψας εργάζεται ως «στέλεχος» μιας μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας, αλλά ο μισθός του έχει κολλήσει στα 400 ευρώ, ενώ απ’ ότι φαίνεται ο μόνος τρόπος για να αυξήσει τα έσοδά του είναι να κάνει τα «στραβά μάτια» στους λογιστικούς ελέγχους πελατών της εταιρείας, ώστε να πάρει γερή ανταμοιβή.