Η εγγονή του Λάμπου, η Πινίτσα, έχει δύο μικρά παιδιά και μπροστά στον φόβο του αφανισμού, αποφασίζει να αφήσει το ολίγων μηνών αγοράκι της, στον Τούρκο υπηρέτη, τον Χασάν, με την ελπίδα ότι αργότερα θα επέστρεφε να το πάρει. Η οικογένεια μοιράζεται, άλλοι έρχονται στην Ελλάδα και άλλοι περνούν στην Γεωργία. Η μοιρασμένη οικογένεια Κυριακίδη περνά πολλές δοκιμασίες, εδώ κι εκεί. Στην Ελλάδα η κατάσταση μετά την Μικρασιατική καταστροφή είναι άθλια, αλλά και στην Ρωσία, τα δεινά που περνούν οι μειονότητες από το νέο καθεστώς, δεν είναι λίγα. Στην Ελλάδα έχει φτάσει η Πινίτσα με το δυόμιση χρονών κοριτσάκι της και η γιαγιά Θεοφρονία, ενώ στη Ρωσία, ο γιος της οικογένειας ο Ιεροκλής με την οικογένεια του. Ο πόνος για το μωρό που έμεινε πίσω, αγιάτρευτος, αξεπέραστος, αλλά έπρεπε να αγωνιστούν, να ζήσουν, με το όραμα πάντα να επιστρέψουν να το βρουν και να το πάρουν. Από τα χρώματα και τα αρώματα της Τραπεζούντας ως τους προσφυγικούς καταυλισμούς της Κατερίνης, της Νέας Σάντας, τις περιπέτειες στο Σοχούμι, την εξορία στον Καύκασο, την αναγκαστική μετανάστευση στο Μόναχο και το λυτρωτικό ταξίδι της επιστροφής. Η πορεία στο άγνωστο για την οικογένεια του μεγαλέμπορου σιτηρών Λάμπου Κυριακίδη, είναι μια ιστορία μέσα στην πραγματική ιστορία, που θα σας συναρπάσει.
Ο Θοδωρής Δεύτος γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1957. Σπούδασε Μαθηματικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και υπηρέτησε στη δημόσια εκπαίδευση από το 1986-2015. Εκλέγεται δημοτικός σύμβουλος στον δήμο Ιλίου από το 2006. Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Ένωσης Ηπειρωτών Ιλίου (2001-2011), Πρόεδρος του Αθλητικού Οργανισμού του δήμου Ιλίου την περίοδο 2008-2010 και Πρόεδρος του Δημοτικού Κέντρου Πολιτισμού και Άθλησης από το 2010-2014. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 2004.
To άφησα στις 50 σελίδες! Απογοητευτικό τελείως! Ασύνδετες και σπασμωδικές περιγραφές, απίθανες συμπτώσεις, πρόσωπα που παρεμβάλλονταν άνευ λόγου και αιτίας! Και αυτά στις πρώτες 50 σελίδες! Αντιθετα, το δεύτερο βιβλίο "Ειμαι Πολίτισσα τζάνουμ" μου άρεσε πολύ! Δεν πειράζει, θα δώσω και άλλες ευκαιρίες στο συγγραφέα!
Μεγάλη απογοήτευση το συγκεκριμένο βιβλίο. Η ιστορία του προβλέψιμη, βαρετή και θεωρώ όχι επαρκώς ανεπτυγμένη. Τα ιστορικά στοιχεία πολλά και δοσμένα με τρόπο που κουράζει - θύμιζε σε πολλά σημεία σχολικό βιβλίο ιστορίας. Τέλος , έχει πολλά λάθη τα οποία δεν δικαιολογούνται, ιδιαίτερα αν έχεις πληρώσει σχεδόν 18€.
Τραπεζούντα, ένας ηρωικός και μαρτυρικός τόπος που ακόμα καρτερά να υποδεχτεί τα παιδιά του που έφυγαν τόσο άδικα και βιαστικά εκείνα τα μαύρα χρόνια του πολέμου. Στη σημερινή εποχή, δύο μέλη μιας πάμπλουτης οικογένειας ψάχνουν τον χαμένο γιο που παρέδωσαν σε έμπιστα χέρια όταν εκπατρίστηκαν το 1918 ενώ ταυτόχρονα και μέσα από ευρηματικές ευκαιρίες αναδρομής στο παρελθόν περνάνε μπροστά από τα μάτια του αναγνώστη οι δύσκολες στιγμές του ελληνισμού τότε και οι περιπέτειες των απάτριδων πλέον προσφύγων. Τραπεζούντα, Κουταίς, Σοχούμ, Καρς, Βατούμ, Μόναχο… Κάθε τόπος και μια σταγόνα αίμα…
Η Πινίτσα και ο Τριαντάφυλλος, μέλη της κάποτε περίφημης και πλούσιας οικογένειας του εμπόρου Λάμπου Κυριακίδη, επιστρέφουν στην Τραπεζούντα χρόνια ολόκληρα μετά τον ξεριζωμό τους, έχοντας στόχο να δουν τι απέγινε ο γιος που είχε χαρίσει η Πινίτσα στον έμπιστο υπάλληλό τους, Χασάν, κατά τον χαλασμό που τους ξεπάστρεψε, μόνο και μόνο για να αντικρίσουν μια αλλαγμένη πόλη, μια πόλη ξένη, χωρίς αναμνήσεις, Ιστορία, ταυτότητα. Με χαρά διαπιστώνουν πως το σπίτι τους κατοικείται κι έμεινε σχεδόν ίδιο ενώ οι τωρινοί ιδιοκτήτες του τους καλωσορίζουν και τους φιλοξενούν, έκπληκτοι κι αυτοί από την αναπάντεχη επίσκεψη.
Αυτή είναι η αρχή του μυθιστορήματος που ξεδιπλώνει με άφθονες λεπτομέρειες τις δυσκολίες των ανθρώπων που παράτησαν το βιος τους και αναζήτησαν τη σωτηρία και μια νέα αρχή σε άλλο τόπο. Από την αρχή σχεδόν κατάλαβα τι απέγινε το χαμένο παιδί της Πινίτσας, δεν πρόλαβα όμως να δυσαρεστηθώ που ήταν τόσο φανερό γιατί ο συγγραφέας έδειξε πως δεν είχε αυτό στο μυαλό του ως κύριο θεματικό άξονα. Η λύση του μυστηρίου δίνεται μετά από κάποια κεφάλαια κι αφού στο μεταξύ έχουν αντιπαρατεθεί επιτυχώς το παρελθόν και το παρόν, μόνο και μόνο για να επικεντρωθούμε στο παρόν και στις ετοιμασίες ενός σημαντικού γάμου. Με αφορμή αυτό το περιστατικό ξεδιπλώνονται όλα τα πολιτιστικά και λαογραφικά έθιμα αυτών των ανθρώπων (τραγούδια, χοροί, έθιμα), κάτι που δείχνει το εύρος και το βάθος της μελέτης που υλοποίησε ο κύριος Δεύτος πριν προβεί στη συγγραφή του μυθιστορήματος.
Ο κύριος Δεύτος κάνει ένα συγκινητικό οδοιπορικό πότε στο σήμερα και πότε στο χτες, καταγράφοντας τις χαρούμενες κι ευτυχισμένες στιγμές μιας ελληνικής οικογένειας, την ανάπτυξη του πολιτισμού σε αντιδιαστολή με τις μαύρες μέρες των αμελέ ταμπουρού και της κατάληψης του Πόντου από τους Τούρκους όταν υποχώρησαν οι Ρώσοι στον πόλεμο και αποσύρθηκαν από πολλά εδάφη τους (το 1916 η Ρωσία μπήκε στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, το 1917 όμως η μπολσεβικική Ρωσία βγήκε, κάτι που εκμεταλλεύτηκε η Γερμανία, πείθοντάς την για ανακωχή, και σχεδόν αμέσως, χάρη στο εσωτερικό χάος που επικρατούσε, ξεκίνησαν έφοδο σε όλα τα μέτωπα κι η Ρωσία παραδόθηκε άνευ όρων το 1918).
Στενό το στενό περπάτησα μαζί με τους ήρωες σε μια πόλη ξακουστή και ένδοξη, λυπήθηκα με τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου και πόνεσα με την πλήρη αλλοτρίωση του χριστιανικού νεκροταφείου. Ίσως οι επιθετικοί προσδιορισμοί να φανούν αρκετά έντονοι και επιθετικοί ως προς τις χαμένες πατρίδες και η στάση του συγγραφέα να είναι υπέρ το δέον συναισθηματική απέναντι σε όσα βίωσε το ελληνικό στοιχείο τότε, παρ’ όλ’ αυτά η κεντρική ιδέα πως Έλληνες και Τούρκοι δεν έχουν τίποτα να μοιράσουν εμποτίζει τις σελίδες που γυρνούσα. Έτσι γέμιζα με νέες πληροφορίες για τις τύχες των μελών της οικογένειας, που το καθένα τράβηξε το δικό του δρόμο και χάθηκε με τους συγγενείς του και οι συγκινητικές στιγμές που ξεδιπλώνονταν ήταν τόσο όμορφες που αδιαφόρησα για τα τυπογραφικά λάθη του βιβλίου.
Αγαπημένη φιγούρα, η μητέρα όλων, η γιαγιά Θεοφρονία, που ζει τις τελευταίες της μέρες αλλά με μια συγκινητική τροπή των γεγονότων έκλεισε τα μάτια της όταν αντίκρισε ένα ανέλπιστο θαύμα. Ήταν μια αναμενόμενη εξέλιξη και ένα ταιριαστό τέλος, που μου έφερε δάκρυα στα μάτια και με γέμισε ικανοποίηση. Τα περιστατικά των παιδιών της οικογένειας ήταν πάρα πολλά και εμφανίζονταν σε τακτά χρονικά διαστήματα, με αφορμή μια τελετή, ένα όνομα, ένα έθιμο, μια ερώτηση. Δεν έχουμε δηλαδή τη στερεότυπη αφήγηση «ευμάρεια-καταστροφή-περιπέτειες», αντίθετα, με πολλή προσοχή ο συγγραφέας φωτίζει κάθε φορά και διαφορετικούς ανθρώπους, επικεντρώνοντας στην ιστορία που μας ενδιαφέρει και χωρίς περιττολογίες ή τυχόν εμμονή σε στιγμές και οικογενειακούς δεσμούς που ίσως δυσχέραιναν την κατανόηση.
Το μυθιστόρημα του κυρίου Δεύτου είναι μια κατάθεση ψυχής και ένα χρονικό για άλλον έναν τραγικό τόπο του μικρασιατικού ελληνισμού. Με ενδελεχή έρευνα γεγονότων και περιστατικών, με ζωντανούς διαλόγους, με συναισθηματική φόρτιση, το βιβλίο καταφέρνει να μεταδώσει στον αναγνώστη αγάπη κι ενδιαφέρον για τις χαμένες πατρίδες εκατομμύριων προσφύγων, να τον γεμίσει τρυφερότητα κι αισιοδοξία και να τον βοηθήσει να νιώσει σα να υλοποίησε ένα προσκύνημα στα άγια εκείνα χώματα.
Η πορεία στο άγνωστο για την οικογένεια του μεγαλέμπορου σιτηρών Λάμπου Κυριακίδη.Ενα τάμα,μία τελευταία επιθυμία και η λύτρωση της επιστροφής. Πόντος, Ελλάδα,Ρωσία, Γερμανία, αιματοβαμμένα ταξίδια,πονεμένα,γεμάτα κακουχίες,πείνα, αρρώστια!!!! Η γιαγιά Θεοφρονια,η Πινιτσα,η εγγονή,που άφησε πίσω το αγοράκι της για να σωθει,στα χέρια του Χασάν,εκείνου του Τούρκου που για χρόνια ήταν στη δούλεψή τους .Ενα ταξίδι κάνουμε μαζί τους με δάκρυα στα μάτια. Συναντάμε και μαθαίνουμε τις υπέροχες συνήθειες τους,τα ήθη κι έθιμα τους,τα τραγούδια τους,πάντα συντροφιά με μία κυρά που κλαίει,τη λύρα!!!!Κάθε σελίδα κι ένα βουβό κλάμα,μία σύνδεση του χτες και του αύριο! Η στιγμή της αληθείας, μοναδική,συγκινητική.Μια "χαμένη ψυχή"βρήκε τη ρίζα της! Ένα βιβλίο που πραγματεύεται τον αφανισμό και τον ξεριζωμό των Ποντίων από τη γη τους, από τα χώματα τους, από το σπίτι τους! Ένα βιβλίο με αποκαλύψεις, ταλαιπωρίες, αλλά και με διάχυτες τις μυρωδιές του Πόντου, ένα βιβλίο γεμάτο μνήμες ,με ανθρώπους που αναζητούν τη λύτρωση!!!!!!! Η ιστορία εκείνη που μας θυμίζει το χρέος μας!Να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε! Ένα βιβλίο για την Πατρίδα!
<< ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ :ΤΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ>> του Θοδωρή Δεύτου από τις εκδόσεις Ωκεανός.
Άλλο ένα πολύ κάλο βιβλίο από τον κ. Θεόδωρο Δεύτο κατά την ταπεινή μου άποψη. Μετά από το << Είμαι πολίτισσα , τζάνουμ >> που απήλαυσα μέχρι την τελευταία του σελίδα, δεν μπορούσα να μην διαβάσω και την Τραπεζούντα ειδικά όταν πληροφορήθηκα ότι πέρσι έπεσε και σαν θέμα στις πανελλήνιες εξετάσεις. Ήθελα να δω μόνη μου τι το ιδιαίτερο είχε αυτό το βιβλίο. Πάμε λοιπόν να σας τα πω όλα...
Πρόκειται για μια αληθινή ιστορία .Μια ιστορία μιας οικογένειας Ποντίων που όμως είναι ταυτόσημη με χιλιάδες ακόμα οικογένειες που ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους βίαια. Η οικογένεια του Λάμπρου Κυριακίδη λοιπόν, από τις πλέον εξέχουσες οικογένειες της Τραπεζούντας, αναγκάζεται να εγκαταλείψει την πατρίδα της και κυνηγημένη να κοιτάξει να σώσει το μόνο που τους απέμεινε. Τις καταστραμμένες ζωές τους . Ένα δύσκολο ταξίδι στο άγνωστο ξεκινά με τον ίδιο τον Λάμπρο Κυριακίδη να μένει πίσω και να αγνοείται η τύχη του. Στις σελίδες του βιβλίου ξεδιπλώνεται αριστουργηματικά όλη η ιστορία. Η πλοκή και η αφήγηση χωρίς να σε κουράζει και να σε μπερδεύει πουθενά μέσα από κινηματογραφ��κές εικόνες είναι σαν να σε παίρνει από το χέρι και σε οδηγεί ακριβώς εκεί. Στην καρδιά των γεγονότων!!! Ζεις, βλέπεις, αισθάνεσαι, συμπάσχεις , νιώθεις μέσα στην καρδιά σου τον πόνο , τόσων χιλιάδων ανθρώπων. Σφίγγεται η καρδιά σου μπροστά στην βια του ξεριζωμού των Ποντίων. Ανατριχιάζεις με την βαρβαρότητα, τόσοι αναίτιοι θάνατοι αθώων, βιασμοί, λεηλασίες, εξευτελισμοί, διωγμοί. Μια αληθινή σφαγή. Και δεν είναι που δεν έχουμε ξανακούσει για αυτά ξανά. Προς Θεού. Πολλά βιβλία αναφέρονται σε αυτό το θέμα. Αλλά είναι ο τρόπος που επιλέγει να στο παρουσιάσει ο κάθε συγγραφέας. Και εδώ ο κ. Δεύτος έχει κάνει μια υπεροχή δουλειά. Τα ιστορικά γεγονότα και οι αναφορές είναι διασταυρωμένα και δεμένα με την ιστορία της οικογένειας τόσο αρμονικά που τα αφομοιώνεις αμέσως χωρίς να σε κουράζουν. Ήθη και έθιμα των Ποντίων, συνήθειες, ντοπιολαλιές, ακόμα και παροιμίες, τραγούδια, νανουρίσματα είναι γραμμένα στην ποντιακή διάλεκτο. Αν λάβει κανείς υπόψη του λοιπόν ότι ο συγγραφέας δεν είναι Πόντιος, αυτό από μόνο του μαρτυράει την μεγάλη ερευνά και σωστή δουλειά που έχει κάνει. Οι χαρακτήρες του βιβλίου αληθινοί, αποτυπωμένοι με όλα τους τα χαρακτηριστικά άψογα, σαν να τους ήξερες από πάντα. Σαν να σου μιλούσαν για αυτούς, πάντα! Κεντρική ηρωίδα η γιαγιά Θεοφρονία , μια γυναίκα με αστείρευτη δύναμη . Αυτή είναι και ο σύνδεσμος μας με το παρελθόν, μέσα από την δική της αφήγηση θα ταξιδεύουμε πίσω στον χρόνο παραμένοντας όμως στο παρόν όπου και θα μας εξηγηθούν πολλά. Ποιος άραγε να είναι ο κρυφός καημός μιας γιαγιάς που ξεριζώθηκε από τον τόπο της , που τα μάτια της είδαν τόσα και τόσα, ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που τα θυμάται όλα αυτά, που κάνει υπομονή...; Τι περιμένει και τελικά θα τα καταφέρει να σβήσει τον καημό που τρώει τα σωθικά της ; Αυτό είναι και όλη η ουσία του βιβλίου. Όλη η γοητεία και η ομορφιά .Όλο το μυστήριο. Ένα βιβλίο που δεν υστερεί σε περιπέτεια, αγωνία, ανατροπές, πλούσια συναισθήματα, δράση και πλοκή όλα συνδυασμένα μεταξύ τους τόσο όμορφα και χωρίς υπερβολές ή να επισκιάζει το ένα την γοητεία του άλλου. Τα μηνύματα που πήρα μοναδικά. Ο καθένας από εμάς κουβαλάει έναν σταυρό, είναι δίπλα μας και δεν το γνωρίζουμε. Γιατί δεν μας νοιάζει. Γιατί αρκούμαστε να πιστεύουμε σε κάτι άλλο που μας βολεύει καλύτερα. Γιατί αυτό μας έμαθαν...Και οι αλήθειες είναι άλλες...και όλοι πρέπει αρχικά να επιθυμούμε να τις ανακαλύψουμε. Γιατί οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους και γιατί τα πιόνια άλλοι τα κινούν ...από πάντα !! Τώρα το για πάντα δεν το ξέρω , αλλά δείχνει τόσο σίγουρο , όσο σίγουρο είναι ότι όλα εμείς τα επιτρέπουμε, είτε πιστεύοντας τα, είτε αποσιωπώντας τα , είτε γιατί έτσι βολεύει καλύτερα... Διαβάστε το, και ίσως να δώσετε εσείς τις δίκες σας απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω!!
Με πολύ σεβασμό στον κόπο του συγγραφέα θα πω πως το βιβλίο αυτό δεν με ικανοποίησε όσο περίμενα. Προβλέψιμο, φλύαρο, και μονότονο. Οι ήρωες μιλούν όλοι την ίδια γλώσσα.. μορφωμένοι , αγράμματοι , χωρικοί, άνθρωποι της πόλης όλοι το ίδιο. Κανένα χρώμα, κανένας ιδιωματισμός της ντοπιολαλιάς. Αστοχίες πολλές όπως τα αδικαιολόγητα πάρα πολλά χρόνια της επιστροφής της μάνας και της ανεξήγητης τελικά απόκρυψης της ταυτότητας του γιού στην πρώτη τους συνάντηση. Εντόπισα πολλά τέτοια λάθη που με ενόχλησαν και με άφησαν με την εντύπωση της πρόχειρης συγγραφής. Της ευκολίας.. Κάποιος απ' τους ήρωες ενώ σχεδόν δεν ξέρει τουρκικά παρά ελάχιστα, παρακάτω τον ακούμε να διηγείται μέρος της ζωής του σε αυτή την γλώσσα. Πραγματικά προσπάθησα για να το τελειώσω.
Μια κλασική ιστορία, με αρκετά όμως προβλήματα. Το κυριότερο για μένα η έλλειψη επιμέλειας. Δε γίνεται να υπάρχουν ορθογραφικά, συντακτικά λάθη, λάθη σε σημεία στίξης, επαναλήψεις λέξεων και φράσεων κλπ. Αταίριαστες εντελώς εκφράσεις, γεγονότα που δε δικαιολογουνται και ερωτήματα που δεν απαντώνται στην πορεία της ιστορίας. Αν έχει ενδιαφέρον ή όχι, αν είναι κουραστικές οι λεπτομέρειες ίσως είναι υποκειμενικό, αλλά τα παραπάνω θα μπορούσαν να αποφευχθούν με μια δεύτερη επαγγελματική ματιά.
Απογοητευτικό από την πρώτη έως την τελευταία του σελίδα!! Τραπεζούντα λέει, το διαμάντι της Ανατολής λέει και μυρωδιά από Τραπεζούντα δεν πήραμε, κάτι διάσπαρτες αναφορές από εδώ κι από εκεί. Τη μυρωδιά εκείνων των δυσοίωνων χρόνων στην πόλη ούτε καν την οσφρανθήκαμε! Μόνο επιδερμικές αναφορές, λες και διαβάζαμε μάθημα ιστορίας! Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου- για να μην πω σχεδόν όλο- διέπεται από μια ατελείωτη μονότονη αφήγηση, μόνο τα πρόσωπα αλλάζουν, οδηγώντας τον αναγνώστη στα όρια νευρικής κρίσης!!! Γεγονότα, στιγμές, φράσεις επαναλαμβάνονται με εξαντλητικό ρυθμό, ενώ παράλληλα ο συγγραφέας προσπαθεί απεγνωσμένα, μα δίχως αποτέλεσμα να εκβιάσει το συναίσθημα! Ανούσιο, βαρετό, προβλεπόμενο σε όλες του τις φάσεις, με απογοήτευσε, καθώς είχα εντελώς διαφορετικές προσδοκίες από το βιβλίο αυτό.
1 αστεράκι κι αυτό με το ζόρι, γιατί ακόμα κι όταν ήμασταν στο σχολείο παίρναμε χαριστικά τη μονάδα, αν στο διαγώνισμα γράφαμε έστω το όνομά μας!!
Η Τραπεζούντα του θ.Δεύτου είναι ένα βιβλίο ,γεμάτο νοσταλγία για τις χαμένες πατρίδες του Πόντου .Γρήγορο στην πλοκή με έντονο το ιστορικό στοιχείο εντυπωσιάζει με τους ήρωες και τις ηρωίδες του ,χαρακτήρες δυναμικοί ,ξεδιπλώνουν την λαχτάρα να δουν την παλιά πατρίδα ,ακόμη μια φορά