Η παρούσα έκδοση της Λυγερής "αναπαράγει" τη δεύτερη -και τελευταία- αυτοτελή έκδοση του έργου, που πραγματοποιήθηκε το 1920, όσο δηλαδή ζούσε ακόμη ο Καρκαβίτσας. Η έκδοση αυτή αντιπροσωπεύει την οριστική βούληση του συγγραφέα της και ο Καρκαβίτσας την χαρακτηρίζει στον υπότιτλό της ως "επιδιορθωμένη". Ο σημερινός δηλαδή εκδότης του έργου θέλησε να εφαρμόσει και εδώ την ίδια εκδοτική αρχή που επέλεξε και για την έκδοση του Ζητιάνου του Καρκαβίτσα, αρχή που τηρείται, άλλωστε, και στη σειρά "Νεοελληνική Βιβλιοθήκη" των εκδόσεων του "Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη" της Ακαδημίας Αθηνών. Περισσότερες λεπτομέρειες για την παρούσα έκδοση θα βρει ο αναγνώστης στο "Σημείωμα" που προτάσσεται στους Πίνακες του Παραρτήματος του βιβλίου αυτού εδώ και -φυσικά- στους ίδιους τους Πίνακες, όπου καταγράφονται τουλάχιστον 788 μεταβολές - μαζί με τις προσθήκες που δεν καταγράφονται σ' αυτούς αλλά υποδηλώνονται στο κείμενο τοποθετούμενες τώρα μέσα σε οξυγώνιες αγκύλες. Οι μεταβολές αυτές, τις οποίες επέφερε ο Καρκαβίτσας στη δεύτερη έκδοση της Λυγερής (του 1920), αναφέρονται σε όλα τα επίπεδα της γραμματικής δομής της γλώσσας (πρωτίστως στο μορφολογικό-λεξιλογικό και στο σημασιολογικό, και δευτερευόντως στο φωνολογικό και συντακτικό επίπεδο). Οι Πίνακες των μεταβολών καταρτίστηκαν -σύμφωνα με το πνεύμα των διακρίσεων που πρυτάνευσε στην έκδοση του Ζητιάνου- από τους παλαιούς μου αριστούχους φοιτητές και τώρα μεταπτυχιακούς υποτρόφους Νίκο Κ. Πετρόπουλο και Δέσποινα Ι. Δούκα, τους οποίους ευχαριστώ θερμότατα και από αυτήν εδώ τη θέση· τη Δέσποινα Δούκα ευχαριστώ επίσης για την κριτική θεώρηση της χειρόγραφης μορφής του βιβλίου μου και για τη συνεργασία της στη σύνταξη του "Γενικού Ευρετηρίου", ενώ τον Νίκο Πετρόπουλο και για το προσχέδιο του Σημειώματος των σελ. 193-197 του βιβλίου. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)
Andreas Karkavitsas (Greek: Ανδρέας Καρκαβίτσας) was a Greek writer. He was born in the town of Lechaina in the modern Ilia Prefecture. He studied medicine and, as an army doctor, travelled across a great range of villages and settlements, from which he recorded traditions and legends. He died on October 22, 1922 of laryngeal cancer. Karkavitsas belongs to the literary movement of naturalism (exemplified by Émile Zola), depicts the everyday reality and life of people and society, as opposed to Romanticism and Surrealism. He was known as a talented folklorist, able to spin tales with common people's lives with strong psychological insights about them. In addition, he depicted the local customs, dialects and folktales of the settings in his stories. He was more successful as a short-story and novella writer.
Όλο το έργο στηρίζεται στην έντονη διαμάχη συναισθήματος και συμφέροντος,αναδεικνύοντας την αυτή αντιπαράθεση τους.Ο Καρκαβίτσας παρουσιάζει με δεξιότητα τη πραγματικότητα που προσαρμόζει τα όνειρα για τη ζωή το μέλλον και την επιλογή που επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων.
Αν σκεφτείς το επίπεδο κοινωνίας και τη χρονιά,όπου μια ηρωίδα που ζει στα 1890 θα ήταν σκάνδαλο να παρακούσει την οικογένεια της και να κάνει του κεφαλιού της.Θα λογοκρινόταν και ο Καρκαβίτσας.Άλλωστε ο σκοπός του δεν ήταν να δικαιώσει την αγάπη των δυο νέων αλλά να σατιρίσει τα ήθη της εποχής εκείνης.Επίσης δείχνει πως στο τέλος κάθε γυναίκα υποτάσσεται στη μοίρα της «τότε αυτό ήταν η πραγματικότης»,εξάλλου η πλήρης αφομοίωση της Λυγερής ήρθε μετά τη γέννηση του παιδιού,και όχι νωρίτερα.Τα δυο θέματα λοιπόν που τον απασχολούσαν στο έργο: η γυναικεία υποταγή στον άντρα-αφέντη,πατέρα,αδερφό και ο καινούριος κόσμος που ερχότανε που ήταν η αρχή του σημερινού δικούς μας.
Ο συγγραφέας σκιαγράφησε υπέροχα την εποχή του,αλλά το έργο αυτό (προσωπική μου άποψη) είναι ένα μικρό "αριστούργημα" με διαχρονική αξία,διότι περιγράφει με ανατριχιαστικό τρόπο τη μετάλλαξη της ελληνικής κοινωνίας στο εφιαλτικό σήμερα.
Έχοντας λοιπόν διαβάσει τη Λυγερή και το ένα παιδί μετράει τα άστρα του Λουντέμη μου ήρθε στο μυαλό η φράση του αξέχαστου αυτού μεγάλου ηθοποιού Αυλωνίτη,«ρε που πάμε» τόσο επίκαιρο όσο ποτέ.
Μια "ελληνική" κοινωνία ως Λυγερή,άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο,διακατεχόμενη-οι,από το «σύνδρομο της λυγερής» όχι απλά υποτάχτηκε στα θέλω και τα πρέπει των χειραγωγών της,αλλά ταυτίστηκε με το αποκρουστικό τους πρόσωπο,ένα σημερινό κατάντημα που δεν έγινε ερήμην μας.
Μια κλασική νουβέλα, ένα κλασικό θέμα. Αλλά πάνω από όλα, ένα ιστορικό τεκμήριο σχετικά με την ελληνική επαρχία των μέσων του 19ου αιώνα. Ίσως κάποιοι κουραστούν από την παράθεση λεπτομερειών έναντι της ροής της ιστορίας, ίσως κάποιοι ενθουσιαστούν. Προσωπικά απόλαυσα τις ατάκες και τα ξόρκια της γητεύτρας. Επίσης, μου άρεσε το τέλος... Αν δεν σας προβληματίζει η γλώσσα, μπορείτε να το διαβάσετε άμεσα, κυκλοφορεί ελεύθερο πνευματικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο.
Αν και μικρό το μυθιστόρημα, είναι αντιπροσωπευτικό της εποχής κατά την οποία γράφτηκε (τέλη 19ου αιώνα) και ως προς το ύφος αλλά και ως προς το περιεχόμενο. Μέσα από το κείμενο φαίνεται καθαρά ποια ήταν η θέση της γυναίκας στην κοινωνία και κατά πόσο ήταν εφικτό να επιλέξει πώς θα συνεχίσει τη ζωή της.
Ένα βιβλίο σαν παραμύθι, καλογραμμένο, ενδιαφέρον με δόσεις ρεαλισμού, απεικονιζοντας μια εποχή όπου η θέση της γυναίκας ήταν πολύ υποτιμημένη. Η γυναίκα έπραττε με βάση τις επιθυμίες των γονιών και του άντρα της, χωρίς να έχει λόγο στο παραμικρό. Εξαιρετική η γραφή του Ανδρέα Καρκαβίτσα και 3 ολολαμπρα αστεράκια από εμένα !
Κλασικό έργο μιας άλλης εποχής. Νομίζω γίνονται το έργο εχει δύο αναγνώσεις όσο το διαβάζεις...η σύγχρονη και η σύνδεση με το τραύμα και η καθεαυτού στενάχωρη και επίκαιρη.
Ένα ακόμα κλασικό υπέροχο έργο του κλασικού μεγάλου μας λογοτέχνη. Είναι συγκλονιστικός ο λογοτεχνικός και γλωσσολογικός πλούτος του Καρκαβίτσα πραγματικά. Και σε αυτό του το έργο, στην κυριολεξία κραυγάζει. Οι περιγραφές του, για παράδειγμα στα γαμπριάτικα ρούχα του ήρωά του, θα μπορούσαν άνετα να συγκριθούν με την Ομηρική περιγραφή των όπλων του Αχιλλέα, στην Ιλιάδα.