My favorite poem (मला आवडलेली कविता)

[Aniket]

Lets name a favorite poem through this discussion thread...Inviting all to participate

[Aniket]

रात्रीं झडलेल्या धारांची
ओल अजूनहि अंधारावर

निजेंत अजुनी खांब विजेचा
भुरकी गुंगी अन तारांवर

भित्र्या चिमणीपरी, ढगांच्या
वळचणींत मिणमिणे चांदणी
मळक्या कांचेवरी धुक्याच्या
वाऱ्याची उमटली पापणी

कौलावरुनी थेंब ओघळे
हळुच, सांचल्या पाण्यावरतीं;
थेंब ध्वनीचा हवेंत झुलतो
गिरकी घेऊन टांचेवरतीं

गहिऱ्या ओल्या कुंदपणांतच
गुरफटलेली अजुन स्तब्धता
कबूतराच्या पंखापरि अन
राखी…कबरी ही अंधुकता

अजून आहे रात्र थोडिशी,
असेल अधिकहि…कुणि सांगावें?
अर्धी जाग नि अर्धी निद्रा
इथेंच अल्गद असें तरावें!
__मंगेश पाडगांवकर

[Aniket]

कोऱ्या कोऱ्या कागदा वर
असलं जरी छापलं
ओठांवर आल्याखेरीज
गाणं नसतं आपलं

ती मनात झुरते आहे
तुम्ही पहात राहणार
कल्पनेच्या पावसात
नुसतं नहात राहणार
मला सांगा व्हायचं कसं?
मुक्कामाला जायचं कसं?
घट्ट जवळ घेतल्याशीवाय
माणुस नसतं आपलं
कोऱ्या कोऱ्या कागदा वर
असलं जरी छापलं
ओठांवर आल्याखेरीज
गाणं नसतं आपलं

शब्द शब्द रीते शब्द
त्यांचं काय करणार?
तळ फुटक्या माठामधे
पाणी कसं भरणार?
मला सांगा व्हायचं कसं?
मुक्कामाला जायचं कसं?
आपण ओठ लावल्याखेरीज
पाणी नसतं आपलं
कोऱ्या कोऱ्या कागदा वर
असलं जरी छापलं
ओठांवर आल्याखेरीज
गाणं नसतं आपलं

करुन करुन हीशेब धुर्त
खुप कहि मिळेल
पण फुल का फुलतं
हे कसं कळेल
मला सांगा व्हायचं कसं?
मुक्कामाला जायचं कसं?
फुलपाखरु बनल्याखेरीज
फुल नसतं आपलं
कोऱ्या कोऱ्या कागदा वर
असलं जरी छापलं
ओठांवर आल्याखेरीज
गाणं नसतं आपलं

मातीमधे बीजाला
एकचं अर्थ कळतो
कोंब फुटुन आल्यावर
हीरवा मोक्ष मीळतो
मला सांगा व्हायचं कसं?
मुक्कामाला जायचं कसं?
आतुन आतुन भीजल्याखेरीज
रुजणं नसतं आपलं
कोऱ्या कोऱ्या कागदा वर
असलं जरी छापलं
ओठांवर आल्याखेरीज
गाणं नसतं आपलं

__ मंगेश पाडगांवकर

[Aniket]

This one is special to me :

फडताळात एक गाठोडे आहे
त्याच्या तळाशी अगदी खाली
जिथे आहेत जुने कपडे
कुंच्या टोपडी शेले शाली
त्यातच आहे घडी करुन
जपून ठेवलेली एक पैठणी
नारळी पदर जरी चौकडी
रंग तिचा सुंदर धानी

माझी आजी लग्नामध्ये
हीच पैठणी नेसली होती
पडली होती सा-यांच्या पाया
हाच पदर धरून हाती
पैठणीच्या अवतीभवती
दरवळणारा सुष्म वास
ओळखीची… अनोळखीची…
जाणीव गुढ़ आहे त्यास

धूर कापूर उदबत्यांतून
जळत गेले किती श्रावण
पैठणीने जपले
एक तन… एक मन…
माखली बोटे
पैठणीला केव्हा पुसली
शेवंतीची चमेलीची
आरास पदराआडून हसली

वर्षामागुन वर्षे गेली
संसाराचा सराव झाला
नवा कोरा कडक पोत
एक मऊपणा ल्याला
पैठणीच्या घडीघडीतून
अवघे आयुष्य उलगडत गेले
सौभाग्य मरण आले
आजीचे माझ्या सोने झाले

कधीतरी ही पैठणी
मी धरते ऊरी कवळुन
मऊ रेशमी स्पर्शामध्ये
आजी भेटते मला जवळुन
मधली वर्षे गळुन पडतात
कालपटाचा जुळतो धागा
पैठणीच्या चौकड्यानो
आजीला माझ्या कुशल सांगा

_शांता शेळके

[Aniket]

साखरेचा खाऊ,
ताई रोज खाते
तरीच ती इतकी
गोड गोड गाते

आई मला रोज
घालते ना जेवू?
म्हणूनच तिचा मार
सुद्धा मऊ!

_शांता शेळके

[Aniket]

दाटून आलेल्या संध्याकाळी
अवचित ऊन पडतं
तसंच काहीसं पाऊल न वाजवता
आपल्या आयुष्यात प्रेम येतं

शोधून कधी सापडत नाही
मागुन कधी मिळत नाही
वादळ वेडं घुसतं तेव्हा
टाळू म्हणून टळत नाही

आकाश पाणी तारे वारे
सारे सारे ताजे होतात
वर्षाच्या विटलेल्या मनाला
आवेगांचे तुरे फुटतात

संभ्रम स्वप्न तळमळ सांत्वन
किती किती तऱ्हा असतात
साऱ्या सारख्याच जीवघेण्या
आणि खोल जिव्हारी ठसतात

प्रेमाच्या सफल-विफलतेला
खरंतर काही महत्त्व नसतं
इथल्या जय-पराजयात
एकच गहिरं सार्थक असतं

मात्र ते भोगण्यासाठी
एक उसळणारं मन लागतं
खुल्या सोनेरी ऊन्हासारखं
आयुष्यात प्रेम यावं लागतं

_ सुधीर मोघे

[Aniket]

देणा-याने देत जावे
घेणा-याने घेत जावे

हिरव्यापिवळ्या माळावरून
हिरवीपिवळी शाल घ्यावी,
सह्याद्रीच्या कड्याकडून
छातीसाठी ढाल घ्यावी

वेड्यापिशा ढगाकडून
वेडेपिसे आकार घ्यावे
रक्तामधल्या प्रश्नांसाठी
पृथ्वीकडून होकार घ्यावे

उसळलेल्या दर्याकडून
पिसाळलेली आयाळ घ्यावी
भरलेल्याश्या भीमेकडून
तुकोबाची माळ घ्यावी

देणा-याने देत जावे
घेणा-याने घेत जावे
घेता घेता एक दिवस
देणा-याचे हात घ्यावेत

_विंदा करंदीकर

[Aniket]

डोळ्यांतल्या डोहामध्ये
खोल खोल नको जाऊ,
मनांतल्या सावल्यांना
नको नको, सखे, पाहू

जाणीवेच्या गाभा-यात
जाऊ नको एकटीने,
गेलेल्यांना साधले का
व्यथेवीण मागे येणे?

व्यथेच्या या पेल्यांतून
सत्याचे जे घेती घोट,
पूस त्यांना कसा कांपे
पिता पिता धीट ओठ!

_विंदा करंदीकर

[Aniket]

वाकल्या दिशा फुलून स्‍निग्ध रंग सावळा,
या फुलांत या सुरांत चंद्र घालतो गळा

पावले अशी सलील नादती कुठून नाद,
मी क्षितिज वाहतो तरी जुळे न शब्द, गीत

दु:ख एक पांगळे जशी तरूंत सावली,
या उरांत पेटलीस, का उन्हास काहिली

असे कसे सुने सुने मला उदास वाटते,
जशी उडून पाखरे नभांत चालली कुठे
-Grace

[Aniket]

पाऊस कधीचा पडतो
झाडांची हलती पाने,
हलकेच जाग मज आली
दु:खाच्या मंद सुराने

डोळ्यांत उतरते पाणी
पाण्यावर डोळे फिरती,
रक्ताचा उडला पारा
या नितळ उतरणीवरती

पेटून कशी उजळेना
ही शुभ्र फुलांची ज्वाला,
तार्‍यांच्या प्रहरापाशी
पाऊस असा कोसळला

संदिग्ध घरांच्या ओळी
आकाश ढवळतो वारा,
माझ्याच किनार्‍यावरती
लाटांचा आज पहारा
_ ग्रेस

[Aniket]

असेच हे कसेबसे, कसेतरी जगायचे
कुठेतरी कधीतरी, असायचे.. नसायचे

असाच हा गिळायचा, गळ्यामधील हुंदका
कसेबसे तगायचे, धरून धीर पोरका

असाच हा श्वास तोकडा, पुन्हा पुन्हा धरायचा
असाच जन्म फाटका, पुन्हा पुन्हा शिवायचा

असेच पेटपेटुनी, पुन्हापुन्हा विझायचे
हव्याहव्या क्षणासही, नको नको म्हणायचे

असेच निर्मनुष्य मी, जिथेतिथे असायचे
मनात सूर्य वेचुनी, जनात मावळायचे

-Suresh bhat

[Aniket]

आईसारखे दैवत सार्‍या जगतावर नाही
म्हणून श्रीकाराच्या नंतर शिकणे अ, आ, ई
मुलांनो शिकणे अ, आ, ई

तीच वाढवी ती सांभाळी
ती करी सेवा तीन त्रिकाळी
देवानंतर नमवी मस्तक आईच्या पायी

कौसल्येविण राम न झाला
देवकीपोटी कृष्ण जन्मला
शिवरायाचे चरित्र घडवी माय जिजाबाई

नकोस विसरू ऋण आईचे
स्वरूप माउली पुण्याईचे
थोर पुरुष तू ठरून तियेचा होई उतराई

-ग. दि. माडगूळकर

[Aniket]

हुरुप

कुठून येतो हा हुरुप मला?
खाली घातलेली मान वर होते
हारलेले हात पुन्हा लागतात मुठी आवळू

खचली कंबर पुन्हा ताठ होते
पेलण्यास ओझे
पावले थकली चढू पाहतात
अडल्या वाटा
कुठून येतो हा हुरुप मला !

शिणलेला आणि वैतागला मी
गोळा करताना वाळली पाने
मातीमध्ये हात मळवीत होतो
आहे का ह्या सुप्त मातीमध्येच
असे सामर्थ्य
स्पर्शानेच जागणारे चैतन्य ?

_ अनिल

[Aniket]

गाठ

आज अचानक गाठ पडे
भलत्या वेळी भलत्या मेळी
असता मन भलतीचकडे

आज अचानक गाठ पडे

नयन वळविता सहज कुठे तरी
एकाएकी तूच पुढे
आज अचानक गाठ पडे

दचकुनि जागत जीव निजेतच
क्षणभर अंतरपट उघडे
आज अचानक गाठ पडे

नसता मनिमानसी अशी ही
अवचित दृष्टीस दृष्टी भिडे
आज अचानक गाठ पडे

गूढ खूण तव कळुन नाकळुन
भांबावुन मागे मुरडे
आज अचानक गाठ पडे

निसटुनी जाई संधीचा क्षण
सदा असा संकोच नडे
आज अचानक गाठ पडे!

__अनिल

[Aniket]

आणिबाणी

अशा काही रात्री गेल्या
ज्यात काळवंडलो असतो
अशा काही वेळा आल्या
होतो तसे उरलो नसतो

वादळ असे भरून आले
तारू भरकटणार होते
लाटा अशा घेरत होत्या
काही सावरणार नव्हते

हरपून जावे भलतीकडेच
इतके उरले नव्हते भान
करपून गेलो असतो इतके
पेटून आले होते रान

असे पडत होते डाव सारा
खेळ उधळून द्यावा
विरस असे झाले होते
जीव पुरा वीटून जावा

कसे निभावून गेलो
कळत नाही, कळले नव्हते
तसे काही जवळ नव्हते
नुसते हाती हात होते!

_अनिल

[Aniket]

तळ्या काठी

अशा एखाद्या तळ्याच्या काठी
बसून राहावे मला वाटते
जिथे शांतता स्वत:च निवारा
शोधीत थकून आली असते

जळाआतला हिरवा गाळ
निळ्याशी मिळून असतो काही
गळून पडत असताना पान
मुळी सळसळ करीत नाही

सावल्यांना भरवीत कापरे
जलवलये उठवून देत
उगीच उसळी मारून मासळी
मधूनच वर नसते येत

पंख वाळवीत बदकांचा थवा
वाळूत विसावा घेत असतो
दूर कोपर्‍यात एक बगळा
ध्यानभंग होऊ देत नसतो

हृदयावरची विचाराची धूळ
हळूहळू जिथे निवळत जाते
अशा एखाद्या तळ्याच्या काठी
बसून राहावे मला वाटते!

__अनिल

[Aniket]

लावण्य

असे काहीतरी आगळे लावण्य
केव्हा कधीकाळी दिसून जाते
वेगळ्या सौंदर्य-पर्युत्सुक
जीवा जन्मांतरीचे सांगत नाते

नसते निव्वळ गात्रांची चारुता
त्याहून अधिक असते काही
ठाव त्याचा कधी लागत नाही
आणि आठवण बुजत नाही

रुप रेखेत बांधलेले तरी
मोकळी खेळते त्यातून आभा
डोळ्याआडाच्या दीपज्योतीहून
निराळी भासते प्रकाशप्रभा

आधीच पाहिले पाहिले वाटते
पहिलेच होते दर्शन जरी
स्मरणाच्या सीमेपलिकडले
कुठले मीलन जाणवते तरी

पुन्हा तहानेले होतात प्राण
मन जिव्हाळा धाडून देते
जागच्या जागी राहून हृदय
प्रीतीचा वर्षाव करून घेते!

_अनिल

[Aniket]

कधी कुठे न भेटणार

कधी कुठे न भेटणार
कधी न काहि बोलणार

कधी कधी न अक्षरात
मन माझे ओवणार

निखळे कधी अश्रू एक
ज्यात तुझे बिंब दिसे
निखळे निःश्वास एक
ज्यात तुझी याद असे

पण तिथेच ते तिथेच
मिटुनि ओठ संपणार
व्रत कठोर हे असेच
हे असेच चालणार

_ इंदिरा संत

[Aniket]

लिहिताना

अडखळे लिहिताना
हात कधी अवचित

आणि निरखून डोळे
पहातात अक्षरात

कानावेलांटीचा डौल,
मोड तशी अक्षराची
कधी द्यावी, कधी नाही
रेघ अक्षरावरची

नकळत उमटली
कुणाची ही काय तऱ्हा
इवल्याशा रेषेमाजी
भावजीवनाचा झरा

नव्हेतच अक्षरे ही;
स्मृतीसुमनांचे झेले
एकाएका अक्षरात
भावगंध दरवळे

म्हणूनीच लिहिताना
अवचित थांबे हात;
धुके तसे आसवांचे
उभे राही लोचनांत

__इंदिरा संत

[Aniket]

कढ

कुणी निंदावे त्यालाही
करावा मी नमस्कार

कुणी धरावा दुरावा
त्याचा करावा सत्कार

काही वागावे कुणीही
मीच वागावे जपून
सांभाळण्यासाठी मने
माझे गिळावे मीपण

कित्येकांना दिला आहे
माझ्या ताटातील घास,
कितिकांच्या डोळ्यातील
पाणी माझ्या पदरास!

आज माझ्या आसवांना
एक साक्षी ते आभाळ
मनातील कढासाठी
एक अंधार प्रेमळ

__इंदिरा संत

[Aniket]

ओळखलत का सर् मला पावसात आला कोणी
कपडे होते कर्दमलेले केसावरति पाणी

क्षणभर बसला नंतर हसला बोलला वरती पाहुन
गंगामाई पाहुणि आलि गेली घरटयात राहुन

माहेरवाशिण पोरिसारखी चार भिंतित नाचली
मोकळ्या हाती जाईल कशी बायको माञ वाचली

भिंत खचली चूल वीझली होते नव्हते नेले
प्रसाद म्हणुन पापण्यांमधे पाणी माञ ठेवले

कारभारणीला घेऊण संगे सर आता लढतो आहे
पडकी भिंत बान्धतो आहे चिखल गाळ काढतो आहे

खिशाकडे हात जाताच हसत हसत उठला
पैसे नको सर जरा एकटेपणा वाटला

मोडून पडला संसार तरि मोडला नाहि कणा
पाठीवरती हात ठेउन नुसते लढ म्हणा.
_कुसुमाग्रज

[Aniket]

माझ्या मराठी मातीचा,
लावा ललाटास टिळा,
हिच्या संगाने जागल्या,
दरयाखोर्यांतील शिळा.

हिच्या कुशीत जन्मले,
काळे कणखर हात,
ज्यांच्या दुर्दम धीराने,
केली मृत्यूवरी मात.

नाही पसरला कर,
कधी मागायास दान,
स्वर्णसिंहासनापुढे,
कधी लवली ना मान.

हिच्या गगनात घुमे,
आद्य स्वातंत्र्याची द्वाही,
हिच्या पुत्रांच्या बाहूत,
आहे समतेची ग्वाही.

माझ्या मराठी मातीचा,
लावा ललाटास टिळा,
हिच्या संगे जागतील,
मायदेशातील शिळा.

_कुसुमाग्रज

[Aniket]

स्वातंत्र्यदेवीची विनवणी

पन्नशीची उमर गाठली अभिवादन मज करू नका ।
मीच विनविते हात जोडूनी वाट वाकडी धरू नका ॥

सूर्यकुलाचा दिव्य वारसा प्रिय पुत्रांनो तुम्हा मिळे ।
काळोखाचे करून पूजन घुबडांचे व्रत करू नका ॥

अज्ञानाच्या गळ्यात माळा अभिमानाच्या घालू नका ।
अंध प्रथांच्या कुजट कोठारी दिवाभीतासम दडू नका ॥

जुनाट पाने गळून पालवी नवी फुटे हे ध्यानी धरा ।
एकविसावे शतक समोरी सोळाव्यास्तव रडू नका ॥

वेतन खाऊन काम टाळणे हा देशाचा द्रोह असे ।
करतील दुसरे, बघतील तिसरे असे सांगुनी सुटू नका ॥

जनसेवेस्तव असे कचेरी ती डाकूंची नसे गुहा ।
मेजाखालून, मेजावरतून द्रव्य कुणाचे लुटू नका ॥

बोथट पुतळे पथापथावर ही थोरांची विटंबना ।
कणभर त्यांचा मार्ग अनुसरा, वांझ गोडवे गाऊ नका ॥

सत्ता तारक सुधा असे पण सुराही मादक सहज बने ।
करीन मंदिरी मी मदिरालय अशी प्रतिज्ञा घेऊ नका ॥

प्रकाश पेरा अपुल्या भवती दिवा दिव्याने पेटतसे ।
इथे भ्रष्टता, तिथे नष्टता, शंखच पोकळ फुंकू नका ॥

पाप कृपणता, पुण्य सदयता, संतवाक्य हे सदा स्मरा ।
भलेपणाचे कार्य उगवता कुठे तयावर भुंकू नका ॥

__ कुसुमाग्रज

[Aniket]

माझे जगणे होते गाणे

जाता जाता गाईन मी
गाता गाता जाईन मी
गेल्यावरही या गगनातील
गीतांमधुनी राहीन मी

माझे जगणे होते गाणे
कधी मनाचे कधी जनाचे
कधी घनाशय कधी निराशय
केवळ नाद तराणे

आलापींची संथ सुरावळ
वा रागांचा संकर गोंधळ
कधी आर्तता काळजातली
केव्हा फक्त बहाणे

राईमधले राजस कूजन
कधी स्मशानामाधले क्रंदन
अजणातेचे अरण्य केव्हा
केव्हा शब्द शहाणे

जमले अथवा जमले नाही
खेद खंत ना उरले काही
अदृष्यातील आदेशांचे
ओझे फक्त वाहणे

__कुसुमाग्रज

[Aniket]

आनंदी आनंद गडे, इकडे तिकडे चोहीकडे
वरती खाली मोद भरे, वायूसंगे मोद फिरे
नभांत भरला, दिशांत फिरला, जगात उरला
मोद विहरतो चोहीकडे, आनंदी आनंद गडे

सूर्यकिरण सोनेरी हे, कौमुदी ही हसते आहे
खुलली संध्या प्रेमाने, आनंदे गाते गाणे
मेघ रंगले, चित्त दंगले, गान स्फुरले
इकडे, तिकडे, चोहीकडे, आनंदी आनंद गडे

नीलनभी नक्षत्र कसे, डोकावुनि हे पाहतसे
कुणास बघते? मोदाला, मोद भेटला का त्याला?
तयामधे तो, सदैव वसतो, सुखे विहरतो
इकडे, तिकडे, चोहिकडे, आनंदी आनंद गडे

वाहती निर्झर मंदगती, डोलती लतिका वृक्षतती
पक्षी मनोहर कुजित रे, कोणाला गातात बरे
कमल विकसले, भ्रमर गुंगले, डोलत वदले
इकडे, तिकडे, चोहीकडे, आनंदी आनंद गडे

स्वार्थाच्या बाजारात, किती पामरे रडतात
त्यांना मोद कसा मिळतो, सोडुनि स्वार्था तो जातो
द्वेष संपला, मत्सर गेला, आता उरला
इकडे, तिकडे, चोहिकडे, आनंदी आनंद गडे

-Balkavi

[Aniket]

श्रावण मासी हर्ष मानसी हिरवळ दाटे चोहिकडे,
क्षंणात येते सर सर शिरवे क्षंणात फिरुनि ऊन पडे

वरति बघता इंद्र धनुचा गोफ दुहेरि विणलासे
मंगल तोरण काय बांधले नभोमंडपी कुणी भासे

झालासा सुर्यास्त वाटतो, सांज अहाहा तो उघडे
तरु शिखरावर उंच घरावर पिवळे पिवळे ऊन पडे

उठती वरती जलदांवरती अनंत संध्याराग पहा
सर्व नभावर होय रोखिले सुंदरतेचे रुप महा

बलाकमाला उडता भासे कल्पसुमांची माळिच ते
उतरुनि येती अवनीवरती ग्रहगोलचि की एकमते

फडफड करुनि भिजले अपुले पखं पाखरे सावरती
सुंदर हरिणी हिरव्या कुरणी निजबाळांसह बागडती

खिल्लारे ही चरती रानी गोपही गाणी गात फिरे
मंजूळ पावा गाई तयांचा श्रावण महिमा एकसुरे

सुवर्ण चंपक फुलला विपिनी रम्य केवडा दरवळला
पारिजातही बघता भामा रोष मनीचा मावळला

सुंदर परडी घेऊनि हाती पुरोपकंठी शु्द्धमती
सुंदर बाला या फुलमाला रम्य फुले पत्री खुडती

देव दर्शना निघती ललना हर्ष मावे ना हदयात
वदनी त्यांच्या वाचून घ्यावे श्रावण महिन्याचे गीत
_ [त्र्यंबक बापूजी ठोमरे] बालकवी

[Aniket]

मतलबी रे मानसा,
तुले फार हाव
तुझी हाकाकेल आशा
मानसा मानसा,
तुझी नियत बेकार
तुझ्याहून बरं गोठ्यांतलं जनावर
भरला डाडोर
भूलीसनी जातो सूद
खाईसनी चारा

गायम्हैस देते दूध
मतलबासाठी
मान मानूस डोलये
इमानाच्यासाठी
कुत्रा शेंपूट हालये
मानसा मानसा,
कधीं व्हशीन मानूस
लोभासाठी झाला मानसाचा रे कानूस !
__बहीणाबाई चौधरी

[Aniket]

जीवन त्यांना कळले हो

मीपण ज्यांचे पक्‍व फळापरी
सहजपणाने गळले हो
जीवन त्यांना कळले हो

जळापरी मन निर्मळ ज्यांचे,
गेले तेथे मिळले हो
चराचरांचे हो‍उनि जीवन
स्‍नेहासम पाजळले हो
जीवन त्यांना कळले हो

सिंधूसम हृदयांत जयांच्या
रस सगळे आकळले हो
आपत्काली अन्‌ दीनांवर
घन हो‍उनि जे वळले हो
जीवन त्यांना कळले हो

दूरित जयांच्या दर्शनमात्रे
मोहित हो‍ऊन जळले हो
पुण्य जयांच्या उजवाडाने
फुलले अन्‌ परिमळले हो
जीवन त्यांना कळले हो

आत्मदळाने नक्षत्रांचे वैभव
ज्यांनी तुळिले हो
सायासाविण ब्रह्म सनातन
उरींच ज्यां आढळले हो
जीवन त्यांना कळले हो

__ बा. भ. बोरकर

[Aniket]

माझे घर

तृप्त स्वतंत्र गोव्यात केव्हातरी केव्हातरी
फेसाळल्या लाटांपाशी सिंधुसरितेच्या तीरी।

बांधीन मी छोटेसेच लाल चिरेबंदी घर
गार विलायती वेल चढवीन भिंतीवर॥

मागे विहीर काठाची वर प्राजक्ताचे खोड
गर्द हिरवे न्हाणीशी नीरफणसाचे झाड।
केळबनाच्या कडेला स्वच्छ छोटासाच गोठा
त्यात सवत्स कपिला ओल्या चार्‍याचा नि साठा॥

फुलपाखरांच्यासाठी पुढे फुलझाडे चार।
आंबा एकादा कलमी यावी म्हणुनिया खार।
गारव्याच्यासाठी काही गार नाजूक पोफळी
नागमोडी त्यांच्यावर पानवेल मिरवेल॥

वर पश्चिमेला गच्ची अभ्यासिका पूर्वेकडे
शेजारच्या माडावर पाहीन मी सोनसडे।
कानी समुद्राची गाज पुढे ग्रंथ स्वर्णाक्षरी
पारव्यांची कुजबुज खिडकीच्या गजांवरी॥

असा पहाटेला घेत हुक्क्या चहाची लज्जत
लिहीन मी भावगीते तेथे घुमत घुमत।
आणि येता थोडा शीण बसुनिया गच्चीवर
रेखाटीन भोवतीचे चित्र एखादे सुंदर॥

जाळी फेकणारे कोळी, त्यांच्या मासळीच्या होड्या
खपणारे वावराडी, त्यांच्या विसाव्याच्या विड्या।
कधी काजळता क्रूस कधी उजळ घुमट
बांगड्यांशी खेळणारा कधी ओलेतीचा घट॥

आणि मग सेवीन मी जाईजुईचा गे भात
पोईतल्या मासळीचा स्वाद घेत साथ साथ।
वेताचिया खाटेवर थोडा बागेत दुपारी
झोपेन मी घोळवीत तुझी अमली सुपारी॥

आणि सूर्यास्तास माझा रंगी घेऊन शिकारा
तुझ्यासंगे जाईन मी इंद्रचंद्राच्या माहेरा।
कुणी भविष्याचा कवी आम्हा ऐकवील गाणी
ऐकेन ती समाधाने डोळा घेऊनीया पाणी॥

थंडीवार्‍यात पश्मिनी शाल स्कंधी घालशील
काठी उद्याचा तो कवी प्रेमे मला सांभाळील।
घरी येताच नातरे आनंदाने म्हणतील
सांगा गोष्ट किंवा म्हणा नवे गाणे॥

रचुनिया सांगेन मी त्यांना गाण्यातच कथा
जेणे जाणवेल त्यांना उद्या दुसर्‍याची व्यथा।
मग रेलून गच्चीत टक लावीन आकाशी
दाट काळोखातही मी चिंब भिजेन प्रकाशी॥

असे माझे गोड घर केव्हातरी केव्हातरी
अक्षरांच्या वाटेनेच उतरेल भुईवरी॥

__ बा. भ. बोरकर

[Aniket]

दु:ख ना आनंदही
अन अंत ना आरंभही,
नाव आहे चाललेली
कालही अन आजही

मी तसा प्रत्यक्ष नाही, ना विदेशी मी जसा,
मी नव्हे की बिंब माझें, मी न माझा आरसा

एकला मी नाहि जैसा, नाहि नाहि मी दुणा,
मी नव्हें स्वामीहि माझा, मी न माझा पाहुणा

प्रश्न की उद्गार नाही, अधिक नाही वा उणा,
जीवनाला ऐल नाही, पैल, तैसा मध्य ना

याद नाही, साद नाही, ना सखी वा सोबती,
नाद आहे या घड्याला अन घड्याच्या भोवती

सांध्यछाया आणि काया जोडुनी यांचा दुवा
नाव आहे चाललेली, दूरची हाले हवा

दु:ख ना आनंदही अन अंत ना आरंभही,
नाव आहे चाललेली कालही अन आजही

_आरती प्रभू

[Aniket]

कुणाच्या खांदयावर कुणाचे ओझे?
कशासाठी उतरावे तंबू ठोकून
कोण मेले कोणासाठी रक्त ओकून
जगतात येथे कुणी मनात कुजून
तरी कसे फुलतात गुलाब हे सारे

दीप सारे जाती येथे विरुन विझून
वृक्ष जाती अंधारात गोठून जळून
जीवनाशी घेती पैजा घोकून घोकून
म्हणती हे वेडे पीर तरी आम्ही राजे

अंत झाला अस्ताआधी जन्म एक व्याधी
वेदनांची गाणी म्हणजे पोकळ समाधी
देई कोण हाळी त्याचा पडे बळी आधी
हारापरी हौतात्म्य हे त्याच्यागळी साजे
_आरती प्रभू

[Aniket]

संपूर्ण मी तरू की
आहे नगण्य पर्ण
सांगेल राख माझी
गेल्यावरी जळून

खोटी खरी दुधाची होती कशी बिजे ती,
बरसून मेघ जाता येईल ‘ते’ रुजून.

रानी कुठून आलो? गाऊन काय गेलो?
वेळूत संध्यावेळी येईल ते कळून.

लागे मला कशाची केव्हा कशी तहान :
चर्चा कशास? नाव काठास की अजून.

कोणा फुले दिली मी, माळून कोण गेले?
शेल्यावरी कुणाच्या असतील स्पर्श ऊन?

का ते कशास सांगू मांडून मी दुकान?
शब्दास गंध सारे असतील की जडून.

काठास हा तरू अन विस्तीर्ण दूर पात्र
केव्हातरी पिकून गळणे नगण्य पर्ण.

_आरती प्रभू

[Aniket]

Hey thanks for this post. I almost forgotten these precious gems which I adore. there was a longing for poems and I just though I will recollect and re-read them. but today is the day . I am excited to see some other poems which I am unaware of.


Happy Diwali to All of you.

[Aniket]

Arey mi ek sangitli hoti kavita, tu chakk sangrahach taklas, my favourite is Paithani by Shanta Shelke. you already posted it

[Aniket]

Kusumagraj yanchi Kolambasache Garvgeet could be added to your collection

[Aniket]

array mi 3-4 kavitach post karnar hoto, pan mag, achanak changla mood lagla ani khup divasanchi majhi kavita vachnyachi , aani kahi nivadak kavitanche smaran karnyachi iccha aaj purna zhali. Mhatla, aaj post karu ithe, mhanje jenvha vatel tevha vachata yetil eka jaagi .

[Aniket]

Hmm good, nice choice

[Sanya]

ओळखलत का सर मला?’ – पावसात आला कोणी,
कपडे होते कर्दमलेले, केसांवरती पाणी.

क्षणभर बसला नंतर हसला बोलला वरती पाहून :
‘गंगामाई पाहुणी आली, गेली घरट्यात राहुन’.

माहेरवाशीण पोरीसारखी चार भिंतीत नाचली,
मोकळ्या हाती जाईल कशी, बायको मात्र वाचली.

भिंत खचली, चूल विझली, होते नव्हते नेले,
प्रसाद म्हणून पापण्यांवरती पाणी थोडे ठेवले.

कारभारणीला घेउन संगे सर आता लढतो आहे
पडकी भिंत बांधतो आहे, चिखलगाळ काढतो आहे,

खिशाकडे हात जाताच हसत हसत उठला
‘पैसे नकोत सर, जरा एकटेपणा वाटला.

मोडून पडला संसार तरी मोडला नाही कणा
पाठीवरती हात ठेउन, फक्‍त लढ म्हणा’!

-कुसुमाग्रज
visit for more marathi literature https://afalatun.in/

[Aniket]

@Sanya J, मस्त

[Tanvi]

Archies wrote: "This one is special to me : Wow!!! Read this after ages. I have studied this poem in my school days. This is making me nostalgic. Thanks for sharing.

फडताळात एक गाठोडे आहे
त्याच्या तळाशी अगदी खाली
जिथे आहेत जुने कपडे
कुंच्या टोपडी शेले शाली
त्यातच आहे घडी करुन
जपून ठेवलेली एक पैठणी
नारळी पदर जरी चौकडी
रंग तिचा सुंदर ..."

Archies wrote: "This one is special to me :

फडताळात एक गाठोडे आहे
त्याच्या तळाशी अगदी खाली
जिथे आहेत जुने कपडे
कुंच्या टोपडी शेले शाली
त्यातच आहे घडी करुन
जपून ठेवलेली एक पैठणी
नारळी पदर जरी चौकडी
रंग तिचा सुंदर ..."