Prachtige geschiedenis, maar te fragmentarisch verteld om echt helemaal mee te kunnen leven. Al kan dat ook een bewuste keuze zijn geweest om aan te gPrachtige geschiedenis, maar te fragmentarisch verteld om echt helemaal mee te kunnen leven. Al kan dat ook een bewuste keuze zijn geweest om aan te geven hoe eenzaam en onkenbaar de hoofdpersoon was....more
De Heerlijkheid van het Leven gaat over het laatste jaar van Franz Kafka, dat hij – tot aan zijn dood door tbc – doorbracht met zijn nieuwe geliefde, De Heerlijkheid van het Leven gaat over het laatste jaar van Franz Kafka, dat hij – tot aan zijn dood door tbc – doorbracht met zijn nieuwe geliefde, Dora Diamant. Elk lid van onze leesclub mag 3 boeken voordragen, waar we dan over stemmen om tot de leeslijst voor het hele jaar te komen. Ik stemde zeker op dit boek, het gegeven leek me prachtig. Er is over deze periode niet veel bekend: Dora nam na Kafka's dood hun brieven met zich mee, en die zijn later door de Gestapo in beslag genomen. Nu ik het boek uitheb, weet ik nog niet precies wat ik ervan vind. Erover schrijven is de manier om daarachter te komen. Als je als schrijver ervoor kiest om een bestaande geschiedenis in romanvorm te gieten, moet het resulterende verhaal ook werkelijk een roman waardig zijn. Ik geloof dat ik daar meteen mijn belangrijkste twijfel te pakken heb: zou dit een mooie roman zijn als ik niet wist dat hij over Kafka ging? Of blijft er dan slechts een en-toen-en-toen verslag over van iemands laatste levensjaar, met alle stadia van een fatale tuberculose nauwgezet opgetekend? Kumpfmüller hanteert een zo koud mogelijke stijl, om toch vooral niet zoetig-romantisch te worden. Ook gebruikt hij nauwelijks directe rede – het boek is zonder aanhalingstekens – waardoor je het gevoel krijgt naar de flikkerende beelden van een stomme film te kijken. Dat werkt erg goed in het middendeel van het boek, wanneer Franz en Dora in Berlijn verblijven, en we – als in oude filmjournaals – getuige zijn van de crisis en het toenemende antisemitisme. Voor het begindeel (als Franz aan zee verblijft, waar hij Dora leert kennen die als kokkin in een vakantiekamp voor joodse kinderen werkt) en het laatste deel (Franz in verschillende sanatoria) werkt het minder goed. Dan willen we dichter op de huid van de personages zitten. Dat is denk ik mijn tweede twijfelpunt (dat ik zo twijfel komt doordat je alleen maar jubelende recensies leest, behalve dan deze ene in Trouw): had de schrijver niet veel dieper moeten gaan om ons deelgenoot te maken van de liefde tussen deze twee zo verschillende mensen, waarvan de ene stervende is? Is de alomgeprezen onderkoeldheid eigenlijk een brevet van onvermogen? De hoofdstukken van de roman zijn ingedeeld naar vertelperspectief: om en om ligt dat bij Franz ("de doctor") en bij Dora. Qua stijl en gevoel verschillen deze hoofdstukken echter niet van elkaar. Het is toch steeds Kumpfmüller die met de woorden aan het beeldhouwen is. Toch schrijft Kumpfmüller wel prachtig. Ik heb af en toe een zin onderstreept omdat hij me zo trof. "De eerste dagen, als de vragen geen vragen zijn." "Ze laat hem bij elke gelegenheid weten dat ze zichzelf pas kent sinds ze bij hem is." "Het grootst, vindt ze, is het geluk als het heel klein is." "Moet je over de wereld schrijven of hem veranderen?" "Dora, die op de bank zit en hem laat zijn wie hij is." Als hij al naar het sanatorium vertrokken is, en Dora alleen in Berlijn, sleept zij zich van brief naar brief. Ze leest zo'n brief eerst heel snel door, en pas later zorgvuldig, waardoor ze "uiteindelijk twee brieven heeft, een eerste die als muziek is, en een tweede die uit woorden bestaat." En als hij op sterven ligt: "Uur na uur zit ze daar, als verstard, als in het binnenste van de tijd, die puur en leeg is." Net zo puur en leeg als deze roman. Prachtig, en toch uiteindelijk een leeg harnas.
Deze is zo ontzettend ouderwets dat je er zin van zou krijgen hem opnieuw te schrijven. Kijken of er dan nog een verhaal is. Veel was mooi in die goedDeze is zo ontzettend ouderwets dat je er zin van zou krijgen hem opnieuw te schrijven. Kijken of er dan nog een verhaal is. Veel was mooi in die goede oude tijd, maar veel is ook verbeterd, vooral voor ons vrouwen....more
Deze is vooral boeiend vanuit antropologisch gezichtspunt: wat kostten dingen, hoe was de persoonlijke hygiëne (een week doen met een directoiretje enDeze is vooral boeiend vanuit antropologisch gezichtspunt: wat kostten dingen, hoe was de persoonlijke hygiëne (een week doen met een directoiretje en een kamizooltje), hoe waren de sociale omstandigheden (crisis)....more
Deze is vooral zo leuk omdat je weet wat er alter allemaal nog gaat gebeuren met kleine Daantje. Maar ook wel tenenkrommend hoor, hoe Hanna zich moet Deze is vooral zo leuk omdat je weet wat er alter allemaal nog gaat gebeuren met kleine Daantje. Maar ook wel tenenkrommend hoor, hoe Hanna zich moet onderwerpen aan Bob, want dat moeten vrouwen nu eenmaal terwille van de lieve vrede. Koude oorlog, noem ik die altijd....more
Op gezette tijden heb ik het weer even nodig om in Sanne van Havelte's universum te duiken. De families ter Hegge, van Eek en Huizinga en hun liefdes-Op gezette tijden heb ik het weer even nodig om in Sanne van Havelte's universum te duiken. De families ter Hegge, van Eek en Huizinga en hun liefdes- en andere perikelen. Ik kan ze wel dromen, en ik geniet er elke keer weer van. De eerste paar delen zijn niet de sterkste, zelf vind ik In de Storm en Toen kwam Tjeerd de mooiste....more
Dit is zo'n boek dat "leest als een trein." Het is prachtig geschreven, en de hoofdpersoon gaat je echt aan het hart. Het is mooi hoe het taalgebruik Dit is zo'n boek dat "leest als een trein." Het is prachtig geschreven, en de hoofdpersoon gaat je echt aan het hart. Het is mooi hoe het taalgebruik van de ik-persoon langzamerhand verandert als hij verandert van straatvechter in beroeps-kickbokser in schrijver. Ik hoef niet te weten (wist ik ook niet tot ik recensies opzocht) dat het allemaal autobiografisch is, het moet op papier overtuigend zijn en dat is het. Een bijzondere stem uit een voor mij onbekend milieu.
Ik ben een fan van Marc-Marie, heus waar. Maar zijn kracht ligt niet in het schrijven. Niemendalletje, leuk voor tussendoor, zoals je even een tijdschIk ben een fan van Marc-Marie, heus waar. Maar zijn kracht ligt niet in het schrijven. Niemendalletje, leuk voor tussendoor, zoals je even een tijdschrift doorbladert....more
Best leuk chicklitje hoor, daar niet van. Leuk gegeven ook. Maar als je om en om een hoofdstuk van het mannetje en het vrouwtje doet moeten ze wel versBest leuk chicklitje hoor, daar niet van. Leuk gegeven ook. Maar als je om en om een hoofdstuk van het mannetje en het vrouwtje doet moeten ze wel verschillend praten. En denken. En waarnemen. Terwijl zij volkomen uitwisselbaar waren. Spoiler alert: ze krijgen elkaar. Zo. Dat scheelt weer....more
If all else fails, pak ik zo'n oud meisjesboek van de plank. Even wegvluchten. Niet de beste Cissy van Marxveldt (dat blijft De Enige Weg) maar toch hIf all else fails, pak ik zo'n oud meisjesboek van de plank. Even wegvluchten. Niet de beste Cissy van Marxveldt (dat blijft De Enige Weg) maar toch heerlijk....more
Terwijl ik aan het lezen was, dacht ik steeds: dit wordt voor mij het boek van 2015. Tot nu toe was dat steeds Station Eleven geweest, het enige dat iTerwijl ik aan het lezen was, dacht ik steeds: dit wordt voor mij het boek van 2015. Tot nu toe was dat steeds Station Eleven geweest, het enige dat ik dit jaar vijf sterren heb gegeven. The Winter Vault is ongelooflijk mooi geschreven. En het gaat voor een deel over de verplaatsing van de tempel in Abu Simbel. Daardoor sluit het aan bij twee onlangs gelezen boeken: A Thousand Miles up the Nile en Ingenieurs van de Ziel. Op school leerden wij dat de Assoean Dam een zegen voor de mensheid was. Water in de woestijn, een triomf van mens over natuur. Wij leerden niets over de duizenden jaren oude beschaving en leefwijze van de Nubiërs, die van hun levensader werden losgetrokken en gedumpt werden in naamloze woestijnbarakkendorpjes. Het boek gaat ook over de Dam in de St Lawrence in Canada, waar ook dorpen en kerkhoven onder water verdwenen. En het gaat over Warschau, dat na de complete oorlogsverwoesting geheel in oude stijl werd opgebouwd, een stuk geschiedenis waar ik ook niets van wist. Een wintergewelf is een Canadese uitvinding: een soort baarhuisje waar doden werden opgeslagen als de grond te diep bevroren was om ze te begraven. De moeder van de hoofdpersoon lag daar na haar overlijden, en haar vader las er gedichten voor. Het boek gaat over Jean, een botanica, en Avery, een waterbouwkundig ingenieur die later architectuur gaat studeren. En over de Poolse Lucjan, die aan Jean de geschiedenis van Warschau vertelt. En eigenlijk gaat het over hoe een man en een vrouw een tragedie kunnen overwinnen. Hoe (of óf) zij tenslotte in staat zijn hun doden te begraven. Ik ervaar maar zelden dat een gebeurtenis in een boek me zo aangrijpt. Al lezend voelde ik me zo verrijkt en opgetild door de schitterende beelden, de mooie woorden. Ik dacht aan de bewering van Renate Dorrestein "Als jij op het niveau van zinnen en metaforen gaat denken van ‘poeh, wat prachtig’, dan ben je wakker geschrokken. Dan zit je niet meer in de huid van mijn personages, en dat gaat ten koste van het verhaal." En hoe dat niet meer geldt als een boek zó prachtig geschreven is. Dan gaat het over meer dan het verhaal, dan gaat het ook over de taal zelf. Voorin het boek staat als motto: With the first grave – the first time a name was sown in the earth – the invention of memory. No word forgets this origin. Als ik zo'n boek uitheb, wil ik het nog niet loslaten. Dan googel ik wat recensies in de hoop mijn bewondering verwoord te zien. De recensies waren helemaal niet zo lovend. Mensen houden niet van mooischrijverij. Ik houd ook niet van mooischrijverij, literatureluur, als de inhoud die taal niet verdient. Maar als de inhoud over zulke grote thema's gaat, dan past de gebeeldhouwde taal. Dus daar was ik het niet mee eens. Toen las ik iets (kan het nu niet meer terugvinden) waarvan ik dacht: ja. Die heeft gelijk. We maken de reis met Jean. Maar we missen de ontwikkeling van Avery. Terwijl ook hij – na tot het inzicht te zijn gekomen dat Abu Simbel geen zegen voor de mensheid was – een enorme ontwikkeling doormaakt. En zo'n prachtig, waardig mens is. Ik wou dat Goodreads ook halve sterren mogelijk maakte. Vierenhalve ster voor dit schitterende boek. ...more
Ik ben fan van Anne Tyler maar vond dit niet een van haar beste boeken. Erg veel samenvatting, veel losse eindjes, geen enkel personage om je echt meeIk ben fan van Anne Tyler maar vond dit niet een van haar beste boeken. Erg veel samenvatting, veel losse eindjes, geen enkel personage om je echt mee te identificeren....more
Dit was een fascinerend boek. Het eerste dat ik van Westerman gelezen heb, vanwege de leesclub. Ik heb nu eenmaal vaak grote moeite met non-fictie. MaDit was een fascinerend boek. Het eerste dat ik van Westerman gelezen heb, vanwege de leesclub. Ik heb nu eenmaal vaak grote moeite met non-fictie. Maar niet als het als reisboek vermomd is, als zoektocht, als de schrijver duidelijk laat uitkomen waar zijn eigen fascinatie vandaan komt, als hij de lezer aanwezig laat zijn bij de interviews zodat de informanten haast boekpersonages worden. De ingenieurs van de ziel waren de schrijvers die van Stalin met hun grootse en meeslepende romans over de technische hoogstanden van de SovjetUnie de mensen moesten verbouwen, zoals de fysici het land moesten verbouwen (door de loop van de rivieren om te keren). De productie van zielen is belangrijker dan de productie van tanks. "De ingenieurs van de ziel gaven de nieuwe orde vorm door de wereld opnieuw te benoemen. Gewoon van voren af aan, zoals Adam in het paradijs." De nieuwe romans moeten aansluiten bij het volk, het proletariaat komt immers het monopolie van de smaak toe. Zo'n zinnetje dat treft: gaan wij nu die kant ook niet uit? Met Halbe Zijlstra die meent dat wat het gros mooi vindt, maatgevend is voor waar het geld aan besteed moet worden? Weg met de elite? Koran, bijbel en Dostojevski worden verboden – is de glorixpipo ook geen voorstander? Tijdens zijn studie in Wageningen hoort Westerman van een docent de stelling dat irrigatie tot tirannie leidt. "Hoe kolossaler de waterwerken die een staatsmacht ter hand neemt, des te despotischer haar heersers." Geen twijfel mogelijk als het over Rusland gaat, of over Egypte (het waren Russen bij de Assoeandam, hebben zij ook die farao's opgehesen?) – maar denk eens aan de Hooverdam? De Deltawerken? Gaat de stelling alleen op voor oosterse despoten? Weer een voorbeeld van iets dat tot nadenken stemt. En meteen ook de rode (blauwe) draad in het boek: de reis die Westerman onderneemt om met eigen ogen te zien wat er is geworden van de Baai van Kara Bogaz. Uit mezelf was ik dit boek nooit gaan lezen – had er nooit van gehoord – maar nu heb ik het gevoel dat ik zoveel meer weet van zoveel meer! Mijn kennis van de Russische literatuur reikte niet verder dan Anna Karenina, Dokter Zhivago, en een dame met een hondje en een monoloog van een grootinquisiteur. Nu heb ik het gevoel dat ik met Westerman door land en tijd gereisd ben. Blijkt ook uit hoe goed hij schrijft: zintuiglijk, en van zo dichtbij mogelijk. En springerig, zodat je geen tijd krijgt om weg te suffen. ...more
Heerlijk smulboek over een Romeinse opgraving in Schotland, een helderziend jongetje een een spookromein, en Liefde. What's not to like?Heerlijk smulboek over een Romeinse opgraving in Schotland, een helderziend jongetje een een spookromein, en Liefde. What's not to like?...more
Een beeldschoon en doorwrocht boek, zeer inspirerend voor schrijvers! Een uitgebreide bespreking staat hier.Een beeldschoon en doorwrocht boek, zeer inspirerend voor schrijvers! Een uitgebreide bespreking staat hier....more
Ik werd op het spoor van dit boek gezet door het prachtige blog Myth & Moor. Het gaat over hoe het is om langdurig ziek te zijn. Het is een derdehandIk werd op het spoor van dit boek gezet door het prachtige blog Myth & Moor. Het gaat over hoe het is om langdurig ziek te zijn. Het is een derdehands exemplaar, er staan strepen in in rood en geel. En nu de mijne erbij, in potlood. Het is een boek dat - zonder het door mij zo gehate pad op te gaan van Positief Denken en wie kanker krijgt heeft negatief gedacht – verbanden legt tussen geestelijke gesteldheid en ziekte. Kat Duff vergelijkt de ziekte met de ontvoering van Persephone naar de onderwereld. Een zinvolle reis. Niet vrijwillig, niet zelfgekozen, maar wel betekenisvol. Ziekte is niet zozeer het ontsnappen aan de waarheid, maar een poging om de hele waarheid te belichamen. Het lichaam is niet kapot, als een oude auto, maar het is aan het herinneren, als een moeder. "Your body is the place your memory calls home." Het staat stikvol mooie, wijze beschouwingen over de diepere zin van ziekzijn. Hoe zieken ook dingen dragen om iets in evenwicht te brengen wat uit balans is in de wereld. "We feed the goddesses of the deep, who need us as much as we need them." Het is een Heldinne's Reisboek. ...more
Wat een verrukkelijk boekje. Allemaal miniatuurtjes, bijna een beetje Carmiggelt-achtig, over de jeugd en jonge jaren van Annie M.G. Prachtig om wat mWat een verrukkelijk boekje. Allemaal miniatuurtjes, bijna een beetje Carmiggelt-achtig, over de jeugd en jonge jaren van Annie M.G. Prachtig om wat meer aan de weet te komen over waar zij en haar werk hun oorsprong vinden....more
Wát een boek! Het leest alsof je kijkt naar zo'n Italiaanse film uit de jaren '50, al dat gekrakeel, die uitzichtloosheid, en toch die wonderlijke schWát een boek! Het leest alsof je kijkt naar zo'n Italiaanse film uit de jaren '50, al dat gekrakeel, die uitzichtloosheid, en toch die wonderlijke schoonheid, het is prachtig....more
Ik ben een groot fan van Louise Penny, maar deze vond ik net iets minder. Zo'n plot waarin het voortbestaan van de hele wereld op het spel staat vind Ik ben een groot fan van Louise Penny, maar deze vond ik net iets minder. Zo'n plot waarin het voortbestaan van de hele wereld op het spel staat vind ik wat te ver gezocht voor het landelijke Three Pines. Desondanks blijven de personages me erg dierbaar, en is het een serie die je beslist (en op volgorde) moet lezen....more
Een inspirerend boek over lezen, boeken, literatuur, schrijven - echt een schatkamer. Helaas is de vertaling erg slecht. Lees de complete recensie hier.Een inspirerend boek over lezen, boeken, literatuur, schrijven - echt een schatkamer. Helaas is de vertaling erg slecht. Lees de complete recensie hier....more
Ik had het 3 1/2 ster willen geven. En misschien ook wel twee of vijf. Sommige verhalen zijn geweldig, andere lieten mij niet toe. Wat gewoon aan mij lIk had het 3 1/2 ster willen geven. En misschien ook wel twee of vijf. Sommige verhalen zijn geweldig, andere lieten mij niet toe. Wat gewoon aan mij ligt, waarschijnlijk. Soms zijn korte verhalen te moeilijk, soms wou je dat je ook zo kon schrijven. Drie sterren en geen vier, vanwege die worsteling. Die ik op een ander moment misschien met opgestroopte mouwen was aangegaan....more
Hoera! Eindelijk een boek van een Franse schrijver waar ik helemaal verrukt van ben. Een van de spannendste boeken die ik de afgelopen jaren heb gelezHoera! Eindelijk een boek van een Franse schrijver waar ik helemaal verrukt van ben. Een van de spannendste boeken die ik de afgelopen jaren heb gelezen, dat je echt dóór wilt, dat je móet weten hoe het afloopt, waarbij het je dan ook nog echt kan schelen dat de goeden het van de kwaden winnen. Eigenlijk een ouderwetse avonturenroman, hij ademt ook een Drie Musketiers-achtige sfeer. Dat komt deels doordat de tijd waarin het speelt (WO I en de jaren daarna) zo goed is getroffen, en deels door de auctoriale verteller die de lezer regelmatig direct toespreekt, zo van "Kijk nu eens naar haar mond en stel je een ogenblik voor dat je onze Albert bent." De schurk in het verhaal is de poepsjieke verarmde edelman Pradelle, die om nog wat roem en medailles te scoren een laatste veldslag forceert waarbij hij zonder scrupules twee van zijn eigen soldaten in de rug schiet. Als andere manschappen dat in de gaten krijgen, laat hij rustig een granaat bij ze ontploffen. De ene overleeft het ternauwernood, de ander komt uit de oorlog met maar een half gezicht. De rest is een gapende, stinkende wond. Ze zijn vanaf dat moment aan elkaar geklonken, die twee. En ze willen wraak. Uiterst vakkundig stapelt de schrijver intrige op intrige, laat hij ons als in een spannende film beide partijen naar elkaar toe bewegen door Parijs, en alles culmineert op de 14e juli 1920, de eerste grootse herdenking van de oorlog. "Wat zich vanaf 13 juli afspeelde, kon in het leerplan van opleidingen voor vuurwerkmakers of personeel op mijnenvegers worden opgenomen als een voorbeeld bij uitstek van een explosieve situatie met trapsgewijze ontsteking."
Loading...
