"Пътешественикът" Ян Якоб Слауерхоф комбинира няколко любими за мен жанра - исторически роман, малко пътепис и приключение, но въпреки това не ми хареса, колкото очаквах. Началото е много обещаващо, чужденец без минало, ирландецът Камерън се приближава с кораб до беговете на Китай, за да слезе в Тайхай (днешен Шанхай) с копнеж да се откъсне от морето и да навлезе във вътрешността на страната. Това е един много затворен и екзотичен Китай, от началото на ХХ в., в който традициите все още са здраво застъпени в ежедневието и който упорито се бори да отблъсне нарастващото западно влияние. Все още само някои пристанище са достъпни за чужденци, а вътрешността е затворена и враждебна. Но желанието на чужденецът Камерън да стигне до вътрешността среща подходяща възможност в лицето на безскрупулен търговец, който има собствени интереси и събирам една доста разнородна компания в пътуване по река Яндзъ към Чунцин: един руснак, избягал от революцията, френски офицер, пристрастен към опиума, красива китайка и Предпоследния, някога живял в Чунцин, прогонен и копнеещ да се завърне. Героите обаче не са добре развити, научаваме твърде малко за тях, а всеки от тях е интересен и има потенциал да обогати сюжета със своето минало и причините да станат част от това пътуване. Отделно темата за опиума също не е добре развита, той обсебва и изсмуква живота, прави човекът роб на зависимостта, но това е някак повърхностно описано. Историята съвсем бегло се опира на миналото на героите и на миналото на града, времена на варвари, търговци и християни, опитващи се да наложат своето влияние, но изтикани, унищожени, забравени. В този затворен свят стожери на миналото са предците, а поглед към бъдещето са следващите поколения, но този свят е суров и жесток, населението е бедно, цари глад, децата не могат да бъдат изхранвани и са пращани да работят или продавани. Стилът е малко тромав и архаичен, но като се има предвид, че книгата е писана 1934 г (авторът живее кратко 1898 - 1936 и е съвременник на събитията), това е нормално. Това, което ме разочарова е липсата на фокус в главния герой, неговият път е едно безкрайно и хаотично търсене, но той всъщност не стига до самопознание, целта му се оказва илюзия без съдържание, той докрай остава някак безплътен и нереален, като призрак обречен да броди безкрай. Не съжалявам за прочита, като описания и факти книгата беше безкрайно интересна, но художествено просто неубедителна 3.5/5
Ирландецът Камерън е сякаш човек без минало, макар че тук-таме холандският класик Слауерхоф дава по малко информация за годините преди – и защо толкова силно мрази морето и иска да влезе колкото може по-навътре в неизбродимия Китай. В началото на романа той е като човек-сянка – броди из улиците, влиза в чужди животи и съществувания, вижда дъното на обществото и общува с богаташи, които духовно обаче са затънали в истинска нищета. Всичко около него изглежда като някаква мрачна приказка, липсва така характерната за историческите романи пикантерия и екзотика.
Want to meet some monks who can read your mind? And sit in a snowbank naked without getting cold because they meditate their path to warmth? Then this is your adventure story. A great translation from the original Dutch. Reminiscent of Lost Horizon which coincidentally was also published in 1933--except this trip to the East is nowhere near as idyllic. Misanthropic and near suicidal at times, Cameron is on an escape mission--running from life at sea and from the western world by exploring inland China. Reads in many passages like an opium soaked true story, and Slauerhoff clearly knew a lot about Chinese culture. Prostitution, eastern mysticism, and Chinese regional warfare with powerful mistrust of outsiders all loom large. A wild ride.
Een verhaallijn die, verkeerd verteld, ontzettend saai is, wordt erg mooi beschreven door Slauerhoff. Een mooi stuk proza. Minpuntjes zijn dat je af en toe je best moet doen om de aandacht erbij te houden, en dat de zinnen soms veel te langdradig worden en helemaal niet lekker lezen. Wat ik goed vind aan het boek is de opbouw van het verhaal en de karakters. Het gaat bij de voornaamste karakters niet om hún karakter, maar meer om hun type. Cameron is geen individu, hij symboliseert de mens in het algemeen, die op zoek is naar de zin van het leven. Deze zoektocht blijft uiteindelijk onbeantwoord. De schrijfkunsten van Slauerhoff komen vooral terug in de prachtige beschrijvingen van het landschap waar Cameron doorheen reist. Alsof wij er als lezer vlak bij staan en dezelfde omgeving voor ons zien. Een nadeel dat met deze uitgebreide beschrijvingen komt is dat Slauerhoff zó gedetailleerd wil schrijven, dat sommige punten niet volledig worden uitgewerkt, waardoor ze erg verwarrend zijn en storend voor de loop van het verhaal. Al met al een goede roman van een van onze beste schrijvers uit het interbellum.
Een zoektocht ver weg en bijna een eeuw geleden. De onmetelijkheid van China en de daar naar zingeving zoekende Ierse marconist Cameron worden beschreven in een stijl, die wisselt en aan het eind dichterlijk is. Bijzonder mooi boek.
Dit laat maar weer eens zien dat ik me eigenlijk niet moet wagen aan literatuur. Op zich heb ik me goed kunnen vermaken met het verhaal van deze schrijver uit het interbellum. Het verhaal gaat over de Brit Cameron die zijn leven op zee opgeeft en door China rondzwerft. Hij trekt daarbij van rumoerige steden aan het water tot diep geïsoleerde plaatsen in het binnenland. Vergis je niet, dit is geen spannend avonturenboek. Dit is een boek over de persoonlijke gedachten en gevoelens van deze mans. Het meest interessante aan dit boek is dat het geschreven is in een lang vervlogen tijd, dit zie je terug in de opvattingen van de schrijver. Hij schreef het boek in zijn wereld van dat moment. Dat is uiterst boeiend. Ook de clash tussen het zich in rap tempo ontwikkelende westen en het uiterst traditionele oosten is we bron van vermaak. Helaas blijft het daar voor mij ook bij.
Dit boek gaat over een Brit die zijn westerse leven achter zich wil laten en rondzwerft door China. De uitgebreide en tekenende manier waarop Slauerhoff de omgevingen waardoor deze man reist beschrijft vond ik in het begin nog erg mooi en hielpen om deze te kunnen voorstellen, maar later in het boek wordt het wat langdradig. Hoe dieper hij het binnenland in trekt, hoe duidelijker de verschillen tussen het technologische westen en het traditionele China zichtbaar worden. Een aardig verhaal.