Anka'nın Yükselişi ve Düşüşü: Osmanlı Diplomasi Tarihi Üzerine Bir Deneme

by Oral Sander

Turkish

Genres: History, Politics

333 pages, Paperback

First published January 1, 1993

About the author

Türk akademisyen. Uluslararası ilişkiler bölümü, siyasi tarih anabilim dalı profesörü.

Oral Sander, 18 Ekim 1940 tarihinde Ankara'da dünyaya geldi. İlk, orta ve lise eğitimini TED Ankara Koleji'nde tamamlayıp 1960 yılında liseden mezun olmuştur. 1960 yılında lisans eğitimi için Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne girdi ve o dönemki adı Siyasi Şube olan Uluslararası İlişkiler Bölümünden 1964 yılında mezun oldu.

Semra Sander ile evli olan Oral Sander, İngilizce ve Fransızca biliyordu.

Reviews

[Murat · Rating 4 out of 5]

Kavramsal çerçevesinin zayıflığına rağmen Osmanlı diplomasi tarihi, bu tarihte önemli yer teşkil etmiş isimler, diplomasi kurumlarının bu topraklardaki gelişimi üzerine kısa sürede derli toplu bilgi edinmek, mevcut bilgileri tazeleyip bir düzene sokmak için gayet faydalı bir kitap. Ayrıca, meraklısına birçok alt başlıkta farklı okumalar yapma hevesi aşılıyor. Örnek olsun, dün gece Yirmisekiz Mehmet Çelebi'nin Paris Serafetnamesi'ni okumaya başladım.

Kitap, etkisi de tepkisi de kendisine olan bir Osmanlı'dan ziyade etrafındaki devletlerin konum ve stratejilerini, bunları besleyen kıtasal dengeleri ve yapıda gerçekleşen türlü vadede değişimleri dikkate alarak doyurucu ve serüvenci bir anlatıma sahip.

Daha öncesinde okuduğum William Hale kitabının (Türk Dış Politikası 1774-2000) ilk bölümleri ile bu kitabın ikinci yarısı aşağı yukarı benzer dönemleri ele alıyor. Sander'in anlatımının, Avrupa güçlerinin orta vadeli hedeflerindeki ani değişimlere ve bu değişimlerin Osmanlı üzerindeki etkisine daha hassas olduğunu söylemem gerekiyor. Hale ise kurama halel getirmesin diye bazı gelişmelere gözünü kapatıyor. Özellikle İkinci Abdülhamid dönemindeki Osmanlı-Prusya ilişkileri ve Dünya Savaşı'na gidişte Balkanlar'daki çatışan çıkarlar, Sander'in kitabında hak ettiği hacmi ve değeri buluyor.

[Ufuk Emeket · Rating 5 out of 5]

Yazar Osmanlı dış politikalarına ve diplomasi tarihine ışık tutarken, günümüz dış siyasetinde olup bitenlerle ilgili de değerli yorumlarıyla önemli ip uçları sunuyor. Kitaptan beğendiğim şu paragrafı paylaşmak istiyorum. "Osmanlı Devleti, yalnız yükselişinin doruklarında değil, çöküşünün en alt noktasında bile, kararlarını kendisi vermiş ve bu kararlarının sonucu olan gelişmelerin yalnız tatlı ve kimi zaman acı ürünlerini tatmamış aynı zamanda sorumluluğunu da üstlenmiştir. Altı yüz yıllık Osmanlı bağımsızlığının ürünü olan bu sorumluluk duygusu, Türkiye Cumhuriyeti'ne de taşınmıştır. Uzun yıllar yabancı devlet-lerin boyunduruğunda yaşamış, hiç de haksız olmayacak biçimde tüm olumsuzlukların sorumluluğunu emperyalizme yüklemiş ve 20. yüzyılın ikinci yarısında bağımsızlık kazanıldıktan sonra, kimi bölgesi için istikrarsızlık kaynağı olurken kimi de gösterişli ve saldırgan dış politikalara baş vurmuşlardır. Kısaca, Türkler'de var olan "imparatorluk" gururu ve deneyimi, sorumluluk duygusunun önemli bir nedenidir."

[Ömer Faruk Koç · Rating 4 out of 5]

Akıcı bir üslupla yazılmış, okurken sıkılmıyorsunuz.

Yer yer klişeleri tekrarlasa da genel olarak fena bir deneme değil