Jump to ratings and reviews
Rate this book

Digitale gremlins: Slimme sabotages om je te onttrekken aan de greep van het algoritme

Rate this book
In ‘Digitale gremlins’ werpt Rens van der Vorst een kritische blik op de invloed van digitale technologie op ons leven. Digitale technologie heeft ons leven een stuk gemakkelijker gemaakt. Van appen tot eten bestellen, er is altijd wel een digitale dienst waarmee het nóg sneller, simpeler en goedkoper kan. Maar meer efficiëntie betekent ook minder ruimte voor improvisatie, voor toeval, voor humor, voor spontane gesprekken. Eigenlijk helpen we vooral de grote technologiebedrijven aan nog meer geld, macht en data.

Volgens technofilosoof Rens van der Vorst is het tijd om de controle terug te pakken. Hoe? Je hoeft alleen maar de digitale gremlin in jezelf wakker te kussen. Een gremlin is een mythisch wezentje met aanleg voor mechanica. Hij saboteert het systeem. Een beetje. Op een slimme manier. Een manier die leuk is, weinig moeite kost en waar je niet technisch voor hoeft te zijn.

Wil jij je beter voelen over je gebruik van digitale technologie? Wil jij technologie waarin onze waarden centraal staan? Wil jij niet langer passief toekijken maar actie ondernemen? Sluit je dan aan bij het leger digitale gremlins. Samen pakken we de controle terug en maken we de wereld steeds een beetje beter.
In ‘Digitale gremlins’ werpt Rens van der Vorst een kritische blik op de invloed van digitale technologie op ons leven. Digitale technologie heeft ons leven een stuk gemakkelijker gemaakt. Van appen tot eten bestellen, er is altijd wel een digitale dienst waarmee het nóg sneller, simpeler en goedkoper kan. Maar meer efficiëntie betekent ook minder ruimte voor improvisatie, voor toeval, voor humor, voor spontane gesprekken. Eigenlijk helpen we vooral de grote technologiebedrijven aan nog meer geld, macht en data.

Volgens technofilosoof Rens van der Vorst is het tijd om de controle terug te pakken. Hoe? Je hoeft alleen maar de digitale gremlin in jezelf wakker te kussen. Een gremlin is een mythisch wezentje met aanleg voor mechanica. Hij saboteert het systeem. Een beetje. Op een slimme manier. Een manier die leuk is, weinig moeite kost en waar je niet technisch voor hoeft te zijn.

Wil jij je beter voelen over je gebruik van digitale technologie? Wil jij technologie waarin onze waarden centraal staan? Wil jij niet langer passief toekijken maar actie ondernemen? Sluit je dan aan bij het leger digitale gremlins. Samen pakken we de controle terug en maken we de wereld steeds een beetje beter.

184 pages, Kindle Edition

Published March 7, 2023

6 people are currently reading
49 people want to read

About the author

Rens van der Vorst

13 books4 followers

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
8 (8%)
4 stars
20 (20%)
3 stars
39 (39%)
2 stars
25 (25%)
1 star
8 (8%)
Displaying 1 - 24 of 24 reviews
Profile Image for Marco.
627 reviews31 followers
July 18, 2025
Dit boek is een net iets te geinig pleidooi tot creatievere omgang met de technificering van de samenleving en de grote tech-reuzen, om ze op jouw manier een klein beetje te ontregelen. Gek word je niet alleen van het persoonlijke toontje waarmee de lezer wordt aangesproken. Ook het continue ‘ik zal uitleggen waarom’ is een bron van irritatie. Als op pg 90 alle tandartsen over één kam geschoren en de maat worden genomen (waarschijnlijk een persoonlijk angstfobietje van de schrijver?), dan is het bijna genoeg met dit hieperdepiepblijje hilarische digitale inzichten geneuzel.

Op pg 129 volgt een volgende belediging doordat de schrijver niet van roze leggings houdt, wat hij zelf een genuanceerd wereldbeeld noemt. Sjonge jonge jonge. Laat die mensen lekker. Op pg 135 zijn we bekeerd vindt de schrijver en hij spreekt de lezer aan met ‘beste gremlins’. Neen beste schrijver, dit boek gaat meer over het opdringen van jouw morele kader dan dat je de lezer echt iets leert over kleine sabotages die je als individu kan doen om tech-reuzen te ontregelen. Laat staan dat we in je doorzichtige poging tot community vorming trappen.

Wat ik mis is het echt ontregelen van de tech. Het verhaal over de best te doorziene pogingen tot infantilisering van onze samenleving, hoe big tech daaraan bijdraagt en hoe je dat kunt ontregelen. Het blijven nadenken, vragen stellen en ertegen in opstand komen op de manier die bij je past. Geef daar eens wat concrete handvaten bij, beste schrijver in plaats van dat geleuter over wat een digitale gremlin wel en niet mag doen en over anaalkralen (ja werkelijk waar).

Het onderwerp verdient een serieuzere behandeling dan dit. Heel soms heeft de schrijver een leuk ontregel mechanisme te pakken. Maar voor het grootste gedeelte staan zijn zogenoemde gremlin acties los van mijn wereld. En niet zomaar los: compleet volledig onherkenbaar onbruikbaar los.
Profile Image for Marleen.
60 reviews3 followers
May 24, 2023
Geef eens wat vaker 4 sterren, gewoon omdat je flink hebt kunnen lachen en iets niet altijd zo super serieus hoeft te zijn.
Profile Image for Marcel Dams.
15 reviews
Read
January 23, 2025
Leuke verzetsdaden tegen de huidige overdigitalisering, zoals op restaurant, op festivals, ... Doen?
9 reviews
December 26, 2024
Grappige voorbeelden om technologie een stapje te slim af te zijn, leest lekker weg. Na het zien van een live performance (want het is echt een performance) van Rens voegt het boek niet echt wat toe … ik heb genoten van beiden
113 reviews1 follower
September 16, 2023
Soms vraag je je bij de cover van een boek al af of het wel iets zal voorstellen.
Soms neem je het dan toch mee uit bib of boekhandel.
Soms krijg je toch gelijk.

Heel af en toe lijkt de auteur bijna een punt of een begin van een analyse te gaan maken, maar even vaak vervalt hij in toogpraat. Echt interessant wordt het nooit echt - de stukken zijn ook nooit langer dan iets wat op een column lijkt, alsof de auteur niet eens echt de moeite wil doen.

De auteur gaat er ook prat op dat hij docent is. Met dit boekje doet me dat vooral zorgen maken over het niveau van het hoger onderwijs in Nederland.
Profile Image for Kim Coenen.
2,154 reviews67 followers
May 8, 2023
Meer leren rondom algoritmes en daarmee slimmer omgaan met het gebruik van social en online devices. Zeker in deze tijd, waarbij we een groot deel van onze dag hiermee kwijt zijn, lijkt me dit een enorm leerzaam en inspirerend boek om te gaan lezen. De cover geeft me het gevoel van een affiche uit de jaren 70/80. Het is anders en daarmee erg uitnodigend. Ik hoop veel van dit boek te gaan leren.
 
Word je bewuster van de invloed van het algoritme en ga ze met hilarische inzichten en slimme hacks te lijf. Want één ding is zeker, de digitale technologie oefent een grote druk en invloed uit op ons leven. Tijd om de controle terug te pakken. Door middel van de kritische blik van Rens van der Vorst krijg je een goed beeld van de invloed van de digitale technologie. Om de haverklap verschijnen apps en digitale diensten waarmee het nog sneller, simpeler en gemakkelijker kan. Maar in ruil hiervoor help je grote technologiebedrijven aan meer geld, macht en data. Schud de digitale gremlin in je wakker en ga op een slimme manier deze invloed te lijf.
 
Wat een verhelderend, leerzaam en inspirerend boek is dit! Rens van der Vorst heeft een hele vlotte, toegankelijke en heldere manier waarop hij zijn kritische blik laat gelden op de digitale technologie waarmee we dagelijks in ons leven te maken hebben.
In zijn boek werpt hij zijn blik op google, online bestellen, streamen, twitteren, privacy, aandacht, kiezen, sociale media, seks, een betere baas, gebruik van apps, een betere werknemer en een digitale gremlin worden. Hierdoor is het een heel volledig en breed boek dat alle facetten van de digitale media omvat.

Het boek is aan de binnenzijde enorm prettig en fijn vormgegeven. De tekst is opgebouwd uit heldere alinea's en paragrafen en wordt onderbroken met sterke quotes of frases van Rens van der Vorst. Buiten zijn heldere en sterke betoog, deelt hij ook direct heldere tips en aandachtspunten hoe je als lezer zelf beter met algoritmes en digitale technologie om kan gaan. Het is echt enorm leerzaam en inspirerend. Hij weet me veel nieuwe dingen en inzichten te geven waar ik eerder niet bij stil heb gestaan.

Digitale gremlins is een enorm leerzaam, helder en inspirerend boek. Mij heeft het veel nieuwe inzichten gegeven over algoritmes en de dagelijks gebruikte technologie. Door de kritische blik en kennis gecombineerd met tips en hacks, zorgt het boek ervoor dat je ook zelf veranderingen kan bewerkstelligen. Het is ook sterk dat hij de digitale technologie breed belicht van Google, tot streaming, apps en social media. Ik zeg, voor iedereen een dikke aanrader. Het laat je zeker bewuster worden van de invloed van de digitale technologie op je eigen leven.
Profile Image for Maarten.
20 reviews5 followers
March 25, 2023
Lichtvoetig boekje. De premisse is duidelijk: regelmatig duiken er nieuwe technologieën op. Soms worden die enorm populair, zoals Facebook of Instagram. Je ertegen verzetten is moeilijk of zelfs onmogelijk en vaak ook niet nodig. Je moet het leren gebruiken en vooral goed leren kennen. Alleen dan kan je snappen hoe en waarom iets werkt (en dan vooral het verdienmodel) en waar de problemen zitten. Pas dan kan je ook proberen om bij te sturen, zodat de technologie beter wordt en meer ten dienste komt te staan van de mens en niet enkel van het bedrijf dat het ontwikkeld heeft. Hoewel van der Vorst nogal versimpelt en vaak toch net iets te kort door de bocht gaat, heb je mijns inziens toch het gevoel dat hij de juiste richting uitgaat. De tips zijn meestal niet zo heel bruikbaar of zelfs een beetje dom (en dat geeft de auteur zelf ook toe), maar het is wel een heel erg lollig boekje dat gemakkelijk wegleest en waarmee je zeker enkele uren plezier kan beleven (en hopelijk daarna ook wat verstandiger met technologie zal omgaan).
Profile Image for Dinand Blom.
31 reviews2 followers
May 8, 2023
Het boek staat vol leuke tips om te strijden tegen algoritmes, Big Tech et cetera. Zo ga ik binnenkort op een 'oberloos' terras qr-codes onklaar maken ;)

Er zijn echter twee redenen waarom ik baal van dit boek. De schrijver vind het af en toe nodig om groepen mensen (christenen, vaccinatieweigeraars) weg te zetten. En de tip om vooral porno te kijken van voor 2020 zodat er meer deepfakeporno gemaakt gaat worden vond ik verre van heilzaam.

Jammer, het had een stuk beter kunnen zijn!
1 review
March 14, 2023
A big disappointment in general. The premise is cute, but the chapters are superficial. Some ideas are outright wrong: QR codes are designed to handle small destruction, comments on Facebook are definitely monitored as engagement,...
The philosophical ideas are minimal and on a childish level. The writing style is repetitive ('Let me explain.') and uninspiring.
Profile Image for Bjorn Franke.
109 reviews5 followers
June 18, 2023
Wat moet je doen als je je zorgen maakt om de verkeerde impact van technologie? Hack the Planet als een gremlin en zorg er met jouw positieve actie voor dat technoreuzen op een betere manier innoveren. Fijn boek met steengoede voorbeelden en veel humor.
Profile Image for I.
4 reviews
December 6, 2023
Een erg grappig en zeer leesbaar boek vol leuke tips en trucs om Big Tech dwars te zitten met legale leuke acties. Een prettige schrijfstijl die uitnodigd om door te lezen. Deed me een beetje denken aan de humor van Japke-d Bouma’ columns in de NRC.
6 reviews
January 17, 2024
Tegenvaller. Beschrijving geeft hoge verwachtingen, maar het is een boekje met nogal irritante persoonlijke opvattingen. Geen aanrader, zonde van de tijd, er zijn duizenden betere boeken die je in deze tijd kunt lezen.
Profile Image for Carlijn Van Der Hart.
602 reviews6 followers
October 7, 2024
Ik vond het een geinig boek, met een heel bruikbare insteek en een serieus doel. Vind het niet onderdoen voor het gemiddelde boek van De Correspondent. Echt best een aanrader, al zullen sommige dingen al wat verouderd zijn.
1 review
June 27, 2023
Boeken over technologie zijn vaak saai, serieus en dus leggen ze het af tegen TikTok. In dit geval zit een belangrijke boodschap verpakt in een hapklaar boek... en da's ook wel eens lekker
Profile Image for Jerre Maas.
97 reviews
July 19, 2023
Auteur vindt zichzelf met name heel grappig. Erg dun boekje met wat leuke inzichtjes maar voor mensen die zich iets meer verdiepen in het onderwerp echt de moeite niet waard.
67 reviews1 follower
August 28, 2023
Begon aardig, daarna ging zelfs ik me wat ergeren aan de humor. Wel wat tips die ik ga onthouden mbt internetgebruik.
Profile Image for Heidi’s Zee.
106 reviews2 followers
January 17, 2024
Haha brengt me mentaal terug naar mijn nokia tijd - oh zo vredig en met de stelling ‘hoe ga je menselijker met techniek om en stribbel je tegen zodat de techniek ook menselijker met jou omgaat.’
24 reviews
March 2, 2025
Ben het niet altijd eens maar de miniset fie het boek bepleit is niet slecht.
Profile Image for Michiel Kamphuis.
Author 1 book3 followers
March 12, 2025
In de Volkskrant van 1 april 2023 stond een krakende recensie van dit boek die me juist triggerde om het te lezen. Ik vond de recensie pijnlijk om te lezen, niet nodig, op het persoonlijke af. Ik vond de recensie op deze manier niet nodig, maar ik vrees dat Rens van der Vorst het er zelf naar maakt. Het is op het persoonlijke af, omdat hij - als schrijver - nogal aanwezig is in het boek, en andere kritiekpunten zoals “oppervlakkige analyses”, “gebrek aan inzicht” en zichzelf grappig vinden, kan ik alleen maar onderstrepen (en hieronder toelichten). Toch vind ik ook dat er een aantal rake constateringen worden gemaakt.
Om maar met de humor te beginnen: pies en poep, vindt zichzelf grappig, en is vooral ook droog. Nu heb ik geen probleem met droge humor, en ik kan me voorstellen dat het in bepaalde situaties prima werkt, maar in dit boek werk het niet. Het pies- en poepgehalte komt misschien nog wel het sterkst naar voren bij de enige (!) referentie die Rens van der Vorst in het boek gebruikt. Aan het einde van het boek staat een lijst met zeer interessante boeken om te lezen als je technologie wijsgerig bent, maar de enige plaats in het boek waar hij direct refereert, is waar hij het punt maakt dat er technologie bestaat die personen kan herkennen aan hun anus (zoals dat ook met gezichten kan).
Gebrek aan inzicht en oppervlakkige analyses: de auteur spreekt zichzelf regelmatig tegen, en dat onderstreept hij aan het einde van het boek ook. Hij stelt aan het begin van het boek een aantal regels op over wat digitale gremlins zijn, stelt daarbij meteen ook dat dat persoonlijke interpretaties zijn, en komt in het laatste hoofdstuk van het boek tot de conclusie dat zijn eigen voorbeelden van digitale gremlin acties voor veel mensen niet aan die opgestelde regels voldoen. Dit is voornamelijk een probleem vanwege de uitwerking van regels 2 (de actie moet leuk zijn!) en 3 (geen moeite kosten) op regel 7 (betere wereld bij massale toepassing van actie). Rens van der Vorst constateert bijvoorbeeld dat sommige van zijn acties niet leuk gevonden worden door veel anderen of dat het de meeste mensen teveel moeite zal kosten. Maar als ‘leuk’ en ‘moeite’ zo persoonlijk geïnterpreteerd kunnen worden, dan maakt dat regel 7 nutteloos
Dat brengt mij op het laatste punt: de auteur noemt zichzelf een technofilosoof, maar nergens in het boek komt er enige wijsgerigheid op het gebied van technologie, het gebruik ervan, of van de relatie tussen mens en technologie naar boven. Er worden her en der interessante statements gemaakt, maar op geen enkel moment wordt er verder gegraven naar de diepere betekenis daarvan of de impact uitgebreider geanalyseerd. Datzelfde laat Rens van der Vorst achterwege voor zijn eigen voorstellen: “het zou … kunnen dat een flink aantal digitale gremlinacties in dit boek ook onverwachte effecten heeft. Daar heb ik over nagedacht, maar ik heb besloten om het te negeren. Voor de leesbaarheid, uiteraard.”
Helder. Misschien zijn de recensent van de Volkskrant en ik gewoon niet de doelgroep van het boek, maar wie dat dan wel is, blijft voor mij ook volstrekt onduidelijk. "Misschien ben je directeur", maar ook "[jij kunt vast beter nadenken over hoe je een digitale gremlin kunt zijn] dan ik. Ik ben immers een oude vent. Te oud voor Snapchat, BeReal of TikTok."
Niets dan negativiteit dan? Nee hoor, zoals gezegd komt Rens van der Vorst ook her en der met een rake introductie van problemen op de proppen. Bijvoorbeeld dat privacy is contextueel is, dat kinderen in een online game altijd binnen de regels van het spel spelen met mensen die jij uitkiest en dat dat op een schoolplein veel lastiger is, of “[d]e aanbevelingen van Netflix houden me vast in het moeras van de man die ik ben, in plaats van dat ze me helpen de man te worden die ik graag wil zijn.” En er stond nog een bevinding in die ik even noteer om zelf niet te vergeten: als je het gevoel hebt dat prijzen hoger zijn geworden als je er voor de tweede of derde keer naar kijkt, gebruik dan de incognitomodus van je browser. Ga ik doen.
Displaying 1 - 24 of 24 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.