What do you think?
Rate this book
Darwins hofvijver: Een drama in het Victoriameer
In 1981 vertrekt bioloog Tijs Goldschmidt naar Tanzania om een uitzonderlijk fenomeen in het Victoriameer te bestuderen: de hoge snelheid waarmee baarsachtige visjes nieuwe soorten vormen, maakt ze onweerstaanbaar en de droom van iedere darwinist. Darwins hofvijver was het eerste boek voor een breed publiek waarin de verstrekkende gevolgen van de introductie van een vreemde soort in een ecosysteem werd beschreven. Tegenwoordig is dit gemeengoed en de veranderingen die in dit boek worden beschreven zijn symbolisch voor wat zich nu mondiaal voltrekt. De mens is in staat de wereld naar zijn hand te zetten: er zwemmen Zuid-Amerikaanse piranha's in de vijvers van Tokio en oneetbare Japanse oesters veroverden onlangs de Waddenzee. Darwins hofvijver is een van de bijzonderste en fascinerendste literaire non-fictieboeken uit het Nederlandse taalgebied en was ook internationaal een groot succes.
286 pages, Paperback
First published January 1, 1994
About the author
Tijs Goldschmidt
22 books11 followersTijs Goldschmidt is een Nederlandse schrijver en evolutiebioloog.
Goldschmidt studeerde biologie in Amsterdam en Leiden, hij woonde van 1981 tot 1986 in Tanzania, waar hij cichliden in het Victoriameer bestudeerde als onderzoeker van de Rijksuniversiteit Leiden. Hij schreef er een proefschrift over en publiceerde het boek Darwins hofvijver, waarin hij het wetenschappelijke met het persoonlijke verweeft.
In 1993 stopte hij met het doen van wetenschappelijk onderzoek om zich geheel aan het schrijven te wijden.
Darwins hofvijver werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en bekroond met de KIJK/Wetenschapsweekprijs (later opgegaan in de Eurekaprijs) in 1995 en is inmiddels vertaald in onder andere het Engels, Frans, Duits, Italiaans, Japans en Chinees. Na dit boek publiceerde Goldschmidt vele essays, waaronder De andere linkerkant. In 2001 ontving hij voor zijn bundel Oversprongen de Jan Hanlo Essayprijs. In 2007 hield hij de Huizingalezing onder de titel Doen alsof je doet alsof in de Pieterskerk te Leiden.
Goldschmidt studeerde biologie in Amsterdam en Leiden, hij woonde van 1981 tot 1986 in Tanzania, waar hij cichliden in het Victoriameer bestudeerde als onderzoeker van de Rijksuniversiteit Leiden. Hij schreef er een proefschrift over en publiceerde het boek Darwins hofvijver, waarin hij het wetenschappelijke met het persoonlijke verweeft.
In 1993 stopte hij met het doen van wetenschappelijk onderzoek om zich geheel aan het schrijven te wijden.
Darwins hofvijver werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en bekroond met de KIJK/Wetenschapsweekprijs (later opgegaan in de Eurekaprijs) in 1995 en is inmiddels vertaald in onder andere het Engels, Frans, Duits, Italiaans, Japans en Chinees. Na dit boek publiceerde Goldschmidt vele essays, waaronder De andere linkerkant. In 2001 ontving hij voor zijn bundel Oversprongen de Jan Hanlo Essayprijs. In 2007 hield hij de Huizingalezing onder de titel Doen alsof je doet alsof in de Pieterskerk te Leiden.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 12 of 12 reviews
January 22, 2020
W latach 1981–1986 Tijs Goldschmidt prowadził w Tanzanii badania dotyczące pielęgnic (furu) żyjących w Jeziorze Wiktorii. Jezioro to prawdopodobnie wyschło ok. 12,5 tysiąca lat temu, co oznacza, że wszystkie gatunki furu wyewoluowały w szybkim tempie - szybszym niż u innych kręgowców. To właśnie czyni je tak wyjątkowymi i wzbudza zainteresowanie wielu naukowców.
Książka jest w dużej części opowieścią o życiu i pracy naukowej Goldschmidta w Afryce. Momentami osobiste dygresje autora były jednak dla mnie męczące. Od strony naukowej to opracowanie zawiera bardzo podstawowe elementy dotyczące ewolucji, dla mnie odrobinę za mało wiedzy, za dużo prywaty. Chociaż muszę przyznać, że dzięki tej książce mogłam poznać pracę naukową w terenie z zupełnie nieznanej mi dotąd perspektywy.
"Wymarzone jezioro Darwina" to już zabytek, książka ma ponad dwadzieścia pięć lat, ale warto po nią sięgnąć, żeby poznać historię badań nad furu i ich ewolucją.
6/10
Książka jest w dużej części opowieścią o życiu i pracy naukowej Goldschmidta w Afryce. Momentami osobiste dygresje autora były jednak dla mnie męczące. Od strony naukowej to opracowanie zawiera bardzo podstawowe elementy dotyczące ewolucji, dla mnie odrobinę za mało wiedzy, za dużo prywaty. Chociaż muszę przyznać, że dzięki tej książce mogłam poznać pracę naukową w terenie z zupełnie nieznanej mi dotąd perspektywy.
"Wymarzone jezioro Darwina" to już zabytek, książka ma ponad dwadzieścia pięć lat, ale warto po nią sięgnąć, żeby poznać historię badań nad furu i ich ewolucją.
6/10
August 6, 2019
It's interesting how well this book has aged, despite the enormous advances made in genetic technology and other fields which have made it possible to resolve some of the questions asked in this book on the extremely rapid evolution of cichlids.
Goldschmidt weaves complicated evolutionary questions and concepts into the storytelling of his own research and travel experiences in Tanzania, where he lived between 1981 and 1986 studying the diversity and evolution of haplochromine cichlids. His account on his experiences in Tanzania are both eye-opening and hilarious for the reader, as Goldschmidt stumbles on one after the other cultural barrier he needs to somehow overcome. I found it very enjoyable to switch between these anecdotes and stories, and the more serious but fascinating parts on cichlids, the Victoria lake and evolution in general.
Clearly, Goldschmidt is a gifted storyteller and popular science writer, but I did sometimes think the different chapters could have been wrapped up and bound together a bit more. At times I felt like each chapter stood slightly loose from the rest, while the ends could've been tied together. I also found it a bit strange that one of the main themes of the book, the actual "drama" in the Victoria lake (i.e. the ravage caused by the introduced Nile Perch) only gets addressed at the very end of the book. But all in all, the book teaches a lot of central ideas in evolution and ecology (most of them still very relevant 20 years later) with the use of an excellent example, and combines it with a great account on living in Africa. I recommend it to anyone interested in evolution and ecology, scientists and non-scientists likewise.
Goldschmidt weaves complicated evolutionary questions and concepts into the storytelling of his own research and travel experiences in Tanzania, where he lived between 1981 and 1986 studying the diversity and evolution of haplochromine cichlids. His account on his experiences in Tanzania are both eye-opening and hilarious for the reader, as Goldschmidt stumbles on one after the other cultural barrier he needs to somehow overcome. I found it very enjoyable to switch between these anecdotes and stories, and the more serious but fascinating parts on cichlids, the Victoria lake and evolution in general.
Clearly, Goldschmidt is a gifted storyteller and popular science writer, but I did sometimes think the different chapters could have been wrapped up and bound together a bit more. At times I felt like each chapter stood slightly loose from the rest, while the ends could've been tied together. I also found it a bit strange that one of the main themes of the book, the actual "drama" in the Victoria lake (i.e. the ravage caused by the introduced Nile Perch) only gets addressed at the very end of the book. But all in all, the book teaches a lot of central ideas in evolution and ecology (most of them still very relevant 20 years later) with the use of an excellent example, and combines it with a great account on living in Africa. I recommend it to anyone interested in evolution and ecology, scientists and non-scientists likewise.
May 2, 2018
Every so often I think it's good to read a book about evolution, since an understanding of that process is the closest I can come to some sort of declaration of faith.
The story here, like so many ecological ones, is fascinating and ultimately bleak, as it depicts a landscape ravaged by the simple short-sighted economic decisions that people make. Tijs watches firsthand as thousands of years of development are destroyed by a "guy with a bucket" -- the not-hard-to-do introduction of the Nile Perch into the ecosystem, thoroughly ruining it (and, in short order, setting up the inevitable collapse of the economy around Lake Victoria). It's a loss both to nature and to the people to rely on nature for their livelihood, as always in the name of some minor short-term financial gain. Reading this in the wake of America stupidly pulling out of the Paris Climate Accord, it's great to see humanity has learned nothing in the 30-something years since this was published. I imagine it never will.
The story here, like so many ecological ones, is fascinating and ultimately bleak, as it depicts a landscape ravaged by the simple short-sighted economic decisions that people make. Tijs watches firsthand as thousands of years of development are destroyed by a "guy with a bucket" -- the not-hard-to-do introduction of the Nile Perch into the ecosystem, thoroughly ruining it (and, in short order, setting up the inevitable collapse of the economy around Lake Victoria). It's a loss both to nature and to the people to rely on nature for their livelihood, as always in the name of some minor short-term financial gain. Reading this in the wake of America stupidly pulling out of the Paris Climate Accord, it's great to see humanity has learned nothing in the 30-something years since this was published. I imagine it never will.
August 5, 2022
Een erg goed boek over evolutie. Daarnaast een mooie beschrijving van werken in Africa eind vorig millennium. Allerbelangrijkst is het 'live verslag' van de vernietiging van biodiversiteit en het uitsterven van (onder)soorten en daarmee nog altijd uiterst actueel.
"Verdwijnt de mens van de aardbodem, dan zal hij menselijke abstracties als rijk, klasse, orde, familie en geslacht meesleuren in zijn graf, maar de biologische soort maakt kans de mens te overleven. Soorten definiëren immers zichzelf en zijn, uitgezonderd enkele parasieten en een aantal alleen nog in gevangenschap voorkomende species, niet op de mens aangewezen. Sterker, ze zullen veel beter af zijn zodra de mens is opgekrast."
"Verdwijnt de mens van de aardbodem, dan zal hij menselijke abstracties als rijk, klasse, orde, familie en geslacht meesleuren in zijn graf, maar de biologische soort maakt kans de mens te overleven. Soorten definiëren immers zichzelf en zijn, uitgezonderd enkele parasieten en een aantal alleen nog in gevangenschap voorkomende species, niet op de mens aangewezen. Sterker, ze zullen veel beter af zijn zodra de mens is opgekrast."
May 26, 2020
Fascinating scientific journal / personal diary of journalist researching a specific type of fish in Lake Victoria. Would give it four stars if not for the technical digressions re: dna > rna > amino acids.
April 24, 2020
Excellent read!
November 27, 2021
Over hoe de Nijlbaars zorgt voor een ecologische ramp en een verrassende wending
September 11, 2014
I got a lot out of this book as it tied together my interests in evolution with my interests in african cichlids. The book is centered around the idea of analyzing various proposed theories of species using Lake Victoria as a case study. Probably not everybody, though.
May 8, 2014
Don't mistake this with the documentary that is very loosely based on it: the book is a very thoughtful and balanced account on the ecological disaster that follows from local economic developments, while the documentary tries to insert a misplaced morale on that story. I prefer the book
April 6, 2009
The concepts were interesting but the book was slow and repetitive at times.
August 22, 2008
What a peculiar book.
Want to read
February 3, 2010Good read, but I started forgeting some of the jargon (speciesswarm, etc). I'll pick it up again.
Displaying 1 - 12 of 12 reviews