Ý kiến Sinh viên Y6 về Dạy-Học Y đức (tiếp theo)
Câu 3. Theo em, dạy Y đức thì nên dạy cách nào tốt nhất?
1
Tạo môi trường đầy y đức @@
2
Song song với lý thuyết xen kẽ them phần thực hành. Giả lập một số tình huống. Vừa học lý thuyết bài đó thì ngay sau đó sẽ có tình huống để các tổ len diễn tập.
Lý thuyết ngắn gọn nhưng thực hành tình huống nhiều.
Kèm theo dc coi các đoạn clip hoặc phim để cùng phân tích góp ý, học hỏi
3
Dạy tình huống, sắm vai cụ thể
SV dc nêu quan điểm của mình nhiều hơn về vấn đề đó
5
Cái này e ko biết ạ, tại e nghĩ giống khoa học hành vi muốn tác động tới suy nghĩ và hành vi thi cần thời gian dài và khó khăn
6
em không nghĩ những tiểu phẩm, của liên bộ môn, bắt chúng em thực hiện là có ý nghĩa….tại vì ai cũng có thể “đóng kịch” được, em nghĩ, mỗi bài học nên có những tính huống cụ thể, những điều mà thật sự có thể sẽ gặp sau này để sinh viên tập cách giải quyết
7
Em nghĩ dạy bằng cách nghe nhìn, so sánh giữa những trường hợp bác sĩ có và không có y đức, sau đó có bài học rút ra từ mỗi trường hợp.
Ngoài ra có thể dạy theo tình huống: ví dụ khi báo tin dữ cho người nhà bệnh nhân, em phải làm những gì… Ngoài những việc nêu trong lý thuyết thì thái độ em phải ra sao, em cần phải chú ý những gì…
8
Theo em nên có những bài lý thuyết đơn giản và ngắn gọn, kèm theo đó là những tình huống thử thách, rồi cách giải quyết tuân theo y đức và tuân theo “hợp lý lâm sàng” nó khác nhau như thế nào, điều nào nên điều nào không nên, sau khi sinhviên đưa ra ý kiến của mình, gv sẽ cho những nhận xét. Và sự trao đổi qua lại sẽ dễ dàng tiếp thu cũng như ghi nhớ hơn so vơi những giờ lý thuyết chay
9
Diễn kịch, đóng vai… Nói chung là sinh động
10
Dạy thực tiễn
Đưa tình huống rồi bàn luận xem y đức như thế nào trong tình huống đó, nếu có vấn đề trong tình huống đó thì cách giải quyết như thế nào. Cần người có trải nghiệm nhiều trong ngành, có vai trò làm gương.
11
Theo em, dạy Y đức tốt nhất là nên đưa ra những tình huống cụ thể và hướng dẫn các xử lý hợp tình, hợp lý và thực tế.
Ví dụ: Nhiều bài báo gần đây nêu lên việc bác sỹ bị người nhà bệnh nhân đánh khi đang khám chữa bệnh, vậy nếu trong tình huống đó, chúng ta nên xử lý như thế nào cho đúng? Người nhà bệnh nhân không hề có thái độ hòa giải hay xin lỗi nhân viên y tế, vậy chúng ta có phải nhẫn nhịn chịu đựng không? Chúng ta có thể làm gì trong tình huống đó khi không có ai đứng ra bảo về nhân viên y tế, chúng ta không đủ sức, thời gian và tiền bạc để kiện cáo đòi lại công bằng dù bị xâm phạm nhân phẩm như thế?
Hay khi 1 bác sĩ phải ngồi phòng khám dưới áp lực phải khám gần 100 bệnh trong buổi sáng, làm sao để có thể giải thích tình trạng bệnh cặn kẽ cho bệnh nhân dù rất muốn nhưng không đủ thời gian? Đề nghị với cấp trên khó khăn khi chỉ là bác sĩ mới ra trường làm việc được vài tháng?
Hay khi một bệnh nhân bệnh nặng vào cấp cứu người nhà nhất định không chịu mổ đòi xuất viện nhưng biết rằng nếu không mổ bệnh nhân sẽ tử vong, bệnh nhân không có khả năng tự chủ phụ thuộc vào người nhà, bệnh nhân rất đau đớn nhưng người nhà bệnh nhân vẫn không chịu mổ đòi về, vậy có thể xử lý như thế nào? Liệu có thể đòi quyền lợi chính đáng cho bệnh nhân?
Theo em những tình huống cụ thể sẽ giúp ích nhiều hơn.
12
theo em, y đức xuất phát từ cách hiểu, suy nghĩ của từng nhân viên ngành y nên ta có thể lắng nghe suy nghĩ của các bạn trước để hiểu và sau đó triển khai các ý kiến ra để hoàn thiện suy nghĩ của các bạn. Hình thức nên là 1 buổi trò chuyện nêu ý kiến về 1 số vấn đề thường gặp phải hoặc những nguyên tắc cốt lõi trong y đức. Theo em không nên triển khai y đức trở thành 1 môn học chính thức vì không tương tác trực tiếp tới cách nghĩ của các bạn, có thể là 1 môn ngoại khóa dựa trên sự tự nguyện
13
Giải nghĩa các điều dạy, đặt câu hỏi (vd: vì sao cần … chứ không phải … ?)
14
Cách tốt nhất để BS Vn có được Y đức không phải là đưa một cuốn sách dày cộm về Y đức và bắt SV đọc nó mà là những BS, những người thầy giàu kinh nghiệm ở BV phải làm gương cho các SV, dạy họ cách ứng xử với Bn thông qua vô số tình huống mà họ đã gặp mỗi ngày trong suốt nhiều năm hành nghề.
Lời cuối cùng em xin thầy đừng bắt tụi em phải đi học thêm bộ môn này trong năm nay,em chỉ muốn tập trung cho chuyên môn mà thôi.
Em là 1 HS chưa từng vi phạm 1 lỗi nào trong suốt những năm phổ thông cũng như thời ĐH. Nói theo 1 cách nào đó, em là 1 biểu tượng HS ngoan hiền học giỏi chuẩn mực của giáo dục VN .Thế nhưng ngay lúc này đây em còn không dám chắc khi ra trường em còn có thể giữ được cái tâm của mình lúc này hay không nữa. Và như vậy thì đây là sự thất bại của 1 hệ thống chứ không phải từ 1 cá nhân, vậy nên nếu thầy muốn thay đổi hãy đấu tranh để thay đổi từ gốc rễ vấn đề
Em cám ơn thầy đã đọc những dòng này
Tạm biệt thầy
15
Dạy nhóm nhỏ ~20-30 người. Sinh hoạt “Bàn tròn”, chia sẽ những kinh nghiệm sống của những đàn anh đi trước, những kinh nghiệm thực tế sắp phải đối mặt.
16
hoạt động nhóm, đặt câu hỏi tình huống cụ thể và trả lời ngay trong 1 nhóm nhỏ ( kiểu phóng vấn từng người hay thảo luận nhóm), đóng kịch và rút ra bài học, thảo luận về các vấn đề y đức thực tế đang diễn ra hay về 1 sự kiện nổi bật.
19
Theo em, ngoài phương pháp dạy truyền đạt lý thuyết truyền thống. Cách dạy nên có phần thiên theo hướng kết hợp những buổi trò chuyện, chia sẻ trải nghiệm mang tính tự do thảo luận và nêu ý kiến, quan điểm cá nhân. Trên cơ sở kinh nghiệm cá nhân là chính Ví dụ như một buổi thuyết trình của từng nhóm về vấn đề nhận “bồi dưỡng” từ người bệnh, vấn đề giấu bớt “thông tin” về bệnh vì sợ bệnh nhân từ chối điều trị, vấn đề giao tiếp với bệnh nhân vân vân
20
theo em là cách dạy tương tác làm việc nhóm. thảo luận giữa thầy cô và sinh viên
21
Dạy theo cách kể chuyện, cái gì vốn từ trái tim sẽ đến trái tim thôi.
Thi theo tình huống vo
22
Thay vì dạy y đức em thấy nên dạy đạo đức làm người thì thích hợp hơn.
23
Đầu tiên, câu này em cho rằng là câu hỏi hơi bó hẹp trong cái bộ môn y đức, khó lắm, 1 con én không làm nên mua xuân, em nói thật. Hỏi rộng ra là làm thế nào để có 1 bs có đạo đức, em dùng chữ đạo đức, chứ không dùng chữ y đức.
Đầu tiên là lỗi xã hội, lỗi chế độ đã đào tạo từ cấp 1-2-3 ra con người….như thế.
Nên lên đh, em nghĩ đầu tiên là nên sàng lọc những người không có, đạo đức, y đức ra khỏi hệ thống, cho nó đi học ngành khác đi.
Chứ ôm 1000 đứa, dạy qua camera như hiện nay, thì chính các thầy biết nó còn tệ hơn mấy năm trước, kể cả không đổi cách dạy.
Tiếp theo là nói về cách dạy:
Theo em thì cách dạy hiện nay chưa hiệu quả, do bản thân các thầy cô chưa dám nói thẳng đến thực tại xã hội là lương thấp, nếu chỉ rao giảng về các nguyên tắc y đức, thì nó sẽ quên ngay vào vòng xoáy đồng tiền.
Cái nữa là thầy cô nên đưa ra các trường hợp cụ thể, cho sv tìm cách giải quyết. Nên khuyến khích sv đọc cuốn sách Thành Trì, và viết cảm tưởng, suy nghĩ và cho điểm cộng thật cao, thậm chí miễn thi, tụi nó sẽ động não suy nghĩ.
Em cũng có viết 1 ý tưởng về truyền thông cá nhân được thầy Hoàng chọn đọc khi em viết về bài thu hoạch sau khi đi thực tập skcđ y4, cái đó em đánh giá là khá hay, và mỗi bs nên làm như thế,
Và dân mình phải có sự dân chủ và tiếng nói nữa: em đi thực tập giáo dục sk ở chỗ kênh tân hoá, đi thu thập thông tin, người dân phản ánh về cái kênh, bao năm chưa lấp, nếu là sv nước ngoài, có thể làm ngay 1 dự án nho nhỏ, thầy cô hướng dẫn về tác hại của nó đối với người dân, gửi cho thành phố, thành phố chi tiền lấp kênh hay có quy hoạch ngay, thì đó mới là bài học quý giá nhất về y đức và đạo đức, còn không tụi em đi chỉ thấy sự bất lực, cái nhìn ái ngại cảm thông của người dân khi mà người ta nói: tụi bay đi thu thập thông tin chứ có làm quái gì được đâu…
Còn nhiều lắm mà em nói không hết…
24
DẠY THEO CASES, VÀ NHỮNG CHỦ ĐỀ THẬT CỤ THỂ.
VÍ DỤ TRONG TÌNH HUỐNG TRÊN CÓ NHỮNG VẤN ĐỀ GÌ CẦN LƯU Ý?
25
em nghĩ nên học từ thực tế, nhìn từ các bệnh viện và phòng khám, thấy những sai lỗi và những tồn tại, nhưng cái cây muốn đâm chồi và phát triễn cần có đất tốt, môi trường y khoa của mình ngày nay tệ quá, em nghĩ y đức gồm nhiều khía cạnh chứ không phải chi riêng đạo đức y khoa. sửa nhà phải sửa từ nóc, các bác sĩ đàn anh và các thầy phải đi đầu về vấn đề này, để tụi em không thấy lạc lõng khi chính mình cũng muốn làm theo y đức.
26
Thưa Thầy, em nghĩ chúng ta nên đặt bài học Y Đức vào từng hoàn cảnh cụ thể, từng trường hợp ta sẽ gặp khi làm việc ở BV như thế ta mới dễ hình dung và khắc sâu được!
27
Em nghĩ Y đức là điều quan trọng, e nhớ hồi đi thực tập bv Hùng Vương, có các bạn sinh viên Y1 của Pháp qua thực tập, mấy bạn chia sẽ với tụi em là mấy bạn phải có 1 thời gian đi thực địa ở 1 vùng y tế kém phát triển để xem nếu sau này ra trường mấy bạn đó có thể làm ở môi trường khắc nghiệt đó ko để tiếp tục theo đuổi ngành y? Em nghĩ bộ môn cũng nên tổ chức những buổi thực địa ở vùng sâu vùng xa, tham quan các bv quá tải… cho sinh viên…
Tổ chức thuyết trình để nghe sinh viên trình bày về y đức, tổ chức các buổi đối thoại nhóm nhỏ, lấy ý kiến kín…
28
ứng dụng thực tiễn. kinh nghiệm của các anh chị, thầy cô đi trước, trong cuộc sống hằng ngày, lựa chọn giữa y đức và quyền lợi… đừng lý thuyết suôn, học thuộc lòng. vì dù có học thuộc,sau này vẫn quên. đưa ra tình huống và hướng giải quyết…
29
dạy 1 lần trong 1 năm chứ k nên chia ra thành nhiều năm dễ bị rời rạc k có kết nối và dạy khi sv đã có thời gian tiếp xúc lâm sàng nhiều và có cái nhìn nhất định về môi trường bệnh viện nói chung để có thể thấu hiểu lời giảng của giảng viên hơn và thấy Y Đức thực tế hơn. Thêm nữa là nên đưa ra càng nhiều ví dụ thực tế càng tốt vì nó thực tế dễ hình dung và thú vị hơn.
30
Các nhóm luân phiên kể chuyện về những tấm gương đời thật–> giảng viên hướng dẫn thảo luận.
Lồng ghép vào các buổi gặp mặt, hội họp của sinh viên, các chương trình từ thiện của trường.
Xây dựng phong trào thi đua, phát huy tinh thần y đức khi học trên lớp, khi đi lâm sàng.
31
dạ em nghĩ nên dạy theo tình huống, cùng nhau nghiên cứu và rút kinh nghiệm.
32
Kỹ năng quan sát là khá quan trọng. Thí dụ: những bài học y đức rồi cũng sẽ quên, nhưng hình ảnh đàn anh tận tình cứu chữa bệnh nhân, hay một hình ảnh phản diện bác sĩ nhận phong bì sẽ luôn khắc ghi trong tâm trí. Chính vì vậy việc dạy y đức cho sinh viên nên cần cho sinh viên nói lên những câu chuyện của mình, mà đa số sinh viên đều không dám phát biểu trước đám đông nên có thể cho sinh viên gửi trước câu chuyện của mình
33
Nếu được thì em nghĩ là cách giải quyết tình huống vì nó thực tế và gần gũi hơn.
Thí dụ : đưa ra nhiều tình huống để cho các bạn sinh viên tự suy nghĩ giải đáp, các bạn sẽ nhớ được lâu hơn
34
Theo em nên dạy đan xen lý thuyết và tình huống thực tế. Ví dụ: Trong lúc dạy đưa ra tinh huống thực tế (video thì tốt) phân tích những cái đúng cái sai về thực hành Y đức trong tình huống đó.
35
Lý thuyết trên giảng đường kết hợp
GV cho tình huống hoặc SV tự xây dựng tình huống -> tháo gỡ chung -> đúc kết (bài học)
Thi đề mở, đa số câu hỏi lý thuyết, vài câu hỏi tình huống (nhiều câu nhưng ít điểm nếu thang điểm ko chặt chẽ)
36
em nghĩ nên dẹp hẳn từ y đức khi giảng dạy vì nghe có vẻ đao to búa lớn vì thực ra nếu đúng ra y đức không chỉ cho cbyt mà cả quản lý , thuốc bảo hiểm anh đưa tôi xài rốt cuộc làm sinh đủ chuyện shock v.v , nên dạy thiết thực hơn là cán bộ y tế có thương người bệnh hay không , thương thì sẽ quan tâm chăm sóc ( vd như ở hscc chẳng hạn thường 2h ta khám 1 lần , đúng là khổ nhưng đó là thương hay hành động nhỏ kiểm tra độ lỏng dây thở , nước trong ống thở bóng chèn nội khí quản , đặt ống nghe để nghe tim phổi , bệnh nhân có lạnh không để giảm độ lạnh máy lạnh, v.v. ) nghe qua ta tưởng công việc điều dưỡng nhưng nhìn lại đi trình độ ta là đại học 6 năm còn không nắm rõ con người tâm tư mọi người huống chi cái hệ học 2 năm .
Có thể dạy bằng cách đặt điện cực lên người sinh viên tạo cảm giác đau để họ hiểu rằng trong đa số trường hợp bệnh nhân rất cần giảm đau ( kinh nghiệm đau thương là em nằm đau đớn cả đêm chỉ để mọi người trong nhà ngủ , sáng ra đi cấp cứu em suy nghĩ à bv nào có giảm đau mới đi , cả đêm thao thức quằn quại mà không giảm đau thì thôi rồi lượm ơi )
37
Em nghĩ là Y đức nên được dạy qua những câu chuyện có thể khơi gợi trong sinh viên cái tâm và cái đức khi làm người thầy thuốc.
Ví dụ: về việc tôn trọng người bệnh:
Qua câu nói một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ
Nếu điều đầu tiên người thầy thuốc làm khi học gặp bệnh nhân là chào họ và mỉm cười – thì theo phép lịch sự bệnh nhân sẽ cười đáp lại với mình – là mình cho người ta trước tiên là 10 thang thuốc bổ rồi. Hoạ chăng nếu người ta không cười đáp lại thì ít nhất mình cũng thể hiện sự tôn trọng của mình với họ. (thường áp dụng trong phòng khám hay đi thăm bệnh, chứ lúc bệnh nhân đang vô cấp cứu hay đau đớn quá trời thì chỉ nên chào thôi ạ)
38
theo em thì nên dạy nâng cao kĩ năng giao tiếp và thông qua các tình huống có thật hằng ngày có thể gặp phải của các nhân viên y tế mà các phương tiện truyền thông vẫn đưa tin,hay là từ chính các nhân viên y tế đã chia sẻ, cho sinh viên sắm vai và ứng xử.( có hẳn các vai bệnh nhân, người nhà bệnh nhân, nhân viên y tế, cấp trên của nhân viên y tế, phóng viên, rồi những người đóng vai những người đọc báo … ) sau đó, giảng viên sẽ nhận xét và gợi ý các hướng ứng xử để các bạn sinh viên có thể tự chọn cho mình cách ứng xử phù hợp, làm thế em nghĩ rằng các bạn sinh viên cũng sẽ có được hành trang trong cách ứng xử với bệnh nhân, thân nhân, và đồng nghiệp của mình sau này
(và điều này em nói thêm vào thôi là nếu được có thể tổ chức các cuộc khảo sát là các bệnh nhân mong muốn gì ở các nhân viên y tế, hoặc là có thể khảo sát đưa tình huống cho bệnh nhân thử làm nhân viên y tế xem họ sẽ giải quyết sao, hoặc là tổ chức những buổi gặp gỡ thân mật giữa nhân viên y tế và bệnh nhân để có thể trao đổi thẳng thắn và thử trao đổi vị trí cho nhau giải quyết tình huống. em cũng biết là em ngồi đây nói những cách này thì dễ chứ để thực hiện được thì rất là khó 
Đỗ Hồng Ngọc's Blog
- Đỗ Hồng Ngọc's profile
- 12 followers

